ИРО-той харьцуулахад ИКО-ны давуу ба сул талууд

Биткойн гэх мэт криптовалютын ханш огцом өсөх, эсвэл хүчтэй унах зэрэг явдлууд нийгэмд ихээхэн яригдаж байгаа энэ үед, криптовалют нь хөрөнгө оруулалтын нэгэн хэлбэр гэж өргөнөөр хүлээн зөвшөөрөгдсөн гэж хэлж болно. Тиймээс, эрсдэл болон ашиг олон тохиолдолд их байх тул, хүн бүр өөр өөр хандлагатай байж магадгүй ч, хөрөнгө оруулалтад сонирхолтой хүн бүр криптовалютыг эзэмшихэд дуртай байх болно.

Гэхдээ энэ криптовалют нь зөвхөн хөрөнгө оруулалтын зорилгоор арилжаалагдаж буйг худалдан авахаас гадна, өөрийгөө криптовалютын гаргагч болгон, бусдын хөрөнгө оруулалтыг татах арга болгон ашиглах боломжтой. Криптовалютыг ашиглан, валютын төлөө хөрөнгө оруулалтыг татах нь IT-ийн нэр томъёогоор ICO (Initial Coin Offering) гэж нэрлэгддэг. Криптовалют нь электрон мөнгө гэх мэт одоогийн технологиудаас үндсэндээ ялгаатай нь энэ шинэ төрлийн санхүүжилтийн арга болох ICO-г боломжтой болгосонд оршино. Криптовалют гэх шинэ технологи нь нийгэмд шинэ төрлийн санхүүжилтийн хэлбэрийг санал болгож байгаа нь. Тиймээс, уламжлалт санхүүгийн салбарын байдлыг ч мөн өөрчлөх боломжтой бөгөөд энэ нь томоохон хүлээлт болон санаа зовох зүйлсийг төрүүлж байна.

IPO ба ICO-ийн төстэй цэгүүд

Тэгвэл энэ “өөрийнхөө криптовалютыг гаргах”, “криптовалютыг ашиглан санхүүжилт цуглуулах” гэдэг нь яг ямар процессоор явагддаг вэ? Энэ нь өмнөх IPO (Initial Public Offering, шинээр хувьцаа гаргах гэж нэрлэгддэг) гэх механизмтай маш төстэй процессоор явагддаг. IPO-ийн талаарх дэлгэрэнгүй тайлбарыг бусад лавлах ном, дэлгэрэнгүй вебсайтуудад үлдээе гэхдээ, IPO-ийн үндсэн мэдлэгтэй байх нь ICO-ийг ойлгоход илүү амар болгодог холбоос байдаг. IPO-той харьцуулахад, төстэй ба ялгаатай цэгүүдийг харвал, ICO-ийн давуу ба сул талуудыг илүү ойлгомжтой харж болно гэдгийг ойлгох болно.

ICO ба IPO-ийн төстэй цэгүүд гэвэл, эхлээд бизнес эрхлэгчид санхүүжилт цуглуулах арга болдог гэдгийг онцолж хэлэх хэрэгтэй. Жишээ нь, шинэ бизнес эхлүүлэхдээ, ихэвчлэн их хэмжээний санхүүжилт шаардлагатай болдог нь мэдээж хэрэг. Ямар ч өндөр зорилго, итгэл үнэмшилтэй төлөвлөгөө байсан ч, хэрэв хангалттай санхүүжилт байхгүй бол, энэ нь зөвхөн зураг дээрх мөртлөө үлдэх эрсдэлтэй.

IPO нь, маш энгийнээр тайлбарлавал, компанийн хөрөнгө оруулалтын үнэ цэнийг илэрхийлэх хувьцааг зах зээлд гаргаж, санхүүжилт цуглуулах арга гэж хэлж болно. Хэрэв олон хөрөнгө оруулагчид тухайн компанийн бизнесийн ирээдүйд итгэлтэй байвал, хувьцааны зах зээлийн үнэ нь өсөх бөгөөд компани нь өөрийн бизнесийг бодит байдалд хүргэх санхүүжилтийг авах болно.

Харин ICO нь, компаниуд санхүүжилт цуглуулах зорилгоор шинээр токен гэх криптовалютыг гаргадаг. Бизнесийн өсөлттэй хамт криптовалютын үнэ өсөхийг хүлээх зарчим нь, IPO-д гаргасан компанийн хувьцаатай адилхан харилцаатай гэж хэлж болно.

IPO-гийн мэргэжилтнүүд нь аудитын компани болон нягтлан бодогчид байдаг бол ICO нь?

Түүнчлэн, IPO-гийн тусламжтайгаар санхүүжилт цуглуулах нь тухайн компани нь хувьцаат компани болохыг ч утгадаг. Иймд нийгмийн итгэл үнэмшил ч мөн адил холбогдох болно. IPO нь Сангийн яам, хөрөнгө оруулалтын банк, хувьцааны бирж гэх мэт хатуу шалгалтуудыг давсны дараа л хэрэгжих боломжтой болдог, энэ нь дээрх шалтгаанаас болоод юм.

Компанийн IPO-г дэмжих нь ерөнхийдөө аудитын компани болон батлагдсан нягтлан бодогчдын мэргэжлийн хүрээнд ордог. Энэ нь IPO-гийн төрөл бүрийн хатуу шалгалтуудыг даван туулахад нягтлан бодох бүртгэлийн мэргэжлийн хувьд үнэ цэнтэй байдагтай холбоотой.

Харин ICO нь IPO шиг хатуу шалгалт болон төвөгтэй процедуруудыг давах шаардлагагүй. Эсрэгээрээ, хэн бүхэн хурдан мэдрэмжтэйгээр шууд хэрэгжүүлэх боломжтой байдаг нь ICO-гийн давуу тал гэж хэлж болно.

Гэхдээ ICO нь уламжлалт IPO шиг төвөгтэй процедурууд шаардлагагүй гэсэн ч, албан ёсны процедурын мэдлэг болон хууль эрх зүйн мэдлэг шаардлагагүй гэсэн үг биш. Жишээлбэл, компанийн гаргаж буй токен нь шинэчлэгдсэн ‘Сангийн төлбөрийн хууль’-д заасан ‘виртуал валют’-д тооцогдох тохиолдолд, виртуал валютын солилцооны үйл ажиллагааны бүртгэл хийлгэх шаардлагатай болно. Мөн виртуал валютад тооцогдохгүй боловч, электрон мөнгөнд адилхан урьдчилан төлбөрийн хэрэгсэл гэж үзэгдэх тохиолдолд, урьдчилан мэдэгдэх үүрэг гарч ирэх эсвэл улсын хэрэгцээнд баталгаажуулах мөнгө (барьцаа) тавих үүрэг гарч ирэх зэрэг тохиолдол байж болно. Өөрөөр хэлбэл, процедурын зардал бага байх боловч, ямар ч зүйл хийж болох гэсэн үг биш. Энэ утгаараа хууль эрх зүйн хүрээнд тодорхой байдаг бөгөөд ‘төмөр зам’-дараа явахад асуудал үүсэхгүй IPO нь харьцангуй ‘аюулгүй’ гэж хэлж болно.

ICO-г шуудангаар зохицуулах хууль байхгүй учраас, хууль ёсны болон хууль бусын хоорондын ялгааг олох нь хэцүү болж, хуулийг үндсэн зарчимд суурилан унших нь илүү чухал болдог гэдгийг ойлгох хэрэгтэй.

ICO-ийн давуу талууд

Дээрх агуулгыг үндэслэн, дараахь ICO-ийн давуу ба сул талуудыг эрх зүйн хувьд тодорхойлж өгье. Эхлээд удирдлагын өнцгөөс харахад, давуу талуудыг дурдъя.

Давуу тал 1: Журам хялбар бөгөөд зардал багасгах боломжтой

Санхүүгийн газар, хөрөнгийн бирж, хөрөнгийн зах зээлийн байгууллагын шалгалт шаардлагагүй учраас, журмын процесс хялбар бөгөөд нягтлан бодогчидад үйлчилгээ үзүүлэх зардал багасна.
→ Эдийн засгийн зардлыг багасгахын зэрэгцээ, хурдан шуурхай хэн бүхэнд хийж болох давуу талтай болно.

Давуу тал 2: Захиргааны эрх шилжүүлэхгүйгээр санхүүжилт татах боломжтой

Хувьцаа нь компанийн захиргааны эрхтэй холбоотой байдаг ч, ICO нь “захиргааны эрх шилжүүлэхгүйгээр санхүүжилт татах” боломжтой.
→ Хувьцаа эзэмшигчид компанийн захиргааны эрхтэй байдаг нь Японы компанийн хуульд заасан байдаг ч, криптовалют нь тийм системийн ард түмэнд байдаггүй учраас, тус бүрт нь чөлөөтэй төлөвлөгөө хийх боломжтой. Гэхдээ “компанийн захиргааны эрх шилжүүлэхгүй” гэдэг нь “захиргааны эрх авах боломжгүй ч гэсэн тухайн ICO-д хөрөнгө оруулах үнэ цэнэтэй гэж үзэхгүй бол хөрөнгө оруулалт татахад хэцүү” гэсэн утгатай. Тус бүрт нь чөлөөтэй төлөвлөгөө хийхдээ, хөрөнгө оруулагчдад таалагдах “давуу тал” үүсгэх шаардлагатай гэж хэлж болно.

Давуу тал 3: Заавал компанийн хэмжээнд хийх шаардлагагүй

Заавал компанийн хэмжээнд хийх шаардлагагүй бөгөөд “төслийн хэмжээнд” эсвэл “холбоогүй олон компаниуд” дээр хийх боломжтой (гэхдээ холбоогүй компаниуд дээр хийгдэх жишээ нь практик дээр тийм ч олон биш).
→ Хувьцаа нь тодорхой компанийн захиргааны эрхтэй нэг бүрчлэн хариуцлагатай байдаг ч, криптовалют нь тийм системийн ард түмэнд байдаггүй учраас, тус бүрт нь чөлөөтэй төлөвлөгөө хийх боломжтой.

ICO-гийн сул талууд

ICO-гийн сул талуудын нэг хэсэг нь дараахь зүйлсийг хамарна.

Сул тал 1: Одоогоор ерөнхийдөө түгээмэл бус

Хувьцаа худалдан авагчидтай харьцуулахад, ICO ашиглан санхүүжилт цуглуулах нь одоогоор ерөнхийдөө түгээмэл биш бөгөөд, цуглуулж болох хөрөнгийн хэмжээнд хязгаарлалт байдаг
→ Гэсэн хэдий ч, хурдан шийдвэр гаргаж, хэрэгжүүлэх боломжтой байдаг талыг харгалзан үзвэл, нийгмийн анхаарлыг татаж чадах (жишээ нь вэбийг ашиглан) маркетингийн ажилд илүү их хүч тавих нь чухал болохыг хэлж болно.

Сул тал 2: Хуурамч биш гэдгээс эргэлзэж байна

Хуурамч байж болохуйц олон тохиолдол байдаг учраас, санхүүжилт цуглуулахад хязгаарлалт тавигддаг
→ Хатуу шалгалт ба төвөгтэй албан ёсны бичиг баримтын ажилгүйгээр хэн бүхэн хэрэгжүүлж чадах нь, хуурамчидад мөн ашигтай байдал болдог гэж хэлж болно. Хөрөнгө оруулагчдад харахад, төслийн болон ICO-г зохион байгуулагчид нь итгэлцлээр ажилладаг эсэхийг өөрсдийн шийдвэрлэх хэрэгтэй болдог учраас, хөрөнгө оруулагчдад ICO-той холбоотой зарим тодорхой эрсдэлүүд байдаг гэж хэлж болно.

Сул тал 3: Өнгөрсөн жишээнүүд харьцангуй бага

Нийгэм даяараа харахад, өнгөрсөн жишээнүүдийн хуримтлал хангалтгүй бөгөөд, зөвхөн бусад компанийн жишээг дуурайх нь хууль ёсны зохицуулалтыг хийхэд хүндрэлтэй байдаг.
→ Холбогдох хууль тогтоомжийн мэдлэгийг үндэслэн, Сангийн яам болон бусад холбогдох байгууллагуудтай хууль эрх зүйн хэрэгжилтэд тухайн асуудлаар тусгайлан хандаж, хэлэлцээр хийх нь чухал болох болно.

Хураангуй

Давтагдашгүй боловч, ICO-ны томоохон татах хүч нь төвөгтэй процедуруудад оролцох шаардлагагүй байх явдал юм. Гэхдээ зэрэгцээд, “Хуулийн хүрээ хатуу бус байна = хууль бус үйлдлүүдийг хийж болно” гэсэн ойлголтыг буруу тайлбарлахгүй байх нь чухал юм. Төвөгтэй процедуруудыг орхигдуулах нь, санамсаргүйгээр хууль бус үйлдэлд хүрч магадгүй эрсдэлтэй гэсэн үг юм. ICO-г зохион байгуулах гэж байсан ч, IPO-той харьцуулахад өөр өнцөгтэй боловч, энд ч мөн хууль зүйн хараа хэрэгтэй болдог гэдгийг санаарай.