Czym są odszkodowania i szkody niematerialne w przypadku naruszenia honoru firm i organizacji?

Kiedy dochodzi do naruszenia honoru, jeśli ofiarą jest osoba fizyczna, przewidziane jest odszkodowanie w postaci zadośćuczynienia za cierpienie psychiczne. Ale jak powinniśmy myśleć o sytuacji, gdy ofiarą jest firma lub organizacja?

https://monolith.law/reputacja/difamacja[ja]

W przypadku firm i organizacji, nie można mówić o cierpieniu psychicznym, więc nawet jeśli ich reputacja zostanie zniszczona, nie można przewidzieć zadośćuczynienia za cierpienie psychiczne. Zatem, można uznać, że wystarczy przyznać odszkodowanie tylko za rzeczywiste straty, takie jak spadek sprzedaży. Jednak w praktyce, dokładne obliczenie spadku sprzedaży spowodowanego naruszeniem jest trudne, co oznacza, że prawa firm i organizacji nie są chronione.

Stąd, kiedy firma lub organizacja jest ofiarą naruszenia honoru, problemem staje się, czy można uznać za straty inne niż rzeczywiste, takie jak zadośćuczynienie za niewymierne szkody.

Firmy i organizacje a szkody niematerialne

Sąd Najwyższy w styczniu 1964 roku (rok 1964 w kalendarzu gregoriańskim) stwierdził w sprawie o odszkodowanie za naruszenie praw do dobrego imienia, które żądała instytucja medyczna, że “rozumienie szkód niematerialnych jako cierpienia psychiczne i dalsze twierdzenie, że organizacje, nie posiadając duszy, nie mogą doświadczać szkód niematerialnych, a jedynie szkody materialne, czyli straty majątkowe, i że poza odszkodowaniem za takie straty, nie ma żadnych innych środków zaradczych dla organizacji w przypadku naruszenia praw do dobrego imienia zgodnie z artykułem 723 Kodeksu Cywilnego Japonii (Japoński Kodeks Cywilny), jest całkowicie błędne”.

“W przypadku naruszenia praw do dobrego imienia organizacji, nie jest wykluczone, że mogą wystąpić szkody niematerialne, które można ocenić pieniężnie, a takie szkody powinny być naprawione przez sprawcę poprzez odszkodowanie pieniężne, co jest społecznie uważane za słuszne.”

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 stycznia 1964 roku

W ten sposób sąd stwierdził, że organizacje mogą domagać się odszkodowania za “szkody niematerialne” wynikłe z naruszenia praw do dobrego imienia. Chociaż wyrok Sądu Najwyższego nie uznaje cierpienia psychicznego organizacji, uznaje istnienie szkód niematerialnych, które można ocenić pieniężnie dla organizacji, i unieważnia oryginalny wyrok, który stwierdzał, że “organizacje nie mogą domagać się odszkodowania za szkody niematerialne wynikłe z naruszenia praw do dobrego imienia”, i odsyła sprawę do Sądu Apelacyjnego w Tokio.

Później, różne organizacje, w tym partie polityczne bez osobowości prawnej, związki zawodowe i grupy biznesowe, również uzyskały uznanie dla szkód niematerialnych.

Obraza dobra firmy i szkody niematerialne

Wystąpiły przypadki, w których uznano za obraźliwe artykuły tygodników krytykujące wykonanie obowiązków przez prezesa dużej, znanej firmy, nakazując wypłatę odszkodowania i publikację przeprosin.

https://monolith.law/reputation/defamation-corrective-advertising-restoration-of-reputation[ja]

Tygodnik Shincho donosił, że I, będący prezesem zarządu Kanebo i Japan Airlines, nie posiada umiejętności zarządzania, nie jest odpowiedni do pełnienia funkcji prezesa Japan Airlines, a co więcej, kontynuował fałszowanie bilansów w głównej firmie, Kanebo. Sąd Najwyższy w Tokio stwierdził we wrześniu 1994 roku (rok 6 Heisei), że nie ma dowodów na to, że ten artykuł jest zgodny z prawdą, i

Artykuł zawiera treści niezwykle poważne i głęboko dotykające apelanta, takie jak fałszowanie bilansów, co oczywiście znacznie szkodzi jego reputacji i wiarygodności. Ponadto, nie ma sporu między stronami, że nakład tygodnika Shincho wynosi około 600 000 egzemplarzy, a zatem wpływ artykułu na apelanta jest poważny. Apelant doznał znacznych szkód niematerialnych, które nie mogą być skumulowane w konkretnej liczbie, z powodu tego artykułu.

Wyrok Sądu Najwyższego w Tokio z 7 września 1994 roku

i nakazał tygodnikowi Shincho wypłatę odszkodowania w wysokości 5 milionów jenów za szkody niematerialne i publikację przeprosin. Z drugiej strony, w odniesieniu do “utraty zysków, które mogły zostać uzyskane” z powodu spadku sprzedaży apelanta (Kanebo),

Można uznać, że sprzedaż w lipcu i sierpniu 1986 roku (rok 61 Showa) w firmie kosmetycznej, będącej spółką zależną apelanta, oraz w Kanebo Pharmaceuticals Co., Ltd. znacznie spadła w porównaniu z tym samym okresem w poprzednim roku. Jednakże, sprzedaż zmienia się w zależności od różnych czynników, takich jak sytuacja gospodarcza w danym momencie, dlatego nie można stwierdzić, że spadek sprzedaży w spółce zależnej apelanta wynikał z publikacji tego artykułu. Ponadto, nie można zgodzić się z twierdzeniem, że szkoda spółki zależnej staje się bezpośrednio utratą zysków, które apelant mógłby uzyskać.

Jak wyżej

i nie uznał tego. Chociaż teoretycznie możliwe jest uznanie strat finansowych, takich jak utrata sprzedaży, dowodzenie powstania szkody i istnienia odpowiedniego związku przyczynowego z działaniem obrażającym honor jest trudne, a sądy rzadko to uznają.

Niematerialne szkody i koszty związane z przywracaniem reputacji

W wielu procesach sądowych, wielu powodów twierdziło, że poniosło trzy rodzaje szkód:

1. Straty finansowe wynikające z obniżenia sprzedaży i innych czynników (straty biznesowe)
2. Koszty, które musieli ponieść w celu podjęcia działań mających na celu przywrócenie reputacji (koszty publikacji ogłoszeń i reklam mających na celu zapobieganie dalszemu rozszerzaniu się szkód biznesowych i przywrócenie społecznego zaufania)
3. Niematerialne szkody wynikające z utraty społecznego zaufania

Chociaż rzadko zdarza się, że sąd uznaje pierwszy rodzaj szkód, jeszcze trudniej jest uzyskać uznanie drugiego rodzaju. W związku z tym, istnieje przykład, w którym uznano, że doszło do naruszenia prawa przez szkodę na reputacji, kiedy wywiad z agentem nieruchomości, który został wyemitowany w programie telewizyjnym na temat recesji nieruchomości po upadku bańki ekonomicznej, został zmieniony przez montaż, aby wywołać wrażenie, że agent również boryka się z trudnościami finansowymi.

Program pokazywał tragiczną sytuację mieszkań, które musiały zostać wycofane z sprzedaży po upadku bańki ekonomicznej, agentów, którzy zostali zmuszeni do zaprzestania sprzedaży, i biur sprzedaży. Narracja sprawiła, że powód, firma sprzedająca mieszkania o nazwie “Hightown Yoshikawa”, wydawała się być w tak trudnej sytuacji finansowej jak inni agenci nieruchomości, nie mogła wytrzymać konkurencji cenowej, nie mogła sprzedać swojego zapasu, a jej dług rosnął.

Jednak Sąd Okręgowy w Tokio orzekł w listopadzie 1994 roku (rok 6 w erze Heisei), że firma powodująca była w rzeczywistości w bardzo dobrej sytuacji finansowej, i stwierdził, że “jest jasne, że powód zdobył znaczącą społeczną ocenę przed emisją programu. Dlatego transmisja tej części programu, która wywołała takie wrażenie u widzów, powinna być uznana za szkodliwą dla reputacji powoda”. Sąd nakazał stacji telewizyjnej i producentowi programu zapłatę 3 milionów jenów za niematerialne szkody.

Z drugiej strony, firma powodująca twierdziła, że “emisja tej części programu zniszczyła reputację powoda i miała negatywny wpływ na sprzedaż Hightown Yoshikawa. Z powodu obaw o to, firma powodująca musiała rozdać dodatkowe 620 tysięcy ulotek, mimo że zwykle wystarczyło rozdać najwyżej 400 tysięcy, i opublikować dwie reklamy w gazecie Yomiuri Shimbun, co spowodowało dodatkowe koszty reklamowe w wysokości 7 419 347 jenów”. Jednak,

“Biorąc pod uwagę sytuację na rynku nieruchomości w tamtym czasie, nie można stwierdzić, że sprzedaż byłaby na pewno możliwa, gdyby nie emisja programu. Raczej można przypuszczać, że sprzedaż mieszkań, takich jak Hightown Yoshikawa, była bardzo trudna. Mimo to, po około sześciu miesiącach od emisji programu, wszystkie 33 mieszkania w Hightown Yoshikawa zostały sprzedane. Dlatego nie można stwierdzić, że Hightown Yoshikawa nie zostałby sprzedany, gdyby powód nie podjął dodatkowych działań reklamowych. W takim przypadku, nie można uznać, że istnieje związek przyczynowy między dodatkowymi kosztami reklamowymi poniesionymi przez powoda a szkodą, o której mówi powód, nawet biorąc pod uwagę wszystkie dowody w tej sprawie.”

Sąd Okręgowy w Tokio, 11 listopada 1994 roku

Orzeczenie to odrzuciło roszczenie. Jednak argument, że “nie można stwierdzić, że Hightown Yoshikawa nie zostałby sprzedany, gdyby powód nie podjął dodatkowych działań reklamowych”, jest absurdalny, ponieważ gdyby Hightown Yoshikawa nie został sprzedany bez dodatkowej reklamy, powód nie miałby powodu do żądania zwrotu kosztów dodatkowej reklamy.

https://monolith.law/reputation/expressions-and-defamation[ja]

Obraza czci firmy i jej przedstawiciela

Kiedy zniesławienie skierowane jest zarówno przeciwko firmie lub organizacji, jak i jej przedstawicielom, można rozważyć ochronę honoru osób zaangażowanych w działalność tej firmy lub organizacji, niezależnie od ochrony jej reputacji.

Tygodnik Bunshun donosił o problemach między Non (znana jako Rena Nōnen podczas jej związku z agencją artystyczną) a jej ówczesną agencją, LesPros Entertainment. Według artykułu, powodem, dla którego zniknęła ze sceny, były warunki oferowane przez LesPros. Artykuł szczegółowo opisywał sytuację, w której znalazła się po 2013 roku, mówiąc, że “jej pensja w czasie serialu ‘Amachan’ wynosiła 50 000 jenów”, “nie miała pieniędzy, nawet na zakup bielizny”, “jej menedżerowie na planie ciągle się zmieniali”, itp. Świadkowie, którzy zostali przepytywani, wydawali się być osobami blisko związanymi z zaangażowanymi stronami.

W odpowiedzi na artykuł, LesPros i jej prezes twierdzili, że jest “sprzeczny z faktami” i w czerwcu 2015 roku (rok 27 Heisei) złożyli pozew przeciwko wydawcy, Bungei Shunjū, i ówczesnemu redaktorowi naczelnemu za zniesławienie. Wyrok w tej sprawie został wydany w kwietniu 2019 roku (rok 1 Reiwa) przez Sąd Okręgowy w Tokio. Sąd Okręgowy w Tokio odrzucił większość treści artykułu, stwierdzając, że “pozwani zapomnieli o swojej misji jako organu prasowego, zaniedbali badanie i weryfikację prawdziwości treści, które zamierzali opublikować jako recenzję, z punktu widzenia obiektywizmu, i bez dowodów, priorytetowo rozpowszechniali treści, które były tylko subiektywnymi twierdzeniami”.

Jeśli opinia, że agencja artystyczna, która jest powodem, oferuje swoim talentom tylko niskie wynagrodzenia i bez uzasadnionego powodu nie daje im pracy, rozpowszechni się w społeczeństwie, reputacja powoda zostanie poważnie uszkodzona, co przeszkodzi w wykonywaniu jego działalności polegającej na odkrywaniu i rozwijaniu talentów. To samo dotyczy powoda A, który jest prezesem zarządu powoda i stałym dyrektorem JASRAC. Jeśli opinia, że jest osobą, która neguje charakter swoich talentów i wywiera na nich mobbing, rozpowszechni się w społeczeństwie, reputacja i zaufanie powoda A zostaną uszkodzone, co przeszkodzi w wykonywaniu jego obowiązków.

Wyrok Sądu Okręgowego w Tokio z 19 kwietnia 2019 roku

W związku z tym, Sąd Okręgowy w Tokio nakazał tygodnikowi Bunshun i Bungei Shunjū zapłacić łącznie 660 000 jenów, w tym 1 000 000 jenów odszkodowania za szkodę moralną dla prezesa zarządu i 5 000 000 jenów za niewymierne straty dla agencji artystycznej, a także koszty prawne.

W odpowiedzi na ten wyrok, tygodnik Bunshun i Bungei Shunjū natychmiast złożyli apelację.

https://monolith.law/reputation/compensation-for-defamation-damages[ja]

Jeśli chodzi o koszty prawne i proces odszkodowawczy w przypadku zlecenia prawnikowi zarządzania szkodami na reputacji w Internecie, wyjaśniamy to w poniższym artykule.

https://monolith.law/reputation/reputation-lawyers-fee[ja]

Podsumowanie

Gdy reputacja firmy lub organizacji zostaje naruszona, możliwe jest dochodzenie roszczeń nie tylko za straty materialne, ale także za szkody niematerialne.

Artykuł 710 Japońskiego Kodeksu Cywilnego mówi: “Osoba, która narusza ciało, wolność lub honor innej osoby, lub narusza prawo własności innej osoby, niezależnie od tego, które z tych przypadków ma miejsce, jest zobowiązana do naprawienia szkód innych niż majątkowe, zgodnie z postanowieniami poprzedniego artykułu”. Ten przepis jest interpretowany jako uznawanie prawa do odszkodowania za szkody niematerialne, a w przypadku firm i organizacji prowadzi do realistycznych i sprawiedliwych wniosków.

W przypadku osób fizycznych można dochodzić odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu, a w przypadku firm i organizacji – odszkodowania za szkody niematerialne. Zmuszmy sprawcę do naprawienia szkód.