2019 yılında (Gregorian takvimine göre) internet üzerindeki itibar zedelenmesi ve gizlilik ihlalleri hakkındaki Japon mahkeme kararlarının açıklaması

İftira, taklit ve benzeri durumlar, bunlara bağlı olarak oluşan itibar zedelenmesi ve gizlilik ihlalleri 2019 yılında (Japon takvimine göre Reiwa 1 yılı) azalma belirtisi göstermemiştir. 2010’ların (Japon takvimine göre Heisei 22-31 yılları) eğilimi, dergi sayısının ve gazete gibi yayınların tirajının azalmasıyla birlikte, internet üzerindeki itibar zedelenmesinin artmasıdır. 2019 yılında (Japon takvimine göre Reiwa 1 yılı) internetle ilgili dava örneklerinden, itibar zedelenmesi ve gizlilik ihlalleri ile ilgili olanları ele alıp genel bir bakış atmak istiyorum. Hangi tür eylemlerin sorun olduğu ve hangi tür kararların verildiği, en son trendleri görebiliriz.

İlgili Makale: İtibar zedelenmesi nedeniyle dava açma koşulları nelerdir? Kabul edilen gereklilikler ve tazminat miktarını açıklıyoruz[ja]

İlgili Makale: Gizlilik hakkını ayrıntılı olarak açıklıyoruz. Üç ihlal gerekliliği nelerdir?[ja]

Erkek Modelin Instagram Sahtekarlığı

Instagram’da erkek model olarak sahte bir hesap açan kişi hakkında, mahkeme Facebook’a gönderenin bilgilerini açıklaması için geçici bir karar verdi. Erkek model, 2014 yılında Instagram’da bir hesap açıp gönderiler yapmaya başlamıştı, ancak ismi ve yüz fotoğrafı kullanılarak açılan sahte hesaplar arttı ve bu hesaplardan üçü hakkında gönderenin bilgilerinin açıklanmasını talep etmişti. Erkek model, mahkemede, sahte hesaplar nedeniyle hangi hesabın gerçek olduğunu SNS üzerinde belirleyememe durumu ve

“Başkasının kimliğine bürünme hakkı (Kimlik hakkı) ihlal edildi” gerekçesiyle, gizlilik ihlalini dava etmiştir. (Tokyo Bölge Mahkemesi, 17 Ocak 2019 tarihli karar)

İlgili Makale: Sahtekarlığın Kaldırılması ve IP Adresinin Açıklanması Talebi[ja]

Kadının Kişisel Bilgilerinin Yayınlanması

İnternet forumuna kişisel bilgilerinin yazılması ve bu durumun psikolojik acıya neden olması sebebiyle, eski bir gece kulübü çalışanı olan 20’li yaşlardaki bir kadın, bilgileri yayınlayan erkekten tazminat talep etti. Eski müşteri olan erkek, kadının o zamanlar çalıştığı gece kulübünün adını ve gizli gerçek ismini internet forumuna yazdı ve “Cehennemi göstereceğim” gibi ifadeler kullandı.

Davalı, duruşma tarihinde mahkemeye çıkmadı ve savunma belgesi veya diğer hazırlık belgelerini sunmadı. Bu nedenle, mahkeme, kişisel gizliliğin ihlal edildiğini kabul etti ve yayın bilgilerinin açıklanması ve yayınının silinmesi için harcanan 226,280 yen (yaklaşık 16,000 TL), taşınma masrafı olarak 32,400 yen (yaklaşık 2,300 TL), işe gidememe ve gelir kaybı nedeniyle 1,764,000 yen (yaklaşık 125,000 TL), psikolojik zararlar için 500,000 yen (yaklaşık 35,000 TL), avukat ücreti olarak 252,200 yen (yaklaşık 18,000 TL) olmak üzere toplamda 2,774,880 yen (yaklaşık 197,000 TL) ödeme yapılmasını emretti. (Sendai Bölge Mahkemesi, 12 Nisan 2019 kararı)

İlgili makale: Yayınlayanın Bilgilerini Açığa Çıkarma Talebi Nedir?[ja]

İlgili makale: İftira ve Hakaret Suçlularına Karşı Tazminat Talebinin Ortalama Değeri ve Hesaplama Yöntemi Nedir?[ja]

Profesöre “Aptal ve Tuhaf Hayvan” E-Postası

Üniversitedeki bir erkek profesör, güç tacizi (power harassment) suçlamalarıyla karşı karşıya kaldı ve bir meslektaşının dolaşıma soktuğu bir e-postada “aptal ve tuhaf hayvan” olarak adlandırıldı. Profesör, üniversite ve beş öğretim üyesinden tazminat talep etti. Mahkeme, erkek profesör hakkında, çalışanlara yönelik güç tacizi ve öğrencilerden gelen derslerle ilgili şikayetler ve danışmalar hakkındaki meslektaşa yönelik e-postaların, güç tacizi özel bir konu olmadığı ve danışılan bilgilerin gerçek olduğu için iftira oluşturmadığına karar verdi.

Ancak, e-postalardan biri için, mahkeme iftira suçunu kabul etti ve ilk derece mahkemesi olan Takamatsu Bölge Mahkemesi’nin belirlediği 110.000 yen tazminat miktarını 770.000 yene yükseltti.

Kararın özeti şöyle:

“İçeriği, davalının eğitim içeriğiyle hiçbir ilgisi olmayan bir şey ek olarak, davalıyı ‘aptal ve tuhaf hayvan’ olarak adlandırıyor ve davalının bir kadının uyluğunu sürekli okşadığını belirtiyor ve bir fotoğraf ekliyor. Bu ifade ve tutum, davalıyı aşırı derecede aşağılar ve onurunu ihlal eder. Ancak, bu durum açıkça işle ilgisi olmayan özel bir eylemle ilgili bir durumdur ve davalının belirtilen eylemi gerçekleştirdiği veya bu konuda bir fotoğraf eklediği, davalıya karşı herhangi bir disiplin veya muamele kararının anlamlı olduğu kabul edilemez. Bu e-postanın ifadesine bakıldığında, sadece davalıya karşı bir kişilik saldırısı veya iftira amacıyla yapıldığı kabul edilebilir, bu nedenle kamu çıkarlarıyla ilgili bir durum veya kamu yararı amacıyla yapıldığı kabul edilemez.”

Takamatsu Yüksek Mahkemesi, 19 Nisan 2019 (Gregorian Takvimi) Kararı

olarak belirtilmiştir.

Öğretmenin “Hastalık İzni” Web Sitesinde Yayınlandı

Aşırı çalışma nedeniyle depresyon geliştirdiği ve yaklaşık bir yıl boyunca hastalık izninde olduğu gerekçesiyle, bir ilköğretim okulundaki 50’li yaşlardaki erkek öğretmen, il yönetimine tazminat talebinde bulundu. Saga Bölge Mahkemesi, aşırı çalışmayı kabul etmedi ve talebi reddetti. Ayrıca, okul müdürünün stres nedeniyle davacının sağlık durumundaki değişikliği fark etme veya öngörme yeteneği olduğunu kabul etmedi, bu nedenle davacıya karşı güvenlik önlemi yükümlülüğünün ihlali kabul edilmedi.

Öte yandan, öğretmenin hastalık izninin okul bülteninde belirtilmesi ve web sitesinde görüntülenebilir hale getirilmesi konusunda gizlilik ihlalini kabul etti. Ancak, davacının hastalık izni halka açıklandı, ancak hastalığın ayrıntıları belirtilmedi ve okul bülteninin dağıtımı o dönemki öğrencilere yapıldı. Web sitesinde yayınlanması beş aydan biraz daha kısa sürdü ve okul web sitesini görüntüleyenlerin çoğu genellikle öğrenciler, veliler, öğretmenler ve diğer okul personeli gibi okul ilişkili kişilerdir. Bu durumu göz önünde bulundurarak, manevi tazminat 100.000 yen (yaklaşık 7.500 TL) olarak belirlendi. (Saga Bölge Mahkemesi, 26 Nisan 2019 (Gregorian Takvimi) kararı)

İnsan Hakları Grubu Temsilcisine Yönelik Hakaret, İkinci Derece de Yasadışı

İnsan hakları grubu temsilcisi, Okinawa’daki üs karşıtı hareketler ve benzeri konularla ilgili olarak Twitter’da hakarete uğradığı gerekçesiyle, bir serbest gazeteci erkeği Japonca “Meiyo Kison” (Onur Kırıcı Suç) ile dava etti. Temyiz duruşmasında, bu gazetecinin onur kırıcı eylemlerini kabul eden ilk derece mahkemesi kararına karşı hem davacının hem de davalının temyiz başvuruları reddedildi.

Kararda, “Gönderi, davacının toplumsal değerlendirmesini düşürür ve yasadışılığı engellenemez” ifadesiyle onur kırıcı eylem kabul edildi ve ilk derece mahkemesiyle aynı 550.000 yen tazminat ödenmesi emredildi.

Söz konusu gazeteci, Twitter’da bu temsilci hakkında “Kuzey Kore ve benzeri ajanlar”, “terörist”, “uyuyan hücre (gizli ajan)” gibi ifadeler kullanmıştı.

Mahkeme,

“Davalının geçmişi göz önüne alındığında, bu dizi gönderinin içeriği hakkında belirtilen gerçeklerin doğruluğuna ilişkin temel zayıflığı açıktır ve bu, Twitter’da bir ifade olduğu için, belirtilen gerçekleri Twitter’da okuyan ve bunları gerçek olarak kabul etmeyen birçok kişi olduğu anlaşılmaktadır.”

Tokyo Yüksek Mahkemesi 20 Haziran 2019 (Gregorian Takvimi) Kararı

ve davalıya karşı, sert bir karar verildi.

Arama Sonuçlarının Silinmesini Talep Eden Davacının Temyiz Başvurusu Reddedildi

Google’da şirket adını arattığınızda “dolandırıcılık” gibi ifadelerin göründüğünü ve bu durumun itibarlarını zedelediğini belirten bir internet şirketi, 242 arama sonucunun silinmesini talep eden bir dava açtı. Temyiz duruşmasında, Japonya Yüksek Mahkemesi davacı şirketin temyiz başvurusunu reddetti.

Davacı şirket, şirketin veya CEO’nun adını arama ekranına girdiğinde “dolandırıcı” ve “aldatıldım” gibi sonuçların göründüğünü ve bu durumun toplum içindeki değerlendirmelerini düşürdüğünü iddia etti. Ancak, ilk derece mahkemesi olan Tokyo Bölge Mahkemesi, 2018 yılının Ocak ayında,

“Arama sonuçlarının gerçek olmadığına dair bir kanıt yok”

diyerek şirketin silme talebini reddetti. İkinci derece mahkemesi olan Tokyo Yüksek Mahkemesi de aynı yılın Ağustos ayında şirketin temyiz başvurusunu reddetti. (Japonya Yüksek Mahkemesi’nin 16 Temmuz 2019 tarihli kararı)

Twitter’a Silme Emri

Yaklaşık 7 yıl önce bir otelin kadınlar hamamına giren davacı erkek, Sendai Basit Mahkemesi’nde yapı inşa suçu nedeniyle dava açıldı ve mahkeme, erkeğe 100.000 yen para cezası verdi. Erkek, bu cezayı ödedi. Twitter’da yapılan bir arama sonucunda bu tutuklama kaydı görüntülendi ve kişilik haklarının ihlal edildiğini iddia ederek, erkek silinmesini talep etti. Tokyo Bölge Mahkemesi, gizlilik ihlalini kabul etti ve tweetin silinmesini emretti.

Twitter’da davacının adını girip arama yaptığınızda, bu tutuklama kaydı arama sonuçları olarak görüntülenir ve görüntülenebilir durumdadır. Ancak, Google’da davacının adını girip arama yaptığınızda, arama sonuçları olarak görüntülenmez.

Mahkeme,

“Twitter, sadece bir internet sitesidir ve Google gibi arama motorları tarafından sağlanan arama sonuçları gibi, internet kullanıcıları için hayati önem taşıyan bilgi akışının temeli olamaz. Yaklaşık 7 yıl önceki tutuklama ve o zamanlar büyük ölçüde ele alınan bir olay olmaması nedeniyle, kamu yararı düşüktür.”

diye belirtti. Ve erkeğin yeni yaşamının huzurunun ve rehabilitasyonunun engellenmemesi gerektiğini belirterek,

“Twitter’ın iletişim kapsamı sınırlı olsa bile, yayınlanmaması durumunda faydalar üstün olur.”

Tokyo Bölge Mahkemesi, 11 Ekim 2019 Kararı

kararını verdi.

Bir kadın ünlünün annesinin itibarını zedelediği gerekçesiyle, gönderenin bilgilerinin açıklanmasına karar verildi

Çocuk oyuncu kökenli bir kadın ünlünün annesi, Twitter’da yanıltıcı içeriklerin yayınlanması ve itibarının zedelenmesi nedeniyle, gönderenin bilgilerinin açıklanmasını talep eden bir dava sonucunda, mahkeme, bilgilerin açıklanması için servis sağlayıcıya emir verdi.

Kadın ünlü, çocukluğundan beri Twitter’daki zorbalıkla ilgili yorumlarıyla tanınmaktadır ve sık sık gazete ve dergilerde alıntılanmaktadır, ayrıca bir kitabı da bulunmaktadır. Ancak, mantık ve yazma yeteneğinin yüksekliği nedeniyle, bazıları tarafından tepki görmüş ve “annesi onun yerine tweet atıyor olabilir” şeklinde iftira atılmıştır. Bu süre zarfında, 2018 Ekim’inde Twitter’da “Kendisinin ebeveynleri başarısız” şeklinde bir tweet atıldı.

Mahkeme,

“Annenin toplumdaki itibarını düşürmek açıktır ve hiçbir gerekçe gösterilmemiştir” diyerek, annenin itibarını zedeleyen bir tazminat talebinde bulunmak için gönderenin bilgilerinin açıklanmasını talep etme hakkı olduğuna karar verdi.

Tokyo Bölge Mahkemesi, 1 Kasım 2019 (Gregorian Takvimi) kararı

İlgili makale: LINE, Twitter DM, e-posta vb. ile itibar zedelenmesi oluşabilir mi? Gönderenin belirlenmesi talebinin geçerliliği[ja]

Kyoto Animasyon Yangın Cinayeti Olayı İle İlgili Olarak, Gönderen Bilgilerinin Açıklanması Emredildi

Kyoto Animasyon’un yangın cinayeti olayı ile ilgili olarak, gönderen, internet üzerindeki birçok gönderiyi düzenleyerek, NHK direktörünün gerçek adını belirtti ve “Neden yangın suçlusunun bıraktığı eşyaları topladılar?” başlıklı bir özet makalesini, olaydan 8 gün sonra yayınladı. Makalede “Polisten daha hızlı, olayın suçlusunun bıraktığı eşyaları toplayan NHK haber ekibi”, “N〇K’nın isteği üzerine cinayet mi?”, “NHK’nın suç ortağı olduğunu iddia etmek kaçınılmaz” gibi gönderiler yer aldı.

Mahkeme,

“Davacının çalışanının bu yangın olayındaki bırakılan eşyaları topladığına dair gerçeği belirtmesi ve bunu genel izleyicilere göstermesi, davacının veya davacının çalışanının bu yangın olayına dahil olduğu ve bu dahil olmayı gizlemek için polisten önce suçlunun bıraktığı eşyaları topladığı izlenimini verdiği için, davacının toplumsal değerlendirmesini düşüren bir ifade eylemi olup, bu durumun yayılması sonucunda davacının itibarı ve/veya güvenilirliği açıkça ihlal edilmiştir.”

diyerek,

Gönderinin çoğunluğu, orijinal siteye gönderilen gönderiler olup, gönderenin kendisi birincil bir ifade eylemi gerçekleştirmemiştir, ancak bu gönderinin göndereni, kendi başına yeni bir başlık eklemiş, eklemek için bir resim seçmiş ve orijinal siteye gönderilen birçok gönderiden hangilerinin gönderiye dahil edileceğini seçmiş ve düzenlemiştir. Sonuç olarak, izleyicilere yukarıda belirtilen izlenimi veren bir durum olmuştur. Bu nedenle, gönderen, gönderinin orijinal siteye gönderilen gönderileri yeniden düzenlediği gerçeğini, gönderinin davacıya zarar verme sorumluluğundan kaçınma nedeni olarak kullanamaz ve gönderinin davacının itibarı ve/veya güvenilirliğini ihlal ettiği açıktır. Bu nedenle, davacının bu gönderinin gönderenine karşı tazminat talebi vb. yapması için, davalının bu gönderinin gönderen bilgilerini açıklaması talebinde bulunması için geçerli bir neden kabul edilir.”

Osaka Bölge Mahkemesi, 3 Aralık 2019 (Gregorian Takvimi) Kararı

diyerek, site sunucu yönetim şirketine gönderen bilgilerinin açıklanmasını emretti.

Google’a Tutukluluk Geçmişi Arama Sonuçlarını Silme Emri

Google’da kendi tutukluluk geçmişinin görüntülenmesinin bir gizlilik ihlali olduğunu iddia eden, 7 yıl önceki bir olayda suçlamalar düşürülen bir erkek, Amerikan Google şirketine arama sonuçlarının silinmesini talep eden bir dava açtı. Mahkeme, davacının talebini kabul etti ve arama sonuçlarının silinmesini emretti.

Davacı erkek, o zamanlar yaşadığı Hokkaido’da bir kadına cinsel saldırıda bulunduğu gerekçesiyle tecavüz (şimdiki adıyla zorla cinsel ilişki) şüphesiyle Hokkaido Polisi tarafından tutuklandı. Ancak, yetersiz şüphe nedeniyle suçlamalar düşürüldü. Ancak, Google’da arama yaptığında tutuklulukla ilgili makaleler görüntülendiği için arama sonuçlarının silinmesini talep ederek dava açtı.

Davacı, bu olayla ilgili şüpheli durumları tutuklandığı andan itibaren sürekli olarak reddetti ve gerçekten de yetersiz şüphe nedeniyle suçlamalar düşürüldü. Ayrıca, tutuklanmasının üzerinden 7 yıldan fazla bir süre geçtiği için, bu olayla ilgili bir davanın açılma olasılığının neredeyse hiç olmadığını iddia etti.

Mahkeme,

“Yetersiz şüphe nedeniyle suçlamalar düşürüldü ve hiçbir zaman yargılanmadı. Ayrıca, serbest bırakıldıktan sonra hiçbir zaman sorgulanmadı ve 7 yıldan fazla bir süre geçti. Dava süresi dolmuş olmasa da (Japon Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 250. maddesi, 2. fıkra, 3. bent), bu olayla ilgili bir davanın açılma olasılığı gerçekte yok olmuştur ve bu arama sonuçlarının görüntülenmesini sürdürme ihtiyacı düşüktür.”

ve

“Bu arama sonuçlarının görüntülenmesini sürdürme ihtiyacından daha çok, bu olayın yayınlanmaması gereken davacının yasal çıkarlarının üstün olduğu açıktır. Bu nedenle, davalının bu arama sonuçlarını silmesi gerektiği kabul edilir.”

Sapporo Bölge Mahkemesi, 12 Aralık 2019 (Gregorian Takvimi) Kararı

ve Amerikan Google şirketine arama sonuçlarının silinmesini emretti.

Özet

Burada ele aldığımız örneklerin dışında, 2019 yılında (Gregorian takvimine göre) birçok internet üzerindeki itibar zedelenmesi ve gizlilik ihlali ile ilgili dava vardı. Aralık ayında “Google’a tutuklama geçmişi arama sonuçlarını silme” emri verilmesi gibi yeni gelişmeler de görüldü.

İnternet üzerindeki itibar zedelenmesi ve gizlilik ihlallerinin gelecekte daha da artacağı beklenmektedir. Eğer itibar zedelenmesi veya gizlilik ihlali sorunlarıyla karşılaşırsanız, zararın daha fazla büyümesini önlemek için erken bir aşamada deneyimli bir avukata başvurmanızı öneririz.