Stema: Kendi Kendine Sahne ve Yazıldığında İtibar Zararına Yol Açıyor mu ve Silinebilir mi?

Şirketler için, 2chan veya 5chan gibi anonim mesaj panolarının geçmiş kayıtları, mevcut konular, Yahoo! Bilgi Kutusu veya Amazon Müşteri Yorumları gibi inceleme sitelerinde, kendi şirketlerinin “Stealth Marketing (Stealth Pazarlama) yapıyor” veya “kendi kendine yüksek puan veriyor” gibi ifadelerle anılması, hem satış hem de işe alım açısından büyük bir dezavantajdır. Günümüzde, tüketicilerin, satın almayı düşündükleri ürünün adını veya satıcı şirketin adını, satın almadan önce bir arama motorunda arama yapma olasılığı oldukça yüksektir. Bu durumda, Stealth Marketing veya kendi kendine yüksek puan verme gibi yöntemlerle satışların arttığına dair söylentiler arama sonuçlarında görünürse, tüketiciler satın almayı tereddüt edebilirler. Ayrıca, part-time işler gibi iş ilanlarına başvurmayı düşündükleri şirketler hakkında Stealth Marketing veya kendi kendine yüksek puan verme şüpheleri ortaya çıkarsa, iş başvurularında da tereddüt yaşanabilir.

“Stealth Marketing yapıyor”, “Stealth Pazarlama uyguluyor”, “kendi kendine yüksek puan veriyor” gibi ifadelerin silinmesi mümkün müdür?

Benzer bir konu olarak, “Bir başka şirketin açıkça Stealth Marketing yöntemlerini kullandığı durumlarda, bu şirketin Stealth Marketing makalelerini veya sitelerini silmek mümkün müdür?” konusunu aşağıdaki makalede açıklıyoruz.

https://monolith.law/reputation/stealth-marketing-delete[ja]

Şirketin Kendi Kendine Pazarlama ve Kendi Kendine Sahneleme İddiaları “İtibar Zedelenmesi” mi?

Şirketiniz hakkında kendi kendine pazarlama veya kendi kendine sahneleme iddiaları ortaya çıktığında, bu tür ifadelerin itibar zedelenmesine girip girmediğini değerlendirmeniz gerekecektir. Eğer itibar zedelenmesi durumu söz konusu ise, makalenin silinmesi veya ilgili makaleyi yayınlayan kişinin IP adresinin açıklanması talebinde bulunabilirsiniz.

Peki, “Bu şirket kendi kendine pazarlama yapıyor”, “Kendi kendine sahneleme tekniklerini kullanıyor” gibi ifadeler, itibar zedelenmesi kapsamına girer mi?

Basitçe söylemek gerekirse, itibar zedelenmesi;

• Şirket hakkında “somut bir gerçek (olay)” belirtilmiş olması,
• Bu durumun şirketin “toplumsal değerlendirmesini” düşürmüş olması,
• Bu ifadenin gerçeği yansıtmaması

durumlarında söz konusu olur.

https://monolith.law/reputation/defamation[ja]

“Belirli bir Gerçek (Durum)” İfadesinin Anlamı

İtibar zedeleme, sadece “şirketimiz hakkında hoşumuza gitmeyen bir şeyler yazılmış” olması durumunda geçerli olmaz. Yazılanların “belirli bir gerçek (durum)” olması gerekmektedir. Örneğin, sadece “kötü bir şirket” ifadesi kullanılmışsa, bu durumda “kötü”nün ne anlama geldiği belirsiz kalır ve “belirli” ifadesini kullanmak oldukça zordur.

Stealth Marketing (Gizli Pazarlama) Tanımı

Ancak, stealth marketing (gizli pazarlama) örneğin,

Stealth marketing, tüketicinin reklam veya satış teşvik faaliyetlerinin farkına varmaması için yapılan reklam ve satış teşvik faaliyetleridir. İngilizcede genellikle undercover marketing (gizli pazarlama) olarak adlandırılır.
(Orta kısım atlanmıştır)
Stealth marketing, tipik olarak, satıcı veya reklam veren tarafından bir talep alınan kişinin, satıcıyla ilgisi olmayan bir üçüncü taraf gibi davranarak olumlu bir değerlendirme yapması şeklinde gerçekleşir. Bu, tarafsız bir duruşla adil bir değerlendirme gibi görünür veya genel bir tüketici görüşü gibi görünür ve iyi bir itibarın genel halka yayılmasını sağlar, ancak stealth marketing, satıcı tarafından yapılan bir talebe yanıt olarak “hazırlanmış” bir durum olarak gerçekleşir. Yani, bu bir “sahte” durumdur.

Stealth Marketing Nedir? Weblio Sözlük [ja]

gibi bir tanımla genellikle kullanılan bir terimdir ve sonuç olarak, bir şirketin üçüncü bir tarafa bir talepte bulunduğu, ancak söz konusu üçüncü tarafın şirketle ilgisi olmayan tarafsız bir duruş sergileyerek, “sahte” bir şekilde olumlu bir değerlendirme yayınladığı belirli bir anlam içerir.

Kendi Kendine Sahneleme Tanımı

Kendi kendine sahneleme de benzer şekilde, örneğin

İnternet üzerindeki kendi kendine sahneleme (jisakujien), tek bir kişinin, aynı web sitesi üzerinde, birden çok kişi gibi görünerek etkin olduğu bir eylemdir. Gerçekte, bu eylemi internet üzerinde belirtirken, genellikle sadece “kendi kendine sahneleme” olarak kısaltılır.

Kendi Kendine Sahneleme (İnternet) – Wikipedia [ja]

gibi belirli bir anlam içeren bir terimdir.

Bu şekilde, internet üzerindeki şirketinize yönelik olumsuz değerlendirmeler, örneğin “stealth marketing yapıyor” ifadesinin itibar zedeleme kapsamına girip girmediği, bu terimin belirli anlamına bağlıdır. Bu nedenle, bir sözlüğe başvurarak, bu terimin belirli anlamını doğrulamanız gerekmektedir. Burada internet üzerinden bilgi alıntıladık, ancak gerçek mahkemelerde, belirli bir tarih veya otoriteye sahip sözlüklerin kullanıldığı durumlar yaygındır.

“Genel Okuyucunun Normal Dikkati ve Okuma Şekli”ne Dayalı Karar

Eklemek gerekirse, “hangi gerçeklerin yazıldığı” konusu, “genel okuyucunun normal dikkati ve okuma şekli”ne dayanarak karar verilir. Yani, doğrudan “stealth marketing” yazılmamış olsa bile, bağlamda “stealth marketing yapıyor” şeklinde bir ifade okunabilirse, “stealth marketing yapıyor” şeklinde bir gerçeği yazdığı kabul edilebilir. Örneğin, bir ürünü öven bir yoruma “reklam ücreti olarak ne kadar aldın?” şeklinde bir yorum yapmak da, sonuçta, “bu şirket stealth marketing yapıyor” şeklinde bir gerçeği ima ediyor olabilir.

Doğrudan “stealth marketing” veya “kendi kendine sahneleme” denmemiş olsa bile, bu ifadelerin bağlamda “stealth marketing” veya “kendi kendine sahneleme” olarak okunabileceği iddiasını ne kadar ikna edici bir şekilde sunabileceğiniz, geçici tedbirler veya dava ve bunları göz önünde bulundurarak yürütülen dış mahkeme müzakerelerinde çok önemli bir noktadır.

“Sosyal Değerlendirme”nin Düşüşü Nedir?

İtibar zedelenmesi, sadece “gerçeklerden farklı bir durumun belirtilmesi” ile oluşmaz, sadece “böyle denildiğinde şirketin değerlendirmesi düşer” durumunda oluşur. Burada bahsedilen değerlendirme, tüketicilere, iş arayanlara vb. şirket dışındaki üçüncü taraflardan gelen değerlendirmeleri, yani uzmanlık terimleriyle “sosyal değerlendirmeyi” ifade eder.

Stealth Marketing ve Kendi Kendine Sahneleme Sosyal Değerlendirmeyi Düşürür

Bu nedenle, ağızdan ağıza pazarlama, stealth marketing ve kendi kendine sahneleme gibi durumların, şirketin değerlendirmesini düşürdüğünü kanıtlamak zorundayız. Bu konuda, “stealth marketing” ifadesinin sosyal değerlendirmeyi düşürdüğüne dair bir karar veren yargı kararları da mevcuttur.

İlgili ifadenin itibarı veya krediyi zedeleyip zedelemediği, genel okuyucunun normal dikkati ve okuma şekli temel alınarak karar verilmelidir. Genel okuyucunun normal dikkati ve okuma şekli göz önüne alındığında, yukarıdaki (ortada) ifade, davacının dil öğretim materyallerinin yorumlarının, gerçekten satın alıp kullanan kişiler tarafından oluşturulmadığı, davacının stealth marketing ile oluşturduğu yalan bir şey olduğu, yani davacının kendisinin veya üçüncü bir tarafın isteyerek oluşturduğu bir şeyin olabileceği izlenimini verir. Davacının bir yabancı dil öğretim materyali planlama, geliştirme ve satış vb. işletme olduğu (ortada) belirtilmiştir, davacının, satışa sunduğu ürün olan davacı öğretim materyalleri hakkında, olumlu yorumlar oluşturabileceği, bu durumun, davacının itibarını, kredisini vb. sosyal değerlendirmesini düşüren bir durum olduğu söylenebilir.

Tokyo District Court, June 4, 2014 (Heisei 26)

Bu karar, özellikle belirgin bir gerekçe belirtmemiştir, ancak en azından, “yabancı dil öğretim materyallerinin planlanması, geliştirilmesi ve satışı” gibi işler yapan bir şirketin, bu materyaller hakkında “olumlu yorumlar oluşturabileceği” söylendiğinde, sosyal değerlendirmenin düşeceğini açıkça belirtmiştir. Genelleştirerek söylemek gerekirse, bir işletme yürüten şirketler için, ürünleri hakkında stealth marketing ve kendi kendine sahneleme yapıldığına dair söylentiler, sosyal değerlendirmeyi düşüren bir durumdur.

“Stealth Marketing Yasadışı Bir Eylemdir” Argümanı

Pratikte, “stealth marketing yapıyor” gerçeğinin sosyal değerlendirmeyi düşürdüğü iddiası için, aşağıdaki gibi argümanlar sıklıkla görülür.

(Davacının iddiası)
(Ortada)
“Stealth marketing”, “stealth marketing”ın kısaltmasıdır ve genel tüketicinin reklam olduğunu fark etmeyeceği bir şekilde reklam yapma yöntemidir, örneğin kendi ürünlerinin reklamını ağızdan ağıza veya yorumlar şeklinde genel tüketicinin ürünlerin iyi olduğu izlenimini verir. Bu tür eylemler, işletmenin ürün veya hizmetlerinin içeriği vb. gerçek olanlardan çok daha üstün veya avantajlı olduğu genel tüketiciler tarafından yanıltıcı bir şekilde algılanırsa, haksız hediyeler ve haksız gösterim önleme yasası (bundan sonra “hediyeler ve gösterim yasası” denir) ihlali olabilir (sonrası kısaltılmıştır)

Tokyo District Court, June 4, 2014 (Heisei 26)

Bu argüman,

1. Stealth marketing, hediyeler ve gösterim yasasını ihlal edebilecek bir eylemdir
2. 1’den dolayı, “stealth marketing yapıyor” ifadesi, hediyeler ve gösterim yasasını ihlal edebilecek bir eylemi ifade eder
3. Bir şirket için, yasa ihlali yaptığı söylenirse, sosyal değerlendirme düşer

olarak ifade edilebilir. Pratik bir his olarak, “yasa ihlali yaptığı söylenirse, sosyal değerlendirme düşer” ifadesi, mahkemeler tarafından genellikle kabul edilen bir argümandır ve yukarıdaki argüman da bu çerçeveyi kullanır.

“Gerçeğe Aykırı” Durumunun Kanıtlanması

İtibar zedeleme, sadece belirtilen durumların gerçeğe aykırı olduğu durumlarda geçerlidir. Bu nedenle, sonuç olarak, şirketinizin gizli pazarlama veya sahte yorumlar gibi şüpheli eylemleri gerçekleştirdiği iddiasının “itibar zedeleme” olduğunu kabul ettirmek için, şirketinizin bu tür yöntemleri kullanıp kullanmadığı önemli bir noktadır.

Peki, “gizli pazarlama yapmıyoruz” iddiasını kanıtlamak için hangi kanıtların toplanması gerekiyor?

Halkla İlişkiler Sorumlusunun Beyanı ile Kanıtlama

Bu, belirli bir durum için strateji belirlemeniz gereken bir sorun olsa da, genellikle birçok durumda kullanılabilen yöntemler aşağıdakilerdir:

Öncelikle, gizli pazarlama veya sahte yorumlar yapan kişiler genellikle, bu terimlerin tanımına göre, temelde dışarıdaki üçüncü taraflar, yani dış kaynaklı şirketlerdir. Ve birçok şirkette, internetle ilgili işleri dış kaynaklara verirken, halkla ilişkiler gibi sorumluların belirli gereksinimleri tanımlaması gerekmektedir. Ayrıca, sahte yorumlar yapan kişiler, bu terimlerin tanımına göre, temelde şirket içindeki kişilerdir. Ve benzer şekilde birçok şirkette, eğer internet üzerinde sahte yorumlar yapılıyorsa, gerçekten harekete geçen kişi halkla ilişkiler sorumlusu olmalıdır. Bu nedenle,

• Şirketinizin internetle ilgili dış kaynaklarını yöneten ve gereksinimleri tanımlayan halkla ilişkiler sorumlusunun, dış kaynaklı şirketler listesi hakkında bilgi ve “şirketimiz bu tür işleri dış kaynaklara vermiyor” anlamına gelen beyanı
• Her dış kaynaklı şirketle olan, işin içeriğinin belirtildiği sözleşme
• Her dış kaynaklı şirketten gelen, işin içeriğinin belirtildiği fatura
• Şirketinizin internetle ilgili halkla ilişkiler faaliyetlerini yöneten halkla ilişkiler sorumlusunun, “ben bu tür bir işi talep etmedim ve alt kademe çalışanlarıma da talimat vermedim” anlamına gelen beyanı

gibi kanıtların sunulması düşünülebilir.

Duruma Göre Karar Verilmesi Gerekir

Bu şekilde, geçici tedbirler veya davalarda, her konuda “kanıt” gereklidir. Yukarıda, iki yeri “beyan” olarak belirttik, ancak söylemeye gerek yok, kanıtlar, mümkünse, sözleşme veya fatura gibi objektif olanlar daha iyidir. Çünkü bir beyan, sonuçta “o kişi böyle dedi” anlamına gelir. Bu, objektif kanıtlar olan sözleşme vb. ile karşılaştırıldığında, kesinlikle “zayıf” bir kanıttır.

Sonuç olarak, belirli bir durumda, nasıl “güçlü” kanıtlar toplanacağı üzerinde düşünmek gereklidir. Bu, geçici tedbirler veya davalarda, çok önemli bir noktadır.