Instagram'daki 'Sahte Hesaplar'a Karşı Nasıl Mücadele Edilir: IP Adresi Açıklama İşlemleri Anlatılıyor

Son zamanlarda, SNS (Sosyal Ağ Hizmetleri) yaygınlaşırken, SNS üzerindeki “sahte hesap” mağduriyetleri artmaktadır ve Instagram bir istisna değildir. Hukuk büromuz, Instagram’da gerçekleştirilen sözde “sahte hesap” olaylarına ilişkin olarak, gönderi yapanın IP adresinin açıklanması talebinde bulunarak başarılı olmuştur.

“Sahte hesap” oluşturmanın amacı çeşitlidir, bazen taciz amaçlı olabilir, bazen de dolandırıcılık gibi suç amaçlı olabilir. Suçlunun hangi niyetle “sahte hesap” oluşturduğunu bilmesek de, sahte hesapları görmezden gelmek çok tehlikelidir.

Instagram’da, “sahte hesap” oluşturmak yasaklanmış bir eylemdir. Ancak, sorunu bildirmenize rağmen, sahte hesapların silineceği garanti edilmez ve ayrıca, ne kadar çok silerseniz silin, yeni hesaplar oluşturulabilir ve bu durum bir kısır döngüye dönüşebilir. Kötü niyetli “sahte hesap” durumlarında, IP adresinin açıklanması talebinde bulunarak, gönderi yapanın kimliğini belirlemek ve suçluyu bulmak gereklidir.

Dolandırıcılık Nedir?

‘Dolandırıcılık’, Twitter, Facebook, Instagram gibi SNS’lerde, gerçek kişinin yerine geçerek hesap oluşturma ve gönderi yapma eylemidir.

‘Dolandırıcılık’, mağdur olarak, herhangi bir anlamda affedilemez bir durumdur, ancak ilgili gönderinin makale silinmesi veya gönderenin belirlenmesi için dava veya geçici önlemler alınırken, sadece ‘Ben dolandırıldım’ demek yeterli değildir. Makale silme veya suçlunun belirlenmesi için, her zaman ‘Haklarım ihlal edildi’ demeniz gerekmektedir.

Dolandırıcılık Hangi Hakların İhlalidir?

‘Dolandırıcılık’ durumunda, hangi hakların ihlal edildiğini iddia edebiliriz? Instagram’da dolandırıcılık mağduriyeti durumunda, itibar hakları ihlali, portre hakları ihlali, telif hakkı ihlali, gizlilik hakları ihlali vb. sorunlar ortaya çıkar.

Örneğin, itibar hakları ihlali (itibar zedelenmesi) tipik bir örneği, anonim bir mesaj panosunda ‘Bay A şirketin parasını zimmetine geçiriyor’ şeklinde yanıltıcı bir gerçek yazmaktır. Ancak, Bay A’nın adını kullanarak oluşturulan ‘dolandırıcılık’ hesabında ‘Ben şirketin parasını zimmetime geçiriyorum’ yazılırsa, sonuçta bu ‘Bay A şirketin parasını zimmetine geçiriyor’ yazıyor ve aynı niteliktedir. Dolayısıyla, bu ‘dolandırıcılık’, anonim bir mesaj panosunda ‘Bay A şirketin parasını zimmetine geçiriyor’ yazıldığı durumla aynı şekilde itibar hakları ihlalidir.

Fotoğrafı İzinsiz Yayınlarsanız Telif Hakkı İhlali İddia Edebilirsiniz

Özellikle, kendi çektiğiniz fotoğrafların kullanıldığı dolandırıcılık durumunda, portre hakları ihlali veya telif hakkı ihlali iddia edebilirsiniz. Yani, kendi çektiğiniz bir fotoğraf hakkında, telif hakkınız olduğunu ve ‘dolandırıcılık’ eylemini gerçekleştiren suçlunun, bu fotoğrafı telif hakkı sahibi olan sizden izin almadan izinsiz olarak yayınladığını söyleyebilirsiniz.

https://monolith.law/reputation/spoofing-dentityright[ja]

Ve böylece, ‘dolandırıcılık’ ile telif hakkı veya itibar hakları gibi haklarınız ihlal edildiğinde, bunu temel alarak, gönderenin belirlenmesi için IP adresinin açıklanmasını talep eden geçici önlemler alabilirsiniz.

Taklit Hesapların Silinmesi

Unutmayın, eğer sadece hesabın silinmesi gerekiyorsa ve suçlunun belirlenmesi gerekmiyorsa, Instagram’ın kullanım koşullarını ihlal ettiği için, ilgili kullanıcının profil ekranından kolayca silme başvurusu yapabilirsiniz.

Instagram’ın yöneticileri, taklit hesaplar konusunda hızlı hareket ederler ve silme başvurusu yapıldığında genellikle hızlı bir şekilde yanıt verirler.

Ancak, bu sadece bir “kullanım koşulları ihlali” iddiasıdır, bu yüzden bu yöntemle hesabın silinmesini talep edebilirsiniz, ancak suçlunun belirlenmesi için gerekli olan IP adresinin açıklanması mümkün olmayacaktır. Suçlunun belirlenmesi için, geçici tedbirler prosedürü ile IP adresinin açıklanmasını talep etmeniz gerekmektedir.

Suçlunun Belirlenmesi İçin Gönderici Bilgisi Açıklama Talebi

Bir sahtekarın kim olduğunu belirlemek için, “Gönderici Bilgisi Açıklama Talebi” adlı bir yöntem, geçici tedbirler aracılığıyla kullanılır. Bu, hak ihlali yapan suçlunun (göndericinin) bilgilerinin açıklanmasını talep etmek anlamına gelir. Instagram’ın yönetimine, sahtekarlık yapan suçlu hakkında bildikleri bilgileri açıklamalarını talep eder.

https://monolith.law/reputation/provider-liability-limitation-law[ja]

Instagram durumunda, genellikle bu talep, “geçici tedbirler” adlı bir prosedür aracılığıyla mahkeme yoluyla yapılır. Bu nedenle,

1. Öncelikle Instagram’a karşı suçlunun IP adresinin açıklanmasını talep ederiz
2. Daha sonra suçlunun kullandığı sağlayıcıya (Nifty gibi sabit hat durumunda veya docomo gibi mobil hat durumunda) karşı suçlunun adres ve isminin açıklanmasını talep ederiz

bu prosedür ile suçlunun kim olduğunu belirleriz.

Ayrıca, “Hesabı, yukarıdaki kullanım koşullarına aykırılık nedeniyle silme başvurusu gibi yöntemlerle sildikten sonra IP adresinin açıklanmasını talep edebilir miyim?” sorusu da vardır. Bu konu hakkında ayrıntılı bir açıklama başka bir makalede bulunmaktadır.

https://monolith.law/reputation/identifying-contributors-after-deletion[ja]

Geçici Tedbirin Karşı Tarafı

Yukarıda ‘Instagram’ın işletmecisi’ olarak belirttik, ancak bu tam olarak hangi tüzel kişiliği ifade eder?

Instagram’ın geliştiricisi Instagram LLC’dir, ancak 2012 yılında Facebook, Inc. tarafından satın alınmıştır. 2018 yılı Temmuz ayında Instagram’ın işletme adı ve veri yönetim sorumlusu Facebook, Inc. olarak değiştirildiği için, şu anda IP adresi açıklama talebi için geçici tedbir başvurusunda bulunurken karşı taraf olarak Instagram LLC değil, Facebook, Inc. ile işlem yapılıyor.

Facebook gibi yabancı bir şirketle nasıl muhatap olunur?

Instagram’ı işleten Facebook, Inc. bir yabancı şirkettir. Geçici tedbirler veya dava açarken, muhatap olan şirketin tescil belgesini mahkemeye sunmanız gerektiği için, Facebook, Inc.’in tescil belgesini nasıl alacağınız önemli bir sorundur. Yerli bir şirket olduğunda, tescil belgesini Adalet Bakanlığı’ndan alabilirsiniz, ancak yabancı bir şirket olduğunda, her ülke ve eyaletin kendi yöntemleriyle tescil belgesini almanız gerekmektedir. Facebook, Inc.’in durumunda, Kaliforniya merkezli bir şirket olduğu için, Kaliforniya’nın tescil sistemi kullanılarak tescil verileri alınır.

Ayrıca, yabancı bir şirketi muhatap alarak geçici tedbirler veya dava açmanın, Japonya’daki mahkemelerde yapılabilir olup olmadığı da bir sorundur. Bu, uzmanlık terimlerinde “uluslararası yargı” olarak adlandırılan bir sorundur. Sonuç olarak, Japonya’daki mahkemelerde yapılabilir. Japon hizmetlerini Japonca olarak sunan işletmeler, “Japonya’da iş yapanlar” olarak kabul edilir ve bu tür işletmeleri muhatap alan davalar, “Japonya’daki işlemlerle ilgili” dava olarak kabul edilir ve bu, Japon Medeni Usul Kanunu’nun 3. maddesinin 5. fıkrası tarafından kabul edilen uluslararası yargıdır. Dolayısıyla, bu tür bir işletmeyi muhatap alan geçici tedbirler için de, “Japon mahkemelerinde dava açabilir” olarak, Japon Medeni Koruma Kanunu’nun 11. maddesi tarafından uluslararası yargı kabul edilir ve Japonya’daki mahkemelerde geçici tedbirler talep edilebilir.

https://monolith.law/reputation/against-facebook-amazon[ja]

Instagram Gönderileri Hakkında Geçici Tedbirler

Ve eğer bu geçici tedbirde “gönderi içeriği yasadışıdır” şeklinde bir karar verilirse, IP adresinin açıklanması talebini kabul eden bir karar alabilir ve karşı taraftan IP adresinin açıklanmasını alabilirsiniz. Bu bilgiye dayanarak, sonraki adımda sağlayıcıyı karşı taraf olarak kabul eden bir dava açarız ve gönderiyi belirleriz.

https://monolith.law/reputation/disclosure-of-the-senders-information[ja]

https://monolith.law/reputation/difficulty-in-identifying-criminals-on-twitter[ja]

Özet

Sahte kimlik kullanma, ihmal edildiğinde suç eylemlerini tetikleyebilecek tehlikeli bir eylemdir. Ayrıca, mağdurların kayıpları da büyüyebilir, bu yüzden hemen müdahale gereklidir. Hukuk büromuz, Instagram’daki sahte kimlik kullanma durumlarına karşı IP adresi açıklama konusunda da bilgi ve tecrübeye sahiptir. Lütfen sorunlarınızı erken bir aşamada bizimle paylaşın.