Japonya'da Yabancı İstihdamı İçin Çalışma Vizesi: Ana 5 İkamet Statüsünün Prosedürleri ve Gereklilikleri

Son yıllarda Japonya’daki iş piyasasında yabancı yeteneklerin varlığı giderek artmaktadır. Japonya Sağlık, Çalışma ve Refah Bakanlığı’nın açıklamalarına göre, Japonya’da çalışan yabancıların sayısı sürekli rekor seviyeleri aşmakta ve Japonya Adalet Bakanlığı’nın istatistiklerine göre, Japonya’da ikamet eden yabancıların toplam sayısı da artış eğilimindedir. Bu eğilim, birçok Japon şirketinin sınırları aşarak yetenekli insanları bünyelerine katma çabasını yansıtmaktadır. Ancak, şirketlerin karşılaştığı zorluklar sadece yetenekli insanları bulmakla sınırlı değildir. Daha ziyade, Japonya’nın karmaşık göçmenlik yasalarını doğru bir şekilde anlamak ve bunlara uymakla ilgilidir. İkamet statüsü (genellikle ‘vize’ olarak adlandırılır) başvuru süreçlerindeki yanlış anlamalar veya eksiklikler, işe alım süreçlerinde ciddi gecikmelere, hukuki risklere ve küresel yetenek kazanımı yarışında fırsat kayıplarına doğrudan yol açabilir. Bu makale, Japonya’da yabancı çalışanları istihdam ederken şirket yöneticileri, hukuk departmanı çalışanları ve insan kaynakları yetkililerinin, gerekli hukuki prosedürlerin genel bir anlayışını kazanabilmeleri için kapsamlı ve pratik bir rehber olarak hazırlanmıştır. Makalede, ‘Teknoloji, İnsan Bilimleri ve Uluslararası Hizmetler’, ‘Beceri’, ‘Şirket İçi Transfer’, ‘Yönetim ve İdare’ ve ‘Belirli Faaliyetler’ olmak üzere beş ana çalışma ile ilgili ikamet statüsüne odaklanılmaktadır. Her bir ikamet statüsü için, Japonya’nın “Göçmenlik Kontrol ve Mülteci Tanıma Yasası” ve ilgili Adalet Bakanlığı yönetmelikleri gibi spesifik yasalara dayanarak, hukuki gereklilikler, başvuru sahipleri ve kabul eden şirketler için gerekli koşullar ve başvuru sürecinin ayrıntılı adımları açıklanmaktadır.

Japonya’da Temel Prosedürler: İkamet Uygunluk Belgesi’nin Anlaşılması

Yabancı bir kişiyi yurtdışından Japonya’ya çağırıp istihdam etmek istediğinizde, standart prosedür olarak ‘İkamet Uygunluk Belgesi Başvurusu’ yapılır. İkamet Uygunluk Belgesi (Certificate of Eligibility, COE olarak da bilinir), Japonya Adalet Bakanlığı tarafından verilen bir belgedir ve söz konusu yabancının Japonya’nın ‘Giriş-Çıkış Yönetimi ve Mülteci Tanıma Kanunu’nun (Immigration Control and Refugee Recognition Act) 7. maddesinin 2. fıkrasında belirtilen ülkeye giriş koşullarını karşıladığını kanıtlar. COE’nin alınması, yabancı kişinin Japonya’nın dış temsilciliklerinde vize başvurusu yapmasını ve Japonya’daki havaalanlarında yapılan giriş kontrol işlemlerinin hızlandırılmasını sağlar.

Prosedürün genel akışı şu şekildedir: Öncelikle, Japonya’daki alıcı şirket, istihdam edilecek yabancı adına COE başvurusunu hazırlar ve sunar. Başvurunun yapılacağı yer, şirketin bulunduğu yer ya da yabancının ikamet etmeyi planladığı bölgeyi kapsayan bölgesel göçmenlik bürosudur. Daha sonra, Göçmenlik Bürosu başvuruyu inceleyerek, başvuranın eğitim ve iş geçmişi ile alıcı şirketin işletme stabilitesi ve sürekliliğinin, hedeflenen ikamet uygunluğu kriterlerini karşılayıp karşılamadığını kontrol eder. İnceleme sonucunda başvuru onaylanırsa, COE düzenlenir ve Japonya’daki alıcı şirkete gönderilir. Son yıllarda, COE’nin e-posta yoluyla alınması da mümkün hale gelmiştir. Şirket, düzenlenen COE’nin aslını veya elektronik kopyasını yurtdışındaki kişiye gönderir. COE’yi alan kişi, pasaportu ve diğer gerekli belgelerle birlikte kendi ülkesindeki Japonya büyükelçiliğine veya konsolosluğuna sunar ve vize başvurusunda bulunur. COE’nin geçerlilik süresi prensip olarak 3 aydır ve bu süre içinde vize başvurusu yapılması gerekmektedir. Ülkeye giriş, verilen vizenin geçerlilik süresi içinde yapılır. Bu 3 aylık geçerlilik süresi son derece önemlidir. Japonya’daki havaalanlarında yapılan giriş kontrolünde, pasaport ve vize sunulur ve COE ibraz edilerek, ikamet kartı verilir ve resmi olarak Japonya’da çalışma faaliyetlerine başlanabilir.

COE’nin standart inceleme süresi, başvurudan düzenlemeye kadar yaklaşık 1 ila 3 ay olarak belirtilmiştir, ancak bu süre, ikamet uygunluğunun türüne, şirketin büyüklüğüne ve her bölgesel göçmenlik bürosunun iş yüküne göre değişiklik gösterebilir. Bu COE sistemi, Japonya hükümetinin risk yönetimi için bilinçli bir şekilde tasarladığı bir sistem olarak yorumlanabilir. İncelemenin temel kısmını, Japonya’nın yasalarını ve şirketlerin gerçek durumunu değerlendirebilecek uzman bilgiye sahip olan Japonya Göçmenlik Bürosu’na merkezileştirerek, dünya çapındaki dış temsilciliklerdeki inceleme yükünü hafifletir ve kararların tutarlılığını sağlar. Dış temsilciliklerin rolü, esas olarak başvuranın kimlik doğrulaması ve COE’nin doğruluğunun kontrolü ile sınırlıdır ve asıl izin kararı zaten verilmiş durumdadır. Bu sistem, şirketler için COE düzenleme başvurusunun en büyük engel olduğu anlamına gelir ve bu aşamayı geçtikten sonra, sonraki vize düzenleme işlemi yüksek bir güvenilirlikle yürütülebilir.

Japonya’daki Başlıca Beş Çalışma Vizesinin Detaylı Analizi

Teknoloji, Beşeri Bilimler ve Uluslararası İşler

Bu ikamet statüsü, en yaygın ve çeşitli uzmanlık alanlarına yönelik çalışma vizelerinden biridir. Japonya’nın “Giriş-Çıkış Yönetimi ve Mülteci Tanıma Kanunu” Ek Tablo Birinci’nin ikinci maddesine göre, bu statü, Japonya’daki kamu veya özel kurumlarla yapılan sözleşmelere dayanarak, fen bilimleri, mühendislik veya diğer doğa bilimleri alanlarında (“Teknoloji”), ya da hukuk, ekonomi, sosyoloji veya diğer beşeri bilimler alanlarında teknik veya bilgi gerektiren işlerde (“Beşeri Bilimler”), veya yabancı bir kültüre dayalı düşünce veya duyarlılık gerektiren işlerde (“Uluslararası İşler”) çalışmayı hedeflemektedir.

Bu ikamet statüsünü elde etmek için gerekli olan giriş izni kriterleri, Japonya’nın “Giriş-Çıkış Yönetimi ve Mülteci Tanıma Kanunu’nun 7. Maddesi 1. Fıkrası 2. Numarası’nda belirtilen standartları belirleyen yönetmelikte” ayrıntılı olarak belirtilmiştir. “Teknoloji” veya “Beşeri Bilimler” alanlarında çalışacak olanlar için, başvuru sahibinin ilgili alanda üniversite mezunu olması veya eşdeğer bir eğitim almış olması, ya da 10 yıl veya daha fazla mesleki deneyime sahip olması genellikle gereklidir. Ancak, bilgi işlem teknisyenleri için, Adalet Bakanlığı tarafından belirlenen belirli bir sınavı geçmiş olmaları durumunda, bu gerekliliklerin hafifletildiği özel durumlar vardır. “Uluslararası İşler” alanında (örneğin, çeviri, tercümanlık, pazarlama, uluslararası ticaret vb.) çalışacak olanlar için genellikle en az 3 yıl mesleki deneyim gereklidir. Ancak, işin içeriği çeviri, tercümanlık veya dil öğretimi ise, üniversite mezunları için bu 3 yıllık mesleki deneyim şartı kaldırılmıştır. Tüm bu alanlar için ortak ve önemli bir gereklilik olarak, başvuru sahibinin alacağı ücretin, Japon vatandaşlarının aynı iş için alacakları ücretle eşit veya daha fazla olması şartı bulunmaktadır.

Başvuru sürecinde sunulması gereken belgeler, kabul eden şirketin büyüklüğüne ve güvenilirliğine bağlı olarak belirlenen dört “Kategori”ye göre değişiklik gösterir. Bu kategori sistemi, Giriş-Çıkış İdaresi tarafından inceleme sürecinin verimliliğini artırmak amacıyla getirilmiştir. Kategori 1, Japonya Menkul Kıymetler Borsası’nda listelenen şirketler gibi, Kategori 2, önceki yılın maaş gelirinden kesilen vergi miktarı 10 milyon yen veya daha fazla olan kurumlar veya bireyler, Kategori 3, önceki yıl için yasal beyanname toplam tablosunu sunmuş olan kurumlar veya bireyler (Kategori 2 hariç), Kategori 4 ise diğer yeni kurulan şirketler gibi durumları kapsar.

Sunulacak belgeler arasında, tüm kategoriler için ortak olan “İkamet Statüsü Onay Sertifikası Başvuru Formu” (fotoğraf yapıştırılmış) ve yanıt için kullanılacak zarfın yanı sıra, şirketin kategorisini belgeleyen belgeler (örneğin, Kategori 1 için dört mevsim raporunun bir kopyası), başvuru sahibinin eğitim ve iş geçmişini belgeleyen mezuniyet sertifikası veya işyerinde çalıştığına dair belge, ve kabul eden şirketin ticari sicil belgesi veya en son mali tabloları (özellikle Kategori 3 ve 4 için) bulunur. Ayrıca, Japonya’nın “İş Standartları Kanunu” Madde 15’e göre, iş tanımı, maaş, istihdam süresi gibi bilgileri içeren bir iş sözleşmesi veya iş koşulları bildirim belgesinin bir kopyası da gereklidir. Başvuru formları Giriş-Çıkış İdaresi’nin web sitesinden temin edilebilir ve başvurular, şirketin bulunduğu yere göre yetkili bölgesel Giriş-Çıkış İdaresi ofisine yapılır.

Beceriler

“Beceriler” ikamet statüsü, akademik eğitimden ziyade belirli endüstri alanlarında uzmanlaşmış becerilere sahip profesyonelleri hedef alır. Örnek meslekler arasında yabancı mutfak şefleri, spor eğitmenleri, uçak pilotları ve kıymetli maden işçileri sayılabilir. Bu ikamet statüsü, işgücü açığının ciddi olduğu belirli endüstri alanlarında daha geniş bir işgücünü kabul etmek için tasarlanmış “Özel Beceriler”den farklı olarak, yüksek düzeyde uzmanlık gerektiren bir özellik taşır.

Ülkeye giriş izni kriterlerinin merkezinde akademik eğitim değil, uzun yıllara dayanan pratik deneyim bulunur. Japonya Adalet Bakanlığı yönetmeliğinde, her meslek için gerekli olan pratik deneyim yılları açıkça belirlenmiştir. Örneğin, yabancı mutfak şefleri için ilgili eğitim kurumlarındaki öğrenim süresi dahil olmak üzere 10 yıldan fazla pratik deneyim gereklidir. Bir spor eğitmeni için ise 3 yıldan fazla pratik deneyim veya Olimpiyatlar veya Dünya Şampiyonası gibi uluslararası turnuvalarda yarışmacı olarak katılım deneyimi aranır. Somelyeler ve uçak pilotları için de sırasıyla 5 yıldan fazla pratik deneyim veya belirli uçuş saatleri ve sertifikalar talep edilir. Ayrıca, diğer çalışma statüleri gibi, Japon vatandaşlarının aynı işlerde çalışırken aldıkları ücretle eşdeğer veya daha yüksek bir ücret almak da zorunlu bir koşuldur.

Başvuru işlemleri, standart COE (İkamet Statüsü Onay Sertifikası) başvuru sürecine uygun olarak yürütülür. Sunulan belgelerde, başvuranın zengin pratik deneyimini objektif olarak kanıtlamak üzerine odaklanılır. Geçmiş işverenler tarafından verilen, pozisyon, somut iş görevleri ve çalışma süresinin ayrıntılı olarak belirtildiği hizmet belgeleri önemli kanıtlar arasındadır. “İkamet Statüsü Onay Sertifikası Başvuru Formu (Beceriler)” Göçmenlik Bürosu’nun web sitesinde bulunabilir ve başvurular ilgili bölgesel Göçmenlik Bürosu’na yapılır.

Japonya’da Şirket İçi Yer Değiştirme

Bu ikamet statüsü, yabancı bir iş yerinde çalışan personelin, belirli bir süre için Japonya’daki ana şirket, şube veya iştirak gibi ilişkili şirketlere geçici olarak yer değiştirerek işlerine devam etmeleri durumunda özelleşmiştir. Japonya’da yürütülecek faaliyetler, ‘Teknik, İnsan Bilimleri ve Uluslararası İşler’ ikamet statüsü kapsamında izin verilen işler olmalıdır.

Ülkeye giriş izni kriterlerinde, başvuru sahibi ve şirket her ikisi için de açık gereklilikler bulunmaktadır. Başvuru sahibi için, yer değiştirmeden hemen önce, yurtdışındaki iş yerinde ‘Teknik, İnsan Bilimleri ve Uluslararası İşler’ kapsamındaki işlerde sürekli olarak bir yıldan fazla süreyle çalışmış olması gerekmektedir. Şirket için ise, yer değiştirme yapılan ve yapıldığı iş yerleri arasında, ana şirket ve şube gibi açık bir sermaye ilişkisi bulunması gerekmektedir. Ücret konusunda da, Japonların aynı işi yaparken alacakları ücretle eşit veya daha yüksek bir miktarda olması şarttır.

Bu ‘Şirket İçi Yer Değiştirme’ ikamet statüsü, küresel şirketlerin insan kaynaklarını stratejik olarak yerleştirmek için önemli bir araçtır. Özellikle, ‘Teknik, İnsan Bilimleri ve Uluslararası İşler’ için genellikle gerekli olan üniversite mezuniyeti gibi eğitim gereklilikleri, bu statünün kriterlerinde açıkça belirtilmemiştir. Bunun yerine, yer değiştirme yapılan iş yerindeki bir yıldan fazla süreli çalışma deneyimi ön plana çıkarılmıştır. Bu sayede, şirketler, eğitim diplomasına sahip olmasalar bile, şirket içinde uzun yıllar deneyim kazanmış ve yüksek uzmanlık düzeyine ulaşmış yetenekli personeli Japonya’ya yer değiştirmek için kullanabilirler. Yani, bu sistem, dışarıdaki eğitimden ziyade şirket içindeki performans ve deneyimi değerlendirir ve yeteneklerini geliştirmek ve uluslararası düzeyde kullanmak isteyen şirketler için vazgeçilmez bir araçtır.

Başvuru işlemleri, COE (İkamet Statüsü Onay Belgesi) başvurusunun standart sürecini ve yukarıda bahsedilen şirket kategorisi sistemini kullanır. Sunulacak belgelerin merkezinde, yer değiştirme yapılan ve yapıldığı iş yerleri arasındaki sermaye ilişkisini kanıtlayan belgeler (örneğin: sermaye ilişkisini gösteren dokümanlar), başvuru sahibinin yer değiştirme yapılan iş yerindeki bir yıldan fazla süreli çalışma geçmişini kanıtlayan hizmet belgesi ve şirket tarafından çıkarılan yer değiştirme emri veya atama yazısı gibi belgeler bulunmaktadır. Başvuru formu ‘İkamet Statüsü Onay Belgesi Başvuru Formu (Şirket İçi Yer Değiştirme)’ Göçmenlik Bürosu’nun web sitesinden temin edilir ve ilgili bölgesel Göçmenlik Bürosu’na sunulur.

Yönetim & İşletme

“Yönetim & İşletme” ikamet statüsü, Japonya’da ticaret veya diğer işletme faaliyetlerini yürüten veya bu tür işletmelerin yönetiminde görev alan yabancı kişileri hedef alır. Bu kapsamda, şirketin temsilci direktörleri, yönetim kurulu üyeleri ve yöneticileri bulunmaktadır.

Bu ikamet statüsü için giriş izni kriterleri, diğer çalışma vizelerine kıyasla özellikle sıkıdır. Japonya Adalet Bakanlığı yönetmeliğine göre, öncelikle, işletmeyi yürütmek için Japonya içinde fiziksel bir iş yeri sağlanmış olmalıdır. Sanal ofisler veya sadece konut olarak kullanılan adresler, prensip olarak kabul edilmez. İkinci olarak, işletmenin büyüklüğüne ilişkin gerekliliklerden birini karşılamak zorundadır: ya yönetim veya işletmeyle ilgilenen kişiler dışında, Japonya’da ikamet eden tam zamanlı personel olarak en az iki kişiyi istihdam etmek ya da sermaye miktarının veya yatırımın toplam tutarının 5 milyon yen (yaklaşık 47 bin dolar) veya daha fazla olması gerekmektedir. Ayrıca, başvuru sahibi bir yatırımcı veya işletme sahibi değil de bir yönetici olarak görev yapacaksa, işletmenin yönetimi veya idaresi konusunda en az üç yıllık deneyim (yüksek lisans düzeyinde yönetim veya idare ile ilgili dersler alınan süreyi de içerebilir) talep edilir. Ücret konusunda da, Japon vatandaşlarının benzer bir pozisyonda çalışırken alacakları ücretle eşdeğer veya daha yüksek bir miktarda olması gereklidir.

COE (Certificate of Eligibility – İkamet Uygunluk Belgesi) başvuru süreci standarttır, ancak sunulması gereken belgeler oldukça çeşitlidir. Başvuru sahibinin kişisel belgelerine ek olarak, işletmenin somutluğunu ve gerçekleştirilebilirliğini gösteren detaylı bir iş planı, 5 milyon yen veya daha fazla yatırımı kanıtlayan belgeler (örneğin: sermaye yatırımının yapıldığını gösteren banka hesap hareketleri), iş yerinin kira sözleşmesi, şirketin ticaret sicil gazetesi, ve eğer tam zamanlı iki veya daha fazla personel istihdam edilecekse, bu personelin iş sözleşmeleri ve ikamet kartlarının kopyaları gibi, işletmenin gerçek durumunu kanıtlamak için birçok belge gereklidir. “İkamet Statüsü Onay Belgesi Başvuru Formu (Yönetim & İşletme)” Göçmenlik Bürosu’nun web sitesinde mevcuttur ve başvurular, şirketin bulunduğu yere göre yetkili bölgesel Göçmenlik Bürosu’na yapılır.

Japonya’da Özel Aktiviteler

“Özel Aktiviteler”, diğer hiçbir ikamet statüsüne sınıflandırılamayan faaliyetlerle meşgul olan yabancılar için oluşturulmuş kapsamlı ve özel bir kategoridir. Japonya’nın “Giriş-Çıkış Yönetimi ve Mülteci Tanıma Kanunu”nda tanımlanan diğer ikamet statülerinden farklı olarak, bu statü Adalet Bakanı tarafından her bir yabancı için faaliyet içeriği bireysel olarak belirlenerek izin verilir. Bu ikamet statüsü, Adalet Bakanlığı’nın bildirisinde önceden belirlenmiş aktiviteler (bildiriye özel aktiviteler) ve bildiride olmamakla birlikte bireysel durumlar göz önünde bulundurularak izin verilen aktiviteler (bildiri dışı özel aktiviteler) olarak ikiye ayrılır. Sosyoekonomik koşullardaki değişikliklere bağlı olarak yeni faaliyetlerin eklenmesi gibi, son derece dinamik bir doğaya sahip olduğuna dikkat etmek önemlidir.

İş dünyasıyla ilgili önemli “Özel Aktiviteler” şunları içerir:

• Japonya’daki Üniversite Mezunlarının İş Arama Faaliyetleri: Japonya’daki üniversite veya meslek okullarından mezun olan öğrencilerin, mezuniyet sonrası Japonya’da kalmaya devam edip iş arama faaliyetlerini sürdürebilmeleri için verilen ikamet statüsüdür. Genellikle ikamet süresi 6 aydır ve bir kez 6 ay daha yenilenebilir (toplamda en fazla 1 yıl). Bu statüyü elde etmek için, kayıtlı olunan üniversiteden bir tavsiye mektubu gibi belgeler gereklidir.
• Staj: Yabancı üniversitelerde kayıtlı öğrencilerin, eğitim programlarının bir parçası olarak Japonya’daki şirketlerde staj yapmaları durumunda izin verilir. Üniversite ile kabul eden şirket arasında bir sözleşme yapılmış olması ve staj süresinin genellikle 1 yıl içinde olması ve aynı zamanda kayıtlı oldukları üniversitenin eğitim süresinin yarısını aşmaması gibi şartlar gereklidir.
• Çalışma Tatili: Japonya ile anlaşma imzalamış ülkelerin gençleri, tatil amacıyla Japonya’da kalmak ve bu süre zarfında yaşam masraflarını karşılamak için yan işler yapabilecekleri bir sistemdir. Genellikle 18 ile 30 yaş arasında bir yaş sınırlaması bulunmaktadır.
• Dijital Göçebe: 2024 yılında yeni oluşturulan bir kategori olup, yüksek gelir elde ederken mekana bağlı kalmadan uzaktan çalışma yapan yabancıları hedef alır. Yıllık gelirin 10 milyon yenin üzerinde olması, vize muafiyeti önlemlerinin bir parçası olması, ayrıca vergi anlaşması imzalamış bir ülke veya bölgenin vatandaşı olması ve özel sağlık sigortasına kayıtlı olması gibi ana şartlar bulunmaktadır. İkamet süresi 6 aydır ve yenileme yapılmaz.

Bu aktivitelerle ilgili başvuru işlemleri, içeriklerine göre büyük farklılıklar gösterir. Örneğin, dijital göçebe ve staj gibi durumlar için temel olarak yurtdışından davet (COE verilmesi için başvuru) gereklidir, ancak üniversite mezuniyeti sonrası iş arama faaliyetleri genellikle Japonya’da bulunan öğrencilerin ikamet statülerini değiştirerek yapılır. Gerekli belgeler de aktiviteye göre değişir; iş arama faaliyetleri için üniversitenin tavsiye mektubu, staj için üniversite ve şirket arasındaki sözleşme, dijital göçebe için gelir ve sigorta katılımı belgeleri gibi belgeler talep edilir. Başvuruyla ilgili bilgiler, Göçmenlik Bürosu’nun web sitesindeki “İkamet Statüsü ‘Özel Aktiviteler'” sayfasında bulunabilir.

Japonya’daki Başlıca Çalışma Vizelerinin Karşılaştırmalı Genel Bakışı

Daha önce açıkladığımız beş ana ikamet statüsü, her biri farklı amaçlar ve gereksinimler taşımaktadır. Şirketlerin insan kaynakları sorumluları ve yöneticileri, işe almayı düşündükleri yabancı uzmanların özgeçmişlerini ve planladıkları iş pozisyonlarını hızlı bir şekilde değerlendirebilmeleri için, aşağıda bu statülerin özelliklerini karşılaştıran bir tablo sunulmuştur.

Bu karşılaştırmadan anlaşılacağı üzere, ikamet statüsünün seçimi sadece bir idari işlem değil, aynı zamanda işe alım stratejisinin kendisiyle derinden ilgilidir. Örneğin, üniversite mezunu olmamakla birlikte 15 yıllık pratik deneyime sahip yetenekli bir yazılım geliştiriciyi işe almak istiyorsanız, “Teknik, Beşeri Bilimler ve Uluslararası İşler” kategorisinin eğitim gereksinimini karşılamaz ancak iş deneyimi gereksinimiyle başvuru yapabilirsiniz. Eğer bu kişi bir grup şirketinde bir yıldan fazla çalışmışsa, işlemleri daha basit hale getirebilecek “Şirket İçi Transfer” seçeneği de gündeme gelebilir. Bu şekilde, adayın özgeçmişini önceden analiz ederek en yüksek onay olasılığına sahip ikamet statüsünü seçmek, işe alım sürecini sorunsuz bir şekilde ilerletmek için son derece önemlidir. İnsan kaynakları ve hukuk departmanlarının işe alımın başlangıç aşamasından itibaren dahil olmaları ve en uygun vize stratejisini belirlemeleri, sadece idari işlemlerin verimliliğini artırmakla kalmaz, aynı zamanda küresel yetenek kazanımı rekabetinde şirketlerin üstünlük sağlamalarının anahtarı olur.

Japonya’daki Şirketlerin Üzerine Düşen Önemli Hukuki Yükümlülükler

Japonya’da yabancı çalışan istihdam eden şirketler, sadece Göçmenlik Kontrol Yasası prosedürlerine uymakla kalmaz, aynı zamanda Japon iş hukuku ile ilgili yükümlülükleri de üstlenirler. Özellikle aşağıdaki iki nokta, ikamet statüsünün başvurusu ve sürdürülmesiyle doğrudan ilişkili olduğundan, son derece önemlidir.

İş Koşullarının Açıkça Belirtilme Yükümlülüğü

Japon ‘İş Standartları Yasası’nın (Labor Standards Act) 15. maddesi, işverenlerin iş sözleşmesi yaparken çalışanlara ücret, çalışma saatleri ve diğer ana iş koşullarını yazılı olarak açıkça belirtmelerini zorunlu kılar. Bu yazılı belge genellikle ‘İş Koşulları Bildirim Formu’ olarak adlandırılır ve ikamet statüsü başvurusunda, geçerli bir istihdam ilişkisinin varlığını ve ödeme veya görev içeriğini kanıtlamak için gerekli bir belgedir. Yazılı olarak açıkça belirtilmesi gereken ‘mutlak açıkça belirtilmesi gereken hususlar’ arasında iş sözleşmesinin süresi, işin yapılacağı yer ve yürütülecek görevler, işe başlama ve bitiş saatleri, tatil ve izin günleri, ücretin belirlenme ve ödeme yöntemi ve istifa ile ilgili konular bulunur.

Sosyal Sigorta ve İş Sigortasına Katılım Yükümlülüğü

Hukuki olarak, Japon çalışanlarla aynı katılım şartlarını sağlayan yabancı çalışanlar, Japon sosyal sigorta ve iş sigortası sistemlerine katılmak zorundadır. Bunlar arasında sağlık sigortası, emeklilik sigortası, işsizlik sigortası ve iş kazası tazminat sigortası (işçi tazminat sigortası) bulunur. Bu sigortalara katılım yükümlülüğünün yerine getirilmesi, sadece iş hukuku meselesi değildir. Son yıllarda, Göçmenlik Bürosu ikamet süresinin yenilenmesi başvurularını inceleyerek sosyal sigorta katılım durumunu sıkı bir şekilde kontrol etme eğilimindedir. Şirketler, çalışanları uygun şekilde sigortalara dahil etmediği takdirde, bu durum ikamet süresi yenileme başvurusunun reddedilmesine neden olabilir ve şirketin değerli yabancı yeteneklerini sürdürememesine yol açan doğrudan bir risk oluşturur.

Özet

Japonya’daki çalışma vizesi sisteminin uygun bir şekilde işletilmesi, uzman hukuki bilgi ve dikkatli stratejik planlama gerektiren karmaşık bir süreçtir. Her ikamet statüsünün gerekliliklerini doğru bir şekilde anlamak, büyük miktarda belgeyi eksiksiz hazırlamak ve yasal düzenlemelere sürekli uyum sağlamak, birçok şirket için büyük bir yük olabilir. İşlemlerdeki ufak bir hata bile, tüm işe alım planını sekteye uğratma riski taşır. Monolith Hukuk Bürosu, bu makalede açıklanan çalışma vizesi başvurularından, sonrasındaki ikamet statüsü yönetimine kadar, geniş bir yelpazede hukuki hizmetler sunarak, yerli ve yabancı birçok müşteriye zengin bir deneyim sunmuştur. Firmamızın gücü, sadece Japon hukukuna hakim olmakla kalmayıp, aynı zamanda birden fazla İngilizce konuşan yabancı avukatın bulunmasıdır. Japon hukuku ve uluslararası iş uygulamaları hakkında derinlemesine anlayışa dayanarak, müşteri şirketlerin karşılaştığı zorluklara karşı sorunsuz ve kapsamlı destek sağlayabiliriz. Yabancı çalışan istihdamı konusunda zorluklar yaşayan veya bu yönde planlar yapan şirketler, lütfen bir kez olsun firmamızın uzman ekibi ile iletişime geçin.