Систем хөгжүүлэлтийн үзүүлэлтэд байхгүй функцуудыг хууль ёсны хүрээнд хэрхэн хэрэгжүүлэх вэ?

Компаниудад хэрэглэгдэх IT системийг хөгжүүлэх төслүүд нь зарчмын дагуу урьдчилан тодорхойлогдсон үзүүлэлтүүдийн дагуу бүтээгдэхүүн болдог. Гэсэн хэдий ч, систем хөгжүүлэгч нь мэргэжлийн мэдлэгтэйгээр хөгжүүлэлтийн ажлыг гүйцэтгэх үүрэгтэй болохыг бодоход, хэрэглэгчийн талын хүлээлт нь зөвхөн үзүүлэлтүүдийг машинаар шигдэн хэрэгжүүлэхэд хязгаарлагдахгүй байж магадгүй. Энэхүү нийтлэлд бид, “Үзүүлэлтүүдэд тодорхой заагдсан биш ч хөгжүүлэлтийн зорилгоос харахад хэрэгжүүлэх шаардлагатай програм” гэж юу болох, мөн түүнийг хэрэгжүүлэх үүрэг хэр хүртэлх хэмжээнд байх ёстойг тайлбарлана.

Зохиомжид багтсан бус нэмэлт хэрэгжүүлэлттэй холбоотой хууль эрх зүйн асуудлууд

Вендорын ажилд шүүмжлэл хийх эрх чөлөө шаардлагатай

Систем хөгжүүлэлтийн төслийн гэрээ болон холбогдох олон янзын хууль эрх зүйн асуудлуудын онцлог нь, ажлыг гүйцэтгэгч вендор нь томоохон шүүмжлэл хийх эрх чөлөөтэй байдаг явдал юм.

Холбоотой нийтлэл: Систем хөгжүүлэлтэд төслийн удирдлагын үүрэг гэж юу вэ[ja]

Гэхдээ, энд хэлэх “шүүмжлэл” гэдэг нь систем хөгжүүлэлтийн бүх шатанд хамааралтай гэсэн үг биш. Тус бүр шатыг тодорхойлж, дэлгэрэнгүй ажлуудад хуваарилсны дараа, энгийн ажилд ойрхон үүрэг даалгавар ихэсдэг. Гэсэн хэдий ч, ерөнхийдөө, эдгээр даалгаварыг жижиглэсэн өмнө, өөрөөр хэлбэл, дээд шатны ажилд шилжих тусам, томоохон шүүмжлэл хийх эрх чөлөөгүйгээр ажлыг гүйцэтгэх нь хүндрэлтэй болдог. Дээд шатанд гэрээний төрөл хэлбэр нь зөвлөмжийн гэрээтэй илүү сайн нийцдэг байх шалтгаан нь мөн энэ учиртай.

Холбоотой нийтлэл: Систем хөгжүүлэлтэд гүйцэтгэлийн гэрээ ба зөвлөмжийн гэрээний ялгаа ба зөрүү[ja]

Шүүмжлэл нь хатуу хөгжүүлэлтийн явцад ч хэрэгжүүлэх ёстой

Гэхдээ системийг хөгжүүлэгч вендорт томоохон шүүмжлэл хийх эрх чөлөө байгаа гэдэг нь, харилцагчийн хүсэлтийг “зөрчилдөөнгүй” хүлээн авах гэсэн үг биш. Нэг IT систем нь жижиг хэсгүүдийн нийлбэрээр бүтдэг учраас, гадна талын жижиг өөрчлөлт харагдаж байсан ч, хөгжүүлэгчийн хувьд их хэмжээний ажлын цагийн өөрчлөлт шаардлагатай болдог. Мөн, систем хөгжүүлэлтийн өөрчлөлтийн талаар, өөрчлөлтийн удирдлагыг хууль эрх зүйн өнцгөөс хэрхэн удирдах талаар дараах нийтлэлд тайлбарласан байдаг. Дараах нийтлэл нь өөрчлөлтийн удирдлагын талаар тайлбарласан боловч, техникийн хувьд зохиомжийн өөрчлөлт нь ажлын үйл ажиллагаанд хэр их нөлөө үзүүлдэг талаар ч мөн хэлэлцсэн байдаг.

Холбоотой нийтлэл: Хууль эрх зүйн өнцгөөс харахад, систем хөгжүүлэлтэд өөрчлөлтийг хэрхэн удирдах вэ[ja]

Зохиомжид хязгаарлагдахгүй, мэргэжлийн хүн хийх ёстой зүйл юу вэ

Систем хөгжүүлэлтийн төслийг амжилттай урагшлуулахын тулд, хөгжүүлэлтийн шаардлагыг урьдчилан тодорхойлж, түүнд нийцүүлэн төлөвлөгөөтэй ажиллах нь чухал юм. Гэвч, урьдчилан тодорхойлсон шаардлагад заавал нийцүүлэн, зөвхөн хэлсэн зүйлийг л хийж байгаа бол, систем хөгжүүлэлтийн мэргэжлийн хүн хангалттай үүрэг гүйцэтгэж чадахгүй үе байдаг. Ийм дилеммын дунд, “зохиомжид заасан биш ч, хэрэгжүүлэх ёстой зүйл юу вэ” гэсэн асуудал ил болдог.

Хуульд заасан үүрэг нь тодорхойлолт болон гэрээний “зорилго”той уялдан тогтоогддог

Хэрэгжүүлэх ёстой зүйлсийн агуулга нь, гэрээ болон тодорхойлолтонд бичигдээгүй байсан ч, тэдгээрийн гэрээ болон тодорхойлолтын “зорилго” буюу “ямар утга, зорилгоор тийм шийдвэр гаргасан бэ” гэсэн үндсэн санаанаас шийдвэрлэгдэх болно. Доорхи хэд хэдэн шүүхийн шийдвэрүүдтэй хамт үзэцгээе.

Хэрэгжүүлэх үүрэг гэж тодорхойлогдоогүй шүүхийн шийдвэр

Доорх шүүхийн шийдвэрт, вендор компанийн хөгжүүлсэн систем нь туршилтын ажиллагаанд хүртэл явсны дараа, шаардлагатай функц нь хангалтгүй байгаа гэж үзэн гэрээг цуцлахыг шаардсан маргаан үүссэн билээ. Хэрэглэгчийн хангалтгүй гэж үзсэн функц нь “өгөгдлийн автомат шинэчлэлтийн функц” байсан бөгөөд энэ нь тус системийн гол сурталчилгааны цэг байсан гэж үзэж байсан ч, шүүх энэ хэрэгжүүлэх үүргийг зөвшөөрөөгүй.

Дээрх тогтоолын дагуу, тус гэрээний бичиг баримт, үндсэн төлөвлөгөө болон дэлгэрэнгүй төлөвлөгөөнд ③ функц нь тус системийн хөгжүүлэх зорилтод багтсан гэсэн ямар ч тэмдэглэл байхгүй.

Нэхэмжлэгч нь ③ функц нь хариуцагчийн нэхэмжлэгчид зориулсан тус системийн гол сурталчилгааны цэг байсан гэж үзэж, түүний шаардлагатай байдалыг онцгойлон тэмдэглэсэн ч, түүний үзэл бодлын дагуу бол түүнийг тус гэрээний бичиг баримт гэх мэтэд тодорхой бичигдэх ёстой байсан, гэвч тэр байхгүй бол, түүний хөгжүүлэлт нь зөвшилцөлд хүрсэн гэж үзэх нь хэцүү.

Токио дүүргийн шүүх, Хэйсэй (2009) оны 2-р сарын 18-ны өдөр

Тухайн шүүхийн шийдвэр нь энгийнээр хэлбэл, “төлөвлөгөөнд тэмдэглэгдээгүй учраас, бүтээх шаардлагагүй” гэсэн үг байж болох ч, нарийвчлан хэлбэл, төлөвлөгөө болон гэрээний бичиг баримтын “санаа зорилго” -г харгалзан үзсэн шийдвэр гэж хэлж болно. Өөрөөр хэлбэл, “төлөвлөгөө болон гэрээнд тэмдэглэгдээгүй шалтгааныг ухаарвал, тэдгээр тэмдэглэлд харгалзах зөвшилцөл мөн байгаагүй гэж үзэх нь зүйтэй” гэсэн үг юм.

Гэрээ болон тодорхойлолтод бичигдээгүй ч хэрэгжүүлэх үүрэгтэй гэсэн шүүхийн шийдвэр

Нөгөө талаас, гэрээ болон тодорхойлолтод бичигдээгүй боловч хэрэгжүүлэх үүрэгтэй гэж үзсэн шүүхийн шийдвэрүүд бас байдаг. Доор дурдсан шүүхийн шийдвэр нь эмийн хэрэглээний түүхийг удирдах системийг хөгжүүлэхтэй холбоотой бөгөөд, одоогийн системээс шинэ систем рүү өгөгдлийг шилжүүлж чадаагүй, шинэ системийг ашиглах боломжгүй болсон, хэрэглэгч тал нь гэрээг цуцлах арга хэмжээ авсан тохиолдол юм. Гэвч, үйлчилгээ үзүүлэгч тал өгөгдлийн шилжилтийг үүрэг хүлээхгүй гэж маргаан үүсгэсэн.

Шинэ системийг хөгжүүлэх нь ихэвчлэн одоогийн системийг халж, өгөгдлийг шилжүүлэх зэрэг ажлуудтай холбоотой байдаг. Эдгээр ажлуудын чухал байдлыг болон хууль зүйн асуудлуудыг доорх нийтлэлд дэлгэрэнгүй тайлбарласан байдаг.

Холбоотой нийтлэл: Систем хөгжүүлэлтэд хуучин системээс шилжихтэй холбоотой хууль зүйн асуудлууд[ja]

Одоогийн системд 50,000 гаруй өвчтөний мэдээлэл хадгалагдаж байсан бөгөөд өмгөөлөгч нь эдгээр мэдээллийг ашиглан ажлын үр ашигтай байдлыг нэмэгдүүлж байсан учраас, өвчтөний мэдээллийг одоогийн системээс тус системд шилжүүлж чадахгүй бол эмийн сангийн бэлтгэл ажилд саад учруулах нь тодорхой бөгөөд өмгөөлөгчийн төлөөлөгч ч энэ нь түүнд тодорхой байсан гэж үзэж болно. Мөн, гэрээ байгуулахаас өмнө, өмгөөлөгчийн төлөөлөгч нь хариуцагчийн төлөөлөгчид өгөгдлийн шилжилтийн боломжийн талаар асуулга тавьсан бөгөөд хариуцагчийн төлөөлөгч ч үүнийг зөвшөөрсөн (дундас нь орхигдсон), өмгөөлөгчийн төлөөлөгч 50,000 гаруй өвчтөний мэдээллийг гараар оруулах шаардлагатай болох магадлал өндөр байсан боловч тус системийг нэвтрүүлэх шийдвэрийг хүндэтгэлтэй авах нь хэцүү. Мөн дээрх (1) дугаарт хариуцагч нь одоогийн системийн эмийн түүхийн мэдээллийг тус системд шилжүүлж чадаагүй учраас, эдгээр мэдээллийг цаасан дээр хэвлэн, PDF файлд оруулах зэрэг боловсруулалт хийсэн боловч гэрээнд өгөгдлийн шилжилт хийхийг үндэслэл болгож байгаагүй байхад, хариуцагч нь үйлчилгээ хэлбэрээр ийм хүндрэлтэй ажлыг хийсэн гэж бодох нь хэцүү гэж үзэх ёстой.

Токио дүүргийн шүүх, Хэйсэй (2010) оны 11-р сарын 18-ны өдөр

Энд чухал болсон нь гэрээний зорилго болон гэрээний бичиг баримтын “санаа” юм. Хэрэв өгөгдлийн шилжилтийг үүрэг хүлээхгүй гэж хоёр тал харилцан ойлгож, гэрээ байгуулсан бол, хэрэглэгч болон үйлчилгээ үзүүлэгч хоёулаа байр сууриа зөрүүтэйгээр гэрээ байгуулсан гэж шүүх талуудыг заажээ. Өөрөөр хэлбэл, хэрэглэгч нь их хэмжээний гар ажлыг хүлээн авсан бол, үйлчилгээ үзүүлэгч нь хэрэглэгчийн ажлын үйл ажиллагаанд саад учруулах болно гэдгийг мэдэж байгаа боловч төслийг эхлүүлсэн бөгөөд энэ нь маш буруу санаа болохыг хэлж байна.

Хоёр шийдвэрийн хувьд ойлгогдсон зүйлс

Өгөгдлийн шилжүүлэлттэй холбогдуулан, гэрээ болон тодорхойлолтын бичигт тэмдэглэгдээгүй ч, хэрэгжүүлэх үүрэг батлагдсан нь, нэгдүгээрт, “өгөгдөл” гэдэг нь дэлгэцийн гадаргуугийн төрхөнд илрэхгүй зүйлсийн талаар яригдаж байсантай холбоотой байж магадгүй юм. Өмнөх “чухал функцийн дутагдал” нь эхлээд системийн дэлгэц, гадаргуу дээр шууд илрэх зүйл байдаг. Иймд, төслийн бусад хүмүүс ч гэсэн, тодорхойлолтын бичигт алдаа олж илрүүлэх нь тийм ч хэцүү биш байдаг. Харин өгөгдлийн шилжүүлэлтийн асуудал нь, төслийн бусад хүмүүсийн хувьд тухайн ажлын чухал байдлыг, ажлын хүндрэл ба цаг хугацааг ойлгоход хэцүү байдаг онцлогтой. Тиймээс, үйлчлүүлэгчийн тал нь мэргэжлийн ур чадвараараа уг асуудлыг зохицуулах ёстой гэж үздэг байсан нь бас нэг шалтгаан байж болох юм.

Иймд, тодорхойлолт болон гэрээний бичигт алдаа гарсан нь, хэрэглэгчийн “хамтын ажиллагааны үүрэг”тэй маш ойрхон холбоотой асуудал гэж хэлж болох юм. Өөрөөр хэлбэл, хэрэглэгч гэрээ байгуулах, тодорхойлолтын бичиг бэлтгэхэд үнэхээр “хамтын ажиллагааны үүрэг”ээ биелүүлсэн эсэх нь асуудал болдог. Систем хөгжүүлэлтийн төслийн хүрээнд хэрэглэгчийн хууль ёсны үүргийн талаархи ерөнхий тайлбарыг доорхи нийтлэлд дэлгэрэнгүй авч үзсэн болно.

Холбоотой нийтлэл: Систем хөгжүүлэлтийг захиалагч болох хэрэглэгчийн хамтын ажиллагааны үүрэг[ja]

Дээрхи нийтлэлийг хамт уншсанаар, дэлгэцийн болон чухал функцийн шинжилгээ зэрэг хэрэглэгчийн талын хамтын ажиллагааны хүсэлт их байдаг салбар болон өгөгдлийн шилжүүлэлтийн асуудлыг харгалзан үзвэл, яриа өөрчлөгдөх нь ойлгомжтой болох биз ээ.

Тодорхойлолтонд багтаагүй хөгжүүлэлтэд хэрхэн хандаж, төлбөр тооцоо хийх вэ

Энэхүү нийтлэлтэй холбоотойгоор та бүхний анхаарлыг татсан нэг асуудал бол тодорхойлолтонд багтаагүй зүйлийг бүтээсэн тохиолдолд, төлбөрийг нэмэгдүүлэх хүсэлт хууль ёсны үндэслэлтэй эсэх юм. Төлбөрийг нэмэгдүүлэх боломжтой эсэх, боломжтой бол төсөвт үнийн дүнг хэрхэн тооцоолох талаар дараах нийтлэлд дэлгэрэнгүй тайлбарласан байна.

Холбоотой нийтлэл: Систем хөгжүүлэлтийн төсөвт үнийн дүнг дараа нь нэмэгдүүлэх боломжтой юу[ja]

Дээрх нийтлэлд, төлбөр ба үйлчилгээний харилцаанд байгаа ажлын хүрээнээс хэтэрсэн ажил байсан эсэх нь чухал болохыг тайлбарласан байна. Өөрөөр хэлбэл, энэхүү нийтлэлтэй холбогдуулан хэлэхэд, анхны тодорхойлолтонд багтаагүй зүйлийг хөгжүүлэхэд (энэхүү нийтлэлд дурдсанаар, эсэргүүцлийн жишээ) вендор зөвшөөрч байгаа бол, тэнд нэмэлт төлбөр тооцоо хийхийг зөвшөөрч болох гэсэн үг юм.

Хураангуй

Систем хөгжүүлэлтэд вендорын гүйцэтгэх үүрэг нь нэг талаасаа гэрээ болон тодорхойлолтын бичиг баримтад нийцсэнээр тодорхойлогддог. Гэхдээ мэргэжлийн хүн хэмээн өндөр итгэлцлийн үндсэн дээр ажил хүлээн зохицуулдаг байдал нь, тэдгээрийн үүрэг хэлбэржүүлэлтээс эхлэн тодорхойлогддоггүй болохыг харуулж байна. Гэсэн хэдий ч, түүний дотоод байдалтай танилцахад мөн хууль эрх зүйн оролцоо чухал үүрэгтэй болохыг ойлгох хэрэгтэй.