Роялти-фри зургууд, фото зураг болон бусад материалуудыг ашиглах хүрээ гэж юу вэ?

Өөрийн компанийн вебсайтыг бүтээх үед интернет дээрх материалуудыг ашиглах тохиолдол гарч болзошгүй. Тэгвэл та “Роялти Фри” гэсэн тэмдэглэгээтэй материалуудтай тааралдаж болохыг бодож байна. Энэ “Роялти Фри” гэсэн тэмдэглэгээтэй материал нь роялти төлбөргүй ашиглах боломжтой материал гэсэн ойлголттой, үнэгүй материалтай адилхан гэж ойлгох хүмүүс ч байж магадгүй. Гэхдээ роялти фри материал ба үнэгүй материал нь “фри” гэсэн нэр томъёо нь адилхан боловч ижил материал гэсэн үг биш. Иймд, роялти фри материал ба үнэгүй материалын нэр төстэй байдаг бөгөөд хоёр материалын ялгааг тодорхойлох нь тодорхой бус байдаг хүмүүс олон байдаг. Иймээс, энэ нийтлэлд бид эхлээд роялти фри материалын талаар тайлбарлах болно, дараа нь роялти фри материалыг ашиглах хүрээний талаар тайлбарлана.
Роялти-Фрий (Royalty-Free) материал гэж юу вэ?

Роялти-Фрий (royalty-free) гэдэг нь талуудын урьдчилан тохиролцсон хэрэглээний хүрээнд, нэмэлт роялти төлөхгүйгээр, бүтээлийг олон удаа хэрэглэх болон хэрэглээг үргэлжлүүлэн ашиглах боломжийг олгодог зохиогчийн эрхийн бүтээл юм. Роялти-Фрий нь түүний эхний үсгүүдийг авч RF гэж нэрлэгддэг. Роялти-Фрий гэдэг ч гэсэн роялти төлөх шаардлагагүй гэсэн үг биш, нэг удаагийн роялти төлсний дараа нэмэлт роялти төлөх шаардлагагүй гэсэн утгатай болохыг анхаарах хэрэгтэй.
Мөн роялтийн хэрэглээ үргэлжилж байгаа тохиолдолд ч, гуравдагч этгээдэд материалыг ашиглуулах нь ихэвчлэн хэрэглээний журмын дагуу хориглогддог байдаг тул, хэрэглээний журмыг сайтар шалгах шаардлагатай байдаг.
Роялти-Фрий материалын давуу талууд
Роялти-Фрий материалын давуу талуудын гол нь дараах хоёр зүйлд хамаарна.
Хэрэглээний процедурын төвөгтэй байдлыг багасгах боломжтой
Нэг материалыг олон зорилгоор ашиглах үед, тухайн зорилго бүрт лиценз авах нь зарчим юм. Хэрэв та Роялти-Фрий материалыг ашиглах бол, ашиглах хүрээнд байгаа тохиолдолд, тус бүрд нь лиценз авах шаардлагагүй болно. Иймд, Роялти-Фрий материалыг ашиглах нь материалыг ашиглахад шаардлагатай процедурын төвөгтэй байдлыг багасгах боломжийг олгодог.
Роялтийн зардал бага зарцуулах магадлалтай
Тодорхой хэмжээний роялтийг төлснөөр, ашиглах хүрээнд материалыг давтан ашиглах боломжтой учраас, хэрэв та материалыг олон зорилгоор тогтмол ашиглах юм бол, тус бүрд нь лиценз авахаас илүү хямд роялтийн зардалтай дуусгах магадлалтай.
Роялти-Фри материалын сул талууд
Эхлээд, роялти-фри материалын сул талуудын нэг нь өндөр роялти төлбөр төлөх эрсдэлтэй байдаг гэж үздэг. Роялти-фри материалын хувьд, материалыг давтан ашиглах нь төлөвлөгдсөн бөгөөд роялтийн хэмжээ нь тогтоосон байдаг. Иймд, хэрэв та материалыг зөвхөн нэг удаа ашиглах бол, роялти-фри материалын оронд, энгийн аргаар лиценз авах нь роялтийн төлбөр бага байх магадлалтай.
Мөн, өөр нэг сул тал нь, материалыг давтан ашиглах боломжтой учраас, бусад олон хүмүүс ч мөн адил ашиглаж байгаа бөгөөд ашиглаж буй материал нь бусадтай ижилхэн болох эрсдэлтэй. Энэ нь олон сайтад ижил роялти-фри материалыг ашиглаж байгаа нь тулгарч, өөрийн компанийн вэбсайтын өвөрмөц байдлыг гаргаж чадахгүй байх нөхцөл үүсэх магадлалтай.
Роялти-Фрий материалын ашиглалтын хүрээ талаар
Эхлээд, Японы Зохиогчийн эрхийн хуулийн 63-р зүйлд (Japanese Copyright Law Article 63) дараах байдлаар зохиогчийн бүтээлийг ашиглах зөвшөөрлийн тухай заасан байдаг.
(Зохиогчийн бүтээлийг ашиглах зөвшөөрөл)
63-р зүйл
1. Зохиогч нь бусад хүмүүст өөрийн зохиогчийн бүтээлийг ашиглахыг зөвшөөрч болно.
2. Энэ зүйлийн зөвшөөрлийг авсан хүн нь тус зөвшөөрлийн хүрээнд багтсан ашиглалтын арга ба нөхцөлүүдийн дагуу тухайн зохиогчийн бүтээлийг ашиглаж болно.
Роялти-Фрий материалыг ашиглахдаа дээрх зүйлд заасны дагуу “тус зөвшөөрлийн хүрээнд багтсан ашиглалтын арга ба нөхцөлүүдийн дагуу” ашиглах шаардлагатай болно. Роялти-Фрий материалын зөвшөөрлийн хүрээг тодорхойлохдоо, ашиглалтын журамд дараах төрлийн заалтуудыг тогтоож болох юм.
Хувийн хэрэгцээнд ашиглах
Хувь хүн өөрийн хэрэгцээнд ашиглахдаа, ашиглалтын журамд заасан хүрээнд чөлөөтэй ашиглаж болно.
Арилжааны зорилгоор ашиглах
Хувийн хэрэгцээнд бус, мөнгө олох зорилгоор Роялти-Фрий материалыг ашиглах үйлдэл юм. Өөрийн компанийн вебсайт дээр Роялти-Фрий материалыг ашиглахдаа, ашиглалтын журамд арилжааны зорилгоор ашиглах боломжтой эсэхийг шалгах шаардлагатай. Мөн арилжааны зорилгоор ашиглахыг зөвшөөрсөн ч, Роялти-Фрий материалыг хэвлэн нийтлэгдсэн бүтээгдэхүүнийг худалдахыг хориглох зэрэг тодорхой үйлдлийг хориглох тохиолдол ч байдаг.
Хувь хүний ашиглалт
Энэ нь Роялти-Фрий материалыг ашиглахдаа хувь хүнийг голлох асуудал юм. Зөвхөн хувь хүн ашиглах боломжтой.
Хуулийн этгээдийн ашиглалт
Энэ мөн Роялти-Фрий материалыг ашиглахдаа хуулийн этгээдийг голлох асуудал юм. Хуулийн этгээдээр ашиглахын тулд хуулийн этгээдийн ашиглалтыг зөвшөөрсөн байх шаардлагатай. Хэрэв материалыг зөвхөн хувь хүн ашиглахыг зөвшөөрсөн боловч хуулийн этгээд ашигласан тохиолдолд зохиогчийн эрхийн зөрчил үүсэх магадлалтай.
Өөрчлөлт оруулах
Өөрчлөлт оруулахтай холбоотой заалтуудыг мөн сайтар шалгах шаардлагатай. Хэрэв материалыг өөрчлөлтгүйгээр ашигласан бол асуудалгүй ч, жишээ нь, Роялти-Фрий материалын нэг хэсгийг сонгон ашиглах зэрэг үйлдэлд өөрчлөлт оруулахыг зөвшөөрөөгүй бол зохиогчийн эрхийн зөрчил үүсэх магадлалтай.
Кредитийн тэмдэглэгээ
Роялти-Фрий материалыг ашиглахдаа, зохиогчийн эрхийн байр суурийг харуулах үүднээс, кредитийн тэмдэглэгээ хийх шаардлагатай гэж ашиглалтын журамд заасан байдаг. Ашиглалтын журамд кредитийн тэмдэглэгээний арга хэмжээг заасан байдаг учраас, журамд заасан дагуу кредитийн тэмдэглэгээ хийх шаардлагатай.
Холбоос байршуулах
Ашиглалтын журамд Роялти-Фрий материалыг санал болгож буй вебсайт руу холбоос байршуулахыг шаардаж болзошгүй. Холбоос байршуулах арга хэмжээг ашиглалтын журамд заасан байдаг учраас, журамд заасан дагуу холбоос байршуулах шаардлагатай.
Үйлчилгээний нөхцөлүүдийг шалгахын чухал байдлын талаар

Роялтигүй материалыг санал болгож буй сайтууд нь гарцаагүй үйлчилгээний нөхцөлүүдийг бэлтгэсэн байдаг. Тиймээс, ямар хүрээнд хэрэглэхийг зөвшөөрсөн болон ямар үйлдлүүдийг хийж болохыг үйлчилгээний нөхцөлүүдээр сайтар шалгаж, роялтигүй материалыг ашиглах нь чухал юм. Зарим сайтын үйлчилгээний нөхцөлд зөвшөөрөгдсөн үйлдлийг өөр сайтад хориглоно гэдэг нь байдаг. Иймд, роялтигүй материалыг ашиглахдаа, үйлчилгээний нөхцөлүүдийг шалгахгүйгээр энэ үйлдэл зөв байх болов уу гэж бодохын оронд, роялтигүй материалыг санал болгож буй сайт бүр дээр үйлчилгээний нөхцөлүүдийг сайтар шалгаж үзэх нь чухал болно.
Хураангуй
Дээрх утгаараа, интернет дээрх материалуудад “Роялтигүй” гэж бичигдсэн тохиолдолд тухайн материалыг ашиглах хүрээний талаар тайлбарласан болно. Роялтигүй материалыг ашиглахдаа, тухайн материал нь ямар материал болохыг сайтар ойлгож, түүний давуу болон сул талыг харгалзан үзээд, ашиглах эсэхээ шийдвэрлэх нь чухал юм. Мөн роялтигүй материалыг ашиглахдаа, энгийн байдлаар, чөлөөтэйгээр ашиглахад асуудалгүй гэж бодохын оронд, роялтигүй материалыг санал болгож буй вэбсайт болон бусад эх сурвалжид байршуулсан ашиглах нөхцөлүүдийг сайтар шалгах хэрэгтэй. Ашиглах нөхцөлд ямар зорилгоор, ямар үйлдэл хийхэд ашиглах боломжтой талаар сайтар шалгавал, материалын зохиогчийн эрхийг зөрчих асуудлыг зайлсхийх боломжтой. Ашиглах нөхцөлд хууль эрх зүйн олон ойлгомжгүй үгс ашиглагддаг учраас, роялтигүй материалын ашиглах хүрээг тодорхойлохыг хүсвэл, хуульчийн зөвлөгөө авах нь зүйтэй гэж хэлж болно.
Category: Internet