Японы зохиогчийн эрхийн хуульд эрхийн хамтран эзэмшил ба зохиогчийн тодорхойлолт

Японы контент үйлдвэрлэлийн салбар нь кино, анимэйшн, хөгжим, уран зохиол гэх мэт олон талтай талбарт дэлхийн хэмжээнд өндөр үнэлгээ авч байна. Энэ идэвхитэй зах зээлд орж, бизнесээ өргөжүүлэх компаниудад Японы зохиогчийн эрхийн хуулийг гүнзгий ойлгох нь чухал билээ. Зохиогчийн эрхийн үндсэн зарчмуудад олон улсын хамтын ойлголт байдаг ч, Японы хуульд тэр дундаа хамтран бүтээл үйлдвэрлэх, кино зэрэг томоохон төслүүдэд бизнесийн үр дүн болон эрсдэлийн удирдлагад шууд нөлөө үзүүлэх онцгой заалтууд байдаг. Эдгээр заалтуудыг нарийвчлан ойлгоогүй тохиолдолд, эрхийн харилцаа тодорхойгүй болох, таамаглаагүй маргаан үүсэх, бизнесийн боломж алдагдах эрсдэлтэй байдаг.

Энэхүү нийтлэлд бид Японы зохиогчийн эрхийн хуулийн хамгийн төвөгтэй, ажлын байран дээрх шийдвэр гаргах шаардлагатай хоёр чухал сэдвийг мэргэжлийн хувьд тайлбарлана. Эхнийх нь, олон зохиолчид нэг бүтээлийг хамтран бүтээсэн үед үүсэх “хамтран эзэмших зохиогчийн эрх” юм. Энд бид эрхийн эзэмшлийн, зарцуулалтын болон хэрэгжүүлэлтийн хатуу дүрмүүд болон тэдгээрийн гаднах зүйлсийг дэлгэрэнгүй тайлбарлана. Хоёр дахь нь, “зохиогчийн эрхийн эзэмшигчийг” тодорхойлох асуудал, тэр дундаа киноны бүтээлүүдэд зориулагдсан онцгой хууль зүйн хүрээлэнг хамаарна. Кино үйлдвэрлэлийн эдийн засгийн бодит байдалд тулгуурласан энэ заалт нь хэн нь эдийн засгийн эрхийг эзэмшдэг вэ гэсэн үндсэн асуудалд ерөнхий зарчмаас өөр хариулт өгдөг. Мөн эдгээр эрхүүд хэдэн хугацаанд хамгаалагддаг вэ, өөрөөр хэлбэл, зохиогчийн эрхийн хамгаалалтын хугацааг тайлбарлана. Энэхүү нийтлэл нь Японы бүтээлч үйлдвэрлэлийн салбарт холбогдох компанийн удирдлага, хууль зүйн хариуцсан ажилтнуудад зөв шийдвэр гаргахад нэгэн туслах хэрэгсэл болохыг зорилго болгодог.

Японы хамтран бүтээсэн зохиолын эрх: Хамтран бүтээлд эрхийн харьяалал ба хэрэгжилт

Олон хүмүүс хамтран нэг зохиолыг бүтээх тохиолдол багагүй гардаг. Ийм үед “хамтран бүтээсэн зохиолын эрх” үүсдэг бөгөөд энэ нь Японы зохиолын эрхийн хуульд заасан тусгай дүрмүүдэд захирагдана.

「Хамтран бүтээсэн бүтээлүүдийн」 тодорхойлолт

Эхлээд, хамтран эзэмших эрх үүсэх хамгийн түгээмэл жишээ болох “Хамтран бүтээсэн бүтээлүүдийн” тодорхойлолтыг ойлгох нь чухал юм. Японы зохиогчийн эрхийн хуулийн 2-р зүйлийн 1-р хэсэг 12-р заалтад хамтран бүтээсэн бүтээл гэж “хоёр эсвэл түүнээс дээш хүн хамтран бүтээсэн бүтээл бөгөөд тэдгээрийн хувьд хувь нэмрийг тусгаарлан тус бүрээр нь ашиглах боломжгүй болсон зүйл” гэж тодорхойлсон байдаг. Энэ тодорхойлолтод хоёр шаардлага багтсан байдаг. Нэгдүгээрт, хоёр эсвэл түүнээс дээш хүн хамтран бүтээлч үйл ажиллагаанд оролцсон байх ёстой. Зүгээр л идеэ өгөх, зохицуулах, туслах ажил хийсэн тохиолдолд хамтран зохиогч гэж үзэгдэхгүй. Хоёрдугаарт, хүн бүрийн бүтээлч хувь нэмрийг тусгаарлан ажиллуулах боломжгүй байх ёстой. Жишээ нь, олон хүн нэг дууны үг, аяыг хамтран бүтээж, хэн аль хэсгийг хариуцсаныг тодорхой тусгаарлах боломжгүй тохиолдлууд юм. Харин романы үндсэн текст ба зургийн хавтас шиг, хувь нэмрийн хэсгийг тусгаарлан ашиглах боломжтой бүтээлүүдийг “Холбоотой бүтээлүүд” гэж нэрлэдэг бөгөөд эдгээр нь хамтран бүтээсэн бүтээлүүдээс ялгаатай байдаг. Холбоотой бүтээлүүдийн хувьд, зарчим ёсоор хуульч бүр өөрийн бүтээлч хэсэгтээ тусгай эрхийг гүйцэтгэх боломжтой байдаг.

Бүх гишүүдийн санал нэгдсэн зарчмын тухай

Хамтран бүтээсэн бүтээл шиг, зохиогчийн эрх хуваалцсан байдлаар байгаа үед, тухайн эрхийг хэрэгжүүлэхэд маш чухал зарчим нэвтэрдэг. Японы зохиогчийн эрхийн хуулийн 65 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэг (Heisei (平成) эриний 1989 онд) нь “Хуваалцсан зохиогчийн эрхийг тухайн хамтран эзэмшигчдийн бүгдийн санал нэгдэлгүйгээр хэрэгжүүлэх боломжгүй” гэж заасан байдаг. Эндхийн “хэрэгжүүлэх” гэдэг нь зөвхөн гуравдагч этгээдэд бүтээлийг ашиглах эрх олгох явдал биш, харин хамтран эзэмшигчдийн нэг нь өөрийн бүтээлийг ашиглах үйлдлийг ч бас хамааруулдаг. Өөрөөр хэлбэл, хамтран эзэмшигчдийн нэг нь өөрийн шийдвэрээр бүтээлийг нийтлэлд гаргах, вэбсайтад байршуулах эсвэл өөр компанид лиценз олгох зэрэг үйлдлийг зарчмын дагуу хийхийг хориглодог. Энэ хатуу дүрмийн зорилго нь хамтран эзэмшигч бүрийн ашиг сонирхлыг хамгаалах бөгөөд нэг хамтран эзэмшигчийн давхардсан үйлдлээр бусад хамтран эзэмшигчдийн сонирхолд хохирол учруулахаас сэргийлэх явдал юм.

Нийтлэг зөвшөөрлийг буруу зүйлээр татгалзахыг хориглоно

Гэвч бүх хамтран эзэмшигчдийн зөвшөөрлийн зарчмыг хэт хатуу хэрэгжүүлбэл, нэг хамтран эзэмшигч хамтын ажиллагаанд оролцохгүй байхад, тухайн бүтээл нь огт ашиглагдахгүй “түгжрэл” байдлын учирч болзошгүй аюултай. Энэхүү нөхцөл байдлыг зайлсхийхийн тулд, Японы зохиогчийн эрхийн хууль нь чухал хасах заалтуудыг тогтоосон байдаг. Тус хуулийн 65-р зүйлийн 3-р хэсэгт, хамтран эзэмшигч бүр “зөвшөөрөлд хүрэхэд зөвтгөлгүй бол, өмнөх хэсгийн зөвшөөрлийг саатуулах боломжгүй” гэж заасан байдаг.

“Зөвтгөл” нь яг юуныг илэрхийлэх вэ гэдэг нь хуульд тодорхой заасан байдаггүй бөгөөд тусгай тохиолдлын шүүхээр шийдвэрлэгддэг. Өнгөрсөн шүүхийн шийдвэрүүдийн жишээнд, нэг хамтран эзэмшигч нь бусад хамтран эзэмшигчтэй хангалттай зөвлөлдөөгүй байгаа бөгөөд зохиогчийн эрхийн ашиглалтын зөвшөөрлийг нэг талдаа тохиролцоонд хүргэсэн тохиолдолд, бусад хамтран эзэмшигчид зөвшөөрлийг татгалзахад зөвтгөл байгаа гэж үзсэн тохиолдол байдаг (Осака дүүргийн шүүх 1992 оны 8-р сарын 27-ны шийдвэр “Тайван гал түймэр” хэрэг). Энэ заалт нь зөвхөн эсэргүүцлийг бус, бүтээлийн ашиглалтыг буруу зүйлээр саатуулахгүй байхын тулд зориулагдсан байдаг. Хэрэв хамтран эзэмшигч нэгэн зөвтгөлгүйгээр зөвшөөрлийг таслан зогсоох бол, бусад хамтран эзэмшигчид түүний саналыг орлох шүүхийн шийдвэрийг хүсэн шүүхэд хандаж болно.

Хувьцааны зарцуулалт ба эрх зүйн зөрчлийн эсрэг тэмцэх

Зохиогчийн эрхийн хамтран эзэмшигчийн хувьцааг гуравдагч этгээдэд шилжүүлэх эсвэл барьцаа болгон тохируулах үед мөн адил, бусад хамтран эзэмшигчдийн бүхий л хүлээн зөвшөөрөл шаардлагатай байдаг (Японы зохиогчийн эрхийн хуулийн 65-р зүйлийн 1-р хэсэг). Энэ мөн “зөвшөөрөлгүй зөв шалтгаан” гэж үгүйсгэх боломжгүй юм.

Гэсэн хэдий ч, гуравдагч этгээдийн зохиогчийн эрхийн зөрчилд хууль ёсны арга хэмжээ авах үед дүрэм өөр байдаг. Японы зохиогчийн эрхийн хуулийн 117-р зүйлд үндэслэн, хамтран эзэмшигч бүр ганцаараа зөрчлийг зогсоох хүсэлт гаргаж болно. Зөрчлийг шуурхай зогсоох шаардлагыг харгалзан, энэ асуудалд бүхий л хүлээн зөвшөөрөл шаардлагагүй гэж үздэг. Гэхдээ хохирлын төлбөр хүсэх үед, хамтран эзэмшигч бүр зарчмын дагуу зөвхөн өөрийн хувьцаанд тохирох мөнгөн дүнг л хүсэж болно.

Иймд, Японы хамтран зохиогчийн эрхийн хууль эрх зүйн систем нь хамтран эзэмшигчдийн эрхийг хүчтэй хамгаалах “бүхий л хүлээн зөвшөөрөл” -ийг зарчим болгон авч, зохиогчийн эрхийн бүтээлүүд хадгалагдаж үлдэхээс сэргийлэх “зөв шалтгаан” гэсэн гадаад хууль тогтоомжийг бий болгон, эрх зүйн эзэмшигчдийн ашиг сонирхлыг болон зохиогчийн эрхийн бүтээлүүдийн зөв ашиглалтын тэнцвэрийг хангаж байна. Компаниуд хамтран хөгжүүлэх төслүүдийг эхлүүлэх үед, ирээдүйн маргаанаас зайлсхийхийн тулд, урьдчилан хамтран эзэмшигчдийн хооронд зохиогчийн эрхийн бүтээлүүдийг ашиглах арга болон шийдвэр гаргах процессын талаар дэлгэрэнгүй гэрээ байгуулах нь маш чухал юм.

Японы кино уран бүтээлийн зохиогчийг тодорхойлох: Өв залгамжлалын тусгай хууль эрх зүйн хүрээлэн

Өв залгамжлалын хуульд баримтлах үндсэн зарчим нь уран бүтээлийг бүтээсэн “зохиогч” нь эдийн засгийн эрх болох “өв залгамжлалын эрх”-ийг эхлээд авдаг гэсэн юм. Гэвч Японы өв залгамжлалын хууль нь кино уран бүтээлүүдтэй холбоотойгоор энэ зарчмын чухал гадуурхалтай байдаг.

Киноны зохиогчийн эрхийн тусгай заалт

Японы зохиогчийн эрхийн хуулийн 29-р зүйлийн 1-р хэсэгт киноны зохиогчийн эрхийн харьяаллыг дараах байдлаар тодорхойлсон байна. “Хэрэв зохиогч кино үйлдвэрлэгчид тухайн киноны бүтээлийг бүтээхэд оролцохоо амласан бол, тухайн киноны зохиогчийн эрх нь кино үйлдвэрлэгчид харьяалагдана”. Энд “кино үйлдвэрлэгч” гэдэг нь Японы зохиогчийн эрхийн хуулийн 2-р зүйлийн 1-р хэсэгт зааснаар “киноны бүтээлийг үйлдвэрлэхэд санаачилга болон хариуцлага хүлээх хүн” гэсэн утгатай бөгөөд ерөнхийдөө санхүүжилт босгох, үйлдвэрлэлийн бүхий л удирдлагыг хариуцсан үйлдвэрлэлийн компани эсвэл студи нь энэд хамаарна.

Энэ заалтын хууль ёсны утга нь зүгээр л эрхийн шилжүүлэлт биш, “анхдагч харьяаллын” дүрэм гэдэгт оршино. Өөрөөр хэлбэл, найруулагч зэрэг зохиогчид бүтээлийн тухай мөчид зохиогчийн эрхийг авч, дараа нь кино үйлдвэрлэгчид шилжүүлдэг биш, харин хуулийн заалт ёсоор зохиогчийн эрх үүссэн мөчөөс шууд кино үйлдвэрлэгчид харьяалагддаг болгодог. Энэ онцгой заалтын ард түмэн зардал ихтэй, олон ажилтнууд оролцсон томоохон үйл ажиллагаа болох кино үйлдвэрлэлийн эдийн засгийн бодит байдал байдаг. Эрхийн харилцааг кино үйлдвэрлэгчид нэгтгэх замаар бүтээлийг тараах, лиценз олгох зэрэг зохиогчийн эрхийг ашиглахад хялбар болгож, кино үйлдвэрлэлийн салбарт хөрөнгө оруулалтыг хамгаалах, дэмжих нь энэ заалтын тушаалын зорилго болохыг ойлгож болно.

Киноны “Зохиогч” нь хэн бэ

Тэгвэл, хэрэв киноны зохиогчийн эрх нь кино үйлдвэрлэгчид хамааралтай бол тухайн киноны “зохиогч” нь хэн болох вэ? Японы зохиогчийн эрхийн хуулийн (Copyright Law of Japan) 16-р зүйлд киноны зохиогчийг “үйлдвэрлэл, найруулагч, зохион байгуулагч, оператор, уран бүтээлч гэх мэт үүрэгтэй бөгөөд киноны бүтээлийн ерөнхий хэлбэржилтэд зохион бүтээлчээр хувь нэмэр оруулсан хүн” гэж тодорхойлдог. Тодруулбал, ихэвчлэн киноны найруулагчид энэхүү тодорхойлолтод нийцдэг байна.

Энд чухал нь, киноны үйлдвэрлэлд ашиглагдсан гол зохиолын зохиолч, сценарийн зохиолч, хөгжмийн зохиолч нар өөрсдийн зохиол, сценарий, хөгжмийн зохиогч байж болох ч, тэдгээрийг оруулсан “киноны бүтээлийн” өөрөө зохиогч биш гэдгийг ойлгох нь чухал юм. Тэд киноны ерөнхий хэлбэржилтэд хувь нэмэр оруулсан биш, зүгээр л бүтээлийн нэг хэсэг болгон үзүүлсэн гэж үздэг.

Япон улсын хуульд заасны дагуу зохиогчийн эрхийн байр суурь

Япон улсын зохиогчийн эрхийн хуулийн 29-р зүйлд кино үйлдвэрлэгчид хамаарахаар заасан байдаг нь хувилбарлах эрх, тараах эрх зэрэг санхүүгийн эрхүүд буюу “зохиогчийн эрх” юм. Гэсэн хэдий ч, зохиогчид зориулагдсан, зөвхөн нэг хүний эзэмшлийн эрх болох “зохиогчийн хувийн эрх” нь энэ заалтын хүрээнд багтахгүй. Зохиогчийн хувийн эрхүүдэд бүтээлийг нийтэд ил болгох эрх (нийтэд ил болгох эрх), зохиогчийн нэрийг харуулах эрх (нэр харуулах эрх), мөн бүтээлийн агуулга эсвэл гарчигийг зохиогчийн зөвшөөрөлгүй өөрчлөхгүй байх эрх (агуулгын ижил байдал хадгалах эрх) орно. Эдгээр хувийн эрхүүд нь кино үйлдвэрлэгчид зохиогчийн эрх шилжсэн тохиолдолд ч, найруулагч гэх мэт “зохиогчид” үргэлжлүүлэн эзэмшинэ. Иймд, кино үйлдвэрлэгчид киноны агуулгыг өөрчлөх зэрэг үед, найруулагч гэх мэт зохиогчийн агуулгын ижил байдал хадгалах эрхийг зөрчихгүй байх шаардлагатай болно.

Доорхи хүснэгт нь киноны бүтээлүүдэд хамаарах зохиогч болон кино үйлдвэрлэгчийн эрхийн харилцааг тоймлосон болно.

Японы киноны зохиогчийн эрхийн хуулийн тусгай заалтууд ба ажлын явцад анхаарах зүйлс

Японы зохиогчийн эрхийн хуулийн 29-р зүйлийн 1-р хэсэгт заасны дагуу кино үйлдвэрлэгчид зохиогчийн эрхийг шилжүүлэх журам нь хүчтэй боловч энэ нь чухал хэд хэдэн гадуурхалтай. Бизнес эрхлэгчид нь хэрэглэж буй кино нь аль заалтын хүрээнд орохыг нарийвчлан тодорхойлох шаардлагатай байдаг.

Гадуурхал 1: Ажлын байранд бүтээгдсэн бүтээл

29-р зүйлийн заалт нь хэрэглэгдэхгүй байх анхны тохиолдол нь кино нь “ажлын байранд бүтээгдсэн бүтээл”-ийн шаардлагыг хангасан байх ёстой. Японы зохиогчийн эрхийн хуулийн 15-р зүйлд зааснаар, хуулийн этгээд болон бусад байгууллагын санаачилгаар, тухайн байгууллагын үйл ажиллагаанд оролцогчид ажлын байранд бүтээсэн, байгууллагын нэрээр нийтэд таниулсан бүтээлд, гэрээ болон бусад тусгай зохицуулалтгүйгээр тухайн байгууллагыг зохиогч гэж үздэг. Жишээлбэл, кино компани нь өөрийн ажилтан болох найруулагчаар кино бүтээлгэх үйл явц нь энэд хамаарна. Энэ тохиолдолд, 29-р зүйлээс өөрөөр, байгууллага нь зөвхөн “зохиогчийн эрхийн эзэмшигч” биш, бас “зохиогч” өөрөө болдог. Ингэснээр, эдийн засгийн эрх болох зохиогчийн эрх болон найруулагчийн хувьд эхлээд эзэмшдэг байсан зохиогчийн хувийн эрхүүд хоёуланг нь байгууллагад шилжүүлдэг.

Гадуурхал 2: Цахим хэвлэлд зориулсан кино

Хоёр дахь гадуурхал нь цахим хэвлэлд зориулан үйлдвэрлэсэн кинонуудад хамаарах заалт юм. Японы зохиогчийн эрхийн хуулийн 29-р зүйлийн 2-р хэсэг нь зөвхөн цахим хэвлэлд зориулан үйлдвэрлэсэн киноны зохиогчийн эрхийн тодорхой эрхүүдийг цахим хэвлэлийн үйл ажиллагааг эрхлэгчид шилжүүлдэг гэж заасан. Тодорхойлбол, тухайн бүтээлийг цахим хэвлэлд гаргах эрх, утасны шугамаар дамжуулах эрх, мөн цахим хэвлэлийн тулд хуулбарлах эрх, тэр хуулбарыг бусад цахим хэвлэлийн үйл ажиллагааг эрхлэгчид тараах эрх гэх мэт. Эдгээрээс бусад эрхүүд, жишээ нь театрт тоглуулах эрх, DVD хэлбэрээр худалдаалах эрх гэх мэт нь зарчмын дагуу найруулагч болон бусад зохиогчидад үлддэг. Гэхдээ гэрээгээр өөрчлөн тохиролцох боломжтой. Энэ заалт нь цахим хэвлэлийн тодорхой зорилгоор хэрэглэхэд зориулан эрхийн хүрээг хязгаарлах зорилготой бөгөөд театрт зориулсан кинонуудаас ялгаатай бизнес загварыг тусгасан байдаг.

Шүүхийн шийдвэрүүдээс харахад ажлын явцад тулгарч буй асуудлууд

Эдгээр заалтууд байгаа ч, тухайлбал хуучин кинонуудын эрхийн харилцааг шийдвэрлэх нь амаргүй байдаг. Интеллектуал өмчийн дээд шүүхийн 2010 оны 6-р сарын 17-ны шийдвэр (Хэргийн дугаар: Хейсэй 21-р жил (ネ)10050 дугаар) нь энэ асуудлын төвөгтэй байдлыг харуулсан чухал жишээ юм. Энэ хэргийн хүрээнд, хуучин зохиогчийн эрхийн хуулийн дагуу үйлдвэрлэсэн киноны зохиогчийн эрхийн шилжилт хэрэгцээгүй байсан. Шүүх нь тухайн киноны найруулагчийг зохиогчийн нэгэн хэсэг гэж үзсэн ч, түүний эрхийг дуулгавартайгаар кино компанид шилжүүлсэн гэж үзэж, зохиогчийн эрхийг зөрчсөн гэж үзсэн кино компанийн зогсоох хүсэлтийг хүлээн авсан. Гэвч зэрэгцээд, хуучин хуулийн дагуу киноны зохиогчийн тайлбарлалтад сургалтын зөрүүд байсан бөгөөд эрхийн харилцаа тодорхойгүй байсантай холбоотойгоор, зохиогчийн эрх нь дууссан гэж итгэж DVD-г худалдаалсан буруутгагчийн алдааг үгүйсгэж, хохирол б compens compensation хүсэлтийг татгалзсан. Энэ шийдвэр нь хуулийн заалт байгаа ч, түүний тайлбарлалт батлагдаагүй бүс нутагт, эрхийн шилжилтийн талаархи ойлголтууд өөр өөр байж болохыг зааж байна. Түүнчлэн, түүхэн контентийн хөрөнгийг боловсруулахад, эрхийн харилцааны шалгалтыг болгоомжтой хийх шаардлагатайг харуулж байна.

Иймд, Японы зохиогчийн эрхийн хууль нь киноны үйлдвэрлэлийн ард түмэн болон хэрэглээний зорилгоос хамаарч, эрхийн шилжилтийн талаархи түвшний дүрмийг тогтоосон байдаг. Театрт зориулсан кино, компанийн дотоодод бүтээгдсэн ажлын байранд бүтээгдсэн бүтээл, мөн цахим хэвлэлд зориулсан кино гэсэн гурван өөр сценарийг төсөөлж, тус бүртээ хамгийн тохиромжтой хууль эрх зүйн хүрээлэнг бий болгодог. Иймд, киноны эрхийн талаархи гэрээний хэлэлцээр эсвэл M&A-г явуулахдаа, эхлээд хамаарах бүтээл нь эдгээр аль ангилалд орохыг тодорхойлох нь бүх шинжилгээний эхлэл болдог.

Японы хуульд заасан зохиогчийн эрхийн хамгаалалтын хугацаа: Эрх бүхий хугацааны хязгаар

Зохиогчийн эрх нь мөнхийн эрх биш бөгөөд хуульд заасан хамгаалалтын хугацаагаар хязгаарлагддаг. Энэ хугацаа дууссаны дараа бүтээл нь “Нийтийн өмч” болон хувирч, зарчим ёсоор хүн бүр чөлөөтэй ашиглаж болох боломжтой болдог.

Хамгаалалтын хугацааны үндсэн зарчим

Японы зохиогчийн эрхийн хуульд заасан хамгаалалтын хугацааны үндсэн зарчим нь зохиогчийн нас барснаас хойш 70 жил (Японы зохиогчийн эрхийн хуульд заасан 51-р зүйлийн 2-р хэсэг) хүртэл үргэлжилдэг. Энэ хугацаа нь 2018 оны 12 сарын 30-ны өдөр (2018) хэрэгжүүлсэн хуулийн өөрчлөлтөөр өмнөх 50 жилээс 70 жил болгон сунгагдсан. Гэхдээ энэ өөрчлөлтийг хэрэгжүүлэх үед аль хэдийн хамгаалалтын хугацаа дууссан бүтээлүүдийн эрх сэргээгдэхгүй.

Үндсэн зарчмын гаднах зөрчил

Энэ “нас барснаас хойш 70 жил” гэсэн үндсэн зарчмын хувьд зохиогчийн эрхийн хуульд заасан зарим чухал зөрчил байдаг.

• Хамтран бүтээсэн бүтээл: Хэд хэдэн зохиогчтой хамтран бүтээсэн бүтээлүүдийн хувьд, хамгаалалтын хугацаа нь хамгийн сүүлд нас барсан зохиогчийн нас барснаас хойш 70 жил байдаг (Японы зохиогчийн эрхийн хуульд заасан 51-р зүйлийн 2-р хэсэг).
• Нэр нууцлагдсан буюу өөр нэрээр бүтээсэн бүтээл: Зохиогчийн нэр тодорхойгүй эсвэл өөр нэрээр нийтлэгдсэн бүтээлүүдийн хувьд, нийтлэгдсэнээс хойш 70 жил хамгаалагдана. Гэхдээ хугацаа дуусахаас өмнө зохиогчийн үнэн нэрийг илрүүлсэн тохиолдолд, үндсэн зарчмын дагуу зохиогчийн нас барснаас хойш 70 жил болно (Японы зохиогчийн эрхийн хуульд заасан 52-р зүйл).
• Байгууллагын нэрээр бүтээсэн бүтээл: Хуулийн этгээд болон бусад байгууллагын нэрээр нийтлэгдсэн бүтээлүүд (ажлын бүтээл гэх мэт) нь нийтлэгдсэнээс хойш 70 жил хамгаалагдана (Японы зохиогчийн эрхийн хуульд заасан 53-р зүйл).
• Киноны бүтээл: Киноны бүтээлүүд мөн байгууллагын нэрээр бүтээсэн бүтээлүүдтэй адил нийтлэгдсэнээс хойш 70 жил хамгаалагдана (Японы зохиогчийн эрхийн хуульд заасан 54-р зүйл).

Хамгаалалтын хугацааг тооцоолохдоо, зохиогчийн нас барсан эсвэл бүтээл нийтлэгдсэн жилийн дараах оны 1-р сарын 1-нээс эхлэн тооцоологддог (Японы зохиогчийн эрхийн хуульд заасан 57-р зүйл). Жишээлбэл, 2020 оны дотор зохиогч нас барсан тохиолдолд, хамгаалалтын хугацаа 2021 оны 1-р сарын 1-нээс эхлэн тооцоологдож, 2090 оны 12 сарын 31-нд дуусна.

Доорхи хүснэгт нь Японы зохиогчийн эрхийн хуульд заасан үндсэн хамгаалалтын хугацааг хураангуйлсан болно.

Иймд, хамгаалалтын хугацааны эхлэл нь хувь хүний бүтээлд “зохиогчийн нас барсан” байхад, хуулийн этгээд болон бусад байгууллагын нэрээр бүтээсэн бүтээлүүд болон киноны бүтээлүүдэд “нийтлэгдсэн” гэсэн бодит үйл явдал болдог нь чухал юм. Хуулийн этгээдүүд нь хүн шиг нас бардаггүй учраас, эхлэл цэгийг нийтлэгдсэн үед тогтоосноор, эрхийн хугаалах хугацаанд тодорхой байдлыг болон урьдчилан таамаглаж болох байдлыг олгодог. Энэ нь зохиогчийн эрх гэх мэт оюуны өмчийн эрхийг удирдах болон гүйлгээний тогтвортой байдлыг хангахад зориулагдсан ухаалаг зохион байгуулалт юм. Иймд, компаниуд оюуны өмчийн портфолиогоо удирдахдаа тус бүртээ хамаарах хамгаалалтын хугацааны дүрмийг тусгайлан шийдвэрлэх нь чухал байдаг.

Тойм

Энэхүү нийтлэлд тайлбарласнаар, Японы (Japan) зохиогчийн эрхийн хууль нь олон талт бүтээлч үйл ажиллагаанд хамааралтай, олон улсын хэмжээнд онцлогтой заалтуудтай байдаг. Хамтран бүтээсэн бүтээлийн эрхийг хэрэгжүүлэхдээ “бүх хүний зөвшөөрөл” гэсэн хатуу зарчим болон киноны зохиогчийн эрхийг зарчмын дагуу үйлдвэрлэгчид олгох гэсэн онцгой хууль зүйн хүрээлэл нь тэдгээрийн тод жишээ юм. Эдгээр заалтууд нь зохиогчдын эрхийг хамгаалах болон үйлдвэрлэлийн хөгжлийн хоёр шаардлагын тэнцвэрийг хангах зорилготой боловч түүний төвөгтэй байдлаас болоод санамсаргүй байдлаар хандах шаардлагатай. Эдгээр дүрмийг ойлгох нь зөвхөн хууль зүйн эрсдэлийг зайлсхийхээс гадна, Японы (Japan) контентын зах зээлд бизнесийн үнэ цэнийг хамгаалах стратегийн чухал шаардлага юм.

Монолис хууль зүйн фирм нь дотоод болон гадаадын олон тооны клиентүүдэд энэ нийтлэлд авч үзсэн шиг төвөгтэй зохиогчийн эрхийн асуудлуудад баялаг туршлагатай. Хамтран үйлдвэрлэх гэрээ боловсруулах, медиа холбоотой компаниудын M&A үед оюуны өмчийн дүгнэлт хийх, зохиогчийн эрхийн зөрчилд холбогдох маргааны шийдвэрлэлт гэх мэт олон талт юридик үйлчилгээг санал болгож байна. Манай фирмд гадаадын хуульчийн зэрэгтэй англи хэлний яриагчид олон байдаг бөгөөд тэд Японы (Japan) хууль зүйн гүнзгий мэдлэг болон олон улсын бизнесийн зан үйлийг хослуулан эзэмшсэн. Энэхүү өвөрмөц давуу талыг ашиглан, бид клиентүүдэд тодорхой бөгөөд үр дүнтэй хууль зүйн дэмжлэг үзүүлэх боломжтой. Японы (Japan) зохиогчийн эрхийн хуульд холбогдох зөвлөгөө авах шаардлагатай бол, бидэнтэй холбогдоорой.