Японы Зохиогчийн Эрхийн Хуульд Хамаарах Эрхийн Хязгаарлалт: Шударга Ашиглалтын Тулдх Зөвшөөрөгдсөн Хасах Хэсэг

Японы Зохиогчийн эрхийн хууль нь өөрийн эхний заалтад хуулийн зорилгыг тодорхойлдог. Энэ зорилгонд хоёр тал байдаг. Нэгдүгээрт, зохиолууд, тоглолтууд, бичлэгүүд гэх мэттэй холбоотой зохиогч болон тоглогчдын эрхийг хамгаалах явдал юм. Хоёрдугаарт, эдгээр соёлын өвийг шударгаар ашиглахад анхаарах явдал юм. Эдгээр хоёр зорилгын уялдаа холбоог тогтоосноор соёлын хөгжилд хувь нэмрээ оруулах нь Японы Зохиогчийн эрхийн хуулийн үндсэн санаа болдог. Энэ тэнцвэрийг бодит байдалд хэрэгжүүлэхийн тулд, хууль зохиогчид хуулбарлах эрх, тоглох эрх зэрэг тусгай эрхүүдийг олгодог бол, тодорхой нөхцөлүүдийн дор зохиогчийн зөвшөөрөлгүйгээр зохиолыг ашиглах боломжийг олгодог ‘Зохиогчийн эрхийн хязгаарлалт’ тухай заалтуудыг тогтоосон байдаг. Эдгээр хязгаарлалтын заалтууд нь Японы Зохиогчийн эрхийн хуулийн 30-аас 50-р заалт хүртэл дэлгэрэнгүй заасан байдаг. Эдгээр заалтууд нь нийгэм даяарын ашиг сонирхлын төлөө зохиолыг зөвхөн ашиглахыг хангах чухал үүрэгтэй байдаг. Гэхдээ эдгээр оролцоогүй нөхцөлүүд нь нөхцөлгүйгээр зөвшөөрөгддөггүй бөгөөд тус бүртээ хатуу шаардлагууд тогтоосон байдаг. Энэхүү нийтлэлд бид тухайн байгууллагын үйл ажиллагаа, зохион байгуулалттай холбоотойгоор, сургалтын зорилгоор ашиглах, ашиг олохгүйгээр тоглох, мөн ишлэл хийхтэй холбоотой үндсэн эрхийн хязгаарлалтын заалтуудын тодорхой агуулга болон ашиглахад анхаарах зүйлсийг Японы хууль тогтоомж болон шүүхийн шийдвэрийг үндэслэн тайлбарлана.  

Боловсролын салбарт бүтээлийг ашиглах

Японы зохиогчийн эрхийн хууль нь боловсролын чухал ач холбогдлыг харгалзан, боловсролын байгууллагад бүтээлийг ашиглахад олон тусгай заалтуудыг тогтоосон байдаг. Эдгээр нь боловсролын орчинд шаардлагатай мэдээлэл ба сургалтын материалуудыг тасралтгүй ашиглах зорилготой боловч тэдгээрийн хэрэглээний хүрээ ба нөхцөлүүд нь хатуу тогтоогдсон байдаг.

Сургалтын зориулалттай зурагт ном, гарын авлагад багтаасан нь

Японы зохиогчийн эрхийн хуулийн 33-р зүйлд (Japanese Copyright Law Article 33), сургалтын зорилгоор шаардлагатай хэмжээнд нийтлэгдсэн бүтээлүүдийг сургалтын зориулалттай зурагт номд багтаахыг зөвшөөрдөг. Энэ нь анхан боловсролоос эхлээд дээд боловсрол хүртэлх сургалтын гол тулгуур болсон сургалтын номнуудад өндөр чанартай, олон төрлийн бүтээлүүдийг ашиглах боломжийг олгох зорилготой заалт юм. Гэхдээ энэ нь үнэгүй ашиглалтыг зөвшөөрдөггүй. Сургалтын номд бүтээлүүдийг багтаасан хүн нь зохиогчид бүтээлийн ашиглалтын тухай мэдэгдэхийн зэрэгцээ, соёлын яамны дарга жил бүр тогтоодог дүнгийн төлбөрийг зохиогчид төлөх ёстой. Мөн холбогдох заалтуудын хүрээнд, Японы зохиогчийн эрхийн хуулийн 33-р зүйлийн 3 (Japanese Copyright Law Article 33-3) нь хараа бэрхшээлтэй хүүхдүүд, оюутнуудад зориулан үсгийн хэмжээг томруулсан сургалтын номнуудыг (сургалтын зориулалттай томруулсан зурагт ном) хуулбарлахыг зөвшөөрдөг. Энэ тохиолдолд мөн ашиг олох зорилгоор тараахдаа төлбөрийг төлөх шаардлагатай болно.

Японы хуулийн дагуу сургууль болон бусад боловсролын байгууллагад хийгдэх хуулбарлах, гэх мэт үйл ажиллагаа

Японы Зохиогчийн эрхийн хуулийн 35-р зүйл (著作権法第35条) нь өргөн хүрээний боловсролын үйл ажиллагааг хамардаг. Энэхүү заалт нь сургууль болон бусад боловсролын байгууллагад, багш болон сурагчид хичээлийн явцад ашиглах зорилгоор, нийтэд зарим нэгэн бүтээлүүдийг хуулбарлах эсвэл олон нийтэд дамжуулан (онлайн хичээл зэрэг) илгээхийг зөвшөөрдөг.

Энэ заалтыг хэрэгжүүлэхийн тулд хэд хэдэн чухал шаардлагыг хангах шаардлагатай. Нэгдүгээрт, ашиглагч байгууллага нь “ашгийг зориулалт болгон байгуулагдаагүй сургууль эсвэл бусад боловсролын байгууллага” байх ёстой. Энд цэцэрлэг, бага, дунд, ахлах сургууль, их сургууль гэх мэт орно, гэхдээ компанийн удирдлага дор ажиллаж буй сургалтын төвүүд эсвэл ашиг олох зорилготой сургалтын төвүүд орохгүй. Хоёрдугаарт, ашиглалт нь “хичээлийн явцад шаардлагатай гэж үзсэн хэмжээнд” байх ба “зохиогчийн эрхийг буруу зүйлд оруулахгүй” байх ёстой. Жишээ нь, сурагчид худалдаж авахаар зориулагдсан асуулт хариултын цомог болон ажлын даалгаврын номыг бүхлээр нь хуулбарлаж тараах нь зохиогчийн зах зээл дэх ашиг сонирхлыг буруутгах болно гэж үзэгддэг.

Мөн төлбөрийн асуудал чухал байдаг. Хувь хүний хичээлд зориулан материалыг хуулбарлахад төлбөр шаардлагагүй боловч, холбооны хичээлд зориулан интернет зэрэг аргаар олон нийтэд дамжуулахад, боловсролын байгууллагын байгуулагч нь тодорхойлсон удирдлагын байгууллага (SARTRAS) руу төлбөр төлөх шаардлагатай болдог.

35-р зүйлийн хэрэглээний хүрээг ойлгоход, компаниудад онцгой анхаарах зүйл байдаг. Тухайлбал, компанийн дотор хийгдэж буй ажилтны сургалт нь энэ заалтын хүрээнд багтахгүй гэдэг нь чухал юм. Компани нь ашгийг зориулалт болгон ажилладаг байгууллага бөгөөд түүний үйл ажиллагааны нэг хэсэг болгон явуулдаг сургалт нь, хэрэв тэр боловсролын агуулгатай байсан ч, Японы Зохиогчийн эрхийн хуулийн 35-р зүйлд заасан “ашгийг зориулалт болгон байгуулагдаагүй боловсролын байгууллага” гэсэн шаардлагыг хангахгүй. Иймд, сургалтын материал болгон захиалгат номын бүлгийг хуулбарлаж тараах, мэргэжлийн нийтлэлүүдийг зөвшөөрөлгүйгээр интранетэд байршуулах үйлдэл нь зохиогчийн эрхийг зөрчих магадлал өндөр байдаг.

Боловсролын зорилгоор ашиглахад хийгдсэн харьцуулалт

Японы зохиогчийн эрхийн хуулийн 33-р ба 35-р зүйл нь аль аль нь боловсролын зорилгоор бүтээлүүдийг ашиглахыг зөвшөөрдөг боловч тэдгээрийн зорилго ба шаардлага нь өөр өөр байдаг. 33-р зүйл нь нийтийн “сургалтын хэрэгслийн” хэвлэлд бүтээлүүдийг байршуулах зорилготой бөгөөд үүнийг гол төлөв сургалтын хэрэгслийг хэвлэгчид ашигладаг. Энэ нь Соёлын яамны даргын тогтоосон төлбөрийг төлөх шаардлагатай. Тэгвэл 35-р зүйл нь багш, оюутнуудын өдөр тутмын “сургалтын” үйл ажиллагааны хүрээнд бүтээлүүдийг ашиглах зорилготой бөгөөд энэ нь цахим сургалтын үед олон нийтэд дамжуулахад төлбөр төлөх шаардлагатай бол цахим бус сургалтын үед хуулбарлахад үнэгүй байдаг зэрэг ашиглалтын хэлбэрээс хамаарч өөр өөр байдаг. Эдгээр хоёр зүйлийн ялгааг тодорхой ойлгосноор боловсролын салбарт хуульд нийцсэн бүтээлүүдийг ашиглах нь чухал болно.

Доорхи хүснэгт нь боловсролын зорилгоор ашиглах зохиогчийн эрхийн хуулийн хасагдах заалтуудын харьцуулалтыг хүргэж байна.

Ашиг олох зорилгогүй тоглолт болон бусад үйл ажиллагаа

Японы зохиогчийн эрхийн хуулийн 38-р зүйлийн 1-р хэсэг (Japanese Copyright Law Article 38, Section 1) нь тодорхой нөхцөлүүдийн дор, нийтэд зарлагдсан бүтээлийг зохиогчийн зөвшөөрөлгүйгээр нийтийн өмнө тоглох, тоглуулах, үзүүлэх эсвэл ярилцлага хийхийг зөвшөөрдөг. Энэ заалт нь олон нийтийн ашиг сонирхолд нийцсэн үйл ажиллагаа, жишээлбэл, нийгмийн соёлын үйл ажиллагаа эсвэл ашгийг олохгүй байгууллагуудын зохион байгуулдаг арга хэмжээг дэмжих зорилготой.

Энэхүү олон нийтийн ашиг сонирхлыг хангах заалтыг хэрэгжүүлэхийн тулд дараах гурван шаардлагыг бүгдийг нь хангах шаардлагатай.

1. Ашиг олох зорилгогүй байх (ашгийг олохгүй)
2. Сонсогч эсвэл үзэгчдээс төлбөр авахгүй байх (үнэгүй)
3. Гүйцэтгэгч эсвэл уран бүтээлчидэд хөлс олгохгүй байх (хөлсгүй)

Эдгээр шаардлагуудыг хатуу тайлбарлаж, нэг нь ч хангагдаагүй бол энэ заалтын дагуу чөлөөлөгдөх боломжгүй. Жишээ нь, оролцогчид үнэгүй орж болох ч, гүйцэтгэгчидэд талархалын хөлс олгодог бол гурав дахь шаардлагыг хангаагүй учраас зохиогчийн зөвшөөрөл шаардлагатай болно. Мөн энэ заалт нь зөвхөн тоглолт, үзүүлбэр зэрэг үйл ажиллагаанд хамааралтай бөгөөд бүтээлийг хуулбарлаж, тараах эсвэл интернетээр түгээх үйл ажиллагааг хамааруулахгүй.

Компанийн үйл ажиллагаанд “ашгийг олохгүй” гэсэн шаардлагыг тайлбарлах нь онцгой чухал байдаг. Гаднаас харахад ашгийг олохгүй мэт харагдаж болох ч, шууд бусаар компанийн ашигтай холбоотой бол “ашгийг олох зорилготой” гэж үзэгдэх магадлалтай. Энэ талаар Японы шүүхүүд нь дэлгүүрт фондын хөгжим (BGM) тоглуулах үйл ажиллагаанд чухал шийдвэр гаргасан байдаг. Дэлгүүрийн тал нь хэрэглэгчдээс хөгжмийн төлбөр шууд авахгүй учраас ашгийг олохгүй гэж үзэж болох ч, шүүх нь дэлгүүрийн агаарыг сайжруулах, хэрэглэгчдийн худалдан авах сонирхлыг нэмэгдүүлэх зорилгоор хөгжим ашиглах үйл ажиллагаа нь шууд бусаар борлуулалтыг нэмэгдүүлэхэд хувь нэмрээ оруулдаг бөгөөд энэ нь ашгийг олох зорилготой хэрэглээнд тооцогдоно гэж үздэг.

Энэ шүүхийн шийдвэрийн логикийг бусад компанийн үйл ажиллагаанд мөн хэрэглэж болно. Жишээлбэл, ажилтнуудынхаа эрүүл мэндийг дэмжих нэг хэсэг болгон, компанийн дотор үнэгүй кино үзүүлэх арга хэмжээг зохион байгуулахыг төсөөлөөд үзье. Шууд ашиг гарахгүй ч, ажилтнуудын сэтгэл зүйг дэмжих, үйлдвэрлэлийн үр ашигтай байх зорилго байгаа бол, энэ нь шууд бус ашгийг олох зорилготой гэж үзэгдэж, 38-р зүйлийн хэрэглээг үгүйсгэх магадлалтай. Мөн компанийн үүдэнд зочдод зориулан киноны DVD-г тоглуулах үйл ажиллагаа ч, компанийн дүр төрхийг сайжруулах гэсэн худалдааны зорилготой учраас зөвшөөрөл шаардлагатай болно. Иймд “ашгийг олохгүй” гэсэн хүрээ нь хязгаарлагдмал бөгөөд компаниуд энэхүү заалтыг ашиглахдаа болгоомжтой байх шаардлагатай байдаг.

Ишлэл

Японы зохиогчийн эрхийн хуулийн 32-р зүйлд зааснаар, нийтэд зарлагдсан бүтээлүүдийг шударга ёсны дадалд нийцүүлэн, мөн мэдээлэл, шүүмжлэл, судалгаа эсвэл бусад ишлэлийн зорилгоор зөвшөөрөгдөх хэмжээнд хэрэглэх боломжтой гэж тогтоосон байдаг. Энэ нь бусдын бүтээлүүдийг ашиглан өөрийн санаа бодлыг хөгжүүлэх, илэрхийлэх эрх чөлөөг дэмжих чухал заалт юм.

Хууль ёсны ишлэл гэж үзэхэд шаардлагатай нөхцөлүүдийг тодорхойлоход, Японы шүүхийн шийдвэрүүд нь хэд хэдэн чухал стандартуудыг тодорхойлсон байдаг. Тухайлбал, 1980 оны 3-р сарын 28-ны өдрийн (1980) Японы дээд шүүхийн шийдвэр (энгийнээр “Пароди-Монтаж хэргийн” шийдвэр гэж нэрлэгддэг) нь чухал байлаа. Энэ шийдвэрт ишлэлийн хэсэг ба өөрийн бүтээлийг тодорхой салгаж чадах (тодорхой ялгаатай байдал), мөн өөрийн бүтээл нь “үндсэн” бөгөөд ишлэлийн хэсэг нь “дагалдах” харилцаанд байх ёстой гэж үзсэн байдаг.

Энэ “ишлэл” гэсэн ойлголт нь зөвхөн эрдэм шинжилгээний илтгэл, шүүмжлэлийн нийтлэлүүдэд хязгаарлагддаггүй. Жишээ нь, 2010 оны 10-р сарын 13-ны өдрийн (2010) Японы интеллектуал өмчийн дээд шүүхийн шийдвэр (энгийнээр “Уран зургийн үнэлгээний тайлангийн” хэргийн шийдвэр гэж нэрлэгддэг) нь тодорхой жишээ болдог. Энэ хэргийн хүрээнд, уран зургийн үнэлгээний үйлчилгээ эрхлэгч нь үнэлгээ хийгдэж буй зургийн хувилбарыг үнэлгээний тайлантай хамт хавсаргасан үйлдэл нь зохиогчийн эрхийн зөрчил болохыг маргаанласан байдаг.

Анхны шатны шүүх зохиогчийн эрхийн зөрчил гэж үзсэн боловч, интеллектуал өмчийн дээд шүүх энэ шийдвэрийг хураангуйлан, үнэлгээний тайлантай хамт хавсаргасан хувилбар нь Японы зохиогчийн эрхийн хуулийн 32-р зүйлийн хүрээнд хууль ёсны “ишлэл” болохыг тогтоосон байдаг. Шүүх хувилбарыг хавсаргасан зорилго нь уран зургийг үнэлэх бус, үнэлгээний объектыг тодорхой таних, үнэлгээний тайлангийн хуурамчийг сэргийлэхэд чиглэсэн байгааг онцгойлон анхаарчээ. Энэ нь судалгаа, шүүмжлэлийн зорилгоор зөвшөөрөгдөх хэмжээнд хууль ёсны хэрэглээ болохыг шүүх тогтоосон байдаг. Мөн, үнэлгээний тайлан нь “үндсэн” бөгөөд хавсаргасан уран зургийн хувилбар нь зөвхөн үнэлгээний объектыг тодорхойлох “дагалдах” үүрэг гүйцэтгэдэг гэж үзсэн байдаг. Түүнчлэн, энэ төрлийн хэрэглээ нь уран зургийн үнэлгээний салбарын шударга ёсны дадалд нийцэж, үнэлгээний тайлангийн эргэлтээр зохиогчийн эдийн засгийн ашиг сонирхлыг хохироохгүй гэж шүүх дүгнэсэн байдаг. Энэ шийдвэр нь “ишлэл” гэдэг нь бүтээлийг хэсэгчлэн, зорилгоор нь зайлшгүй шаардлагатай байдлаар ашиглах бизнесийн үйл ажиллагаанд мөн хамаарах боломжтойг харуулж байгаа бөгөөд компаниудын шинжилгээ, шалгалт, тайлан тавих зэрэг үйл ажиллагааг гүйцэтгэхэд түшиглэх чухал туршлага юм.

Эрхийн хязгаарлалтын заалтыг ашиглахдаа анхаарах ерөнхий зүйлс

Зохиогчийн эрхийн хязгаарлалтын заалтыг ашиглахдаа, тухайн заалтын шаардлагыг хангахаас гадна, хэд хэдэн ерөнхий үүрэг болон хязгаарлалтад анхаарах шаардлагатай байдаг.

Гарал үүслийг тодорхой бичих үүрэг

Зохиогчийн эрхийн хязгаарлалтын заалтын дагуу зохиолыг ишлэл болгон ашиглах (32-р заалт), боловсролын зорилгоор ашиглах (33-р ба 35-р заалт) гэх мэт үед, зарчим ёсоор тухайн зохиолын гарал үүслийг тодорхой бичих үүрэгтэй байдаг. Энэ нь Японы зохиогчийн эрхийн хуулийн 48-р заалтад заасан байдаг. Гарал үүслийг тодорхой бичих нь, тухайн зохиолыг ашиглах хэлбэрээр нь, зохих хэмжээнд болон аргаар хийгдэх ёстой. Ерөнхийдөө, зохиогчийн нэр эсвэл зохиолын гарчиг гэх мэт мэдээллийг агуулдаг. Хэрэв энэ үүргийг зөрчиж, зохиогчийн эрхийн хуулийн 48-р заалтад зөрчил үйлдсэн тохиолдолд, зохиогчийн эрхийн хуулийн 122-р заалтын дагуу торгууль ногдуулах боломжтой учраас анхаарах хэрэгтэй.

Зохиогчийн хувийн эрхийн харилцаа

Хамгийн чухал анхаарах зүйлсийн нэг нь зохиогчийн хувийн эрхийн харилцаа юм. Японы зохиогчийн эрхийн хуулийн 50-р заалтад, “зохиогчийн эрхийн хязгаарлалтын заалтууд нь зохиогчийн хувийн эрхийг нөлөөлөхгүй” гэж тодорхой заасан байдаг. Зохиогчийн хувийн эрх гэдэг нь зохиогчийн хувийн ашиг сонирхлыг хамгаалах эрх бөгөөд, өмчийн эрх болох зохиогчийн эрхтэй тусдаа харилцана. Энэд нь, зохиолыг нийтлэх эсэхийг шийдвэрлэх эрх (нийтлэх эрх), зохиол дээр өөрийн нэрийг харуулах эсэхийг шийдвэрлэх эрх (нэр харуулах эрх), мөн зохиолын агуулга эсвэл гарчигийг өөрийн санаанд нийцүүлэн өөрчлөхгүй байх эрх (агуулгын нэгдмэл байдал хадгалах эрх) гэх мэт зүйлс багтдаг.

Энэ заалтын утга нь, хэдийгээр зохиогчийн эрхийн хязгаарлалтын заалтын дагуу зохиолыг “хуулбарлах” эсвэл “тоглуулах” зөвшөөрөгдөж байгаа ч, тухайн зохиолыг санамсаргүй “өөрчлөх” нь зөвшөөрөгдөхгүй гэсэн үг юм. Зохиогчийн эрхийн хязгаарлалт нь, ерөнхийдөө зохиогчийн эрх гэх өмчийн эрхийн хэрэгжилтийг хязгаарлагч байдаг ч, зохиогчийн сэтгэл зүйн холбоо болон нэр хүндийг хамгаалах хувийн эрх нь, зарчим ёсоор хязгаарлагдахгүй. Энэ нь, дээр дурдсан “Пароди-Монтаж хэргийн” шүүхийн шийдвэрт ч онцгойлон анхаарал хандуулсан бөгөөд, өмгөөлөгчийн зургийг өөр зургийг нэгтгэн өөрчлөх үйлдэл нь агуулгын нэгдмэл байдал хадгалах эрхийг зөрчсөн гэж үзсэн. Хэрэв компани эрхийн хязгаарлалтын заалтыг ашиглах үед, жишээ нь, өөр компанийн тайланг шүүмжлэх зорилгоор ишлэл болгон ашиглахдаа, тухайн тайлангийн текстийг утга нь өөрчлөгдөхөөр хувааж, эсвэл зорилтот хэсгийг т intentionallyг intentionallyлж, анхны утгыг өөрчлөх бол, агуулгын нэгдмэл байдал хадгалах эрхийг зөрчсөн гэж үзэгдэх эрсдэлтэй байдаг. Хууль зүйн хэрэглээ ба эрх зүйн зөрчил гэх хоорондын хил хязгаарыг үргэлж санаанд байлгах шаардлагатай.

Тойм

Энэхүү нийтлэлд товч тайлбарласнаар, Японы (Japan) зохиогчийн эрхийн хууль нь зохиогчийн эрхийг хүчтэй хамгаалдаг бөгөөд зэрэгцээд сургалт, ашгийн бус үйл ажиллагаа, зохих ёсны ишлэл тавих гэх мэт тодорхой зорилгод зориулан бүтээлийг ашиглах зөвшөөрөл олгодог заалтуудыг оруулсан байдаг. Гэсэн хэдий ч, эдгээр “зохиогчийн эрхийн хязгаарлалт” нь хатуу хязгаарлагдмал хэрэглээ бөгөөд түүнийг хэрэгжүүлэхдээ хатуу шаардлагууд тавигддаг. Тухайлбал, байгууллагын үйл ажиллагаанд сургалтын зорилгоор хэрэглэх заалт нь компанийн дотоод сургалтад хамаарахгүй, ашгийн бус шаардлага нь шууд бусаар арилжааны зорилгоор өргөн утгаар тайлбарлагддаг, мөн ямар ч тохиолдолд зохиогчийн хувийн эрх, тодруулбал, бүтээлийн бүрэн байдлыг хамгаалах эрхийг хүндэтгэх ёстой гэх мэт олон анхаарах зүйлс байдаг. Эдгээр заалтуудыг хялбархан өргөн утгаар тайлбарлахгүйгээр, тухайн ашиглалтын зорилго болон хэлбэр нь хуульд заасан шаардлагуудыг бүрэн хангаж байгаа эсэхийг болгоомжтой авч үзэх нь, хууль сахиулах бодлого баримтлах ба үл хэрэгтэй хууль зүйн маргаанаас зайлсхийхэд чухал юм.

Монолис хууль зүйн фирм нь Японы (Japan) зохиогчийн эрхийн хуульд холбогдох төвөгтэй асуудлуудад дотоод болон гадаадын олон тооны харилцагчдад хууль зүйн зөвлөгөө өгсөн туршлагатай билээ. Манай фирмд гадаадын хуульчийн эрхтэй англи хэлний мэргэжилтнүүд олон байдаг бөгөөд олон улсын бизнес эрхлэгч компаниудад Японы (Japan) оюуны өмчийн хуульд нийцүүлэн зөв зохистой дэмжлэг үзүүлэх боломжтой. Энэхүү нийтлэлд хөндөгдсөн сэдвийн талаарх зөвлөгөө эсвэл тодорхой тохиолдлын хууль зүйн эрсдэлийг үнэлэх зэрэг, мэргэжлийн туслалцаа шаардлагатай бол та бидэнтэй холбогдоорой.