Prawa do wizerunku i ochrona prawna w grach cyfrowych

Zarządzanie prawami rzeczywistych osób w treściach gier cyfrowych

Praktyczne podejście do zarządzania prawami

Gdy firmy deweloperskie decydują się na wykorzystanie w grach cyfrowych wizerunków lub prawdziwych nazwisk rzeczywistych sportowców, istnieją istotne kwestie prawne, które należy rozważyć.
Szczególną uwagę należy zwrócić na zarządzanie prawami do wizerunku.
W praktyce, te prawa są zazwyczaj przenoszone poprzez umowy.
W przypadku zawodowych sportowców, prawa te często zarządzane są przez japońskie organizacje sportowe, natomiast w przypadku celebrytów, przez japońskie agencje artystyczne, do których należą.

Ważnym precedensem w tej kwestii jest sprawa dotycząca praw do wizerunku zawodowych baseballistów (orzeczenie Sądu Okręgowego w Tokio z dnia 1 sierpnia Heisei 18 (2006), numer 1265, strona 212).
W tej sprawie uznano ważność licencji uzyskanej przez firmę zajmującą się grami za pośrednictwem japońskiej organizacji baseballowej.
Jest to klasyczny przykład podkreślający znaczenie uzyskania zgody od odpowiedniego zarządcy praw.

W praktyce, kluczowe jest przeprowadzenie dokładnego badania relacji prawnych.
Następnie należy zidentyfikować odpowiedniego partnera do negocjacji i prowadzić szczegółowe rozmowy na temat sposobu wykorzystania oraz wynagrodzenia.
Ze względu na specyfikę treści cyfrowych, ważne jest również jasne określenie zakresu licencji.
Uwzględnienie wszystkich przewidywanych sposobów wykorzystania w umowie pozwala uniknąć późniejszych problemów.

Kryteria oceny naruszenia praw według orzecznictwa

W tle takich działań praktycznych znajduje się ugruntowana japońska doktryna orzecznicza.
Japoński Sąd Najwyższy w sprawie Pink Lady (orzeczenie z dnia 2 lutego Heisei 24 roku (2012), Minshu tom 66, numer 2, strona 89, Hanji numer 2143, strona 72, Hanyu numer 1367, strona 97) przedstawił jasne kryteria oceny, kiedy dochodzi do naruszenia prawa do wizerunku.
Konkretnie, naruszenie prawa do wizerunku uznaje się, gdy wizerunek jest komercjalizowany jako niezależny przedmiot oceny, gdy wizerunek jest używany jako element różnicujący produkt, a także gdy wizerunek jest wykorzystywany w celach reklamowych.
W świetle tej zasady orzeczniczej, nieautoryzowane użycie wizerunku lub nazwiska znanej osoby w grach cyfrowych stanowi wyraźne naruszenie praw.

Podstawy prawne i podstawowe zrozumienie

Podstawowym pojęciem prawnym, na którym opierają się takie precedensy, jest to, że każda osoba ma podstawowe prawo do korzystania ze swojego wizerunku i nazwiska (prawo do wizerunku).
W przypadku osób znanych, zwłaszcza sportowców i celebrytów, uznaje się prawo do wyłącznego wykorzystywania ekonomicznej wartości ich nazwiska i wizerunku, czyli ich zdolności do przyciągania klientów, jako “prawo do publicznego wizerunku”.
Te prawa opierają się na prawach osobistych jako podstawie prawnej.

Interpretacja prawna dotycząca przedmiotów materialnych

Z drugiej strony, w odniesieniu do przedmiotów materialnych przedstawiono różne interpretacje.
Japoński Sąd Najwyższy w sprawie Gallop Racer (orzeczenie z dnia 13 lutego Heisei 16 (2004), Minshu, tom 58, numer 2, strona 311, Hanji numer 1863, strona 25, Hanta numer 1156, strona 101) odrzucił istnienie prawa do wizerunku w odniesieniu do przedmiotów.
Na podstawie tego orzeczenia, użycie znanych przedmiotów lub zwierząt w grach nie stanowi problemu z punktu widzenia prawa do wizerunku.
Jednakże, nazwy lub kształty przedmiotów zarejestrowanych jako japońskie znaki towarowe mogą podlegać odrębnej ochronie prawnej.
Ponadto, prawa rzeczywistych osób związanych, takich jak dżokeje wyścigowych koni, nadal podlegają ochronie.
Dodatkowo, należy zwrócić uwagę, że obrazy postaci mogą być chronione na mocy japońskiego prawa autorskiego.