e-Spor Profesyonel Oyuncu Sözleşmesinin Kontrol Edilmesi Gereken Noktaları
eSpor profesyonel oyuncuları, PC oyunlarıyla büyüyen gençler arasında çok popüler bir meslek olup, artık dünya genelinde yıllık yüzlerce milyar Yen’lik büyük bir iş haline gelmiştir.
Bu bağlamda, şirketlerin imajını yükseltme ve bilinirliği artırma gibi amaçlarla, gelecekte umut vadeden profesyonel oyuncuları özel olarak tutma durumları da artmaktadır. Ancak, profesyonel eSpor takımları ve oyuncuların sözleşmelerinden farklı olarak, deneyimsiz genel şirketlerin profesyonel oyuncularla ne tür bir sözleşme yapması gerektiğine karar verme konusunda sık sık zorluk çektiği düşünülmektedir.
İşte bu yüzden, bu sefer şirketlerin eSpor profesyonel oyuncularını özel olarak tutma işine dair hizmet sözleşmesi örneğini temel alarak, dikkat edilmesi gereken noktaları açıklıyoruz.
Sözleşme Ön Yazısı Hakkında
“Özel Sözleşme” Ön Yazısı
●● Anonim Şirketi (bundan böyle “A” olarak anılacaktır.) ve bu belgenin sonunda imza ve mühür basan kişi (bundan böyle “B” olarak anılacaktır.) A’nın lehine, B’nin e-spor profesyonel oyuncusu olarak faaliyet göstermesi durumunda, aşağıdaki gibi bir sözleşme (bundan böyle “bu sözleşme” olarak anılacaktır.) imzalarlar.
Sözleşmenin “ön yazısı”, tüm maddelerin öncülüdür, bu nedenle burada “A’nın lehine, B’nin e-spor profesyonel oyuncusu olarak faaliyet göstermesi” kısmı önemlidir. İçeriğe bağlı olarak, bazı maddelerin uyumlu olmaması durumu da olabilir, bu yüzden dikkatli olunmalıdır.
Vekalet İşlemleri Hakkında Madde
Madde 1 (İşlerin Vekaleti)
A, B’ye, A’nın belirlediği e-spor turnuvalarına profesyonel bir e-spor oyuncusu olarak katılma, çeşitli medya platformlarında yer alma, reklam ve tanıtım gibi ticari faaliyetlerde bulunma işlerini (bundan sonra “bu işler” olarak anılacaktır) vekalet etmekte ve B bu işleri kabul etmektedir. Ancak, B’nin ebeveynleri bu işleri yerine getirme yükümlülüğü taşımamaktadır.
Bu madde çok önemli olduğu için, detaylı bir açıklama için birkaç başlık altında ayrılmıştır.
“Özel” İfadesinin Bulunup Bulunmadığı
Sözleşmenin başlığı “Özel Sözleşme” olarak belirtilmiştir, ancak giriş ve bu maddede sadece “e-spor profesyonel oyuncu” olarak belirtilmiştir. “Özel” olduğunu belirtmek için, “A’nın özel e-spor profesyonel oyuncusu” olarak belirtmek gereklidir.
Vekalet İşlerinin Tanımı
Bu sözleşmede, ücretin temelini oluşturan vekalet işlerinin belirlendiği tek madde bu maddedir, ancak süre, zaman, yer, sayı gibi detaylar belirsizdir ve B için ücretin uygun olup olmadığına karar verilemez. Bu nedenle, vekalet işlerinin detaylarını ayrı bir belgede belirtelim.
Ayrıca, vekalet işlemleri hakkında aşağıdaki makalede detaylı olarak açıklanmıştır.
https://monolith.law/corporate/regulation-of-outsourcing-contract[ja]
Vekalet İşleri Yeterli mi?
A’nın bu sözleşmeyi imzalama amacının, şirket imajını yükseltmek ve bilinirliği artırmak olduğunu düşünüyorum. Bunun için, oyuncunun üniformasına kendi şirket logosunu eklemek veya bir oyun ekipmanı üreticisi ise kendi oyun cihazını kullanmak gibi maddeleri vekalet işlerine eklemek önerilir.
Dernek veya Takım Sözleşmesi ile Öncelik Sırası
E-spor oyuncuları, ilgili derneklerin kurallarına veya takım sözleşmelerine aykırı davranamazlar. Bu nedenle, “Eğer bu işler oyuncu sözleşmesi ile çelişirse, oyuncu sözleşmesinin hükümleri öncelikli olacaktır” gibi bir öncelik sırasını belirtelim.
Reşit Olmayanlarla Sözleşme Yapma Durumu
Yetenekli e-spor oyuncuları arasında reşit olmayanlar azımsanmayacak kadar çoktur. Bu maddenin sonundaki “B’nin ebeveynleri, bu işleri yerine getirme yükümlülüğü taşımamaktadır.” ifadesi, reşit olmayanlarla sözleşme yapmayı düşündüğümüzü gösteriyor. Ancak, “B, bu sözleşmeyi imzalarken, yasal temsilcisinden bir onay belgesini A’ya sunmalıdır” gibi bir hüküm daha önemlidir.
Yasal temsilcisinin onayı olmadan reşit olmayan bir kişinin sözleşme yapması iptal edilebilir. Ayrıca, Medeni Kanun’un değiştirilmesiyle, 2022 yılının 1 Nisan’ından itibaren (Gregorian takvimine göre) reşit olma yaşı 20’den 18’e düşürülecektir, bu yüzden dikkatli olunmalıdır.
Ücret Hakkında
Madde 2 (Danışmanlık Ücreti)
1. A, B’ye, bu iş için karşılık olarak (bundan sonra “danışmanlık ücreti” olarak anılacaktır), yıllık ücretin yüzde altmışını (vergi hariç) altıya bölerek her ay ödeyecektir.
2. A, üçüncü bir taraf ile, B’nin bu işin bir kısmını veya tamamını üçüncü taraf için yapmasını sağlayacak bir sponsorluk anlaşması imzaladığında, söz konusu üçüncü taraftan sponsorluk anlaşmasına dayanarak elde edilen ücretin yüzde ●’ını B’ye ödeyecektir.
3. A, B’ye, birinci ve ikinci fıkralardaki miktarları, ay sonu kapanışı ve sonraki ay sonu ödeme ile, B’nin belirlediği banka hesabına havale yoluyla ödeyecektir. Havale ücreti A’nın sorumluluğundadır.
Üçüncü Taraf ile Sponsorluk Anlaşması Hakkında
Bu maddede özellikle sorun olan ikinci fıkradır. B’nin işi, girişte belirtildiği gibi “A için iş yapmak” olup, “üçüncü taraf için yapılan iş” bu iş kapsamında değildir.
Ayrıca, A’nın B ile üçüncü tarafın sponsorluk anlaşmasını keyfi olarak imzalaması, iş sözleşmesi durumunda mümkün olabilirken, iş danışmanlık sözleşmesi durumunda zordur, bu yüzden ayrı bir anlaşma oluşturmanızı öneririz.
Ödül ve Görünüm Ücretleri Hakkında
Bu sözleşmede, B’nin kazandığı maçın dövüş parası veya ödül gibi konuların nasıl ele alınacağı belirtilmemiştir, bu yüzden bunları açıkça belirtelim veya ayrıca görüşme gibi ifadeler ekleyelim.
Giderler Hakkında
Bu sözleşmede, B tarafının bu işi yapmak için gereken giderlerle ilgili bir hüküm bulunmamaktadır. Hangi giderlerin ücrete dahil olduğunu belirtmek ve diğer giderlerin nasıl ele alınacağını düzenlemek gerekmektedir.
Örneğin, “A’nın iş yerine gitme maliyeti ücrete dahil olacak, ancak A’nın belirttiği diğer işlerin yerine getirilmesi için gerekli olan maliyetler A’nın sorumluluğunda olacak” gibi bir madde düşünülebilir.
Yalnızca e-Spor profesyonel oyuncu sözleşmesi hakkında konuşmuyoruz, giderler, hangi giderlerin ücrete dahil olduğu ve hangi giderlerin ayrıca ödeneceği konusunda sonradan anlaşmazlık çıkma ihtimali yüksektir. Zor gibi görünse de, sözleşme sırasında mümkün olduğunca somut bir düzenleme yapılmalı ve bu “düzenleme” sözleşmeye de belirtilmelidir.
İş Yürütme Üzerine Yükümlülükler
Madde 3 (İş Yürütme Üzerine Yükümlülükler)
1. B Tarafı, haftanın belirli günlerinde, A Tarafının iş yerine (Adres:_____) gitmek zorundadır. Ancak, A Tarafının durumuna bağlı olarak, B Tarafının iş yerine gitmesi mümkün olmayabilir.
2. B Tarafı, bu sözleşmede belirtilen tüm maddelere dürüstçe uymalı, iyi bir yönetici dikkatiyle, bu sözleşmede belirtilen taahhüt edilen işleri yerine getirmeli ve bu işlerin yerine getirilmesi ile ilgili olarak işletme olarak tüm sorumluluğu üstlenmelidir.
3. B Tarafı, bu işin yürütülmesi ile ilgili olarak A ve B Tarafına uygulanan yasalar, denetim kurumlarının duyuruları, talimatları ve sektörün kendi kurallarına uymalıdır.
Madde 1’deki “iş yerine gitme” ifadesi genellikle iş yerine gidip bir iş yapmayı ifade eder, ancak bu iş karşılığında ücret alınıyorsa, bu “ilgili iş” olarak belirtilmelidir.
Ayrıca, “belirli günler” ifadesi sürekli bir bağlılık anlamına gelir ve bir istihdam sözleşmesi olarak değerlendirilme riski vardır, bu nedenle “haftada belirli kez olmak üzere, günde bir kez” ifadesi de düşünülebilir.
Portre Hakları ve Tanıtım Hakları
Madde 5 (Portre Hakları ve Diğerlerinin Lisansı)
B Tarafı, A Tarafının sözleşme süresi boyunca elde ettiği ve B Tarafının fotoğraflarını, görüntülerini veya videolarını içeren çeşitli yapımlar (bundan böyle “yapımlar vb.” olarak anılacaktır.) hakkında, A Tarafının serbest kullanımına onay verir ve portre hakları, gizlilik hakları, tanıtım hakları vb. hakkında, A Tarafı veya A Tarafının belirlediği üçüncü bir kişiye karşı kullanmaz, ayrıca A Tarafı veya A Tarafının belirlediği üçüncü bir kişinin talebi üzerine kullanır ve bu hakların ihlalini iddia etmez.
Portre hakları ve tanıtım hakları gibi haklar, bireyin kişilik yönlerini içerdiği için, kişinin istemediği bir kullanımı önlemek için genellikle kullanım kapsamını belirledikten sonra izin alınır.
Portre hakları hakkında daha ayrıntılı bilgi aşağıdaki makalede verilmiştir.
https://monolith.law/reputation/portraitrights-onthe-internet[ja]
Kalan Hüküm İstisnaları
Madde 14 (Kalan Hüküm)
Bu sözleşmenin sona ermesinin ardından, Madde 4 (Hakların Sahipliği), Madde 5 (Japon Portre Hakları vb. Lisansı), Madde 9 (Zarar Tazminatı), Madde 10 (Gizlilik Yükümlülüğü), Madde 15 (Yargı Yetkisi), Madde 16 (Görüşmeler) ve bu madde hala geçerli olacaktır.
Detaylı bir nokta olmasına rağmen, Madde 5’teki Japon Portre Hakları vb. Lisansı hakkında, bir tarafın antisosyal hüküm ihlali nedeniyle sözleşmenin feshi durumunda, antisosyal güçlerin portre haklarını vb. süresiz olarak kullanmasını önlemek için, bu hükmün kalan hükümlerden çıkarılması daha iyi olabilir.
Özet
Bu sefer, iş yüklemesi sözleşmesi adı verilen bir anlaşmaydı, ancak yüklenen işin içeriğini serbestçe belirlemek, planlanmamış günlerde işe gelip bir tür iş yapmak, üçüncü taraflarla sponsorluk anlaşmalarını yönetmek gibi talepler varsa, iş yüklemesi sözleşmesi yerine kısa süreli bir iş sözleşmesi düşünülebilir.
Her durumda, e-spor oyuncusu gibi yeni bir meslek hakkında özel bir sözleşme oluştururken, uzman hukuk bilgisi ve deneyimli bir hukuk firmasına danışmanızı ve tavsiye almanızı öneririz.