SaaS Hizmetlerindeki Sohbet ve E-Bülten Özelliklerinin Japon Elektrik İletişim İşleri Yasası ile İlişkisi

Daha önce, yazılımlar genellikle CD-ROM gibi paketler halinde satılıyordu, ancak son zamanlarda SaaS (Hizmet Olarak Yazılım) olarak adlandırılan bulut hizmeti şeklinde yazılım sağlama hızla yaygınlaşmaktadır.

SaaS olduğunda, bu hizmetleri kullanan müşteriler, ihtiyaç duydukları zaman ve ihtiyaç duydukları ölçüde yazılımları kolayca kullanabilirler.

Ayrıca, bir bilgisayara yazılım yüklemeye gerek olmadığından, internet bağlantısı sağlandığı sürece ofis dışındaki bir yerden farklı bir cihazdan bulut üzerindeki verilere erişmek de kolaydır.

Bu nedenle, özellikle dışarıdan kullanımın yaygın olduğu bulut satış destek araçları gibi örnekler genellikle SaaS olarak sunulmaktadır. Ancak, SaaS içerisine sohbet özelliği veya e-bülten özelliği gibi iletişim araçları dahil edilmişse, ‘Japon Elektrik İletişim İşleri Yasası’nın uygulanması gerekebilir.

Bu nedenle, bulut satış destek araçlarını geliştiren ve satan işletmelere yönelik olarak, ‘Japon Elektrik İletişim İşleri Yasası’na göre hangi durumlarda kayıt veya bildirim gerektiğini açıklıyoruz.

Elektrik İletişim İşleri Yasası Genel Bakış

Elektrik İletişim İşleri Yasası, 1985 yılında (Showa 60) Nisan ayında yürürlüğe giren ve eski Elektrik İletişim Kamu Kuruluşu’nun özelleştirilmesi (NTT’nin kurulması) ile birlikte elektrik iletişim işlerine rekabet ilkesinin getirilmesi sonucunda, elektrik iletişim işlerini düzenlemek amacıyla oluşturulan bir yasadır. Bu yasa, iletişimin gizliliğinin korunması ve önemli iletişimlerin sağlanması gibi amaçları hedefler.

Elektrik İletişim İşleri Yasası’na göre, “Elektrik İletişim İşleri” (Yasa’nın 2. maddesi, 4. fıkrası) kapsamına giren bir işletme yürütmek isteyenlerin, kayıt (Yasa’nın 9. maddesi) veya bildirim (Yasa’nın 16. maddesi, 1. fıkrası) yaparak “Elektrik İletişim İşletmecisi” olmaları gerekmektedir.

Bu nedenle, SaaS olarak sunulan bulut destek araçlarının sağlanmasının Elektrik İletişim İşleri Yasası’na tabi olup olmadığını belirlemek için, işletmenin “Elektrik İletişim İşleri” kapsamına girip girmediğini değerlendirmeniz gerekmektedir.

“Elektrik İletişim İşletmeciliği” Nedir?

“Elektrik İletişim İşletmeciliği”, “Elektrik İletişim hizmetlerini başkalarının ihtiyaçlarına yanıt vermek için sunan işletme (Japon Yayın Kanunu (1950 yılında kabul edilen 132 numaralı kanun) Madde 118, Fıkra 1’de belirtilen yayın tesisleri sağlama hizmetleri ile ilgili işletmeler hariç.)” (Kanun Madde 2, Fıkra 4) anlamına gelir.

Dolayısıyla, Elektrik İletişim İşletmeciliği Kanunu’nun uygulanıp uygulanmayacağına karar vermek için, aşağıdaki iki gerekliliğin karşılanıp karşılanmadığını incelemek gerekmektedir:

• Elektrik İletişim hizmetlerini başkalarının ihtiyaçlarına yanıt vermek için sunuyor mu? (Gereklilik 1)
• Bir işletme mi? (Gereklilik 2)

“Elektrik İletişim Hizmetleri” Nedir? (Gereklilik 1)

“Elektrik İletişim İşletmeciliği” tanımında yer alan “Elektrik İletişim Hizmetleri”, “Elektrik İletişim tesislerini kullanarak başkalarının iletişimini aracılık etmek ve diğer elektrik iletişim tesislerini başkalarının iletişim ihtiyaçları için kullanmak” (Kanun Madde 2, Fıkra 3) anlamına gelir.

Burada “başkaları”, kendinden başka bir kişi olarak toplumun genel anlayışına göre bağımsız bir kişiliğe sahip olduğu düşünülen kişileri ifade eder. Örneğin, tüzel kişi A’nın tüzel kişi B’nin bir iştiraki olduğu durumda bile, farklı tüzel kişiliklere sahip oldukları için, tüzel kişi A ve tüzel kişi B “başkaları” olarak kabul edilir.

Ayrıca, “başkalarının iletişimi”, kendi iletişiminiz dışındaki iletişimdir ve kendiniz ve başkaları arasındaki iletişimi de içerir. Örneğin, A’nın kurduğu elektrik iletişim tesislerini kullanarak A ve B arasında iletişim kurulduğunda, A’nın bu tesisleri başka bir kişi olan B’nin iletişim ihtiyaçları için kullandığı kabul edilir.

Elektrik İletişim Hizmetlerini “Başkalarının İhtiyaçlarına” Yanıt Vermek İçin Sunuyor mu? (Gereklilik 1)

Elektrik İletişim Hizmetlerini “kendi ihtiyaçlarınız” için sunuyorsanız, Gereklilik 1’i karşılamazsınız. Buna karşılık, “başkalarına” hizmet sunuyorsanız, “başkalarının ihtiyaçlarına” yanıt vermek için Elektrik İletişim Hizmetlerini sunuyor olursunuz.

“Başkaları” olup olmadığı, yukarıda açıkladığımız gibi, tüzel kişiliklerin farklı olup olmadığına göre belirlenir.

Bir “İşletme” mi? (Gereklilik 2)

“İşletme”, özgür ve aktif bir niyet, amaç ile aynı türden eylemleri tekrarlayarak ve sürekli olarak gerçekleştirmeyi ifade eder. Dolayısıyla, aşağıdaki gibi durumlarda “işletme” olarak kabul edilmez:

• Olağanüstü durumlarda acil ve geçici olarak gerçekleştirilen eylemler
• Geçici olarak gerçekleştirilen eylemler
• Hizmet sağlayıcının kullanıcının yasal haklarına yanıt olarak gerçekleştirdiği eylemler

Ayrıca, Elektrik İletişim Hizmetlerinin sunulmasının, diğer hizmetlere ek olarak gerçekleştirilmesi “işletme” kapsamına dahil değildir. Ancak, eklenen hizmetlerin Elektrik İletişim Hizmetlerinin sunumunun bağımsız bir işletme olarak algılanıp algılanamayacağına dayanarak gerçekçi bir şekilde değerlendirilir.

Elektrik İletişim İşleri Yasası’nın Uygulanmaması

Yukarıdaki 1. ve 2. gereklilikleri karşılayan ve “Elektrik İletişim İşleri”ne dahil olan durumlar için bile, 164. madde 1. fıkra 1. ila 3. bentlerine uygun durumlarda, Elektrik İletişim İşleri Yasası uygulanmaz ve kayıt ya da bildirim gerekli değildir. Ayrıntılar aşağıdaki gibidir:

Madde 164

Bu yasanın hükümleri, aşağıda belirtilen elektrik iletişim işlerine uygulanmaz.

1. Yalnızca belirli bir kişiye elektrik iletişim hizmeti sağlayan elektrik iletişim işleri (söz konusu kişi bir elektrik iletişim işletmecisi olduğunda, söz konusu kişinin elektrik iletişim işleri için kullanılan elektrik iletişim hizmetleri hariç.)

2. Bir kısmının kurulum yerinin diğer kısmının kurulum yeriyle aynı yapı içinde (buna benzer alanları da içerir.) veya aynı binada olduğu elektrik iletişim tesisatı veya diğer İçişleri Bakanlığı yönetmeliği ile belirlenen standartları karşılamayan ölçekteki elektrik iletişim tesisatı ile elektrik iletişim hizmeti sağlayan elektrik iletişim işleri

3. Elektrik iletişim tesisatını kullanarak başkalarının iletişimini aracı kılan elektrik iletişim hizmetleri dışındaki elektrik iletişim hizmetlerini (alan adı elektrik iletişim hizmetleri hariç.) elektrik iletişim hattı tesisatı kurmadan sağlayan elektrik iletişim işleri

Elektrik İletişim İşleri Yasası[ja]

Bu durumlar arasında, 164. maddenin 3. bendinde belirtilen “başkalarının iletişimini aracı kılmak”, başkalarının taleplerini kabul ederek, bilgiyi içeriğini değiştirmeden iletmek, değiştirmek ve uzak kişiler arasındaki iletişimi tamamlamak için aracılık etmek anlamına gelir.

Bulut Satış Destek Araçlarının Fonksiyonlarına Göre İnceleme

Yukarıdaki ‘Japon Elektrik İletişim İşleri Yasası’ yorumunu temel alarak, somut örnekleri inceleyeceğiz. Burada, bulut satış destek araçlarının sıklıkla kullanılan yorum ve bülten özelliklerinin ‘Japon Elektrik İletişim İşleri Yasası’na tabi olup olmadığını düşünmek istiyoruz.

Yorum Özelliği ‘Japon Elektrik İletişim İşleri Yasası’na Tabi midir?

Bulut satış destek araçları sağlayan işletmeler, hizmeti gerçekten kullananlarla farklı olduğunda, hizmeti uygulayan müşteri şirketler ‘başkaları’ olarak kabul edilir. Bu nedenle, bu tür durumlarda, yorum özelliği ile donatılmış bulut satış destek araçlarının sağlanması ‘başkalarının iletişimini sağlar’ ve ‘elektrik iletişim hizmeti’ne karşılık gelir.

Ayrıca, normal işletme faaliyetleri olarak SaaS’ı başkalarına sağlayıp karşılığında ödeme alıyorsanız, ‘işletme’ye karşılık geldiği konusunda çok fazla tartışma olmayacaktır.

Bu nedenle, SaaS tabanlı bulut satış destek araçlarında yorum özelliği bulunuyorsa, temelde ‘elektrik iletişim işletmesi’ olarak kabul edilir.

Ancak, yorum özelliğinde, yorum yapabilen ‘kullanıcıların’ hizmeti uygulayan şirketin içindeki kişilerle sınırlı olduğu durumlarda (satış noktasındaki kişiler gibi dış kişilerle etkileşimde bulunulmazsa), ‘başkalarının iletişimini sağlar’ denemez ve uygulamanın dışında kalabilir (Madde 3).

Bülten Özelliği ‘Japon Elektrik İletişim İşleri Yasası’na Tabi midir?

Genellikle, bülten özelliği, ana hizmetin bir seçenek özelliği olarak konumlandırılır ve ana hizmete ek olarak sadece elektrik iletişim hizmeti sağlar. Bu durumda, ‘işletme’ olmadığı ve kayıt veya bildirim gerektirmediği söylenebilir.

‘İşletme’ye karşılık gelmeyen örnekler arasında, bülten örneği olmasa da, otel konaklama hizmetlerinin bir parçası olarak sağlanan telefon veya internet hizmetleri bulunmaktadır. Bunların ‘işletme’ye karşılık gelmeyen nedeni, otel işletmesinin kendisinin ‘elektrik iletişim işletmesi’ olmaması ve bunun bir yan hizmet olmasıdır.

Bu nedenle, bülten özelliği dışındaki hizmetler zaten ‘elektrik iletişim hizmeti’ne karşılık gelmiyorsa ve bülten özelliği ilgili hizmete ek olarak kabul edilebilirse, ‘işletme’ye karşılık gelmez ve bildirim veya kayıt gerekmeyebilir.

Ancak, bülten özelliği dışındaki hizmetin kendisi ‘bildirim veya kayıt gerektirmeyen bir elektrik iletişim işletmesi’ne karşılık gelme olasılığı varsa, bülten özelliğini ek hizmet olarak konumlandıramaz ve ‘işletme’ye karşılık gelir. Bu durumda, ‘Japon Elektrik İletişim İşleri Yasası’na tabi olacaktır.

Özet

IT sektörü, finans ve gayrimenkul sektörleri gibi alanlara kıyasla daha az sıkı düzenlemelere sahip bir sektördü. Bu tür bir arka plana sahip olması nedeniyle, SaaS hizmetlerinin sunulmasında Elektrik İletişim İşleri Yasası’na (Japon Elektrik İletişim İşleri Yasası) göre bildirim veya kayıt gerektirebileceğini fark etmeyen işletmelerin varlığı şaşırtıcıdır.

Ancak, geleneksel offline yazılımlar bir yana, bulut hizmetleri sunarken genellikle Elektrik İletişim İşleri Yasası’nı göz önünde bulundurmanız gerekecektir.

Elektrik İletişim İşleri Yasası’na aykırı hareket etmek, cezai yaptırımların uygulanmasına yol açabilir, bu nedenle bulut hizmetlerini sunmayı düşünen şirketlerin önceden yasanın uygulanmasını tam olarak kontrol etmeleri önemlidir.