Жишээнүүдээр сурцгаая: 'Арилжааны тэмдэгтэй холбоотой зөрчлийн' үндсэн стандарт ба торгууль (хорих ял, торгомж)

Өөрийн компанийн нэр эсвэл бүтээгдэхүүний нэрийг ‘Арилжааны тэмдэгт’ болгон бүртгүүлсний дараа, хэрэв өөр хүн тухайн арилжааны тэмдэгтийг зөвшөөрөлгүй ашиглаж байгаа бол, та арилжааны тэмдэгтийн эрх зөрчигдсөн гэж үзэж болно. Мөн арилжааны тэмдэгтийн эрх зөрчигдсөн нь гэмт хэрэг учраас, зөрчил үйлдэгч нь хууль ёсны хариуцлага хүлээж, торгууль төлөх эрсдэлтэй байдаг.

Арилжааны тэмдэгтийн эрх зөрчсөн хүнийг ямар торгууль төлүүлэх, мөн ямар үндэслэлээр шийтгэл үүсгэх вэ?

Худалдааны тэмдэгтэй холбоотой зөрчлийн тухай хариуцлага

Худалдааны тэмдэгтэй холбоотой эрхийг Японы Худалдааны тэмдэгийн хууль-д заасан байдаг бөгөөд тус хуулийн 78-р зүйлд хариуцлагын заалтууд байдаг.

Есдүгээр бүлэг　Хариуцлага
（Зөрчлийн гэмт хэрэг）
78-р зүйл　Худалдааны тэмдэгт, түүний тусгай хэрэглээний эрхийг зөрчсөн хүн (37-р болон 67-р зүйлийн заалтад заасны дагуу худалдааны тэмдэгт, түүний тусгай хэрэглээний эрхийг зөрчих үйлдлийг хийсэн гэж үзэгдэх үйлдлийг хийсэн хүнийг оролцуулахгүй.) 10 жил хүртэлх хорих ял эсвэл 10 сая иений хүртэлх торгуульд хүргэгдэх бөгөөд эсвэл эдгээр хоёр ялыг нэгтгэн оноох боломжтой.

Мөн дараах заалтууд нь уншихад бага зэрэг хүндрэлтэй боловч,

37-р зүйл　Дараах үйлдлийг худалдааны тэмдэгт, түүний тусгай хэрэглээний эрхийг зөрчсөн гэж үзнэ.
1. Тодорхойлогдсон бараа эсвэл үйлчилгээнд бүртгэлтэй худалдааны тэмдэгтэй төстэй тэмдэгтийг ашиглах, эсвэл тодорхойлогдсон бараа эсвэл үйлчилгээнд төстэй бараа эсвэл үйлчилгээнд бүртгэлтэй худалдааны тэмдэгт эсвэл түүнтэй төстэй тэмдэгтийг ашиглах
2. Тодорхойлогдсон бараа эсвэл тодорхойлогдсон бараа эсвэл үйлчилгээнд төстэй барааг бүртгэлтэй худалдааны тэмдэгт эсвэл түүнтэй төстэй тэмдэгтэй болгон, түүнийг зарах, шилжүүлэх эсвэл экспортлох зорилгоор эзэмших үйлдэл
（Дундас нь орхигдсон）
78-р зүйлийн хоёр　37-р болон 67-р зүйлийн заалтад заасны дагуу худалдааны тэмдэгт, түүний тусгай хэрэглээний эрхийг зөрчих үйлдлийг хийсэн хүнийг 5 жил хүртэлх хорих ял эсвэл 5 сая иений хүртэлх торгуульд хүргэгдэх бөгөөд эсвэл эдгээр хоёр ялыг нэгтгэн оноох боломжтой.

гэсэн хариуцлагын заалтууд бас байдаг.

Бүртгэлтэй тэмдэгт нь “төстэй” бүтээгдэхүүн болон үйлчилгээнд ч хамаарна

Энгийнээр хэлбэл,

1. Ижил тэмдэгтийг ижил (бүтээгдэхүүн эсвэл үйлчилгээ) дээр ашигласан тохиолдолд → 10 жилийн хорих ял эсвэл 10 сая иений (100 мянган долларын) хүртэлх торгууль эсвэл хоёуланг нь
2. Төстэй тэмдэгтийг ижил (бүтээгдэхүүн эсвэл үйлчилгээ) дээр ашигласан тохиолдолд → 5 жилийн хорих ял эсвэл 5 сая иений (50 мянган долларын) хүртэлх торгууль эсвэл хоёуланг нь
3. Ижил тэмдэгтийг төстэй (бүтээгдэхүүн эсвэл үйлчилгээ) дээр ашигласан тохиолдолд → 5 жилийн хорих ял эсвэл 5 сая иений (50 мянган долларын) хүртэлх торгууль эсвэл хоёуланг нь

гэсэн бүтэцтэй байдаг. Тэмдэгт бүртгүүлэхэд, тухайн тэмдэгтийг тухайн (бүтээгдэхүүн эсвэл үйлчилгээ) дээр ашиглахыг хориглох боломжтой:

1. Түүнтэй ижил тэмдэгтийг ижил (бүтээгдэхүүн эсвэл үйлчилгээ) дээр ашиглахыг хориглоно
2. Түүнтэй төстэй тэмдэгтийг ижил (бүтээгдэхүүн эсвэл үйлчилгээ) дээр ашиглахыг хориглоно
3. Түүнтэй ижил тэмдэгтийг төстэй (бүтээгдэхүүн эсвэл үйлчилгээ) дээр ашиглахыг хориглоно

гэсэн хүрээнд эрх авах боломжтой. Гэхдээ эдгээр дундаас, ялангуяа хүчтэй хэсэг буюу бусад үйлдлүүдтэй харьцуулахад хатуу шийтгэл оногдуулах ёстой хэсэг нь 1 байх болно. Иймд 1 болон 2, 3-ыг шийтгэлийн хүчтэй байдлаар ялгаварлаж байгаа нь энэ учиртай.

Гэхдээ энд дурдагдсан “ашиглалт” гэдэг нь тодорхой тусгай ойлголт юм. Энгийнээр хэлбэл, тэмдэгтийн эрх гэдэг нь “албан ёсны гэж ойлгогдохуйц аргаар ашиглахыг” зөвхөн хориглох эрх юм. Энэ талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг доорх нийтлэлд тайлбарласан байдаг.

https://monolith.law/corporate/trademark-infringement-cases-illegalityjudgment[ja]

Албан ёсны бүртгэлийн эрх зөрчигдсөн нь “Өмгөөлөгчгүй гэмт хэрэг”

Иймд, албан ёсны бүртгэлийн эрхийг зөрчсөн нь тогтоосон ял шийтгэлтэй гэмт хэрэг юм. Иймд, хэрэв та албан ёсны бүртгэлийн эрхээ зөрчигдсөн тохиолдолд, цагдаагийн байгууллагад хандаж, баривчлах зэрэг арга хэмжээ авахыг хүсч болно. Тодруулбал, албан ёсны бүртгэлийн эрхийг зөрчсөн нь “Өмгөөлөгчгүй гэмт хэрэг” болохыг ойлгох нь заримдаа төвөгтэй байдаг. Өөрөөр хэлбэл, цагдаагийн байгууллагад “өмгөөлөл” гаргах шаардлагагүй бөгөөд, зөвхөн гэмт хэргийн талаар мэдэгдэл өгч, цагдаагийн байгууллагын шалгалт, баривчилгаа хийхийг бодитойгоор хүсэхэд л хангалттай байдаг.

Барааны тэмдэгтэй холбоотой зөрчлийн хууль бус үйлдэлд зориулалттай санаа шаардлагатай

Гэхдээ, бүх гэмт хэргийн хувьд нийтлэг нь, (хэлбэржсэн бус гэмт хэргийг орхигдуулан) зориулалттай санаа байхгүй бол гэмт хэрэг болохгүй. Жишээ нь, хэрэв та өөр хүний өмчийг хулгайлбал энэ нь хулгайн гэмт хэрэг болно, гэхдээ найзынхаа гэрт бөөрөнхий хэрэглэж, санамсаргүйгээр халаасандаа хийгээд гэртээ ирвэл хулгайн гэмт хэрэг болохгүй. Энэ нь та бөөрөнхийг хулгайлах гэсэн зорилго (мэдлэг) байхгүй бөгөөд ‘зориулалттай санаа’ дутагдсан учраас болно.

Ижил төстэйгээр, барааны тэмдэгтэй холбоотой зөрчлийн хувьд, барааны тэмдэгтэй холбоотой зөрчлийн мэдлэг байхгүй бол, гэмт хэргийн хувьд барааны тэмдэгтэй холбоотой зөрчлийн гэмт хэрэг болохгүй бөгөөд ямар нэгэн торгуулийн асуудал болохгүй. Тэгвэл барааны тэмдэгтэй холбоотой зөрчлийн мэдлэг гэдэг нь яг юу гэсэн үг вэ? Өөрөөр хэлбэл,

• Тухайн барааг барааны тэмдэгтэй бүртгүүлсэн эсэхийг шалгаж, шалгасны дараа ч зөрчил үйлдсэн тохиолдолд
• Тухайн барааг барааны тэмдэгтэй бүртгүүлсэн байх магадлалтай гэж бодож, шалгахгүйгээр зөрчил үйлдсэн тохиолдолд
• Тухайн барааг барааны тэмдэгтэй бүртгүүлсэн эсэхийг тусгайлан бодоогүй, ингээд шалгахгүйгээр зөрчил үйлдсэн тохиолдолд

Ямар ч тохиолдолд ‘барааны тэмдэгтэй холбоотой зөрчилд зориулалттай санаа байсан’ гэж хэлж болох вэ?

Алдартай бүтээгдэхүүний хуурамч жишээнүүд

Алдартай бүтээгдэхүүний хуурамч хувилбарыг худалдаалах нь, энэ асуудал ховор тохиолддог гэж хэлж болно. Жишээ нь, Адидас брэндийн спортын хувцас эсвэл Барберри брэндийн малгайн хуурамч хувилбарыг худалдаалах жишээнд, шүүхүүд дараах шийдвэрийг гаргасан байна.

（Хэргийн эзэн нь）Германы Холбооны Бүгд Найрамдах Улсын Адидас АГ компанийн хувцасны бүтээгдэхүүнд тавигдсан өмчлөгчийн эрхийг бүртгэлд оруулсан (өмчлөгчийн эрхийн бүртгэл №1893741) болон түүнтэй төстэй тэмдэгтэй спортын хувцасны дээд доод хосыг, Кочи хотын Асакура Ниши махлагын Z606 тоотой байранд болон бусад хоёр газар руу ЮуПакк зэрэгтэй илгээж, 2010 оны (Хэйсэй 22) долдугаар сарын 8-наас 2011 оны (Хэйсэй 23) гуравдугаар сарын 25-ны хооронд, мэдээлэлгүй хүргэгчийг ашиглан, Санроу Мокото нарт хүргүүлж, нийт үнэ 28,500 иен (хүргэлтийн зардал орсон) -аар худалдаалж
（дундас нь орхигдсон）
Өмчлөгчийн эрхийг зөрчсөн хэмжээ нь их бөгөөд, дуураймал үйлдэл нь илүү хүчтэй байсан тул, хатуу байр суурьтай хандах шаардлагатай. Мөн, өмчлөгчийн эрх эзэмшигчид нөхөн төлбөр аваагүй бөгөөд, тэдний шийтгэх сэтгэл зүй нь хатуу байх нь зөв.
Хэргийн эздүүд нь, амархан мөнгө олохыг хүсэн энэхүү гэмт хэргүүдэд хүрсэн боловч, тэдний энгийн сэдэлд нь хяналт тавих зай байхгүй.

Мацуяма дүүргийн шүүхийн 2011 оны (Хэйсэй 23) есдүгээр сарын 13-ны шийдвэр

Энэ шийдвэр нь “төстэй” гэж зөвхөн тодорхойлсон бөгөөд, зорилтот санаатай байсан талаар тодорхой заалт өгөөгүй. Энэ нь, алдартай брэндийн хуурамч бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж байгаа нь, зорилтот санаа нь тодорхой байх нь естой гэсэн шүүхийн дүгнэлт гэж хэлж болно. Мацуяма дүүргийн шүүх нь, ийм шийдвэр гаргасны үндсэн дээр, өмчлөгчийн эрхийг зөрчсөн гэмт хэргийг баталгаажуулж, 1 жил 6 сарын хорих ял (4 жилийн хугацаатай хорих ялыг хойшлуулах) болон 1 сая иений торгууль оногдуулсан байна.

Ерөнхийдөө, хуурамч эсвэл хууль бусаар үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүнийг өөрийн гараар бүтээж, эрх эзэмшигчийн зөвшөөрөлгүйгээр зорилтот санаатайгаар хуурамч эсвэл дуураймал бүтээгдэхүүнийг худалдаалах нь, зорилтот санаа нь тодорхой байх бөгөөд гэмт хэрэг болон үүсгэх боломжтой гэж үздэг тохиолдлууд олон байдаг.

Программын буруу ашиглалтын жишээ

IT болон интернетийн салбарт ч мөн адил, жишээ нь интернет дээрх аукционы сайтад алдартай програм хангамжийг буруу ашиглах програмыг худалдаалж байсан хэрэгтэн нь, буруу ашиглах програмын худалдаанд “алдартай програм хангамж” гэсэн нэрийг тэмдэглэсэн тохиолдолд, Токиогийн өндөр шүүх (Токио Кохо) нь дараах шийдвэрийг гаргасан байна.

Дэлхий даяар борлуулалт хийдэг програм хангамжийн компаний бүтээгдэхүүн нь тэмдэглэгээ бүртгэлтэй байх магадлалыг өндөрсгөх нөхцөл байдал болдог бөгөөд, хэрэгтэн нь зар сурталчилгаанд гаргасан програм хангамжийн агуулгын талаар тайлбарлаагүй бөгөөд, хэрэглэгчид нь тэдгээрийг зөвхөн нэрээр нь ямар зүйл болохыг ойлгох боломжтой хэмжээнд алдартай програм хангамж гэдгийг хэрэгтэн мэдэж байсан учраас тодорхой тайлбар хийхгүй байсан боломжтой. Ийм програм хангамж нь тэмдэглэгээ бүртгэлтэй байх магадлал өндөр байх бөгөөд хэрэгтэн ч мөн адил тэмдэглэгээ бүртгэлтэй байх магадлалыг мэдэж байсан байх. Хэрэгтэн нь програм хангамжийн тухай ижил төстэй тэмдэглэгээ хууль зөрчсөн гэмт хэргийн ял сонссон туршлагатай байсан ч, тэмдэглэгээ бүртгэлтэй эсэхийг шалгах зэрэг тэмдэглэгээ бүртгэлтэй эсэхийг анхаарахгүйгээр, бүртгэлтэй тэмдэгтэй төстэй тэмдэглэгээг ашиглан бүтээгдэхүүний зар сурталчилгаа хийсэн байна. Иймд дор хаяж тэмдэглэгээ бүртгэлтэй байх магадлалтай ч гэсэн байхад нь санаа зовохгүй гэсэн “үндсэн санаа” байсан нь тодорхой байна
（中略）
Хэрэгтнийг нэг жилийн хорих ял болон 1 сая иений торгуульд хүргэсэн

Токиогийн өндөр шүүх, Хэйсэй (2017) оны 3-р сарын 10-ны шийдвэр

Энэ хэргийн хэрэгтэн худалдаалж байсан програм хангамж нь яг юу байсан талаар шийдвэрт тодорхой бичигдээгүй ч, дээрх шийдвэр нь дараах шиг шийдвэрлэсэн байна.

1. Хэрэгтэн нь аукционы сайт дээр “●●●-г буруу ашиглахад зориулсан програм” гэсэн тайлбар л хийсэн бөгөөд, энэ тайлбараар програмыг юуны тулд ашиглах боломжтойг худалдан авагчид ойлгох боломжтой гэж үзсэн байна.
2. Хэрэгтэн нь 1-д дурдсан шиг бодож байсан нь, ●●● нь алдартай програм хангамж байсан учраас байна.
3. 2-рт дурдсан шиг бол, ийм алдартай програм хангамж нь тэмдэглэгээ бүртгэлтэй байх магадлалыг тэр мэдэж байсан байх.
4. 3-аас, “үндсэн санаа” байгаа бөгөөд, гэмт хэрэг бүрэн бүтээгдсэн гэж үзэж болно.

“Үндсэн санаа” гэдэг нь хуульзүйн үг хэллэг боловч, энгийнээр хэлбэл, “тэмдэглэгээ бүртгэлтэй байгаа нь баттай байдлыг мэдэж байгаагүй” ч “тэмдэглэгээ бүртгэлтэй байх магадлалтай байгаа бөгөөд тэр нь санаа зовохгүй байсан” бол, санаатай гэж үзэж болно гэсэн маргаан юм.

Дээрх шийдвэр нь, ийм маргааны үндсэн дээр, гэмт хэргийг бүрэн бүтээгдсэн гэж үзэж, нэг жилийн хорих ял болон 1 сая иений торгуульд хүргэсэн байна.

Муу зорилготой листинг зар сурталчилгааг ижил төстэй гэж үзэж болох уу?

Ихээхэн хэлэлцэгдээгүй сэдэв боловч, “хуурамч бүтээгдэхүүн” эсвэл “зөрчилтэй хэрэглээний програм” биш ч гэсэн, өөр хүний алдартай бүртгэлтэй тэмдэгийг, түүний алдартай байдалыг ойлгож байгаа хэрэглээ нь мөн ижил төстэйгээр харж болох боломжтой гэж үзэж байна. Жишээлбэл, интернет дээр асуудал болдог “тэмдэгт эрхийн зөрчил” нь листинг зар сурталчилгааны тэмдэгт эрхийн зөрчил нь нэг төрлийн хэлбэр юм. А компани алдартай компани эсвэл бүтээгдэхүүн болох үед, тэрхүү брэндийн дүр төрх болон, А компанийг хайж буй интернет хэрэглэгчдийг зориудаар, өөр B компани, жишээ нь,

Гоо сайхны бүтээгдэхүүн хэрэглэгчдэд А компанийг санал болгож байна!

гэх мэт листинг зар сурталчилгаагаар B компанийн вэбсайт руу хандахыг уриалж буй тохиолдол юм. Энэ төрлийн жишээнүүдэд хэрхэн хандаж буй талаар доорхи нийтлэлд дэлгэрэнгүй тайлбарласан байна.

https://monolith.law/corporate/listing-ads[ja]

Энэ тохиолдолд ч, B компани А компанийн алдартай байдалыг ойлгож, түүнийг муу зорилготойгоор ашиглах санаатайгаар дээрх зар сурталчилгааг гаргаж буй гэж хэлж болно. Хэрэв тийм бол, энэ тохиолдолд ч дээрхтэй ижил, B компанид “зорилтот санаа” байгаа бөгөөд гэмт хэрэг бүрэн бүтэх боломжтой гэж үзэж болох шиг санагдаж байна.

Албан ёсны сануулга илгээсний дараах брэндийн эрхийн зөрчил

Гэхдээ, хуурамч бүтээгдэхүүн эсвэл бусад компанийн алдартай бүтээгдэхүүний нэрийг зориуд ашигласан програмуудыг ашиглахаас бусад тохиолдолд, ‘зориуд’ гэдэг нь чухал асуудал болох боломжтой. Нэг компани өмнө нь брэндийн эрхийг бүртгүүлсэн бүтээгдэхүүнтэй адилхан нэртэй бүтээгдэхүүн гаргаж, өөр нэг компани төстэй бүтээгдэхүүн гаргасан тохиолдолд ийм нөхцөл байдал үүсдэг. Брэндийн эрхийн бүртгэлийн байдал нь нийтэд зарлагддаг ч, жишээлбэл, ‘бүтээгдэхүүнд нэр өгөхдөө эхлээд брэндийн эрхийн шалгалт хийх ёстой, шалгалт хийснээр илрүүлж чадна гэдгээс үргэлж зориуд гэж хэлэх нь хэцүү’ гэдэг нь тодорхой байдаг.

Тиймээс, цагдаагийн газарт хохирол гаргасан талаар гомдол гаргаж, торгууль гэх мэт шийтгэл шаардлагатай бол, ‘брэндийн эрхийн зөрчлийн талаар албан ёсны сануулгыг хангалттай илгээсэн ч, тэр ч байтугай тал нь хандлагаа өөрчлөөгүй’ гэсэн баримт бичиг болон түүний баталгаажуулалтыг бэлтгэх шаардлагатай болдог. Өөрөөр хэлбэл,

1. Зүгээр л анзааралгүйгээр бүтээгдэхүүнд нэр өгчихсөн бол ‘зориуд’ гэдэг нь эргэлзээтэй ч
2. Хангалттай сануулга өгсөн ч хандлагаа өөрчлөөгүй, бүтээгдэхүүнийг худалдаанд гаргахаа үргэлжлүүлсэн бол
3. Тэр үед брэндийн эрхийн зөрчлийн зориуд байсан бөгөөд энэ нь гэмт хэрэг гэж үзэж болно

гэсэн утгатай.

https://monolith.law/corporate/warning-of-trademark-infringement[ja]

Иймд, ийм тохиолдлуудад зөрчигчидэд шийтгэл шаардлагатай бол, ‘албан ёсны сануулга илгээсэн’ нь зөрчигчийн зориуд байдалтай холбоотой баримтыг баталгаажуулахад чухал болно. Тиймээс, ‘эрх эзэмшигч хүн хэрхэн, ямар баримт бичиг илгээсэн’ гэдгийг баталгаажуулах нь чухал болдог. Ийм учраас, агуулгын баталгаажуулалт ашиглан албан ёсны сануулгыг илгээвэл, ‘брэндийн эрхийн зөрчилд сануулга өгсөн’ гэдгийг бататгах баталгаатай болно.

Хэн нь хэнд, хэзээ, ямар агуулгатай бичиг баримтыг шуудангаар илгээсэн бэ

гэдгийг албан ёсны баталгаажуулалт хийдэг шуудан юм. Иймд, албан ёсны сануулгыг агуулгын баталгаажуулалт ашиглан илгээснээр, ‘брэндийн эрхийн зөрчилд сануулга өгсөн’ гэдгийг бататгах баталгаатай болно.

Дүгнэлт

Дээрх мэт, сав баглаа боодлын эрхийн зөрчил нь торгууль тогтоосон гэмт хэрэг юм. Мөн, дор хаяж, хуурамч бүтээгдэхүүн эсвэл хууль бусаар ашигласан програмууд зэрэг муу зүйлсийн хувьд жинхэнээр баривчлагдаж, 1 жилийн хорих ял эсвэл 100 мянган иений (ойролцоогоор 800,000 төгрөг) торгууль оногдуулдаг. Цаашид, хуурамч бүтээгдэхүүн гэх мэт уламжлалт зөрчлийн жишээнүүдээс гадна, шинэ хэлбэрээр гарч ирэх сав баглаа боодлын эрхийн зөрчилд ижил төрлийн торгууль оногдуулах тохиолдлууд нэмэгдэх магадлалтай гэж үзэж байна. Гэхдээ, тодорхойлолт, ялангуяа ‘санаатай’ хэсэгт, гэмт хэрэг батлагдсан эсвэл торгууль оноохын тулд ‘нотлох баримт’ хэрхэн хадгалах вэ гэдэг асуудал тулгарч байна. Сав баглаа боодлын эрхийн зөрчлийн хохирогч болсон тохиолдолд, мэргэжлийн хүнтэй зөвлөгөө авах нь чухал гэж хэлж болно.