Czym jest związek między wynoszeniem tajemnic handlowych a Japońską Ustawą o Zapobieganiu Nieuczciwej Konkurencji?

Firmy dysponują ogromną ilością informacji, a wśród nich tajemnice handlowe wytworzone w procesie badań, rozwoju i działalności handlowej mogą być nielegalnie wykorzystane, powodując znaczne szkody. Szczególnie poważne szkody mogą wystąpić, gdy pracownik opuszcza firmę i zabiera ze sobą tajemnice handlowe do konkurencyjnej firmy lub wykorzystuje je do założenia nowej firmy.

W takich przypadkach możliwe są środki cywilne i karne, ale wymagane jest, aby informacje te były “tajemnicami handlowymi” zgodnie z japońską Ustawą o zapobieganiu nieuczciwej konkurencji.

Artykuł 2, punkt 6 japońskiej Ustawy o zapobieganiu nieuczciwej konkurencji
W tej ustawie “tajemnica handlowa” oznacza informacje techniczne lub handlowe, które są przydatne w działalności gospodarczej, są zarządzane jako tajne i nie są powszechnie znane.

Jeśli informacje kwalifikują się jako “tajemnica handlowa” zgodnie z japońską Ustawą o zapobieganiu nieuczciwej konkurencji, działania polegające na nielegalnym wykorzystaniu tych informacji lub na ich użyciu przez osoby, które wiedzą, że zostały one nielegalnie wykorzystane, mogą być przedmiotem roszczenia o odszkodowanie.

Trzy wymagania dotyczące tajemnicy handlowej

Zgodnie z artykułem 2, punkt 6, japońskiej Ustawy o zapobieganiu nieuczciwej konkurencji, tajemnica handlowa to informacja wewnętrzna, która spełnia trzy wymagania, a jedynie te, które spełniają te trzy wymagania, są uznawane za tajemnice handlowe.

• Zarządzanie tajemnicą: jest zarządzane jako tajemnica
• Użyteczność: informacje techniczne lub biznesowe przydatne w produkcji, sprzedaży lub innych działaniach biznesowych
• Nieznajomość publiczna: nie jest powszechnie znane

Nie wszystkie informacje wewnętrzne są tajemnicami handlowymi. Tylko te, które spełniają powyższe trzy wymagania i kwalifikują się jako tajemnice handlowe, takie jak listy klientów, plany nowych przedsięwzięć, informacje o cenach, instrukcje obsługi, informacje handlowe, metody produkcji, know-how, informacje o nowych substancjach, rysunki konstrukcyjne i inne informacje techniczne, są prawnie chronione. Wyjęcie informacji staje się działaniem podlegającym karze prawnie, a nie tylko naruszeniem zasad wewnętrznych.

Nawet jeśli trzy wymagania są spełnione i informacja kwalifikuje się jako tajemnica handlowa, aby stać się celem środków prawnych, takich jak zatrzymanie lub środki karne, musi to być działanie polegające na nielegalnym wyjęciu lub użyciu tajemnicy handlowej przez inną osobę, wiedząc, że została ona nielegalnie wyjęta. Innymi słowy, musi spełniać wymagania określone w prawie jako “nieuczciwa konkurencja” lub “przestępstwo naruszenia tajemnicy handlowej” (Artykuł 2, punkty 4-10, Artykuł 21, punkty 1 i 3, japońska Ustawa o zapobieganiu nieuczciwej konkurencji).

O Zarządzaniu Tajemnicami

Tajemnice handlowe są przede wszystkim informacjami, które nie mogą być publicznie dostępne, tak jak prawa patentowe. Dlatego nie jest łatwo ocenić, czy dana informacja jest chroniona jako tajemnica handlowa zgodnie z prawem. Celem wymogu zarządzania tajemnicami jest zapobieganie nieprzewidzianym podejrzeniom osób, które miały styczność z daną tajemnicą handlową, poprzez jasne określenie, co firma zamierza zarządzać jako tajemnicę.

W związku z tym, aby spełnić wymóg zarządzania tajemnicami, niewystarczające jest tylko subiektywne uznawanie danej informacji za tajemnicę przez firmę. Jest konieczne, aby intencja zarządzania tajemnicą przez firmę posiadającą tajemnicę handlową (intencja zarządzania określoną informacją jako tajemnicą) była jasno pokazana pracownikom, a w rezultacie, pracownicy mogli łatwo rozpoznać tę intencję zarządzania tajemnicą. Podobnie można myśleć o wyraźnym pokazaniu intencji zarządzania tajemnicą wobec partnerów handlowych.

W tym celu, najpierw można rozważyć określenie celu za pomocą umowy o zachowaniu poufności. Wiele firm posiada umowy o zachowaniu poufności, które są skutecznym środkiem, jeśli są odpowiednio wykorzystywane. Jednak łatwo dostępne “szablony NDA (umowy o zachowaniu poufności)” dostępne w Internecie mogą okazać się całkowicie bezużyteczne, gdy naprawdę ich potrzebujesz.

“Przykład umowy o zachowaniu poufności podczas rozważania współpracy biznesowej” zawarty w “Materiałach referencyjnych 2: Przykłady różnych umów” w “Podręczniku ochrony informacji poufnych” wydanym przez Ministerstwo Gospodarki, Handlu i Przemysłu, które nadzoruje Ustawę o zapobieganiu nieuczciwej konkurencji (japońska Ustawa o zapobieganiu nieuczciwej konkurencji), może być przydatny. Jednakże, “umowa o zachowaniu poufności” powinna być odpowiednio dostosowana do treści firmy, aby miała sens.

Jeśli tajemnicza informacja jest na papierze, można ją rozdzielić od ogólnych informacji za pomocą plików itp., a następnie oznaczyć dokument jako “ściśle tajny”, aby pracownicy mogli łatwo rozpoznać intencję zarządzania tajemnicą. Zamiast oznaczania poszczególnych dokumentów lub plików jako tajne, można również rozważyć przechowywanie ich w zamkniętych szafkach lub sejfach jako środek zapewniający możliwość rozpoznania.

Jeśli tajemnicza informacja jest w formie elektronicznej, jedna z poniższych metod może być uważana za wystarczające środki zarządzania tajemnicami z punktu widzenia zarządzania tajemnicami:

• Przyklejenie oznaczenia “ściśle tajne” do nośnika danych
• Dodanie “ściśle tajne” do nazwy pliku lub folderu elektronicznego
• Dodanie “ściśle tajne” do danych elektronicznych pliku elektronicznego, tak aby po otwarciu pliku na ekranie terminala wyświetlało się, że jest on tajny (na przykład, dodanie “ściśle tajne” do nagłówka pliku dokumentu)
• Ustalenie hasła do przeglądania pliku elektronicznego będącego tajemnicą handlową lub folderu zawierającego ten plik
• Jeśli nie można dodać oznaczenia do samego nośnika danych, można przykleić oznaczenie “ściśle tajne” do pudełka lub skrzynki, w której przechowywany jest nośnik danych

W przypadku korzystania z zewnętrznej chmury do przechowywania i zarządzania tajemnicami handlowymi, zarządzanie tajemnicami nie jest utracone, o ile są one zarządzane jako tajne.

O użyteczności

Wymaganie to ma na celu wyłączenie z zakresu ochrony prawnej informacji o treści sprzecznej z dobrymi obyczajami, takich jak informacje o uchylaniu się od płacenia podatków czy o zrzucaniu szkodliwych substancji. Aby uznać “użyteczność”, informacje te muszą być obiektywnie przydatne dla działalności gospodarczej, a celem jest ochrona informacji, które mają szeroko rozumianą wartość komercyjną.

Informacje spełniające wymagania dotyczące tajności i nieznajomości publicznej zazwyczaj są uznawane za użyteczne. Obejmuje to nie tylko informacje bezpośrednio wykorzystywane w działalności gospodarczej, ale także te o wartości pośredniej (potencjalnej). Na przykład, dane z nieudanych badań z przeszłości mogą pomóc oszczędzić na kosztach badań i rozwoju, a informacje o wadach produktu są ważne dla rozwoju oprogramowania wykorzystującego zaawansowaną technologię AI do wykrywania wadliwych produktów. Tak zwane negatywne informacje są również uznawane za użyteczne.

O niepublicznym charakterze

Stan “niepubliczności”, czyli “nie jest powszechnie znany”, odnosi się do sytuacji, w której tajemnica handlowa nie jest powszechnie znana lub nie można jej łatwo poznać. Konkretnie, oznacza to, że informacje te nie są zawarte w publikacjach dostępnych przy rozsądnych wysiłkach, nie można ich łatwo przewidzieć lub analizować na podstawie publicznie dostępnych informacji lub produktów, które można łatwo zdobyć, i są generalnie niedostępne poza kontrolą posiadacza.

Nawet jeśli informacje te zostały faktycznie opublikowane w zagranicznych publikacjach w przeszłości, jeśli fakt ten nie jest znany w miejscu zarządzania informacjami i wymaga znacznych kosztów czasowych i finansowych do ich pozyskania, niepubliczność nadal jest uznawana. Oczywiście, jeśli osoba trzecia poniesie takie koszty, aby zdobyć lub opracować tajemnicę handlową, a następnie opublikować ją w miejscu zarządzania informacjami, stając się “powszechnie znaną”, niepubliczność zostanie utracona.

Co więcej, nawet jeśli fragmenty pewnych informacji są publikowane w różnych publikacjach, a te fragmenty są gromadzone, co może prowadzić do odtworzenia informacji zbliżonych do tajemnicy handlowej, samo to nie oznacza, że niepubliczność jest natychmiast zaprzeczana. Dlaczego? Ponieważ jeśli wartość leży w tym, jakie informacje są łączone i w jaki sposób, mogą one stanowić tajemnicę handlową.

Przykłady orzeczeń w rzeczywistych procesach sądowych

W rzeczywistych procesach sądowych, jak są interpretowane trzy wymagania: zarządzanie tajemnicą, użyteczność, nieznajomość publiczna oraz wymagania dotyczące “nieuczciwej konkurencji” i “przestępstwa naruszenia tajemnicy handlowej” (japońska ustawa o zapobieganiu nieuczciwej konkurencji, artykuł 2, punkt 1, punkty od 4 do 10, artykuł 21, punkt 1, punkt 3)? Przyjrzyjmy się rzeczywistym przykładom orzeczeń sądowych.

Był przypadek, w którym powód, sprzedający damskie buty komfortowe dla kobiet z problemami z kształtem stopy (np. haluksy, płaskostopie, brodawki, nogi w kształcie litery O, nogi w kształcie litery X, reumatyczne stopy, stopy cukrzycowe, drętwienie stóp itp.), zawarł umowę o produkcję na zlecenie z pozwany A, który nielegalnie ujawnił oryginalne formy drewniane, które otrzymał od powoda, pozwanej firmie B. Na podstawie artykułu 2, punktu 1, punktu 7 japońskiej ustawy o zapobieganiu nieuczciwej konkurencji, powód domagał się zakończenia i odszkodowania za szkody.

Pozwana firma A, która otrzymała oryginalne formy drewniane od powoda, firmy zajmującej się planowaniem, projektowaniem i hurtową sprzedażą damskich butów, nielegalnie ujawniła te formy pozwanej firmie B. Następnie, na podstawie tych form, które zostały nielegalnie skopiowane i dalej zmodyfikowane, stworzyli prototypy butów, które ujawnili detalistom. W tym czasie, pozwany C, który był pracownikiem powoda, planował założyć własną firmę i zaproponował firmie pozwanej A transakcje z firmą pozwanej B. Powód domagał się od pozwanych zakończenia użycia i ujawniania informacji o formach drewnianych oraz odszkodowania za niewykonanie zobowiązań lub naruszenie japońskiej ustawy o zapobieganiu nieuczciwej konkurencji, artykuł 4, twierdząc, że działania pozwanych odpowiadają działaniom określonym w artykule 2, punkt 1, punkty 4, 7, 8 japońskiej ustawy o zapobieganiu nieuczciwej konkurencji.

Decyzja dotycząca zarządzania tajemnicą

Sąd stwierdził, że w odniesieniu do zarządzania tajemnicą:

・Powód zawarł z pozwany C umowę, w której stwierdzono, że “nie ujawnimy żadnych tajemnic dotyczących naszej firmy ani innych informacji związanych z naszą firmą, zarówno podczas zatrudnienia, jak i po jego zakończeniu”
・W regulaminie pracy określono “zakazane działania”, takie jak “nie wykorzystywanie informacji tajnych dotyczących firmy, klientów lub innych informacji tajnych, ani informacji osobowych posiadanym przez firmę lub klientów w celach innych niż pierwotnie zamierzone, nie ujawnianie informacji firmowych lub działań szkodliwych dla firmy, ani nie korzystanie z nich prywatnie (to samo dotyczy po zakończeniu zatrudnienia)”, “nie korzystanie z urządzeń firmy, pojazdów, maszyn, narzędzi lub innych dóbr materialnych lub informacji bez pozwolenia w celach innych niż służbowe”
・Informacje o projekcie identyczne z oryginalnymi formami drewnianymi były ściśle kontrolowane
・W firmie powoda, zazwyczaj pracownicy nie mieli dostępu do form drewnianych, zarówno tych oryginalnych, jak i tych głównych

Na podstawie powyższych, sąd uznał, że informacje o projekcie były zarządzane jako tajemnica.

Decyzja dotycząca użyteczności

W odniesieniu do użyteczności, sąd stwierdził:

Informacje o projekcie są oczywiście użyteczne w produkcji butów komfortowych, więc można powiedzieć, że są to informacje techniczne przydatne w produkcji lub innej działalności gospodarczej.

Sąd Okręgowy w Tokio, wyrok z 9 lutego 2017 roku

Uznał to za prawdziwe.

Decyzja dotycząca nieznajomości publicznej

W odniesieniu do nieznajomości publicznej, “skóra używana do produkcji butów jest elastyczna, więc nie można odtworzyć formy drewnianej o identycznym kształcie i wymiarach, która została użyta do produkcji buta ze skóry dostępnego na rynku, ani uzyskać informacji o jej projekcie”, więc:

Nie można łatwo odtworzyć formy drewnianej o identycznym kształcie i wymiarach jak oryginalna, a nie ma dowodów na to, że informacje o projekcie można łatwo uzyskać bez szczególnego wysiłku. Dlatego można powiedzieć, że informacje o projekcie nie były powszechnie znane (nieznane publicznie).

(Jak wyżej)

Stwierdził, że spełnia trzy wymagania: zarządzanie tajemnicą, użyteczność, nieznajomość publiczna, więc informacje o projekcie są tajemnicą handlową (japońska ustawa o zapobieganiu nieuczciwej konkurencji, artykuł 2, punkt 6).

Decyzja dotycząca zastosowania nieuczciwej konkurencji

Co więcej, w odniesieniu do zastosowania nieuczciwej konkurencji do działań pozwanych, sąd stwierdził, że pozwani, którzy przez wiele lat prowadzili transakcje z powodem, którym zaufali, działali w sposób, który drastycznie zdradził to zaufanie. Pozwany C, który był pracownikiem powoda, planował stać się konkurentem powoda i prowadzić transakcje z firmą pozwanej A, co miało na celu zysk dla siebie. Dlatego można powiedzieć, że działania te zostały podjęte w celu uzyskania nieuczciwych korzyści. W związku z tym, działania pozwanych odpowiadają działaniom określonym w artykule 2, punkt 1, punkt 7 japońskiej ustawy o zapobieganiu nieuczciwej konkurencji (używanie lub ujawnianie tajemnicy handlowej przez osobę, która otrzymała tę tajemnicę od podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, której tajemnica ta dotyczy, w celu uzyskania nieuczciwych korzyści lub wyrządzenia szkody temu podmiotowi). Sąd nakazał zakaz ujawniania formy drewnianej, przekazanie formy drewnianej powodowi i zapłatę odszkodowania w wysokości 3 635 640 jenów.

Podsumowanie

Nielegalne pozyskiwanie, wykorzystywanie i ujawnianie tajemnic handlowych przez firmy może zniechęcać do właściwego wysiłku, zakłócać porządek konkurencji, a w konsekwencji negatywnie wpływać na innowacyjność całego Japonii. Tajemnice handlowe są źródłem konkurencyjności firmy, dlatego tak ważne jest skuteczne zarządzanie tajemnicami handlowymi, dostosowane do rzeczywistości firmy.