Yatırım bilgilerinin SNS'de yayılmasında alınacak önlemler nelerdir? Söylentilerin yayılması, iftira ve piyasa manipülasyonunun gerekliliklerinin açıklanması
Artık, SNS aracılığıyla bilgi yayınlamak ve toplamak normal hale geldi. Özellikle yatırım alanında, SNS’nin anlık doğası ve uyumluluğu nedeniyle sık sık kullanılıyor. SNS’de herkes rahatlıkla bilgi yayınlayabilir, ancak aslında, yatırım bilgilerini yayınlarken, içeriğin dedikodu yayma, itibar zedeleme veya piyasa manipülasyonu gibi durumlara karşılık gelmemesi için dikkatli olunması gerekiyor.
Dolayısıyla, bu makalede, yatırım bilgilerini yayınlarken dikkat edilmesi gereken hukuki sorunlar hakkında ayrıntılı olarak açıklama yapacağız.
SNS Üzerinden Yatırım Bilgilerinin Paylaşılması Durumunda Karşılaşılabilecek Hukuki Sorunlar
SNS ve benzeri platformlar üzerinden yatırım bilgilerinin paylaşılması, çeşitli alanlarda etkiler oluşturabilir.
Örneğin, yatırım bilgileri SNS üzerinden paylaşıldığında, bireysel yatırımcılar bu bilgilere dayanarak yatırım kararları alır. Yanıltıcı bilgiler veya söylentilerin yayılması durumunda, yatırımcıların zarar görmesi mümkündür. Ayrıca, yatırım bilgilerinin SNS üzerinden yayılması, şirketlerin hisse senedi fiyatlarına ve değerlendirmelerine etki edebilir.
Bu nedenle, yatırım bilgilerinin paylaşılması konusunda, Ceza Kanunu, Finansal Ürünler Ticaret Kanunu ve Haksız Rekabetin Önlenmesi Kanunu’nun (Japon Haksız Rekabetin Önlenmesi Kanunu) düzenlemelerine aykırı hareket edilmemesi gerekmektedir. Özellikle, SNS’yi kullanarak yatırım bilgilerini paylaşırken, bilgi paylaşımının kolaylığı ve SNS’nin yayılma gücü nedeniyle, yatırım bilgilerinin anında çok sayıda kişiye ulaşabileceği ihtimali göz önünde bulundurulmalıdır, bu yüzden dikkatli olunmalıdır.
SNS’de Yatırım Bilgisi Paylaşmanın İtibar ve Kredi Zararına Dönüşme Durumları
SNS üzerinden yatırım bilgisi paylaştığınızda, bilginin içeriğine bağlı olarak, belirli bir şirketin itibarını zedeleyebilir veya değerlendirmesini düşürebilir. Bu tür durumlarda, itibar zedelemesi suçu (Japon Ceza Kanunu’nun 230. maddesi 1. fıkrası) veya kredi zedelemesi suçu (Japon Ceza Kanunu’nun 233. maddesi) kapsamına girebilirsiniz.
İlgili Makale: Bir şirketin de tazminat talep etme hakkı var mı? İtibar zedelemesi hükümlerine dayanarak açıklama[ja]
İtibar Zedelemesi Suçunun Tanımlanması
İtibar zedelemesi suçu, Japon Ceza Kanunu’nun 230. maddesi 1. fıkrasında aşağıdaki gibi tanımlanmıştır:
(İtibar Zedelemesi)
e-GOV法令検索|Ceza Kanunu[ja]
Madde 230: Herkesin önünde gerçeği belirtip, bir kişinin itibarını zedeleyen kişi, gerçeğin var olup olmadığına bakılmaksızın, üç yıla kadar hapis veya 500.000 yen’e kadar para cezasına çarptırılır.
Yani, itibar zedelemesi suçunun unsurları şunlardır:
- Herkese açık bir şekilde
- Gerçeği belirtmek
- Bir kişinin itibarını zedelemek
Ancak, Ceza Kanunu’nun 230. maddesinin 2. fıkrası uyarınca, gerçeğin içeriğinde kamu yararı, kamusal amaç ve doğruluk kabul edilirse, yasadışılık engellenmiş olur.
İtibar zedelemesi suçu oluştuğunda, üç yıla kadar hapis veya 500.000 yen’e kadar para cezasına çarptırılabilirsiniz.
Kredi Zedelemesi Suçunun Tanımlanması
Kredi zedelemesi suçu, Japon Ceza Kanunu’nun 233. maddesinde aşağıdaki gibi tanımlanmıştır:
(Kredi Zedelemesi ve İşleri Engellemek)
e-GOV法令検索|Ceza Kanunu[ja]
Madde 233: Yalan söylentiler yayarak veya hile kullanarak, bir kişinin kredisini zedeleyen veya işlerini engelleyen kişi, üç yıla kadar hapis veya 500.000 yen’e kadar para cezasına çarptırılır.
Yani, kredi zedelemesi suçunun unsurları şunlardır:
- Yalan söylentiler yaymak veya hile kullanmak
- Bir kişinin kredisini zedelemek
Kredi zedelemesi suçunun “kredi”si, bir kişinin ekonomik yönündeki değerlendirmesini ifade eder ve sadece toplumsal güven veya bir kişinin ödeme yeteneği değil, aynı zamanda ürün kalitesi gibi konularda toplumsal güveni de içerir.
Kredi zedelemesi suçu oluştuğunda, üç yıla kadar hapis veya 500.000 yen’e kadar para cezasına çarptırılabilirsiniz.
SNS Üzerinden Yatırım Bilgisi Paylaşmanın Dedikodu Yayma Haline Geldiği Durumlar
Önceden belirtildiği gibi, yanıltıcı dedikodular yayarak, bir kişinin itibarını zedeleyen eylemler, ceza hukuku açısından itibar zedeleme suçu oluşturur. Ancak, Finansal Ürünler Ticaret Yasası’nda (Japon Finansal Ürünler Ticaret Yasası) da dedikodu yayma düzenlenmiştir.
Dedikodu Yayma Nedir?
Finansal Ürünler Ticaret Yasası’nın 158. maddesi aşağıdaki gibi hüküm getirir:
(Dedikodu Yayma, Hile, Saldırı veya Tehdit Yasağı)
e-GOV Yasaları Arama | Finansal Ürünler Ticaret Yasası[ja]
Madde 158: Kimse, değerli menkul kıymetlerin toplanması, satışı veya alım satımı veya diğer işlemleri veya türev işlemleri için, veya değerli menkul kıymetlerin (değerli menkul kıymetler veya opsiyonlar veya türev işlemlerle ilgili finansal ürünler (değerli menkul kıymetler hariç.) veya finansal göstergeleri ifade eder. Madde 168, paragraf 1, Madde 173, paragraf 1 ve Madde 197, paragraf 2, madde 1’de aynıdır.) fiyat dalgalanmalarını hedefleyerek, dedikodu yaymayı, hile kullanmayı veya saldırı veya tehdit etmeyi yasaklar.
Değerli menkul kıymetlerin toplanması, alım satımı vb. için veya fiyat dalgalanmalarını hedeflemek amacıyla, dedikodu (söylenti, mantıksal temeli olmayan spekülasyonlar vb.) yaymak (belirsiz veya çok sayıda kişiye iletmek), Finansal Ürünler Ticaret Yasası’nın 158. maddesi ile “dedikodu yayma” olarak yasaklanmıştır.
Bu hükümün uygulandığı örnekler arasında şunlar bulunmaktadır:
Kendi sahip olduğu hisse senetlerini yüksek fiyattan satmak için, internet üzerindeki elektronik mesaj panolarına yanıltıcı bilgiler yayınlayarak, belirsiz birçok kişinin bu bilgileri görüntüleyebileceği bir durum yaratır. Bu bilgileri gören yatırımcılar, bu hisse senetlerini satın alarak hisse senedi fiyatlarını yükseltir ve bu noktada, bu hisse senetlerini satıp haksız kazanç elde eder.
Bu durum, internet üzerindeki elektronik mesaj panolarında bilgi paylaşma durumudur, ancak SNS üzerinden yatırım bilgisi paylaşma durumunda da, benzer şekilde “dedikodu yayma” durumuna girer. Örneğin, SNS’de, dedikodu seviyesindeki temellere dayanarak, “Şu şirket muhtemelen mali tablolarını düzeltiyor… Belki de satış zamanı geldi” gibi bir gönderi yapılabilir.
Ayrıca, değerli menkul kıymetlerin toplanması, alım satımı vb. için veya fiyat dalgalanmalarını hedeflemek amacıyla, başkalarında yanılgıya neden olan dolandırıcılık veya haksız taktikler, yöntemler kullanmak, Finansal Ürünler Ticaret Yasası’nın 158. maddesi ile “hile” olarak yasaklanmıştır.
Bu hükümün uygulandığı bir örnek, kendi kontrolündeki fonun yeni hisse senetlerini yüksek fiyattan satmak için, halka açık bir şirkete, söz konusu fonu alıcı olarak belirleyerek üçüncü taraf tahsisli sermaye artırımı yapmasını sağlamak ve bu sermaye artırımıyla ödenen hisse senedi ödeme bedelini hemen dışarı akıtmak, ancak söz konusu halka açık şirketin sermaye artırımı yaptığına dair yanıltıcı bir açıklama yapmak, hisse senedi fiyatlarını yükseltmek ve elde edilen hisse senetlerini satıp kar elde etmekti.
Dedikodu Yayma Olarak Değerlendirildiğinde Cezalar
SNS üzerinden bilgi paylaşmanın, dedikodu yayma olarak değerlendirildiği durumlarda, aşağıdaki cezalar uygulanabilir:
Öncelikle, cezai yaptırım olarak, 10 yıla kadar hapis veya 10 milyon yen’e kadar para cezası verilebilir veya her ikisi birden uygulanabilir (Finansal Ürünler Ticaret Yasası Madde 197, Paragraf 1, Madde 5).
Ardından, para cezası ödeme emri verilebilir.
İhlal eylemi için para cezası miktarı, ihlal eyleminden elde edilen kar miktarını temel alır (diğer ihlal türleri için de aynıdır). Dedikodu yayma durumunda, ihlal eyleminin sona erdiği noktada, kendi hesaplamasında oluşan satış (alım) pozisyonu için, söz konusu pozisyonla ilgili satış (alım) fiyatı ve söz konusu pozisyonun ihlal eyleminden sonraki 1 ay içindeki en düşük (en yüksek) fiyatla değerlendirilen fiyat arasındaki farkın para cezası miktarı olarak kabul edilebileceği düşünülmektedir (Finansal Ürünler Ticaret Yasası Madde 173).
SNS Üzerinden Yatırım Bilgisi Paylaşmanın Piyasa Manipülasyonuna Dönüştüğü Durumlar
Piyasa manipülasyonu, piyasayı yapay olarak değiştirmeye çalışmak ve bu durumun sanki doğal talep ve arz tarafından oluşturulmuş gibi başkalarını yanıltmak suretiyle kişisel kazanç elde etmeye çalışma eylemidir.
Bu tür eylemler, adil fiyat oluşumunu engeller ve yatırımcılara beklenmedik zararlar verir. Bu nedenle, Japon Finansal Araçlar ve Borsa Kanunu (Japanese Financial Instruments and Exchange Act) tarafından yasaklanmıştır.
Piyasa Manipülasyonu Olarak Değerlendirilen Kriterler
Piyasa manipülasyonu, Japon Finansal Araçlar ve Borsa Kanunu’nun 159. maddesinde düzenlenmiştir.
(Piyasa Manipülasyonu Yasaklama)
Finansal Araçlar ve Borsa Kanunu | e-Gov Yasaları Arama[ja]
Madde 159: Hiç kimse, değerli menkul kıymetlerin alım satımı (Borsa tarafından listelenen değerli menkul kıymetler, tezgah üstü değerli menkul kıymetler veya işlem gören değerli menkul kıymetlerin alım satımı dahil olmak üzere), piyasa türev işlemleri veya tezgah üstü türev işlemleri (Borsa tarafından listelenen finansal ürünler, tezgah üstü değerli menkul kıymetler, işlem gören değerli menkul kıymetler (bu değerli menkul kıymetlerin fiyatları veya faiz oranlarına dayalı olarak hesaplanan finansal göstergeler dahil) veya Borsa tarafından listelenen finansal göstergelere ilişkin olanlar dahil olmak üzere) ile ilgili olarak, aşağıdaki eylemleri gerçekleştiremez:
1-9 (Özet geçildi)
2 Hiç kimse, değerli menkul kıymetlerin alım satımı, piyasa türev işlemleri veya tezgah üstü türev işlemleri (bundan böyle “değerli menkul kıymetler alım satımı vb.” olarak anılacaktır) ile ilgili olarak, aşağıdaki eylemleri gerçekleştiremez:
1 (Özet geçildi)
2 Borsa finansal ürünleri piyasasında listelenen finansal ürünler veya tezgah üstü değerli menkul kıymetler piyasasında tezgah üstü değerli menkul kıymetlerin fiyatlarının kendi veya başkalarının manipülasyonları sonucu değişeceği yönünde söylentiler yaymak.
3 Değerli menkul kıymetler alım satımı vb. yaparken, önemli konular hakkında yanıltıcı veya yanıltıcı olabilecek ifadeleri bilerek kullanmak.
3 (Özet geçildi)
Bu düzenlemeye uygulanan örnekler arasında, sahip olduğu hisse senetlerinin satışını teşvik etmek amacıyla, birden fazla aracı kurum aracılığıyla sürekli yüksek fiyatlı emirler vererek hisse fiyatını yükseltme ve aynı zamanda düşük fiyatlı alım emirlerini büyük miktarlarda girerek, bu hisse senetlerinin yoğun bir şekilde alınıp satıldığı yanılgısını yaratma ve bu şekilde yanıltılan yatırımcıların bu hisse senetlerini satın alması sonucu hisse fiyatının daha da yükselmesi ve bu hisse senetlerini satarak haksız kazanç elde etme durumu bulunmaktadır.
Ayrıca, aşağıdaki gibi eylemler, hisse fiyatını etkileyebileceği ve manipülatif işlem olarak kabul edilebileceği için dikkatli olunmalıdır:
- Alım Yükseltme: Örneğin, piyasaya sunulan satış emirlerine karşı sürekli yüksek fiyatlı alım emirleri vererek, bu satış emirlerini tümüyle yerine getirirken hisse fiyatını yükseltme eylemi
- Alt Limit Destekleme: Örneğin, mevcut fiyattan daha düşük bir fiyata nispeten büyük miktarda alım emri vererek veya gerçekten satın alarak hisse fiyatının düşmesini engelleme eylemi
- Kapanış Fiyatına Müdahale: Örneğin, işlem kapanış zamanının hemen öncesinde, yüksek fiyatlı bir alım emri (veya düşük fiyatlı bir satış emri) vererek ve bunu yerine getirerek kapanış fiyatının oluşumuna müdahale etme eylemi
- Göstermelik Emirler: Örneğin, fiyat bilgi ekranında görünen fiyat aralığına, yerine getirme niyeti olmayan, düşük öncelikli alım emirlerini büyük miktarlarda verme eylemi
Örneğin, SNS üzerinde, “○○ Şirketi’nin hisselerini ○○ satıyor, hisse fiyatı çöküşü kesin” gibi bir gönderi yapılabilir.
Piyasa Manipülasyonu Olarak Değerlendirildiğinde Uygulanan Cezalar
Öncelikle, cezai yaptırım olarak, 10 yıla kadar hapis veya 100 milyon yen’e kadar para cezası uygulanabilir veya her ikisi birden uygulanabilir (Japon Finansal Araçlar ve Borsa Kanunu’nun 197. maddesi 1. fıkrası 5. bent). Ayrıca, maddi kazanç elde etme amacıyla, piyasa manipülasyonu ile değerli menkul kıymetlerin fiyatını değiştirmek veya sabitlemek durumunda, 10 yıla kadar hapis ve 300 milyon yen’e kadar para cezası uygulanabilir (Japon Finansal Araçlar ve Borsa Kanunu’nun 197. maddesi 2. fıkrası).
Ayrıca, bir kuruluş söz konusu olduğunda, piyasa manipülasyonu yapan kuruluş yetkilileri (temsilciler veya kuruluş veya kişinin acenteleri, çalışanlar veya diğer çalışanlar) sadece bireysel olarak değil, aynı zamanda kuruluşa karşı da 7 milyar yen’e kadar para cezası uygulanabilir (Japon Finansal Araçlar ve Borsa Kanunu’nun 207. maddesi 1. fıkrası 1. bent).
İtibar Zedeleme, Dedikodu Yayma ve Piyasa Manipülasyonu Şartlarının Karşılaştırılması
Buraya kadar açıkladığımız, SNS’deki yatırım bilgilerinin yayınlanmasının itibar zedeleme, dedikodu yayma ve piyasa manipülasyonu oluşturacak şartları özetlersek, aşağıdaki tablo gibi düzenlenebilir.
İtibar Zedeleme | Dedikodu Yayma | Piyasa Manipülasyonu | |
Özne Şartı | Yok | Yok | Yok |
Açıklık | Gerekli | Gerekli (=Yayma) | Gerekli (=Yayma) |
Gerçeklerin Belirtilmesi | Gerekli | Gerekli Değil (Dedikodu da olabilir) | Gerekli Değil (Dedikodu da olabilir) |
Toplumsal Değerlendirmenin Düşmesi | Gerekli | Gerekli Değil | Gerekli Değil |
Gönderinin Yanıltıcı Olması | Gerekli Değil (Toplumsal değerlendirmenin düşmesi yeterli) | Mantıklı bir temeli olmayan derecede gerekli | Mantıklı bir temeli olmayan derecede, başkalarını yanıltacak derecede gerekli |
Gönderinin Amacı | Genellikle Gerekli Değil (Ancak, kamu yararının kabul edildiği ve belirtilen gerçeklere inanmak için makul bir neden olduğunda yasadışılık engellenir) | Gerekli, menkul kıymetlerin toplanması, satışı vb. için veya piyasa dalgalanmalarını hedeflemek | Gerekli, başkalarını menkul kıymet alım satımına çekmek |
Sivil Zarar Talepleri | Mümkün | Mümkün Değil | Mümkün Değil |
Cezai Yaptırım Riski | Var | Var | Var |
Sonuç: Yatırım Bilgilerinin Yayınlanmasında Avukatın Hukuki Kontrolüne İhtiyaç Vardır
Burada, SNS’nin yatırım bilgilerinin yayınlanmasında dikkat edilmesi gereken noktaları açıkladık. SNS, yatırım bilgilerini kolayca yayınlamanıza olanak sağlar, ancak bu kolaylık, Ceza Kanunu veya Japon Finansal Ürünler Ticaret Kanunu gibi yasaları ihlal edebilecek durumları da beraberinde getirebilir. Yatırım bilgilerini yayınlarken, iftira, dedikodu yayma, piyasa manipülasyonu gibi durumları önlemek için dikkatli olmanız gerekmektedir.
SNS ve benzeri platformlar üzerinden yatırım bilgilerinin yayınlanması konusunda yaşanan sorunlarla ilgili olarak bir avukata danışmanızı öneririz.
Hukuk Büromuzun Sunduğu Çözümler
Monolith Hukuk Bürosu, özellikle IT ve internet hukuku olmak üzere hukukun çeşitli alanlarında yüksek uzmanlığa sahip bir hukuk bürosudur. Son yıllarda, SNS üzerinden yapılan iftira ve hakaretler büyük bir sorun haline gelmiştir ve hukuki denetim ihtiyacı giderek artmaktadır. Özellikle yatırım bilgilerinin yayınlanması konusunda dikkatli olunması gerekmektedir. Büromuz, çeşitli yasal düzenlemeleri göz önünde bulundurarak, mevcut veya planlanan işletmelerin hukuki risklerini analiz eder ve işletmeyi durdurmadan yasalara uygun hale getirmeye çalışır. Ayrıntılar aşağıdaki makalede belirtilmiştir.
Monolith Hukuk Bürosu’nun hizmet verdiği alanlar: IT ve Girişim Şirketleri Hukuku[ja]
Category: Internet