Penjelasan Prosedur Pelupusan Syarikat Menurut Undang-Undang Syarikat Jepun

Di bawah Undang-Undang Syarikat Jepun, apabila sebuah syarikat mengakhiri aktivitinya, ini tidak semestinya bermakna kegagalan dalam pengurusan. Kecuali atas sebab tertentu seperti keputusan untuk menggabungkan atau memulakan prosedur kebankrapan, pembubaran syarikat tidak serta-merta menyebabkan entiti perundangan itu hilang. Sebaliknya, syarikat akan memasuki prosedur yang ditetapkan secara undang-undang yang dikenali sebagai ‘pelupusan’. Tujuan prosedur ini adalah untuk menyelesaikan operasi yang masih berjalan, melikuidasi aset, membayar semua hutang, dan akhirnya, mendistribusikan harta yang tersisa (harta residu) kepada pemegang saham. Syarikat yang dalam proses ini dikenali sebagai ‘syarikat dalam pelupusan’, dan aktiviti undang-undangnya terhad kepada tujuan mencapai pelupusan. Prosedur pelupusan ini merujuk kepada ‘pelupusan biasa’ yang dilakukan apabila aset syarikat cukup untuk menyelesaikan sepenuhnya hutangnya, yang dikenali sebagai keadaan surplus aset. Ini sering dipilih sebagai hasil daripada keputusan pengurusan strategik, seperti penutupan sukarela kerana tiada pengganti, atau penyelesaian projek tertentu. Oleh itu, pelupusan adalah proses yang dikendalikan untuk mengakhiri syarikat dengan menjaga ketertiban undang-undang. Artikel ini akan menjelaskan secara terperinci mengenai prosedur pelupusan biasa yang ditetapkan oleh Undang-Undang Syarikat Jepun, mulai dari peranan pelaksana yang dikenali sebagai likuidator dan dewan likuidator, aliran kerja yang spesifik, hingga ke penyelesaian prosedur, berdasarkan peraturan undang-undang yang relevan.

Pengurus Pemusnahan: Badan Pelaksana Prosedur Pemusnahan

Cara Pelantikan Pengurus Pemusnahan

Selepas pembubaran syarikat, ‘Pengurus Pemusnahan’ menjadi badan utama yang melaksanakan urusan pemusnahan. Pengurus Pemusnahan mengambil alih tugas-tugas pengurusan dan perwakilan syarikat pemusnahan daripada lembaga pengarah atau wakil pengarah syarikat sebelum pembubaran.

Perkara 478(1) Akta Syarikat Jepun menetapkan tiga tahap keutamaan dalam pelantikan Pengurus Pemusnahan. Pertama, jika perlembagaan syarikat telah menetapkan individu yang harus menjadi Pengurus Pemusnahan, individu tersebut akan dilantik. Kedua, walaupun tiada ketetapan dalam perlembagaan, mesyuarat agung pemegang saham boleh melantik seseorang melalui resolusi. Biasanya, banyak syarikat akan melantik Pengurus Pemusnahan pada masa yang sama dengan pembubaran yang diputuskan dalam mesyuarat agung pemegang saham. Jika kedua-dua cara ini tidak menghasilkan pelantikan Pengurus Pemusnahan, pilihan ketiga adalah bahawa pengarah pada masa pembubaran akan secara automatik menjadi Pengurus Pemusnahan. Ini dikenali sebagai Pengurus Pemusnahan statutori, yang umumnya berlaku di kalangan perusahaan kecil dan sederhana. Dalam kes yang jarang berlaku di mana Pengurus Pemusnahan tidak dapat ditentukan melalui cara-cara ini, pemegang saham atau pihak berkepentingan lain boleh mengajukan permohonan ke mahkamah, dan mahkamah akan melantik Pengurus Pemusnahan. Setelah Pengurus Pemusnahan dilantik, perlu melakukan pendaftaran pemusnahan dan pendaftaran Pengurus Pemusnahan serta Pengurus Pemusnahan wakil di Pejabat Pendaftaran Hukum dalam masa dua minggu dari tarikh pembubaran.

Tugas Pengurus Pemusnahan

Tugas Pengurus Pemusnahan adalah pelbagai, tetapi yang utama termasuk menyelesaikan urusan yang masih ada ‘penyelesaian urusan semasa’, mengumpul aset syarikat dan mengubahnya menjadi tunai ‘pengumpulan hutang dan penjualan aset’, serta membayar semua hutang syarikat ‘pembayaran hutang’. Dalam melaksanakan tugas-tugas ini, Pengurus Pemusnahan mempunyai kewajiban untuk menjalankan tugasnya dengan perhatian pengurus yang baik (kewajiban perhatian yang baik) dan untuk setia kepada syarikat (kewajiban kesetiaan), sama seperti pengarah. Kewajiban hukum ini bukan sekadar formalitas. Jika Pengurus Pemusnahan gagal dalam menjalankan tugasnya dan menyebabkan kerugian kepada syarikat, seperti mengabaikan hutang yang dapat dikumpulkan atau menjual aset syarikat dengan harga yang tidak wajar rendah, mereka boleh dipertanggungjawabkan atas kelalaian tugas dan mungkin perlu membayar ganti rugi kepada syarikat secara peribadi. Oleh itu, terutamanya pengarah yang secara automatik menjadi Pengurus Pemusnahan perlu menyedari bahawa peranan mereka membawa risiko hukum yang signifikan dan perlu melaksanakan tugas mereka dengan berhati-hati. Setelah dilantik, Pengurus Pemusnahan harus segera menyiasat keadaan kewangan syarikat dan menyediakan inventori aset serta neraca untuk mendapatkan persetujuan mesyuarat agung pemegang saham. Ini adalah kewajiban yang ditetapkan dalam Perkara 492 Akta Syarikat Jepun dan merupakan langkah penting yang menetapkan asas untuk seluruh prosedur pemusnahan.

Pengurusan dan Pengawasan Eksekutif oleh Mesyuarat Penyelesai di Bawah Undang-Undang Syarikat Jepun

Penubuhan Mesyuarat Penyelesai

Syarikat yang dalam proses pelikuidasi di Jepun tidak semestinya perlu menubuhkan badan yang setara dengan lembaga pengarah. Namun, untuk menghadapi situasi yang memerlukan tadbir urus yang lebih ketat, Undang-Undang Syarikat Jepun menyediakan pilihan untuk menubuhkan ‘Mesyuarat Penyelesai’.

Mengikut Perkara 477(2) Undang-Undang Syarikat Jepun, syarikat yang dalam pelikuidasi boleh menubuhkan Mesyuarat Penyelesai secara sukarela seperti yang ditetapkan dalam perlembagaan syarikat. Walau bagaimanapun, jika syarikat telah menubuhkan lembaga audit sebelum pembubaran, penubuhan Mesyuarat Penyelesai menjadi kewajipan secara undang-undang (Perkara 477(3)). Apabila Mesyuarat Penyelesai ditubuhkan, terdapat keperluan minimum tiga orang penyelesai (Perkara 331(5) yang digunakan secara analogi oleh Perkara 478(8)).

Kuasa Mesyuarat Penyelesai

Mesyuarat Penyelesai, yang terdiri daripada semua penyelesai (Perkara 489(1)), mempunyai tiga bidang kuasa utama. Pertama, membuat keputusan mengenai pengurusan operasi syarikat yang dalam pelikuidasi. Kedua, mengawasi pelaksanaan tugas oleh setiap penyelesai. Ketiga, memilih dan memecat penyelesai wakil yang mewakili syarikat. Struktur kuasa ini serupa dengan lembaga pengarah syarikat yang aktif, dengan tujuan untuk memastikan pertimbangan yang berhati-hati melalui proses keputusan kolektif dalam pengurusan tugas penting. Khususnya, Perkara 489(6) Undang-Undang Syarikat Jepun melarang Mesyuarat Penyelesai daripada mendelegasikan keputusan mengenai urusan penting seperti pelupusan harta yang signifikan atau hutang besar kepada penyelesai individu, menekankan kepentingan pengambilan keputusan secara organisasi.

Penubuhan Mesyuarat Penyelesai bukan sekadar pilihan prosedural, tetapi merupakan keputusan strategik yang menentukan cara tadbir urus dalam proses pelikuidasi. Dalam situasi di mana terdapat pelbagai pemegang saham atau apabila terdapat potensi konflik kepentingan mengenai cara pelupusan aset, penubuhan Mesyuarat Penyelesai dapat meningkatkan ketelusan proses pengambilan keputusan dan menguatkan pengawasan terhadap tindakan setiap penyelesai. Ini dapat mencegah konflik di kemudian hari dan menyumbang kepada kelancaran prosedur pelikuidasi.

Aliran Kerja Pengurusan Penyelesaian Khusus

Selepas pelantikan pengurus penyelesaian, urusan penyelesaian akan dijalankan mengikut prosedur khusus yang ditetapkan oleh Undang-Undang Syarikat Jepun. Proses ini bertujuan untuk mengatur aset syarikat dengan cara yang adil dan cekap sambil melindungi hak-hak pihak berkepentingan, terutama pemiutang.

Kelulusan Mesyuarat Agung Pemegang Saham

Pertama, seperti yang disebutkan sebelumnya, pengurus penyelesaian perlu menyediakan inventori harta dan kunci kira-kira untuk menentukan harta syarikat pada tarikh pembubaran, dan mendapatkan kelulusan dari Mesyuarat Agung Pemegang Saham (menurut Artikel 492 Undang-Undang Syarikat Jepun).

Prosedur Perlindungan Pemiutang

Seterusnya, ‘Prosedur Perlindungan Pemiutang’ adalah sangat penting dalam proses penyelesaian. Berdasarkan Perkara 499(1) Undang-Undang Syarikat Jepun, syarikat yang dalam proses penyelesaian mesti segera membuat pengumuman di Warta Rasmi selepas pembubaran. Pengumuman ini menggesa semua pemiutang untuk mengemukakan tuntutan mereka dalam tempoh tidak kurang dari dua bulan. Tempoh dua bulan ini tidak boleh dipendekkan dan menjadi faktor penentu tempoh minimum keseluruhan proses penyelesaian. Selain pengumuman di Warta Rasmi, syarikat juga diwajibkan untuk menghantar notis gesaan secara individu kepada ‘pemiutang yang diketahui’. Kegagalan dalam melaksanakan prosedur ini boleh merugikan hak pemiutang, oleh itu kepatuhan yang ketat diperlukan. Pemiutang yang tidak mengemukakan tuntutan dalam tempoh yang ditetapkan secara prinsipnya akan dikecualikan dari proses penyelesaian, namun, syarikat masih perlu melunaskan hutang kepada pemiutang yang diketahui walaupun tiada tuntutan yang dikemukakan.

Pembahagian Harta Baki

Setelah tempoh pengemukaan tuntutan pemiutang tamat dan semua tuntutan pemiutang telah ditentukan, pengurus penyelesaian akan melunaskan hutang dari aset syarikat. Jika masih ada harta yang tersisa setelah semua hutang dilunaskan, harta tersebut menjadi ‘Harta Baki’ dan akan dibahagikan kepada pemegang saham. Perkara 504(3) Undang-Undang Syarikat Jepun menetapkan bahawa Harta Baki ini harus dibahagikan secara adil kepada pemegang saham berdasarkan jumlah saham yang mereka miliki (prinsip kesamaan pemegang saham). Namun, jika syarikat telah mengeluarkan jenis saham yang berbeza dalam perlembagaannya (contohnya, saham jenis yang memberikan keutamaan pembahagian kepada pemegang saham tertentu), maka pembahagian Harta Baki akan mengikut ketetapan tersebut.

Di sini, terdapat kes mahkamah yang menarik yang menunjukkan keberkesanan persetujuan antara pemegang saham dalam syarikat swasta. Keputusan Mahkamah Daerah Tokyo pada 7 September 2015 (2015) menetapkan bahawa walaupun persetujuan untuk membahagikan Harta Baki dengan cara yang berbeza daripada nisbah pemilikan saham (penetapan peribadi) tidak secara rasmi tercermin dalam perlembagaan, persetujuan tersebut adalah sah. Kes ini menunjukkan kemungkinan penghormatan undang-undang terhadap perjanjian fleksibel antara pemegang saham dalam syarikat yang mempunyai hubungan rapat dan memberikan implikasi penting dalam praktik perniagaan.

Penyelesaian Penggulungan dan Pembubaran Syarikat di Jepun

Apabila semua urusan penggulungan telah selesai, syarikat memasuki fasa akhir untuk secara sah dibubarkan. Proses ini terdiri daripada tiga langkah utama: pengesahan laporan penyelesaian, pendaftaran penyelesaian penggulungan, dan penyimpanan buku dan dokumen terakhir sebagai kewajipan.

Pengesahan Laporan Penyelesaian

Pertama sekali, apabila semua penagihan hutang dan pembayaran liabiliti telah selesai serta pembahagian harta baki kepada pemegang saham, pengurus penggulungan harus segera menyediakan ‘laporan penyelesaian’ tanpa kelewatan (Artikel 507(1) Akta Syarikat Jepun). Laporan penyelesaian ini harus mencatatkan pendapatan, perbelanjaan selama tempoh penggulungan, dan jumlah harta baki yang dibahagikan kepada pemegang saham mengikut peraturan yang ditetapkan oleh Peraturan Pelaksanaan Akta Syarikat. Laporan yang disediakan ini harus dikemukakan kepada mesyuarat agung pemegang saham dan menerima pengesahan melalui resolusi biasa (Artikel 507(3) Akta yang sama). Pengesahan mesyuarat agung pemegang saham ini dianggap sebagai ‘penyelesaian’ penggulungan syarikat secara sah. Selain itu, pengesahan ini secara prinsip membebaskan pengurus penggulungan dari tanggungjawab kecuaian tugas mereka, kecuali jika terdapat tindakan tidak jujur dalam pelaksanaan tugas (Artikel 507(4) Akta yang sama).

Pendaftaran Penyelesaian Penggulungan

Kedua, dalam tempoh dua minggu dari tarikh pengesahan laporan penyelesaian oleh mesyuarat agung pemegang saham, pengurus penggulungan harus mengajukan ‘pendaftaran penyelesaian penggulungan’ kepada pejabat pendaftaran hukum yang berjurisdiksi di lokasi utama syarikat (Artikel 929 Akta Syarikat Jepun). Setelah pendaftaran ini selesai, rekod pendaftaran syarikat akan ditutup, dan personaliti undang-undang syarikat akan sepenuhnya dibubarkan. Ini bermakna syarikat akan berakhir sebagai entiti hukum.

Penyimpanan Buku dan Dokumen

Ketiga, walaupun syarikat telah dibubarkan, masih terdapat satu kewajipan penting yang tersisa bagi pengurus penggulungan, iaitu ‘penyimpanan buku dan dokumen’. Artikel 508(1) Akta Syarikat Jepun mewajibkan pengurus penggulungan untuk menyimpan buku akaun dan dokumen penting berkaitan dengan perniagaan dan penggulungan syarikat selama 10 tahun dari tarikh pendaftaran penyelesaian penggulungan. Kewajipan ini dikenakan kepada pengurus penggulungan secara peribadi dan melibatkan tanggungjawab peribadi jangka panjang. Mengingat beban jangka panjang ini, pemilihan pengurus penggulungan harus dilakukan dengan berhati-hati, dan dalam beberapa kes, mungkin bijaksana untuk menunjuk seorang pakar. Selain itu, berdasarkan permohonan pihak yang berkepentingan, mahkamah juga boleh menunjuk orang lain untuk menyimpan dokumen menggantikan pengurus penggulungan (Artikel 508(2) Akta yang sama).

Kesimpulan

Prosedur pembubaran biasa sebuah syarikat di bawah Undang-Undang Syarikat Jepun adalah prosedur perundangan yang direncanakan dan teratur, yang berbeza dengan kegagalan perniagaan, untuk menamatkan syarikat. Proses ini bermula dengan pelantikan likuidator dan melibatkan prosedur perlindungan kreditur yang ketat yang memerlukan sekurang-kurangnya dua bulan, pembayaran semua hutang, dan pengagihan harta baki kepada pemegang saham. Akhirnya, dengan pengesahan laporan penyelesaian di mesyuarat agung pemegang saham dan pendaftaran penyelesaian likuidasi di pejabat pendaftaran hukum, personaliti undang-undang syarikat akan terhapus, tetapi likuidator masih mempunyai kewajiban untuk menyimpan buku dan rekod selama sepuluh tahun lagi. Keseluruhan prosedur ini adalah sistem penting yang memenuhi tanggungjawab sosial syarikat sambil melindungi hak semua pihak berkepentingan.

Firma guaman Monolith mempunyai rekod prestasi yang luas dalam mewakili pelbagai klien domestik dan internasional dalam prosedur likuidasi yang ditetapkan oleh Undang-Undang Syarikat Jepun. Firma kami mempunyai pelbagai pakar termasuk mereka yang fasih dalam bahasa Inggeris dan memegang kelayakan peguam dari negara asing, yang memungkinkan kami untuk menangani kes-kes internasional yang kompleks. Kami menyediakan sokongan undang-undang menyeluruh di setiap tahap, dari nasihat mengenai pelantikan likuidator, pelaksanaan tugas-tugas likuidasi yang konkrit, penempatan sebagai likuidator, hingga kepada kewajiban jangka panjang setelah penyelesaian likuidasi. Jika anda memerlukan sokongan pakar yang boleh dipercayai pada saat kritikal pembubaran syarikat, sila hubungi firma kami untuk mendapatkan bantuan.