YouTube'da Ürün Tanıtımı Ne Kadar Yapılabilir? Japon Telif Hakkı Yasası ile İlişkisini Açıklıyoruz
Son yıllarda, YouTube gibi video platformlarında, ürünler hakkında kullanım deneyimini inceleyen videolar oldukça popülerdir.
Özellikle, izleyiciler yüksek maliyetli bir ürün satın alırken, hata yapmak istemezler ve gerçekten kullanan kişilerin yorumlarını araştırma eğilimindedirler.
Ayrıca, ürünü görmeksizin internet üzerinden satın alan kişi sayısının artması da, ürün tanıtım videolarının popüler olmasının bir nedeni olarak gösterilebilir.
Belirli bir ürünü video ile eleştirdiğinizde, hukuki bir sorun oluşabilir mi? Bu makalede, ürün tanıtım videoları oluşturup yayınlarken dikkat edilmesi gereken noktaları açıklıyoruz.
YouTube Ürün Tanıtım Videoları Nedir?
Genel olarak, ürün tanıtım videoları, belirli bir ürünün nasıl kullanıldığı ve izlenimler gibi konuları içeren videoları ifade eder. Bu tür videolar, izleme önizlemesi sayısını kolayca artırabilir ve birçok YouTuber ürün tanıtım videoları yayınlar.
Şirketlerin reklam ve promosyon faaliyetleri kapsamında üretilen ve dağıtılan “ürünün iyi yönlerini” anlatan içerikler yaygındır, ancak “ürün kullanımıyla ilgili memnuniyetsizlikler” gibi olumsuz izlenimleri açıkça belirten videolar da bulunmaktadır.
Tüketiciler açısından, hatalardan kaçınmak için ürünün kötü yönlerini de bilmek isterler. Bu nedenle, olumsuz ürün tanıtım videolarına da belirli bir talep vardır.
Ürün tanıtımları ve incelemeleri, blog yazıları veya Amazon gibi ürün inceleme özelliği olan sitelerde de yayınlanabilir, ancak videolar daha anlaşılır ve güvenilir olma özelliğine sahiptir.
Özellikle, arka plan müziği, ses efektleri ve video düzenlemesi gibi çeşitli özellikler içeren videolar, metinden daha görsel ve ilgi çekici olduğu için popülerdir.
YouTube’daki Ürün Tanıtım Videoları Hukuken Sorunlu mu?
YouTube’daki ürün tanıtım videoları, oluşturulurken birden çok yasal açıdan dikkat edilmesi gerekmektedir.
Bu yazıda, öncelikle ‘Japon Telif Hakkı Yasası’ hakkında bilgi verilecektir.
Telif Hakkı Yasası Nedir?
Telif Hakkı Yasası, romanlar, filmler, resimler gibi eserleri korumak ve yaratıcılığı teşvik etmek amacıyla, ‘kültürel gelişmeye’ katkıda bulunmayı hedefleyen bir yasadır.
Ayrıca, Telif Hakkı Yasası’nın özellikleri arasında, Patent Yasası gibi yasalardan farklı olarak, bir eser yaratıldığı anda otomatik olarak hakların doğduğu ve bu hakların devlet tarafından kaydedilmesine gerek olmadığı belirtilmektedir.
Ve ürün tanıtım videolarında sıkça kullanılan, başkaları tarafından çekilmiş ‘ürün fotoğrafları’, ‘Web sitesi UI’ları için reklam’, ‘online alışveriş satış ekranları’, ‘BGM’ vb. eser olma ihtimali bulunmaktadır. (Japon Telif Hakkı Yasası Madde 10, Fıkra 1).
Madde 10 (Eserlerin Örnekleri)
Japon Telif Hakkı Yasası Madde 10, Fıkra 1
Bu yasada belirtilen eserler genellikle aşağıdaki gibidir.
1. Romanlar, senaryolar, tezler, konuşmalar ve diğer dil eserleri
2. Müzik eserleri
3. (Yok)
4. Resimler, baskılar, heykeller ve diğer sanat eserleri
5. (Yok)
6. Haritalar veya bilimsel nitelik taşıyan çizimler, tablolar, modeller ve diğer şekil eserleri
7. (Yok)
8. Fotoğraf eserleri
9. (Yok)
Telif Hakkı Yasası Açısından Sorunlar
Dolayısıyla, ‘ürün fotoğrafları’ vb. ürün tanıtım videolarında kullanılırken, telif hakkını ihlal etmemeye dikkat etmek gerekmektedir.
Bunların hepsi her zaman Telif Hakkı Yasası ile korunmayabilir, ancak ürünün yerleştirilmesi veya açısı gibi özelliklere sahip fotoğraflar veya kişiliğin belirgin olduğu web siteleri gibi eserler genellikle telif hakkı ile korunmaktadır.
Kullanılan ürün fotoğrafları vb. bir eser olarak kabul edilirse, serbest materyaller gibi istisnai durumlar dışında, hak sahibinin izni olmadan kullanmak yasadışı olabilir.
Telif Hakkı İhlallerinden Nasıl Kaçınılır
Telif hakkı ihlallerini önceden önlemek için genellikle aşağıdaki iki yöntem düşünülebilir:
- Telif hakkı sahibinden izin almak
- Doğru bir şekilde alıntı yapmak
Telif Hakkı Sahibinden İzin Almak
Öncelikle, telif hakkı sahibinden izin alıp alamayacağınızı kontrol etmek önemlidir.
Bu durumda, izin alındıktan sonra her türlü kullanımın kabul edilebilir olduğunu düşünmek yanıltıcı olabilir. Telif hakkı sahipleri, “Bu kullanım şekli için izin vermezdim” diyerek sorun çıkarabilir.
Bu nedenle, izin alırken, kullanım şekli gibi izin kapsamını belirginleştirmek önemlidir. Video yapımında, ürüne ve telif hakkı sahibine olan saygıyı unutmamalıyız.
Doğru Bir Şekilde Alıntı Yapmak
Telif hakkı sahibi bilinmiyorsa veya izin alınamıyorsa, başka bir kişinin telif hakkı olan eserini hiç kullanamaz mıyız? Hayır, bu doğru değil.
Japon Telif Hakkı Yasası’nın (Copyright Law) 32. maddesi, belirli koşulları karşılayan alıntıların, telif hakkı sahibinden izin alınmasa bile eserin kullanılmasına izin verir.
Madde 32 (Alıntı)
Japon Telif Hakkı Yasası Madde 32 Fıkra 1
Yayınlanmış bir eser, alıntı yapılarak kullanılabilir. Bu durumda, alıntının, adil bir uygulamaya uygun olması ve haber, eleştiri, araştırma veya diğer alıntı amaçları için adil bir kapsamda yapılması gerekmektedir.
Alıntı koşulları hakkında ayrıntılı bir açıklama aşağıdaki makalede bulunmaktadır, video yapmayı düşünenler bu makaleyi de mutlaka okumalıdır.
https://monolith.law/corporate/quote-text-and-images-without-infringing-copyright[ja]
Ürün Tanıtım Videolarının Hak İhlali Olarak Kabul Edildiği Durumlar
Ürün tanıtım videolarının yasa dışı hale geldiği durumları iki noktada açıklıyoruz.
Yazarın Onur ve İtibarını Zarar Veren Kullanım
Onur ve itibarını zarar veren kullanım durumunda, daha önce belirtildiği gibi yasa dışı olma ihtimali olduğundan, ekstra dikkat gereklidir.
Madde 113 (İhlal olarak kabul edilen eylemler)
11. Yazarın onurunu veya itibarını zarar veren bir şekilde eserini kullanan kişi, yazarın kişilik haklarını ihlal eden bir eylem olarak kabul edilir.
Japon Telif Hakkı Yasası Madde 113, Fıkra 11
Yani, izin almak, uygun bir şekilde alıntı yapmak veya başka bir şekilde eseri kullanmak durumunda bile, yazarın onurunu zedeleyen bir kullanım şekli, yazarın kişilik haklarının ihlali olarak kabul edilir.
Onur kırıcı eylemlerin oluşum koşulları hakkında aşağıdaki makalede açıklama yapılmıştır.
https://monolith.law/reputation/defamation[ja]
Telif Hakkı Dışındaki Hak İhlallerine Dikkat Edilmeli
Bu makalede, ürün tanıtım videoları ve Japon Telif Hakkı Yasası arasındaki ilişkiyi açıkladık.
Ancak, ürün tanıtım videolarında sorun olan tek şey Telif Hakkı Yasası değildir.
Özellikle, ürün tanıtım videolarında olumsuz yorumlar yaparken, marka hakları ihlali ve haksız rekabetin önlenmesi yasasına da dikkat etmek ve videoları bu doğrultuda oluşturmak gereklidir.
Marka hakları ihlali hakkında aşağıdaki makalede açıklama yapılmıştır.
https://monolith.law/corporate/trademark-infringement-cases-illegalityjudgment[ja]
Haksız Rekabetin Önlenmesi Yasası hakkında da aşağıdaki makalede açıklama yapılmıştır.
https://monolith.law/corporate/unfair-competition-prevention-law[ja]
Özet: YouTube Ürün Tanıtım Videolarını Hazırlarken Telif Haklarına Dikkat Edin
Ürün tanıtım videoları, bloglardaki ürün incelemelerine kıyasla daha fazla bilgi içerdiği için, telif haklarına dikkat etme gerekliliği daha yüksektir.
Özellikle, ürünü eleştiren ve yazarın itibarını zedeleyen videoları yayınlamak tabii ki kabul edilemez. Ayrıca, ürünün hak sahiplerinden bir şikayet alırsanız, yasadışı olmasa bile dikkatli bir şekilde yanıt vermeniz gerekmektedir.
Eğer bir sorunla karşılaşırsanız, durumu daha da kötüleştirmemek için hemen deneyimli bir avukata danışmanız daha güvenlidir.
Büromuzun Sunduğu Çözümler
Monolith Hukuk Bürosu, özellikle IT ve hukuk alanlarında yüksek uzmanlığa sahip bir hukuk firmasıdır. Son yıllarda, internet üzerinde popüler olan YouTuber ve VTuber’ların danışmanlık işlerini sıklıkla üstlenmekteyiz. Kanal yönetimi ve sözleşme konularında hukuki kontrol ihtiyacı artmaktadır. Büromuzda, bu konuda uzman avukatlarımız çözüm sunmaktadır. Aşağıdaki makalede detayları bulabilirsiniz.
Category: Internet
