Lighthouse (Eski adıyla Kaisha'nın İtibarı) Sitesinde Kötü Yorum Yazıldığında Yorum Yapanın Kimliğinin Belirlenme Yöntemleri

2020 yılında (1 Haziran 2020) yenilenen Lighthouse (eski adıyla Kaisha no Hyouban), EN Japan Inc. tarafından işletilen, mevcut ve eski çalışanların yorumlarıyla şirketlerin değerlendirmesini yapabileceğiniz bir şirket yorum platformudur.

Burada, Lighthouse (eski adıyla Kaisha no Hyouban) üzerinde kötü bir yorum yazıldığında, yorum yapanın nasıl belirleneceğini açıklıyoruz.

https://monolith.law/reputation/deletion-of-black-company-reputation-posts[ja]

Lighthouse (Eski adıyla Kaisha no Hyouban) Ne Tür Bir Sitedir?

İş arayanların çoğu, iş ilanı ve iş değiştirme odaklı yorum sitelerinde, başvurmadan önce potansiyel işverenlerin itibarını kontrol etme eğilimindedir.

İş ilanı ve iş değiştirme odaklı yorum siteleri arasında;

• Lighthouse (Eski adıyla Kaisha no Hyouban)
• Tenshoku Kaigi
• OpenWork (Eski adıyla Vokers)

olmak üzere üç tanesi oldukça ünlüdür. Ancak bu siteler arasında Lighthouse (Eski adıyla Kaisha no Hyouban), en fazla yorum sayısına sahip olanıdır.

Gerçekten de, bir şirketin adını Google’da arattığınızda, genellikle ilk sayfada ilgili şirketin Lighthouse (Eski adıyla Kaisha no Hyouban) sayfası görüntülenir. Eğer burada kötü niyetli bir yorumla karşılaşırsanız, iş arayanların başvurudan vazgeçmeleri olasıdır. Bu durum, özellikle işe alım konusunda şirketlere olumsuz etkileri olabileceği düşünülmektedir.

Lighthouse (Eski adıyla Kaisha no Hyouban) Platformunda Gerçekleşen İftira ve Hakaret Örnekleri

Genel şikayetler konusunda çok fazla endişelenmenize gerek olmasa da, “Fazla mesai saatleri uzun ve bunun bir kısmı ücretsiz fazla mesai”, “Ücretli izin alınamıyor”, “Tatil günlerinde zorla işe gelme talepleri” gibi abartılı negatif yorumlar ve kötü niyetli yalan yorumlar sıklıkla yazılır. Bu tür yorumların zararları genişlemeden önce, erken bir aşamada silinmeleri talep edilmelidir.

Ancak, bu sorunu çözmez. Taciz amaçlı gönderiler durumunda, ilgili yorumu silebilmiş olsanız bile, aynı kişi tarafından tekrar kötü niyetli bir gönderi yapılabilir veya başka bir platformda benzer bir yorum yapılabilir. Bu tür durumları önlemek ve sorunu tamamen çözmek için, gönderenin kimliğini belirlemeli ve hukuki yollara başvurarak sorumluluğunu sorgulamalısınız.

Gönderici Bilgisi Açıklama Talebi

Kötü niyetli yorumlar veya yalan yorumların yazarlarına karşı hukuki önlemler almak ve sorumluluklarını sorgulamak için, hedef kişinin adını ve adresini bilmek gereklidir. Ancak, Lighthouse (eski adıyla Şirketin İtibarı) dahil olmak üzere, internet üzerindeki yazılar ve iftiralar çoğunlukla anonim veya “fiilen anonim” olarak gerçekleştirilir. Bu nedenle, yazarın adını ve adresini öğrenmek için, forumlar veya bloglar gibi sitelerin yöneticileri (işletme şirketleri) gibi sağlayıcılara, yazan kişinin adı, adresi vb. bilgilerin açıklanması talep edilir. Bu, gönderici bilgisi açıklama talebidir.

Gönderici bilgisi açıklama talebi, İnternet Servis Sağlayıcı Sorumluluk Sınırlama Yasası (resmi adı “Belirli Elektronik İletişim Hizmet Sağlayıcılarının Zarar Tazminat Sorumluluğunun Sınırlanması ve Gönderici Bilgilerinin Açıklanması Hakkında Kanun”: 2002 (Heisei 14) yılında yürürlüğe girmiştir) Madde 4’e dayalı bilgi açıklama talebi olup, internet üzerinde iftira ve hakaret gibi ifadelerle başkalarını karalayan göndericiler, yani suçluların bilgileri (adres, ad, kayıtlı telefon numarası vb.) hakkında, bilgiyi tutan sağlayıcıya açıklama talep eden bir sistemdir.

İnternet Servis Sağlayıcı (ISP) Nedir?

Gönderici bilgisi açıklama talebi, İnternet Servis Sağlayıcı Sorumluluk Sınırlama Yasası’na dayanarak, bilgi açıklamasını İnternet Servis Sağlayıcı’dan talep eden bir şeydir, ancak öncelikle İnternet Servis Sağlayıcı hakkında bilgi verelim.

İki Tür İnternet Servis Sağlayıcı

İnterneti kullanan herkesin öncelikle, internet hattını sağlayan hizmet sağlayıcı ile anlaşma yapması gerekmektedir.

Ayrıca, internet bağlantısı için hatlara ek olarak bir geçiş sağlayıcı (Internet Service Provider) ile anlaşma yapmanız gerekmektedir. Geçiş sağlayıcı, hattı internete bağlayan işletmecidir ve hattı internete bağlamak için bir geçiş sağlayıcı ile anlaşma yapmanız gerekmektedir. Bu sadece sabit hat hizmetleri için değil, mobil telefonlar ve akıllı telefonlar için de geçerlidir.

Elektronik mesaj panoları, bir web sitesinde kullanılabilen tipik özelliklerden biridir, ancak elektronik mesaj panosu yöneticileri ve benzerleri, içerik hizmet sağlayıcı olarak adlandırılır.

Bu şekilde, İnternet Servis Sağlayıcılar, İçerik Hizmet Sağlayıcı ve Geçiş Sağlayıcı olmak üzere iki türdür.

Yazarın Belirlenmesi Prosedürü①: IP Adresi Açıklama Talebi

Yazarı belirlemek için öncelikle, Lighthouse (eski adıyla Şirketin Reputasyonu) ‘nın işletmecisi olan En Japan Inc.’e bir gönderen bilgisi açıklama talebinde bulunuruz.

IP Adresi ve Zaman Damgası

Lighthouse (eski adıyla Kaisha no Hyouban) işletme şirketi, gönderenin bilgileri hakkında ne kadar bilgi sahibi olabilir? Lighthouse (eski adıyla Kaisha no Hyouban) üyelik kaydı için e-posta adresi gereklidir, ancak ücretsiz e-posta adresleri de kabul edilir. Bu durumda, gönderenin e-posta adresini belirlemek mümkün olmayabilir ve tabii ki, isim veya adres belirlemek de mümkün değildir. Ancak, tamamen anonim mesaj panolarında bile ücretsiz e-posta adresi gerekli olmasa da, işletmenin kesinlikle bildiği bilgiler vardır. Bu, gönderenin “IP adresi ve zaman damgası”dır.

“IP adresi”, internet üzerindeki adres bilgisidir. İnternete bağlı olan her türlü makine, evdeki PC veya akıllı telefonlar gibi, kendine ait bir IP adresi yani adres bilgisi taşır. Bir siteye bağlandığınızda veya bir gönderi yapıldığında, bu gönderinin IP adresi ve erişim zamanı olan “zaman damgası”, içerik hizmet sağlayıcısına kaydedilir. Normal bir yönetici, IP adresini ve zaman damgasını kaydeder, bu yüzden “Yasadışı bir gönderi yapan kişinin IP adresini ve zaman damgasını açıklayın” diye talep etmek mümkündür.

Geçici Tedbirlerle İlgili Açıklama Talebi

Bir bilgi gönderme açıklama talebi geldiğinde, içerik, hizmet ve site yöneticisi olan sağlayıcı, talebin hukuki gereklilikleri karşılayıp karşılamadığını değerlendirir ve açıklama veya açıklama yapmama kararı verir. İsteğe bağlı olarak açıklama talebine yanıt verilebilir, ancak genellikle “Bir mahkeme tarafından resmi bir karar verilmedikçe açıklama talebine yanıt verilemez” şeklinde bir yaklaşım benimsenir, bu nedenle Lighthouse (eski adıyla Şirketin İtibarı) karşısında bilgi gönderme açıklaması için geçici bir tedbir talep edilir. Sağlayıcı açısından, yazıyı yapan kişi bir müşteridir ve kişisel bilgi koruma açısından, isteğe bağlı bilgi açıklama taleplerine yanıt verme durumu neredeyse hiç yoktur.

Bu nedenle, mahkeme sürecini kullanarak bunu gerçekleştirmek gerekecektir, ancak bu durumda, resmi bir dava olan tam dava yerine, hızlı bir işlem olan geçici bir tedbir olacaktır. Mahkemeler genellikle zaman alır, ancak geçici tedbir durumunda, 1-2 ay içinde gerçekleştirilebilir.

Geçici bir tedbirle bilgi açıklaması kabul edilirse, Lighthouse (eski adıyla Şirketin İtibarı) hızla IP adresini ve zaman damgasını açıklar.

Gönderici Bilgisi Açıklama Talebinin Koşulları

İnternet üzerinde hak ihlali yaşayan kişiler, Japon İnternet Servis Sağlayıcı Sorumluluk Yasası’na (Provider Responsibility Law) dayanarak, iki tür sağlayıcıdan gönderici bilgilerinin açıklanmasını talep edebilir. Ancak, İnternet Servis Sağlayıcı Sorumluluk Sınırlama Yasası’nın (Provider Responsibility Limitation Law) 4. maddesinde, “hakların ihlal edildiği” durumun açık olması ve “geçerli bir nedenin bulunması” durumunda, gönderici bilgilerinin açıklanmasını talep edebilirsiniz.

Hakların İhlal Edildiği Ne Demektir?

Yazılar veya iftiralar ne kadar kötü niyetli ve ısrarcı olursa olsun, yasadışı olmadıkları sürece, “hakların ihlal edildiği” denemez. Genellikle “hak ihlali belirginliği” olarak adlandırılan bu gereklilik, sorunun kendisidir.

Lighthouse’da (eski adıyla Kaisha no Hyouban) kötü niyetli yazılar veya iftiralar söz konusu olduğunda, aşırı olanlar için, itibar veya kredi zedelenmesi olasılığı yüksektir.

İtibar veya kredi zedelenmesi durumunda, sorunlu yazılar vb. nedeniyle, mağdurun karakteri, ünü, kredisi vb. kişisel değerlerinin toplumsal değerlendirmesi düştü mü, bu objektif bir gerçek mi, bu önemli bir noktadır.

Ayrıca, yasadışılığı engelleme nedenlerinin (kamuoyu, kamu yararı, gerçeklik) varlığını ima eden durumların bulunmaması gerekmektedir. İnternet üzerindeki ifadeler de, ifade özgürlüğü (Japon Anayasası’nın 21. maddesi) korunmaktadır, bu nedenle sorunlu ifadeler, belirli bir kişinin toplumsal değerlendirmesini düşürse bile,

• Kamuoyunun somut çıkarlarıyla ilgili olduğunu gerçeklerle gösteren (kamuoyu)
• Amaç tamamen kamu yararını sağlamakta (kamu yararı)
• Belirttiği gerçeklerin doğru (gerçeklik) veya doğru olduğuna dair makul bir neden olduğunda (gerçeklik uygunluğu)

itibar zedelenmesi oluşmaz, denir.

https://monolith.law/reputation/defamation[ja]

Geçerli Bir Nedenin Bulunması Ne Demektir?

Gönderici bilgisi açıklama talebinde, bilgileri elde etmek için mantıklı bir gereklilik aranır. Belirsiz bir amaçla, bilgi açıklamasını talep edemezsiniz.

Lighthouse’da (eski adıyla Kaisha no Hyouban) bir göndericiye karşı,

• Göndericiden silme talebinde bulunmak için gereklidir
• Sivil zarar tazminatı talep hakkını kullanmak için gereklidir
• Hukuki önlemler alırken kişiyi belirlemek için gereklidir

gibi durumlarda, “geçerli bir nedenin bulunduğu” kabul edilir.

Yazarın Belirlenmesi Prosedürü②: Log Silme Yasak

Prosedür 1’de yazarın IP adresi açığa çıktığında, URL aracılığıyla veya “WHOIS” gibi sağlayıcı belirleme hizmetlerini kullanarak, gönderenin kullandığı geçiş sağlayıcısını belirlersiniz.

Bundan sonra, geçiş sağlayıcıya “Bu saatte bu IP adresiyle bağlanan kişinin adresini ve adını açıkla” şeklinde, log bilgilerini talep etmek gerekecektir. Ancak, bu log bilgilerinin miktarı çok büyüktür ve bir mobil operatör için on milyonlarca, bir geçiş sağlayıcı için ise milyonlarca kişiye ulaşabilir. Bu nedenle, geçiş sağlayıcılar, logları belirli bir süre sonra silmeyi planlarlar. Mobil operatörler genellikle yaklaşık 3 ay, sabit hat sağlayıcıları ise en fazla yaklaşık 1 yıl sonra silerler. Bu nedenle, gönderinin yapılmasından dava açılmasına kadar çok fazla zaman geçerse, logların silinme olasılığı ortaya çıkar.

Öte yandan, bir sağlayıcıdan gönderenin adı gibi önemli kişisel bilgileri talep ettiğinizde, genellikle normal bir sivil dava gereklidir. Ancak, normal bir sivil davanın işlemlerinin tamamlanması genellikle birkaç ay sürer. Bu süre zarfında, sağlayıcının sakladığı logların silinmemesi, yani kanıtların kaybolmaması için, logların silinmesini yasaklayan geçici bir tedbir gereklidir.

Ancak, sağlayıcılara “Mahkeme aracılığıyla adres ve adın açıklanmasını talep ediyoruz, lütfen logları bir süre daha saklayın” şeklinde bir bildirimde bulunulduğunda, çoğu zaman logları saklamaya devam ederler. Bu nedenle, bu kısım genellikle sadece bir bildirimle yeterli olur.

Yazarın Belirlenmesi Prosedürü③: Gönderen Bilgisi Açıklama Talebi Davası

Erişim kayıtlarının saklanması garanti edildikten sonra, geçiş sağlayıcıyı davalı olarak kabul ederek bir gönderen bilgisi açıklama talebi davası başlatılır ve gönderenin ‘adres, isim, e-posta adresi’ gibi bilgilerinin açıklanması talep edilir.

Geçiş sağlayıcılar, gönderenin rızası olmadıkça, gönderen bilgilerini açıklamazlar. Ayrıca, adres ve isim önemli kişisel bilgilerdir. Bu nedenle, mahkemeler sadece dava gibi resmi bir işlemle yasadışı olduğunu kabul ettiklerinde adres ve isim bilgilerinin açıklanmasına izin verirler. Davanın ana tartışma noktası, hedeflenen gönderinin içeriğinin, davacının (açıklama talep edenin) haklarını ihlal edip etmediğinin açıkça belirlenmesidir.

https://monolith.law/reputation/provider-liability-limitation-law[ja]

Yazanın Belirlenmesi Prosedürü④: Zarar Tazminat Talebi

Mahkeme, “yayınlanan makale ile hakların ihlal edildiği” ve “geçerli bir sebep olduğu” sonucuna varırsa, makale yayınlama sırasında kullanılan abonenin adı, adresi, e-posta adresi vb. bilgilerin açıklanması için internet servis sağlayıcısına emir verebilir.

Gönderenin bilgileri açığa çıkarıldığında ve gönderen belirlendiğinde, birkaç seçenek mümkün hale gelir.

• Gelecekte iftira ve hakaretleri tekrarlamamayı taahhüt etmelerini sağlamak
• Zarar tazminat talebinde bulunmak
• Gerekli olan masrafları (araştırma maliyetleri, avukat ücretleri) talep etmek
• Cezai şikayette bulunmak

Zarar tazminatı talep etmenin dışında da seçenekler vardır ve birden fazla seçeneği seçmek de mümkündür. Ancak, Lighthouse (eski adıyla Şirketin İtibarı) durumunda, Tabelog veya Jalan.net gibi inceleme sitelerinden farklı olarak, belirlenen yazarlar genellikle mevcut veya eski çalışanlardır, bu nedenle dikkatli ve zor bir karar gereklidir.

https://monolith.law/reputation/provider-liability-limitation-law[ja]

Özet

İtibar zedeleme veya iftira içeren gönderileri silmek, mağdurun zararını telafi etmek için yeterli olmayabilir ve çoğu zaman sorunun çözüldüğü anlamına gelmez. Gönderenin kimliğini belirleyerek ve ondan sorumluluk alarak olayın tekrarını önleyelim.

Lighthouse (eski adıyla ‘Şirketin İtibarı’ olan Japon hizmeti) durumunda, belirlendikten sonra zor kararlar gerekebilir. Bu tür durumları ele alma konusunda deneyimli avukatlara danışınız.