Bir Kişinin Adresini Belirleyip İfşa Etmek Suç Teşkil Eder mi? Gönderenin Kimliğini Belirleme Yöntemleri Açıklanıyor
“İnternette kendi adresimin ifşa edildiğini hiç düşünmemiştim,” “Bu bir suç değil mi?”
Böyle bir kabusla karşı karşıya kaldığınızda, herkes korku ve endişe ile sarsılır. Ancak, paniğe kapılmanıza gerek yok. Sakin bir şekilde hareket ederek, zararı en aza indirebilir ve suçluya karşı hukuki sorumluluğu takip edebilirsiniz.
Bu makalede, internet üzerinde ifşa edilen belirli bir adresle karşılaştığınızda almanız gereken somut önlemler ve gönderenin kimliğini belirleme yöntemleri detaylı bir şekilde açıklanmaktadır. Ayrıca, bir avukata danışmanın neden şart olduğu da anlatılmaktadır. Eğer şu anda bu korkuyla yüz yüzeyseniz, lütfen yalnız başınıza bununla başa çıkmaya çalışmayın ve bu makaleyi referans alarak bir uzmanın yardımını alın.
Adresiniz Belirlenip İnternette Paylaşılırsa Suç Teşkil Eder mi?
Kişisel bilgileriniz arasında yer alan ev adresinizin internet üzerinde paylaşılması, bu bilginin kötüye kullanılması ve gerçek hayatınızda zararlarla karşılaşmanıza yol açabilir. Bu durum ‘elbette suçtur’ diye düşünülse de, bir eylemin suç sayılabilmesi için çeşitli şartların karşılanması gerekmektedir.
Bu yazımızda, belirlenen adresinizin internet üzerinde paylaşıldığı durumlarda, ne zaman suç teşkil ettiği ve etmediği hakkında detaylı bilgi vereceğiz.
Ceza Hukuku Açısından Suç Olarak Kabul Edilmez
Kişisel bilgilerin, isim veya adres gibi, açıklanması ceza hukuku açısından bir suç olarak ele alınmaz. Bunun nedeni, yasal olarak belirlenmiş suçlar dışında hiçbir eylemin cezalandırılamayacağını belirten bir ilkenin olmasıdır ve bu düşünceye ‘suç ve cezaların kanuniliği ilkesi’ denir.
Bir kişinin ismi veya adresinin açıklanması, bu eylem rahatsız edici olsa bile, yasal olarak tanımlanmış herhangi bir suça uymaz. Sıkça duyulan iftira suçlamaları olsa da, iftira suçu için toplum içindeki itibarın düşmesi zorunlu bir şarttır, bu yüzden sadece isim veya adresin açıklanması genellikle iftira suçunu oluşturmaz.
Yine de, bir kişinin ismi veya adresinin açıklanması, başka bir suç eylemi (tehdit, takip etme davranışı vb.) ile birlikte gerçekleşirse, farklı bir suçtan sorumlu tutulabilir.
Gizlilik Haklarının İhlali Kabul Edilebilir
Ad ve adres gibi kişisel bilgiler, gizlilik kapsamında korunması gereken bilgilerdir ve kişinin rızası olmadan açıklanması durumunda, gizlilik haklarının ihlali olarak kabul edilebilir.
Bir suç teşkil etmese bile, gizlilik haklarının ihlali, Türk Medeni Kanunu’nda haksız fiil olarak kabul edildiğinden, zararın tazmin edilmesi talep edilebilir.
Özellikle, internet üzerinde adresin açıklanması, gizlilik ihlali olarak kabul edilme olasılığı yüksek olan durumlardan biridir. Ancak, sadece adres veya adın açıklanması durumunda, tazminat miktarı yüksek olmayacaktır.
Ayrıca, tazminat talebinde bulunabilmek için, gönderinin yazarının tespit edilmesi gerekmektedir. Bu, gönderenin bilgi açıklama talebinin yapılmasını gerektirir ve hukuki bilgisi olmayan kişiler için kolay bir işlem değildir.
Gizlilik ile ilgili haklar, Japon Anayasası’na dayanan temel insan haklarından biridir. Detaylar için lütfen Japon Anayasası’nın 13. maddesine bakınız.
Referans: Japon Anayasası[ja]
Gizlilik Haklarının İhlal Edilmediği Durumlar da Olabilir
Gizlilik hakkı önemli bir haktır, ancak kişisel bilgilerin açıklanmış olması her zaman bir ihlal olarak kabul edilmez. Aşağıdaki durumlarda, gizlilik hakkının ihlal edilmediği durumlar da olabilir:
- Kişinin bilgiyi açıklamayı kabul ettiği durumlar: Kişinin rızası varsa, bu gizlilik hakkının ihlali sayılmaz.
- Açıklanan bilginin kamusal bir niteliği varsa ve kamu yararına hizmet ediyorsa: Örneğin, bir politikacının yolsuzluk şüphesi gibi toplumsal olarak önemli bilgiler, kamu yararına hizmet ettiği düşünülebilir.
- Bilgi açıklamanın meşru bir gerekçesi varsa: Haber kuruluşlarının meşru haber toplama faaliyetleri kapsamında bilgiyi açıklaması gibi, meşru bir neden varsa bu gizlilik hakkının ihlali sayılmaz.
- Kişisel gizlilik bilgilerinin açıklanmamasının yararından ziyade, genel halkın ilgili bilgiyi öğrenme hakkının üstün geldiği durumlar: Özellikle kamusal ve kamu yararı yüksek olan bilgilerde bu durum geçerlidir. Örneğin, bir kişinin suç geçmişi, halkın bilme hakkının gizlilik hakkından daha öncelikli olduğu durumlarda, açıklanması veya yayınlanması gizlilik hakkının ihlali sayılmaz.
Özellikle, kamusal ve kamu yararı yüksek olan bilgiler, gizlilik hakkı ile halkın bilme hakkının çatıştığı zorlu bir konudur. Kişinin suç geçmişi, bu konunun tipik bir örneğidir ve açıklanması veya yayınlanması çoğu durumda gizlilik hakkının ihlali sayılmaz.
Gizlilik hakkı önemli bir haktır, ancak her zaman korunacak diye bir şey yoktur. Bilginin içeriği ve açıklanma durumuna göre, gizlilik hakkının sınırlanabileceği durumları anlamak önemlidir. Gizlilik hakkı ile ilgili olarak aşağıdaki makalede de açıklamalar bulabilirsiniz.
İlgili makale: Gizlilik Hakkını Ayrıntılı İnceleme. İhlalin Üç Temel Şartı[ja]
Belirlenmiş Adresin Yayınlanması Durumunda Yapılacaklar
İnternet üzerinde kişisel adresinizin ifşa edilmesi durumunda nasıl bir yol izlemeniz gerektiğini açıklıyoruz. Etkili yöntemler arasında “silme talebinde bulunmak”, “gönderiyi paylaşan kişiyi tespit etmek” ve “tazminat (zarar ödemesi ve manevi tazminat) talep etmek” bulunmaktadır.
Yayınlanan Medyadan Silme Talebinde Bulunmak
İnternet üzerinde adresiniz gibi kişisel bilgileriniz ifşa edildiğinde, ilk yapmanız gereken şey, bu bilgilerin yayınlandığı medya platformlarına (SNS, forumlar, web siteleri vb.) silme talebinde bulunmaktır. Birçok site, kişisel bilgilerin paylaşılmasını yasaklayan kullanım şartları belirlemiştir. Site kurallarına uygun olarak silme talebinde bulunursanız, talebinizin kabul edilme ihtimali yüksektir.
Silme talebinin işleyişi ve kuralları siteye göre değişiklik gösterir. İlk olarak, sorunlu paylaşımın yapıldığı sitenin kullanım şartlarını kontrol edin ve orada belirtilen silme talebi yöntemine göre hareket edin. Çoğu durumda, silme talepleri için özel bir form hazırlanmıştır.
Silme talebinde bulunurken aşağıdaki bilgileri net bir şekilde belirtin:
- Adresinizin ifşa edildiği paylaşımın URL’si
- Adresinizi doğrulayabilecek bir belge (ehliyet vb.)
- Silinmesini istediğiniz neden
Siteye bağlı olarak, işlemlerin tamamlanması zaman alabilir; ancak, ısrarlı bir şekilde silme talebinde bulunmaya devam etmek önemlidir.
İnternet Üzerinden Yapılan Paylaşımlarda Gönderenin Bilgilerinin Açığa Çıkarılması
İnternet üzerinde adres bilgileri paylaşılan kişilerin sorumluluğunu sorgulamak için öncelikle gönderenin kimliğini belirlemek gerekmektedir. Kimlik belirleme genellikle, paylaşımın yapıldığı siteye ve gönderenin kullandığı internet servis sağlayıcısına bilgi açıklama talebinde bulunarak gerçekleştirilir.
Bilgi açıklama talebinin işlemleri, mahkeme aracılığıyla yürütülen bir hukuki süreçtir ve bireysel olarak bu süreci yönetmek zor olabilir. Bir avukata danışarak uzman desteği almanız önemlidir.
Gönderenin kimliğinin belirlenmesine kadar olan süreç aşağıdaki gibidir:
- Adresin paylaşıldığı siteye gönderenin IP adresinin açıklanması talebi: Öncelikle, paylaşımın yapıldığı siteye gönderenin IP adresinin açıklanması talep edilir. Bazı sitelerde, mahkemenin geçici tedbir kararı gerekebilir.
- IP adresinden internet servis sağlayıcısının belirlenmesi: Açıklanan IP adresi üzerinden, gönderenin kullandığı internet servis sağlayıcısı belirlenir.
- İnternet servis sağlayıcısına gönderenin kişisel bilgilerinin açıklanması talebi: Belirlenen internet servis sağlayıcısına, gönderenin kişisel bilgilerinin (isim, adres vb.) açıklanması talep edilir. Bu durumda da çoğunlukla mahkeme kararı gerekmektedir.
- Gönderenin kimliğinin belirlenmesi: Açıklanan bilgilerden yola çıkarak gönderenin kimliği belirlenir.
Reiwa 4 (2022) yılının 1 Ekim’inden itibaren, yenilenen Japon İnternet Servis Sağlayıcıları Sorumluluk Sınırlama Yasası ile gönderenin bilgilerinin açığa çıkarılması süreci basitleştirilmiş ve mağdur tarafın yükü hafifletilmiştir. Gönderenin kimliğinin belirlenmesi, tazminat talebi gibi hukuki işlemler için çok önemlidir. Uzman desteği alarak uygun işlemleri yürütün. Bilgi açıklama talebiyle ilgili detaylı bilgi için aşağıdaki makalede de açıklamalar bulabilirsiniz.
Medeni Sorumluluk Olarak Tazminat ve Manevi Tazminat Talebinde Bulunmak
Özel hayatın gizliliği ihlal edildiğinde, yaşanan manevi acı veya maddi kayıplar için tazminat ve manevi tazminat talep edilebilir.
Özellikle, adres gibi kişisel bilgilerin tekrar tekrar paylaşılması veya bu paylaşımların açığa çıkması sonucu gerçek zararların meydana gelmesi durumunda, tazminat ve manevi tazminat talepleri caydırıcı bir etki olarak da işlev görebilir. Gizliliğiniz ihlal edildiğinde, bir avukata danışarak uygun önlemleri almanızı tavsiye ederiz.
Adres Belirlemeyle İlgili Hukuki Sorumluluğun Takibi Konusunda Dikkat Edilmesi Gerekenler
Mağdur olduğunuz durumlarda, paylaşımcının adresini belirleyerek hukuki sorumluluk takibi yapmak mümkündür; ancak bu her zaman kolay olmayabilir. Hukuki sorumluluk takibi yaparken dikkat edilmesi gereken noktaları açıklıyoruz.
Adres Paylaşan Kişinin Takibi Zaman Alabilir
İnternet üzerinde adresini ifşa eden bir paylaşımcıyı belirleyip hukuki sorumluluk takibi yapabilmek için, servis sağlayıcıya gönderenin bilgilerinin açıklanmasını talep etmek gerekmektedir.
Ancak bu işlem zaman alabilir ve genellikle gönderenin bilgilerinin açıklanmasından paylaşımcının belirlenmesine kadar 6 aydan 1 yıla kadar bir süre gerekebilir. Mahkeme aracılığıyla yapılan işlemler gerektiğinden, işlemler kaçınılmaz olarak zaman alır.
Öte yandan, servis sağlayıcıların iletişim kayıtlarını saklama süresi genellikle 3 ila 6 ay arasındadır. Cep telefonu şirketleri söz konusu olduğunda ise, genellikle sadece 3 ay saklama eğilimindedirler.
Yani, paylaşımcının kimliğini belirlemek için, IP adresinin açıklanmasını talep etmek üzere olabildiğince hızlı hareket etmek zorundayız. Eğer iletişim kayıtlarının saklama süresi geçmişse, paylaşımcının kimliğini belirlemek oldukça zorlaşır.
Ceza Hukuku Açısından Suç Olarak Kabul Edilmediği İçin Danışmanlık İçin Avukata Başvurun
Yukarıda belirtildiği gibi, internet üzerinde adres ifşa etmek gizliliğin ihlali olarak kabul edilir, ancak ceza hukuku açısından bir suç olarak kabul edilmez. Bu nedenle, polise danışsanız bile genellikle şikayet kabul edilmez.
Gizliliğin ihlaline karşı mücadele, gönderenin bilgilerinin açıklanmasını talep etme ve tazminat talebi gibi birçok hukuki işlem gerektirdiğinden, uzman bilgisine sahip bir avukata danışmak çözüm için en hızlı yoldur. Kişisel olarak da bilgi açıklama talebi gibi işlemleri yapmak mümkündür, ancak hukuk bilgisi ve deneyimi olmadan işlemler zorlaşabilir veya sonuçlar yetersiz kalabilir.
Avukata danışarak aşağıdaki çeşitli destekleri alabilirsiniz:
- Duruma uygun hukuki yolların seçimi
- Karmaşık işlemlerin yerine getirilmesi
- Zarar verenle müzakere
- Tazminat talebinde destek
İnternet üzerinde adresinizin ifşa edilmesi nedeniyle sıkıntı yaşıyorsanız, öncelikle bir avukata danışın ve uzman bir tavsiye alın.
Özet: Belirli bir adresin yayınlanması durumunda avukata danışın
İnternet üzerinde adres gibi kişisel bilgilerin ifşa edilmesi, gizlilik ihlalidir ve asla kabul edilemez. Hızlı bir şekilde harekete geçmek gerektiğinden, öncelikle sakin olun ve bu makalede anlatılan yöntemleri deneyin.
- Yayınlanan platforma silme talebi: Çoğu site, kişisel bilgilerin paylaşılmasını yasaklayan kullanım koşulları belirlemiştir, bu nedenle ilk olarak site yöneticisine silme talebinde bulunun.
- Yayıncı bilgilerinin ifşa edilmesi talebi ile suçlunun tespiti: Suçluyu belirlemek ve tazminat talebi gibi hukuki işlemleri başlatmak için, yayıncı bilgilerinin ifşa edilmesi talebi gereklidir. Hızlı hareket etmek önemlidir.
- Medeni sorumluluk olarak tazminat ve manevi tazminat talebi: Ruhsal acı veya maddi kayıplar için tazminat ve manevi tazminat talep edebilirsiniz.
Kendi başınıza bu durumla başa çıkmak zor geliyorsa, tereddüt etmeden bir avukata danışın. Avukatlar, duruma uygun en iyi çözüm önerilerini sunabilirler. Özellikle aşağıdaki durumlarda avukat desteği şarttır:
- Bilgi ifşa talebi süreci karmaşık geliyorsa
- Faille müzakere etmek zor oluyorsa
- Tazminat talebi sürecini bilmiyorsanız
İnternet üzerindeki gizlilik ihlalleri ciddi bir sorundur. Yalnız başınıza bu sorunla mücadele etmeyin, uzmanların yardımını alarak uygun bir şekilde hareket edin.
Hukuk Büromuz Tarafından Sunulan Çözümler
Monolith Hukuk Bürosu, IT ve özellikle internet ile hukukun her iki alanında da zengin deneyime sahip bir hukuk firmasıdır. Son yıllarda, internet üzerinde yayılan itibar zedelenmesi ve iftira gibi bilgiler, ‘dijital dövme’ olarak adlandırılan ve ciddi zararlara yol açan bir sorun haline gelmiştir. Büromuz, ‘dijital dövme’ ile mücadele etmek için çözümler sunmaktadır. Aşağıdaki makalede detayları bulabilirsiniz.
Monolith Hukuk Bürosu’nun Uzmanlık Alanları: Digital Tattoo[ja]