eSporların Sponsor Şirketlerinin Dikkat Etmesi Gereken Hukuki Sorunlar Nelerdir? Tahmin Edilen Sözleşme Konuları da Açıklanıyor

Artık ilkokul ve ortaokul öğrencilerinin hayranlıkla baktığı meslekler arasında yer alan “Profesyonel Oyuncu” (Pro Gamer).

Japonya’da, “Japon Ödül Gösterim Yasası” gibi yasal sorunlar nedeniyle e-sporların yaygınlaşması gecikmişti. Ancak, gri alanların çözülmesiyle birlikte pazar hızla genişleyecek ve birçok profesyonel oyuncunun ortaya çıkması muhtemeldir.

Şirketler için, gelecekte umut vaat eden oyunculara veya takımlara sponsor olmak, genç demografiye kendi markalarını tanıtmalarını sağlar. Aslında, büyük şirketler de e-sporlara sponsor olarak katılmaktadır.

Bu nedenle, e-sporlara sponsor olarak giren şirketlere yönelik olarak, e-sporlara giriş sırasında hangi tür sorunların ve risklerin öngörülebileceği ve bu konulara nasıl yanıt verileceği hakkında bilgi veriyoruz.

Şirketlerin e-Sporlara Katılımı

Şirketlerin e-sporlarla ilgili olarak, oyunculara veya takımlara mali destek sağlayan bir sponsor olmak bir seçenek olabilir. Öncelikle, e-sporların ne olduğunu ve şirketlerle olan ilişkisini açıklıyoruz.

e-Sporlar Nedir?

e-Sporlar, elektronik sporların (electronic sports) kısaltmasıdır ve bilgisayar oyunlarını spor yarışmaları olarak ifade eder.

e-Sporlarda, oyuncular bireysel veya takım halinde oyun yeteneklerini yarışmalarda sergilerler. Bu durum YouTube gibi platformlarda çevrimiçi olarak yayınlanabilir ve yurtdışında, turnuva şampiyonlarının kazanabileceği büyük ödül miktarları da dikkat çekicidir.

e-Spor oyuncuları amatör veya profesyonel olarak faaliyet gösterebilir. Yurtdışı ve Japonya’da “profesyonel” tanımı biraz farklıydı.

Yurtdışında, e-sporları bir meslek olarak yapan ve mükemmel sonuçlar elde eden kişiler profesyonel oyuncu olur.

Buna karşılık, Japonya’da geleneksel olarak, Japon e-Sporlar Birliği’nin ücretli olarak verdiği profesyonel lisansı alan oyuncular profesyonel oyuncu olarak kabul edilirdi.

Bu nedenle, Japonya’da, yarışmalarda mükemmel sonuçlar elde etmiş olsalar bile, profesyonel lisansı almayanlar “profesyonel oyuncu” olarak kabul edilmez ve büyük ödül miktarlarını alamayabilirlerdi.

Şu anda, Japonya’da da, profesyonel lisans almanın gerekli olmadığı görüşü yaygınlaşmıştır.

e-Sporlar, 1990’ların sonlarından itibaren Batı’da yarışmaların düzenlenmeye başlandığı ve dünya genelinde yıllık geliri 1 milyar Yen’i aşan profesyonel oyuncuların ortaya çıktığı bir alandır. Batı dışında, Çin ve Güney Kore’de de e-sporların popüler olduğu söylenmektedir.

Japonya’da, e-sporlarda oyuncuların aldığı ödüllerin hediye gösterme yasasını ihlal edip etmediği konusunda bir tartışma vardı ve dünya genelinde e-sporlarda geç kalmış bir ülke olmuştur.

Yine de, son yıllarda, Japonya’da da e-sporlara olan ilgi artmaya başlamıştır.

Japonya’daki e-sporlar ve hediye gösterme yasası arasındaki ilişki hakkında aşağıdaki makalede daha ayrıntılı bir açıklama bulabilirsiniz.

https://monolith.law/corporate/e-sports-precautions-organizer[ja]

e-Spor ve Şirketlerin İlişkisi

e-Spor, Japonya’da da gelecekte pazarın genişlemesi beklenmektedir.

Tabii ki, e-Spor’un karlılık ve pazar büyüklüğünün genişleme potansiyeli olduğu düşünülürse, şirketlerin e-Spor’a iş olarak girmesi de artmaktadır.

Şirketlerin e-Spor’a giriş yaptığı durumlarda, oyuncuların veya takımların sponsoru olmaları da sıkça görülür. Son zamanlarda, TOYOTA veya KDDI gibi büyük şirketlerin sponsor olduğu örnekler artmaktadır.

Şirketlerin, e-Spor’un sponsoru olmanın avantajları arasında, e-Spor’un ana fan kitlesi olan genç nüfusa reklam etkisi bulunmaktadır.

Ayrıca, e-Spor’un YouTube gibi platformlarda yayınlanması nedeniyle sosyal medya vb. üzerinde yayınlanma fırsatları da çok fazla olup, bu durum internet kullanıcılarına kendi şirketlerini tanıtma beklentisini de beraberinde getirir.

e-Sporlara Giriş Yapan Şirketlerin Hukuki Riskleri ve Çözüm Önerileri

e-Sporlar, Japonya’da henüz yeni bir olgu olduğu için, bir şirketin sponsor olarak bu alana giriş yaparken risklerini önceden detaylı bir şekilde incelemesi gerekmektedir.

Bu nedenle, aşağıda e-sporlara giriş yapan şirketlerin karşılaşabileceği hukuki riskler ve bu risklere karşı alınabilecek önlemler hakkında bilgi verilmektedir.

Ayrıca, e-spor oyuncularıyla gerçekten sponsorluk anlaşması yapmayı düşünüyorsanız, aşağıdaki makalede kontrol noktaları hakkında detaylı bilgi verilmektedir.

https://monolith.law/corporate/points-e-sports-contract[ja]

Sözleşme Yapılacak Oyuncunun Reşit Olmaması

Gençlerin bilgisayar oyunlarına daha aşina olmaları ve e-sporlarda anlık tepki süresinin önemli olması nedeniyle, e-spor oyuncularının çoğunluğu gençlerden oluşmaktadır.

Bu nedenle, bir şirketin sponsorluk anlaşması yapacağı oyuncunun lise öğrencisi gibi reşit olmayan bir kişi olması nadir bir durum değildir. Ayrıca, 1 Nisan 2022’den (Gregorian takvimine göre 2022) itibaren reşit olma yaşı mevcut 20 yaşından 18 yaşına düşürülecektir.

Eğer reşit olmayan bir kişiyle sözleşme yapılırsa, Medeni Kanun’a göre, yasal vasisinin onayı olmadan sözleşme sonradan iptal edilebilir.

Dolayısıyla, bir şirketin sponsor olacağı oyuncu reşit olmayan bir kişi ise, mutlaka oyuncunun ebeveynleri gibi yasal vasisinden yazılı onay alması gerekmektedir.

Verilecek Görevlerin İçeriği Belirsiz

Bir şirket, e-sporlara sponsor olursa, oyuncuya önemli miktarda sponsorluk ücreti ödemek durumunda kalır.

Dolayısıyla, sponsorluk ücretinin karşılığı olan görevleri belirgin bir şekilde belirlemek gerekmektedir.

Görevlerin içeriği belirgin bir şekilde belirlenmemişse, sponsorluk ücretini ödedikten sonra oyuncunun beklenen aktiviteleri gerçekleştirmemesi ve hedeflenen reklam etkisinin elde edilememesi riski vardır.

Verilecek görevlerin içeriği olarak, örneğin aşağıdaki gibi durumlar olabilir:

• Sponsorun belirlediği yarışmalara katılım
• Medya görünümleri
• Oyuncunun formalarına kendi şirket logosunun eklenmesi
• Şirketin satışa sunduğu ekipmanların yarışmalarda kullanılması

Oyuncuya hangi görevlerin verileceği, sponsor şirketin bakış açısına bağlıdır. Temelde, verilecek görevler oyuncuyla yapılan görüşmeler sonucunda belirlenir.

Dolayısıyla, e-sporlara sponsor olarak giriş yapan şirketlerin, giriş yaparak ne beklediklerini belirginleştirdikten sonra, bunu verilecek görevlerin içeriğine dökmesi gerekmektedir.

Sözleşme Süresi ve Feshi Belirlenmemiş

Sponsorluk sözleşmesinde sözleşme süresi ve fesih yöntemi belirlenmemişse, fesih konusunda oyuncuyla sorun yaşanma riski vardır.

Ayrıca, sözleşme süresi çok uzun olursa, sponsor şirketin veya oyuncunun durumu değiştiğinde sözleşmeyi sonlandırmak zorlaşabilir ve bu durum her iki taraf için de dezavantajlı olabilir.

Dolayısıyla, e-spor oyuncularıyla yapılan sponsorluk sözleşmelerinde, mutlaka sözleşme süresi hakkında bir madde bulunmalıdır.

Ayrıca, sözleşme süresi hakkında, örneğin 6 ay veya 1 yıl gibi uzun olmayan bir süre belirlendikten sonra, her iki taraftan da süre sonuna kadar fesih niyeti belirtilmezse otomatik olarak yenilenecek bir madde eklenmesi gibi çözümler düşünülebilir.

e-Sporlarda, oyuncuların genellikle amatör veya reşit olmayan kişiler olması ve oyuncu aktivitelerinin uzun süre devam etmeyebileceği durumları da göz önünde bulundurulmalıdır.

Ancak, popüler bir oyuncu veya takım söz konusu olduğunda ve sponsor olarak uzun vadeli destek sağlama isteği güçlü olduğunda, sözleşme süresi belirli bir uzunlukta olabilir.

Özet

eSporlar, gelecekte pazar genişlemesi beklenen bir alan olup, şirketler için erken aşamada katılmanın avantajları oldukça büyüktür.

Ancak, yurtdışı da dahil olmak üzere hala yarışma tarihi oldukça yeni olduğu için, çeşitli hukuki riskler barındırmaktadır.

Herhangi bir skandalın ortaya çıkması ve toplumsal bir sorun haline gelmesi durumunda, sponsor şirketlerin de itibar zararına uğrama veya marka değerinin zarar görmesi riski vardır, bu nedenle dikkatli olunmalıdır.

Bu nedenle, eSporlara sponsor olarak katılmadan önce, hukuki riskleri önceden belirlemek gereklidir. Lütfen hukuk uzmanı olan avukatlarımızla görüşün.