Oyun Uygulaması Yönetimindeki 'Japon Fon Ödeme Yasası' ve 'Japon Ödül Gösterim Yasası' Hukuki Sorunları Nelerdir?

2020 yılında çevrimiçi oyunların yerel pazar büyüklüğünün yaklaşık 1.5 trilyon yen olduğu tahmin edilmektedir. Özellikle, akıllı telefon oyun uygulamalarının büyümesi dikkat çekicidir (“Japon Reiwa 2 Yılı Sanayi Ekonomi Araştırma Komisyonu İşi (Elektronik Ticaret Piyasa Araştırması)”[ja]).

Çevrimiçi oyunlar, büyüme potansiyeli olan bir endüstri olup, tüketici sorunlarına yönelik yasal düzenlemeler de gelişmektedir.

Bu makalede, oyun uygulamalarını işleten işletmelerin özellikle bilmesi gereken ‘Japon Ödeme Hizmetleri Kanunu’ ve ‘Japon Ödül Gösterim Kanunu’ ile ilgili üç yasal sorunu ele alacağız.

Oyunlarla İlgili Bilinmesi Gereken 3 Düzenleme

Online oyun işletmeleri, kullanıcıların oyunu avantajlı bir şekilde ilerletmeleri için öğeler veya nadir karakterler satın almasını sağlamak amacıyla oyun içi para birimi çıkarabilir.

Bu, online oyun işletmelerinin gelir elde etmek için etkili bir yöntem olmasına rağmen, oyun içi para birimi çıkarırken aşağıdaki hukuki sorunlara dikkat etmek gereklidir:

• Oyun içi para birimi ve öğelere yönelik düzenlemeler (Japon Fon Ödeme Yasası)
• Oyun içi ödüllerin miktarına yönelik düzenlemeler (Japon Ödül Gösterim Yasası)
• Oyun içi gösterim yöntemine yönelik düzenlemeler (Japon Ödül Gösterim Yasası)

Kullanıcıların oyun içi öğeleri satın almak için genellikle önceden oyun içi para birimi satın alır. Bu oyun içi paranın Japon Fon Ödeme Yasası’na göre “ön ödemeli ödeme aracı” olup olmadığı, oyun işletmecileri için önemli bir sorundur (Japon Fon Ödeme Yasası Madde 3[ja]).

Ayrıca, “Bu öğeyi satın alırsanız nadir bir karakter hediye ederiz” gibi, öğe satın alma işlemine ek olarak sunulan hediyelerin miktarı, Japon Ödül Gösterim Yasası’nın üst limit düzenlemelerine uymalıdır.

Japon Ödül Gösterim Yasası’na göre düzenlemeler, oyun içi kullanıcılara yönelik abartılı ifadelere de uygulanır. Tüketicilerin yanılgıya düşmesine neden olan abartılı ifadeler, Tüketici Ajansı tarafından tekrarlanmasının önlenmesi için önlemler alınabilir ve bazen para cezası ödenmesi emredilebilir (Japon Ödül Gösterim Yasası Madde 7, Madde 8[ja]).

Oyun İçi Para ve Öğelere Yönelik Düzenlemeler

Online oyunlarda, kullanıcıların önceden satın alabileceği, para gibi kullanılabilen jeton veya puanlar için bir sistem oluşturulabilir. Bu sistem, oyun işletmecileri için etkili bir gelir elde etme yöntemidir. Ancak, oyun içi paranın Japon ‘Fon Transferi Yasası’ (Funds Transfer Act) kapsamında düzenlemeye tabi olup olmadığı, işletmeciler için çok büyük bir sorun olabilir.

Oyun İçi Para ve Öğelerin ‘Ön Ödemeli Ödeme Aracı’ Olup Olmadığı

Kullanıcıların kullandığı oyun içi paranın ‘Ön Ödemeli Ödeme Aracı’na dahil olup olmadığı, ‘Fon Transferi Yasası’na göre düzenlemeye tabi olacaktır.

‘Ön Ödemeli Ödeme Aracı’, kullanıcıların önceden ödediği bir miktar üzerinden verilen ve para yerine kullanılan değerli belgelerdir, örneğin hediye çekleri veya bira kuponları gibi.

Oyun içi paranın, ön ödemeli ödeme aracına dahil olup olmadığını belirleyen üç kriter aşağıdaki gibidir:

• Değerin Saklanması: Para veya diğer mülkiyet değerlerinin kaydedilmiş veya saklanmış olması
• Karşılık İçin Verilme: Karşılığında bir değer alınarak verilmiş olması
• Hakların Kullanılması: Ödeme veya benzeri işlemlerde kullanılabilmesi

Örneğin, ‘100 jeton’ veya ’50 puan’ gibi bir miktar veya sayının kaydedildiği ve bu miktarın kullanıcıların önceden ödediği nakit veya benzeri bir karşılıkla elde edildiği ve oyun içi öğelerle değiştirilebilecek bir özelliğe sahip olduğu durumlarda, ‘oyun içi para’, bir ön ödemeli ödeme aracı olarak kabul edilebilir.

Ön Ödemeli Ödeme Aracının Düzenlemeleri

Oyun içi paranın ‘Fon Transferi Yasası’na göre ön ödemeli ödeme aracı olarak kabul edilmesi durumunda, aşağıdaki üç yükümlülük ortaya çıkar:

• Gösterim Yükümlülüğü
• Depozito Yükümlülüğü
• Periyodik Raporlama Yükümlülüğü

Ön ödemeli ödeme aracı olarak kabul edilmesi durumunda, işletmeciler, belirli bilgileri site içinde veya benzeri yerlerde gösterme yükümlülüğüne sahip olurlar ve düzenli olarak raporları idari makamlara sunarlar ve bu makamların denetimine tabi olurlar.

İşletmeciler için en önemli sorun, depozito yükümlülüğüdür. ‘Fon Transferi Yasası’nın 14. maddesi[ja], ön ödemeli ödeme aracının kullanılmayan bakiyesinin belirli bir tarihte 10 milyon yen’i aşması durumunda, ‘Emanet Fonu’ olarak kullanılmayan bakiyenin yarısının en yakın Adalet Bakanlığı’na depo edilmesini zorunlu kılar.

Ön Ödemeli Ödeme Aracı Düzenlemelerinin Sorunları ve Kaçınma Yolları

Oyun içi paranın ön ödemeli ödeme aracı olarak kabul edilmesi durumunda, ‘depozito yükümlülüğü’ kullanıcıları koruma amacı güder. Şirketin iflası gibi durumlarda hizmet aniden sonlandığında, satın alınan oyun jetonları gibi öğelerin kullanılabileceği bir yer veya fırsat kalmaz. Bu durumda, tüketiciler, önceden oyun içi paraya dönüştürdükleri nakit miktarı kadar ürün alamazlar.

Kullanıcıları bu tür risklerden korumak için, ön ödemeli ödeme aracı ihraç edenlere depozito ödeme yükümlülüğü getirilmiştir. Eğer bir durum oluşursa, bu depozito fonundan tüketicilere para iadesi yapılır. Ancak, bu depozito yükümlülüğü, oyun işletmecileri için büyük bir yük oluşturur. Emanet fonu olarak dondurulan nakit, işletmeler için hayati bir sorun olabilir.

‘Fon Transferi Yasası’nın 4. maddesinin 2. fıkrası, ‘ihraç tarihinden itibaren belirli bir süre içinde sınırlı kullanım hakkı olan’ öğeleri, ön ödemeli ödeme aracına yönelik düzenlemelerin uygulanmasından muaf tutar. ‘Fon Transferi Yasası Uygulama Yönetmeliği’nin 4. maddesinin 2. fıkrasına göre, bu süre 6 aydır. Yani, oyun içi para veya puanların geçerlilik süresini 6 ay içinde belirlerseniz, emanet fonu depozitosu nedeniyle oluşan nakit dondurmayı önleyebilirsiniz.

Oyun İçi İkincil İçerikler ‘Ön Ödemeli Ödeme Aracı’na Dahil Midir?

Özellikle ‘ikincil içeriklerin’, ‘Fon Transferi Yasası’na göre ‘ön ödemeli ödeme aracı’na dahil olup olmadığı düşünülebilir.

İkincil içerikler, oyun içi paranın kullanıldığı öğeler veya ikincil paraları içerir. Eğer bu ‘ön ödemeli ödeme aracı’ kriterlerine uyuyorsa, oyun içi para gibi depozito yükümlülüğü doğabilir.

2016 yılında, ücretsiz bir iletişim uygulamasındaki bulmaca oyununun ikincil içeriği olan ‘hazine sandığı anahtarı’, Kanto Maliye Bürosu tarafından ‘Fon Transferi Yasası’na göre ön ödemeli ödeme aracı olarak kabul edildi. ‘Hazine sandığı anahtarı’, oyun içindeki ‘hazine sandığı’nı açabilen bir öğeydi ve sandıkta oyunu avantajlı bir şekilde ilerletmek için çeşitli öğeler bulunuyordu. Bu ‘hazine sandığı anahtarı’, uygulama içindeki ‘ruby’ para birimi ile satın alınan ikincil bir içerikti, ancak bu durumda, ‘hazine sandığı anahtarı’ ön ödemeli ödeme aracı olarak kabul edildi ve işletmeciye depozito yükümlülüğü getirildi.

Yine de, işletmelere ağır bir yük getiren depozito yükümlülüğüne rağmen, ikincil içeriklerin ön ödemeli ödeme aracı kapsamına girip girmediğine dair net bir kriter belirlenmemiştir.

Oyun İçindeki Ödüllerin Miktarına İlişkin Düzenlemeler

Oyun içinde, kullanıcılara yönelik promosyonlar olarak, hediye etkinlikleri düzenlenebilir. Bu hediyeler, Japon “Ödül Gösterim Yasası”na (“Keihin-rui”) tabi olabilir ve bu durumda hediye fiyatının üst sınır düzenlemesi uygulanır.

Oyun İçindeki Hediyelerin “Ödül Türleri”ne Dahil Olup Olmadığı

Oyun içindeki hediye etkinliklerinin “Ödül Türleri”ne dahil olması, aşağıdaki koşulların karşılanması durumunda geçerlidir:

• Müşterileri çekmek için bir araç olarak sunulur
• Ürün veya hizmet alımlarıyla birlikte sunulur
• Mal, para veya diğer ekonomik faydaları içerir

Örneğin, “Bu tarihte bu öğeyi satın alırsanız nadir bir karakter hediye ederiz” şeklinde bir hediye etkinliği düzenlendiğinde, “öğe satın alma” işlemi karşılığında “nadir karakter hediyesi” gibi başka bir ekonomik fayda sunulduğu düşünülür ve bu durum “Ödül Türleri”ne dahil olur.

“Ödül Türleri”ne Dahil Olduğunda Uygulanan Düzenlemeler

Tesadüfi bir unsur içermeyen ve işlemlerle birlikte sunulan ödül türlerine “Toplam Ödül” denir ve yukarıda belirtilen “nadir karakter” bu kategoriye girer.

Toplam Ödüller, aşağıdaki gibi üst limit düzenlemelerine tabidir:

• İşlem miktarı 1.000 yen’den azsa, ödülün üst limiti 200 yen’dir
• İşlem miktarı 1.000 yen veya daha fazla ise, ödülün üst limiti işlem fiyatıdır

Bu üst limit standardına göre, oyun içinde 2.000 yen’lik bir öğeyi satın alan kullanıcılara sunulan nadir karakterin 400 yen’den az olması gerekmektedir.

Ancak, belirli bir öğeyi tamamladığınızda başka bir öğeyi elde edebileceğiniz, yani “Kompu Gacha” olarak bilinen mekanizma, miktarına bakılmaksızın sunulması yasaktır.

Referans: Online Oyunlarda “Kompu Gacha” ve Ödül Gösterim Yasası’nın Ödül Düzenlemeleri Hakkında | Tüketici Ajansı[ja]
İlgili Makale: Kompu Gacha’nın Yasadışı Olma Nedeni ve Ödül Gösterim Yasası ile İlişkisi – Monolith Hukuk Bürosu[ja]

Oyun Gösterim Yöntemlerine İlişkin Düzenlemeler

Ödül Gösterim Yasası (Japanese Premiums and Representations Act), oyun içindeki gösterim yöntemlerine ilişkin düzenlemeler de getirmektedir.

Gerçek durumdan daha iyi görünmesini sağlayan abartılı ifadeler veya “Şimdi alınmazsa zarar edersiniz” şeklinde kullanıcıların satın alma isteğini körükleyen ifadeler, aşağıdaki gibi Ödül Gösterim Yasası’nın düzenlemelerine tabidir.

Gerçek Durumdan Daha İyi Göründüğünü İfade Eden ‘Mükemmel Yanılgı Gösterimi’ ve ‘Avantajlı Yanılgı Gösterimi’

Oyun içindeki ifadelerde, gerçekte olduğundan daha üstün veya avantajlı olduğunu kullanıcıların yanılgıya düşebileceği ‘Mükemmel Yanılgı Gösterimi’ ve ‘Avantajlı Yanılgı Gösterimi’, Ödül Gösterim Yasası ile düzenlenmiştir.

2018 yılında (Gregorian takvimine göre), nadir karakterlerin ortaya çıkma oranının sadece %0.333 olmasına rağmen, bunun %3 olarak gösterilmesi ‘Avantajlı Yanılgı Gösterimi’ne girer ve Tüketici Ajansı, uygulama dağıtıcısına tekrarlanmaması için tedbir emri vermiştir.

Sadece ‘ücretsiz’ demek yerine, ‘indirme ücretsiz’ veya ‘öğeler için ödeme gereklidir’ gibi, ücretsiz kapsamını ve ödeme gerektiren öğeleri belirtmek gereklidir.

Özel Fiyat Olarak Gösterilen ‘Çift Fiyat Gösterimi’

Sınırlı süreli özel fiyat olarak gösterilen ‘Çift Fiyat Gösterimi’ne de dikkat etmek gereklidir.

Çift Fiyat Gösterimi, normalde 1.000 yen olan bir ürünü bu sefer sadece 100 yen yaparken, özel fiyatı vurgulamak için 1.000 yen’i çizerek silip 100 yen eklemek gibi bir gösterim yöntemidir. Bu, çok etkili bir fiyat gösterim yöntemidir ve oyun dışında da sıkça kullanılır.

Ancak, gerçekte 1.000 yen olarak satışı yapılmış bir geçmişi yoksa, bu gösterim ‘Ödül Gösterim Yasası İhlali’ne girer. Ayrıca, satış geçmişi olsa bile, orijinal fiyatla satıldığı dönem veya zaman dilimine bağlı olarak ihlal olarak kabul edilebilir.

Adil Ticaret Komisyonu, ‘Haksız Fiyat Gösterimine İlişkin Ödül Gösterim Yasası Üzerine Düşünceler[ja]‘da, orijinal fiyatın çift gösteriminin kabul edilebilir koşulları olarak aşağıdaki gibi karar kriterlerini belirtmiştir.

• Satış zamanından geriye doğru son 8 hafta içinde, orijinal fiyatla satışın yarıdan fazla bir süreyi kapsaması
• Orijinal fiyatla son satışın üzerinden 2 haftadan fazla zaman geçmemiş olması

Özet: Oyun Uygulaması Yayınlamadan Önce Bir Avukata Danışın

Online oyunlar, Japon Fon Transferi Yasası veya Japon Ödül Gösterme Yasası ile ilgili sorunları tam olarak anladıktan sonra yayınlanmalıdır.

Her iki yasaya da aykırı olması durumunda, idari yaptırımlar veya para cezaları ödeme emri alabilirsiniz. Özellikle, oyun içi para biriminin Japon Fon Transferi Yasası kapsamındaki ön ödemeli ödeme yöntemine uygun olması durumunda, büyük miktarda teminat yatırmanız gerekebilir.

Ayrıca, online oyunlara yönelik yasal düzenlemelerde hala belirgin standartlar belirlenmemiş olabilir. Oyun uygulamasını yayınlarken, idari yönergeler ve pratik örnekler hakkında uzman bilgisi olan bir avukata danışmanızı öneririz.

Büromuz Tarafından Alınan Önlemler

Monolith Hukuk Bürosu, özellikle IT ve internet hukuku olmak üzere hukukun çeşitli alanlarında yüksek uzmanlığa sahip bir hukuk firmasıdır. Günümüzde, akıllı telefon oyunları pazarı hızla genişlemekte ve hukuki denetim ihtiyacı giderek artmaktadır. Büromuz, çeşitli ‘Japon hukukları’ düzenlemelerini göz önünde bulundurarak, mevcut veya başlatmayı planladığınız işletmelerle ilgili hukuki riskleri analiz eder ve işletmeyi durdurmadan yasalara uygun hale getirmeye çalışır. Ayrıntılar aşağıdaki makalede belirtilmiştir.

Monolith Hukuk Bürosu’nun hizmet verdiği alanlar: ‘Japon Sistem Geliştirme İlgili Hukuk'[ja]