IT Şirketlerinin Ünlülerle Yaptığı Reklam Sözleşmelerinde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

IT şirketlerinin büyüme ve ilerleme sürecinde, “kurumsal reklamlar” ve “ürün reklamları” gibi araçlar, toplumsal itibar, tanınma ve marka imajını artırmak için etkili yöntemler olarak kullanılabilir.

Bu süreçte, popüler sanatçılar veya aktörlerin kullanılması, reklamların dikkat çekiciliğini artırır ve şirketin/ürünün imajını iyileştirme etkisi yaratır. Ancak, fotoğraf veya video kullanımında hata yapılırsa, tazminat talepleriyle karşılaşılabilir.

İşte bu yüzden, bu sefer IT şirketlerinin sanatçılarla imzaladığı reklam sözleşmelerinin önemli maddelerine dikkat etmeleri gereken noktaları ayrıntılı bir şekilde açıklıyoruz.

Reklam Sözleşmelerinde Önemli Olan “Publicity Hakkı”

Popüler bir ünlü bir ürünün reklamında yer aldığında, o ürünün satışları artar. Bunun nedeni, ünlülerin isimlerinin ve portrelerinin müşterileri çekme gücü, yani “ekonomik değeri” olmasıdır.

Bireylerin isimlerini ve portrelerini hukuki olarak koruyan ve izinsiz kullanımını engelleyen haklara “Publicity Hakkı” denir. Eğer bir üçüncü taraf, kişinin izni olmadan fotoğrafını bir ürünün reklamında kullanırsa, bu durum Publicity Hakkı’nın ihlali olarak kabul edilir ve bu durumda tazminat talepleri, satışın durdurulması, ürünün imhası ve özür reklamları gibi taleplerle karşılaşabilirsiniz.

Reklam sözleşmeleri, doğrudan ünlülerin reklamda yer alma karşılığı alacakları ücreti ve diğer koşulları belirler. Ancak en önemli nokta, Publicity Hakkı’nın kapsamı, süresi, bölgesi vb. konularında hak sahibi olan kişinin (veya bağlı olduğu yönetim şirketinin) kullanım iznini almak olacaktır.

“Publicity Hakkı İhlali” hakkında daha fazla bilgi almak isteyenler, aşağıdaki makalede detaylı olarak anlatılmıştır. Lütfen bu makaleyi de inceleyiniz.

https://monolith.law/reputation/case-of-infringement-publicity-right[ja]

Reklam Yayın Sözleşmesinin Kontrol Noktaları

Buradan itibaren önemli maddeler hakkında, örnek bir sözleşme üzerinden kontrol noktalarını ayrıntılı bir şekilde açıklayacağız, ancak genel bir biçimde, sözleşme; reklam veren, eğlence prodüksiyonu ve reklam ajansı (reklam temsilcisi) olmak üzere üç taraf arasında yapılmaktadır.

※ Sözleşme tarafları, reklam veren (A), eğlence prodüksiyonu (B), reklam ajansı (C) olmak üzere üç taraftır, sözleşme metninde yer alan B’nin bağlı olduğu eğlence sanatçısı (D) olarak belirtilmiştir.

Portre ve İsim Kullanımı İzinlerinin Kapsamı

Madde 4 (Reklam Kullanım İzni)

B tarafı, A ve C’nin, D’nin sesi, ismi (imza dahil), portresi (B’nin onayladığı karikatürler, figürler vb. dahil), özgeçmişi vb. (bundan sonra “D’nin portre hakları vb.” olarak anılacaktır) kullanımını, aşağıdaki maddelerde belirtilen medya araçları için kabul eder. Ancak, indirilebilir medya ve ahlaka aykırı içerik içeren zararlı siteler hariçtir.
① Televizyon ve radyo reklamları (BS yayınları, CS yayınları, CATV vb. dahil)
② İç ve dış mekan reklamları, ulaşım reklamları (sokak vizyonları, sinema reklamları, tren içi kanallar vb. dahil)
③ İletişim ağı reklamları (WEB siteleri, banner reklamları, akıllı telefon uygulamaları vb. dahil)
④ Gazete, dergi, poster, katalog, broşür, POP, direkt posta vb. basılı reklam materyalleri
⑤ Film ve slayt reklamları
⑥ Halkla ilişkiler
⑦ Premium ve yenilikçi ürünler
⑧ A’nın şirket tanıtımı, iş raporları, şirket tarihçesi vb. kayıtlar
⑨ Çeşitli ticari konferanslara katılım ve başvurular, CM özel programları, makaleler vb. sunumlar
⒉ A, D’nin portre haklarını vb. kullanımı için her seferinde, C aracılığıyla B’den önceden izin alacaktır.

Bu madde, reklam sözleşmelerinde özellikle önemli bir maddedir ve potansiyel olarak kullanılabilir medya türlerinin tümünün listelenmesi, sanatçı ajansları ile yaşanabilecek sorunları önlemek için gereklidir.

Kontrol Noktası 1

Bu maddenin ilk bölümünde “aşağıdaki maddelerde belirtilen medya araçları için kullanımını kabul eder.” ifadesi kullanılmıştır, ancak bu durumda kullanım ücreti ve kullanım sayısı belirli değildir.

Reklam sözleşmelerinde, “performans” için bir ücret ödenir, ancak üretilen “reklamın kullanımı” genellikle ücretsizdir. Bu nedenle, “aşağıdaki maddelerde belirtilen medya araçları için, ücretsiz ve sınırsız (veya sınırsız kullanım frekansı ile) kullanımını kabul eder.” şeklinde düzeltme yapılması önerilir.

Kontrol Noktası 2

Madde 1, alt madde 6’da “Halkla İlişkiler” belirtilmiştir, ancak günümüzde SNS’nin kullanımı halkla ilişkiler faaliyetleri için vazgeçilmez hale gelmiştir. Bu nedenle, “Twitter, YouTube, Facebook, LINE vb. SNS’lere gönderme dahil” ifadesinin eklenmesi önerilir.

Kontrol Noktası 3

Madde 2’de, “D’nin portre hakları vb.” için “her kullanım amacı için önceden izin alınır” belirtilmiştir, ancak önceki bölümde zaten kullanım izni alınmıştır, bu nedenle bu madde silinmelidir.

Eğer bu, bir raporlama yükümlülüğü hükmü ise, “A, madde 1’deki maddelerde belirtilen D’nin portre hakları vb. kullanımı hakkında her ○ ayında, C aracılığıyla B’ye rapor sunacaktır.” gibi, reklamverenin yükünün az olacağı bir yöntem seçilmelidir.

Rakip Şirketler ve Ürünlerle İlgili Yayın Yasağı

Madde 6 (Rekabet Yasağı)

B tarafından, bu sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren kullanım süresi sona erene kadar, aşağıdaki maddelerde belirtilen reklam ve promosyon faaliyetlerinde C’nin yayınlanmasına veya C’nin portre haklarının kullanımına izin verilmeyecektir.
① A’nın ana işi olan muhasebe sistemi geliştirme, işletme ve satış ile aynı veya benzer işleri yürüten üçüncü tarafın reklam ve tanıtımı
② A’nın ana ürünü olan XX Muhasebe Sistemi ile aynı veya benzer ürünleri hedefleyen üçüncü tarafın reklam ve tanıtımı.

B, C’nin portre haklarını üçüncü tarafın reklam ve tanıtımında kullanma izni verdiğinde, söz konusu reklam ve tanıtımın önceki maddelerde belirtilen durumlara uygun olup olmadığı belirsiz olduğunda, önceden D’ye bildirir ve bu durumun kabul edilip edilmeyeceği konusunda A, B ve D arasında görüşülerek karar verilir.

C’nin asıl olarak televizyon, radyo programları, tiyatro, konserler vb. yerlerdeki performansları, A ile rekabet eden üçüncü tarafın tek başına sponsorluğu dışında, bu maddeye tabi olmayacaktır.

Kontrol Noktası 1

İlk maddenin birinci fıkrasında belirtilen “rakip şirketlere karşı kısıtlama”, başka bir deyişle, C’nin portre haklarının A tarafından tek başına kullanılacağı anlamına gelir.

Bu hüküm, ünlü C’nin ekonomik faaliyetlerini büyük ölçüde kısıtlar ve “özel sözleşme ücreti” talep edilme olasılığı vardır, bu nedenle maliyet etkinliğini dikkatlice değerlendirmenizi ve karar vermenizi öneririz.

Kontrol Noktası 2

İlk maddenin ikinci fıkrasında belirtilen “rakip ürünlere karşı kısıtlama”, “rakip şirketlere karşı kısıtlama”dan daha sınırlıdır, ancak yine de ünlü C’nin ekonomik faaliyetlerini etkiler ve “özel sözleşme ücreti”nden daha düşük olmasına rağmen “kısıtlama ücreti” talep edilme olasılığı vardır.

“Özel sözleşme ücreti” veya “kısıtlama ücreti” talep edilip edilmeyeceği, ünlünün tanınırlığı ve ödeme miktarına bağlı olarak değişir, bu nedenle reklam stratejisi ve bütçeyi göz önünde bulundurarak B ve D ile önceden yeterince görüşme yapmanız gerekmektedir.

Sözleşme Ücreti ve Performans Ücreti

Madde 7 (Karşılık)

C, B’ye, bu sözleşmenin sözleşme ücreti olarak X TL (KDV ve yerel tüketim vergisi hariç), TVCM çekimi ve still fotoğraf çekimi performans ücreti olarak Y TL (KDV ve yerel tüketim vergisi hariç) ödemek üzere, belirtilen tarihe kadar B’nin belirttiği banka hesabına havale yapar.

Madde 4’ün 1. fıkrasının 8. ve 9. bentleri için, bu kullanım süresi sona erdikten sonra bile kullanım ücreti alınmayacaktır.
(Aşağıdaki metinler atlanmıştır)

Kontrol Noktası

“Madde 4’ün 1. fıkrasının 8. ve 9. bentleri”, A’nın şirket broşürleri ve çeşitli CM konferanslarına katılım gibi kullanımları ifade eder, ancak 2. fıkradaki “bu kullanım süresi sona erdikten sonra bile kullanım ücreti alınmayacaktır” ifadesi, kullanım süresi sona erdikten sonraki kullanım izni hakkında bir bilgi vermemektedir.

Şirket broşürleri gibi materyallerin yeniden oluşturulması düşünülebileceğinden, “kullanım süresi sona erdikten sonra bile ücretsiz olarak kullanılabilir” şeklinde açıkça belirtmek daha iyi olacaktır.

Zarar Tazminatı Hakkında

Madde 10 (Zarar Tazminatı)

A, B (D dahil) ve C’den herhangi biri aşağıdaki maddelerden birine uyması durumunda, ihlal eden tarafın karşı tarafı, bu sözleşmeyi feshedebilir ve/veya uğradığı zararın tazminatını talep edebilir.
(A) B (D dahil), A’nın ve A’nın ürünlerinin imajını veya toplumsal itibarını düşüren bir eylemde bulunduğunda
(B) D’nin performansının B’nin sorumluluğuna bağlı bir sebepten dolayı mümkün olmadığı durumda
(C) Bu sözleşmeye aykırı hareket edildiğinde
(D) Bu sözleşmenin yerine getirilmesini engelleyen bir eylemde bulunulduğunda

Kontrol Noktası 1

Girişteki metinde “ihlal eden tarafın karşı tarafı” ifadesi geçmektedir, iki taraf veya iki grup arasındaki sözleşmelerde “karşı taraf” açıktır, ancak farklı pozisyonlarda üç veya daha fazla sözleşme tarafı olduğunda “diğer taraflar” veya “diğer taraf” ifadelerini kullanmalıyız.

Ayrıca, D bir sözleşme tarafı olmadığından, D’nin eylemleri sonucu zarar oluşsa bile, zarar tazminat talebini D’nin bağlı olduğu eğlence prodüksiyon şirketi (B) üzerinden yaparız.

Kontrol Noktası 2

Son zamanlarda, ünlülerin skandalları veya düşünmeden atılan tweetler büyük sorunlara yol açabiliyor, bu yüzden reklamverenlerin ve reklam ajanslarının riskini en aza indirmek için öngörülebilen durumları mümkün olduğunca kapsamak önemlidir.

Özet

Bu sefer, IT şirketlerinin ünlülerle imzaladığı reklam sözleşmelerinin kontrol edilmesi gereken noktaları, “Portre veya isim kullanım izni kapsamı”, “Rakip şirketler/ürünlerle ilgili performans yasağı”, “Sözleşme ve performans ücreti” ve “Zarar tazminatı” gibi önemli maddeler üzerinde durarak açıkladık.

Kullandığımız sözleşme örneği, reklam veren, eğlence prodüksiyonu ve reklam ajansı arasında üçlü bir anlaşmaydı, ancak prodüksiyon şirketini dahil eden dörtlü anlaşmalar gibi çeşitli durumlar mevcut. Bu nedenle, sözleşme oluştururken veya diğer taraf ile müzakere ederken, kendi başınıza karar vermek yerine, önceden uzmanlık bilgisi ve deneyimi olan bir avukata danışmanızı öneririz.

Büromuzun Sunduğu Çözümler

Monolith Hukuk Bürosu, özellikle IT ve hukuk alanlarında yüksek uzmanlığa sahip bir hukuk bürosudur.

Yardım fonları temsilciliği işinin güvenli bir şekilde kullanılabilmesi için sözleşme oluşturulması gereklidir. Büromuz, Tokyo Borsası Prime listesindeki şirketlerden girişimlere kadar çeşitli durumlar için sözleşme oluşturma ve inceleme hizmetleri sunmaktadır. Eğer sözleşme ile ilgili bir sorununuz varsa, lütfen aşağıdaki makaleye bakınız.

https://monolith.law/contractcreation[ja]