Çevrimiçi Oyunların Ücretlendirme Sistemlerinin Reklam ve Etiketleme Kanunu Kapsamında Düzenlenmesi

Online oyun sektörünün hızlı gelişimiyle birlikte, yeni tür gacha sistemleri ve ödeme yöntemleri ardı ardına ortaya çıkmaktadır.
Bu yeni iş modelleri, geleneksel tüketici koruma düzenlemeleri çerçevesine yeni zorluklar getirmekte ve özellikle reşit olmayanlar da dahil olmak üzere tüketicilerin aşırı şans oyunlarına olan ilgisini artıran mekanizmalar hakkında dikkatli bir değerlendirme yapılması gerekmektedir.
Bu tür bir durumda, özellikle dikkat çeken düzenleme konusu, birden fazla ücretli öğeyi toplayarak özel bir öğe elde etme mekanizmasıdır (sözde tamamlanmış gacha).

Bu tür zorluklara yanıt vermek için, Japonya’nın Tüketici Koruma Yasası (bundan sonra “Tüketici Koruma Yasası” olarak anılacaktır) tarafından sağlanan düzenleme çerçevesi önemli bir rol oynamaktadır.
Tüketici Koruma Yasası, tüketicilerin uygun seçim yapmasını engelleyen haksız beyanları ve ödül sunumlarını düzenleyerek tüketici çıkarlarını korumayı amaçlamaktadır.
Bu yasanın 2, 3 ve 5. maddelerine dayanarak, Tüketici İşleri Ajansı belirli düzenleme içeriklerini belirlemektedir. Bu düzenlemeler, geleneksel fiziksel mağazalardaki işlemleri öncelikle hedef almış olsa da, dijital toplumun ilerlemesiyle birlikte çevrimiçi işlemlere de uygulanacağı netleştirilmiştir.

Özellikle dikkat edilmesi gereken, ödül sınırlama bildiriminin 5. maddesinde belirtilen “kart eşleştirme” yasağıdır. Bu düzenleme, farklı türdeki biletlerin belirli bir kombinasyonunu sunarak ödül sunumunu yasaklamaktadır.
Başlangıçta, bu düzenleme fiziksel koleksiyon kartlarını hedef almış olsa da, günümüzde dijital içeriklere de uygulanmaktadır. Bu tür düzenleme genişlemesinin arka planında, dijital içeriklerde de fiziksel ödüller gibi tüketicilerin aşırı şans oyunlarına olan ilgisini artırma tehlikesinin fark edilmesi bulunmaktadır.

Bu farkındalığa dayanarak, Tüketici İşleri Ajansı, 2012 (Heisei 24) Haziran ayında yapılan uygulama standartları revizyonu ile online oyunlardaki tamamlanmış gacha’yı açıkça düzenleme konusu olarak konumlandırmıştır.
Bu düzenleme, internet üzerindeki oyunlarda, ücretli ve rastlantısallık kullanılarak öğe sunulması ve belirli birden fazla öğenin toplanmasıyla ek öğe sunulması mekanizmasını hedeflemektedir.
Bu düzenleme ile, oyun içinde nadir öğeleri birden fazla toplayarak özel karakterler veya öğeler elde etme mekanizması, ekonomik değerinin büyüklüğüne bakılmaksızın tamamen yasaklanmıştır.

Bu tür düzenlemelerin etkinliğini sağlamak için, oyun endüstrisinde de somut adımlar atılmaktadır.
Japonya Online Oyun Derneği, tamamlanmış gacha dışındaki gacha sistemleri için “Rastgele Öğe Sunumu Yönteminde Gösterim ve İşletme Kılavuzu”nu hazırlayarak kendi kendini düzenlemektedir.
Bu kılavuzda, gachadan elde edilen öğelerin türleri ve olasılıklarının gösterim yöntemleri, reşit olmayanların aşırı kullanımını önlemek için alınacak önlemler gibi somut işletme standartları belirlenmiştir.
Bu endüstri standardı, işletmelerin bilgi sağlama yükümlülüğünün fiili bir rehberi olarak işlev görmekte ve tüketici koruma açısından önemli bir rol oynamaktadır.

Bu tür düzenleme çerçevesi, yalnızca yasal düzenlemelerle sınırlı kalmayıp, online oyun endüstrisinin sağlıklı gelişimine katkıda bulunan önemli bir önlem olarak değerlendirilmektedir.
Özellikle, reşit olmayanların aşırı harcamalarını önlemek ve oyunun eğlencesini korurken uygun tüketici korumasını sağlamak açısından önemi büyüktür.

Tüketici koruması ve endüstrinin sağlıklı gelişimi dengesini göz önünde bulundurarak, yeni zorluklara yanıt vermek için sürekli olarak değerlendirmeler yapılmaktadır.
“Kart eşleştirme”ye karşılık gelen mekanizma, ödülün değerine bakılmaksızın tamamen yasaklanmış olup, bu düzenleme, tüketicilerin öğe toplamaya aşırı derecede kapılmasını önlemek için bir önlem olarak sıkı bir şekilde uygulanmaktadır.
Oyun işletmecileri, yeni gacha sistemleri tasarlarken bu düzenlemeye aykırı olmamak için önceden yasal bir doğrulama yapmalıdır.

Sonuç olarak, tamamlanmış gacha’nın uygulanması Tüketici Koruma Yasası ihlali olacağından, sistem tasarımı sırasında dikkatli olunması gerekmektedir.
Ayrıca, diğer gacha sistemleri için de endüstri kılavuzlarına uygun bir işletme gerekmektedir.
Gelecekte de, tüketici koruması ve sağlıklı bir oyun kültürünün gelişimini hedefleyen çabaların devam etmesi beklenmektedir.

〔Kaynak〕 “Ödüller Yoluyla Ödül Türlerinin Sunumuna İlişkin Konuların Sınırlamaları”nın Uygulama Standartları (28 Haziran 2012 Tüketici İşleri Ajansı Başkanı Genelgesi No. 1) (Özet)

4. Bildirim Beşinci Madde (Kart Eşleştirme) Hakkında

(1) Aşağıdaki durumlar, bildirim beşinci maddenin kart eşleştirme yöntemine girer. Cep telefonu terminalleri veya bilgisayar terminalleri gibi cihazlar aracılığıyla internet üzerinde sunulan oyunlarda, oyun kullanıcılarına, oyun içinde kullanılabilecek öğeler gibi öğelerin türünün rastlantısallık kullanılarak belirlendiği bir yöntemle ücretli olarak sunulması durumunda ve belirli iki veya daha fazla farklı türde öğeyi bir araya getiren kullanıcılara, örneğin oyun içinde düşmanlarla savaşan karakterler veya oyuncunun avatarı olarak adlandırılan karakterin sanal ortamda yaşadığı odayı süslemek için kullanılabilecek öğeler gibi oyun içinde kullanılabilecek öğeler veya diğer ekonomik faydalar sunulduğunda.

(2) Aşağıdaki durumlar, bildirim 5. maddenin kart eşleştirme yöntemine girmez. 

A. Farklı türdeki biletlerin belirli bir kombinasyonunun sunulması istense de, işlem tarafının ürün satın alırken yaptığı seçimle bu kombinasyonu tamamlayabilmesi durumu (kart eşleştirme dışındaki ödüllere de girmez, ancak “genel tüketicilere yönelik ödül türlerinin sunumuna ilişkin konuların sınırlamaları” ve diğer bildirimlerin düzenlemelerine tabi olabilir).

B. Bir puan bileti, iki puan bileti, beş puan bileti gibi farklı puanların gösterildiği biletler verilmesi ve toplam belirli bir puana ulaşıldığında, puana göre ödül türlerinin sunulması durumu (kart eşleştirmeye girmez, ancak satın alma sırasında kaç puanlık biletin bulunduğu bilinmiyorsa, ödül yöntemi olarak kabul edilir (bu uygulama standardının 1. maddesi (4) referans alınır). Bu biliniyorsa, “genel tüketicilere yönelik ödül türlerinin sunumuna ilişkin konuların sınırlamaları” ve diğer bildirimlerin düzenlemelerine tabi olabilir).

C. Bilet türleri iki veya daha fazla olsa da, farklı türdeki biletlerin kombinasyonu yerine, aynı türdeki biletlerin belirli bir sayıda sunulması durumunda ödül sunulması (kart eşleştirmeye girmez, ancak satın alma sırasında hangi tür biletin bulunduğu bilinmiyorsa, ödül yöntemi olarak kabul edilir (bu uygulama standardının 1. maddesi (3) referans alınır). Bu biliniyorsa, “genel tüketicilere yönelik ödül türlerinin sunumuna ilişkin konuların sınırlamaları” ve diğer bildirimlerin düzenlemelerine tabi olabilir).