'● mağazasında Corona' gibi İnternet forumlarına yayılan dedikodular ve işleri engelleme suçu

Yeni tip koronavirüs hakkında, sözde internet üzerindeki asılsız haberlerin neden olduğu itibar zararları, toplumsal bir sorun haline gelmeye başlamıştır. Örneğin,

●●’nın ○○ mağazasında yeni tip koronavirüs enfeksiyonu görüldü
●●’nın ○○ mağazasının çalışanı yeni tip koronavirüs’e yakalandı

gibi asılsız bilgilerin yazıldığı yerlerdir.

https://monolith.law/reputation/removal-of-hoaxes-about-coronavirus[ja]

Kötü niyetli asılsız bilgiler, restoranlar, güzellik salonları, kuaförler, oteller vb. işletmeleri yöneten işverenler için, mevcut toplumsal durumda, göz ardı edilemez bir durum haline gelmiştir. Mümkün olduğunca hızlı bir yanıt gereklidir.

Bu tür asılsız haberlerin, itibar zedelenmesi veya işletme hakkı / iş yürütme hakkı ihlali olarak yasadışı olabileceği, yukarıdaki makalede de belirtildi.

Gerçekten de, kötü niyetli asılsız bilgilerin yazılmasının sonucunda, işleri engelleme nedeniyle tutuklama vakaları da yaşanmaktadır.

COVID-19 İle İlgili Tipik Dedikodular İşleri Engelleme Suçu

11 Nisan tarihli Mainichi Shimbun gazetesine göre,

Belirli bir restoranı hedef göstererek, yeni tip koronavirüs enfekte kişilerin olduğu gibi yalan bir paylaşımı internet üzerindeki bir foruma yazarak işleri engellediği gerekçesiyle, Yamagata Polis Departmanı Yonezawa Şubesi, 10 Nisan’da Yonezawa şehrinde (ortası atlanmıştır) bir işletme yöneticisini işleri engelleme suçlamasıyla tutukladı. Polis, suçlamaları kabul edip etmediğini açıklamadı.
Tutuklama, 2 Mart’ta, kendi cep telefonundan internet üzerindeki bir foruma, şehirdeki bir restoranı hedef göstererek, “Restoran A’da yeni tip korona var” gibi, restoranda yeni tip korona virüs enfekte kişilerin olduğu gibi yalan bir paylaşımı yazarak işleri engellediği iddiasıdır.

“Restoran A’da Korona Var” İnternet Forumunda Paylaşıldı – Restoranın İşlerini Engelleme Suçlamasıyla Yonezawa’daki İşletme Yöneticisi Tutuklandı

Yukarıdaki ifadeye göre, belirli bir restoranı hedef göstererek, bu restoranda yeni tip koronavirüs enfekte kişilerin olduğunu foruma yazdığı belirtilmiştir. Bu, tipik bir yeni tip koronavirüs ile ilgili dedikodu olarak kabul edilebilir ve bu örnekte, işleri engelleme suçlamasıyla bir tutuklama gerçekleşmiştir.

İşleri engelleme suçu konusunda,

• Dolaylı (soyut) bir yöntemle işleri engellediğinde oluşan dolandırıcılıkla işleri engelleme suçu
• Doğrudan (somut) bir yöntemle işleri engellediğinde oluşan zorla işleri engelleme suçu

gibi bir ayrım vardır, ancak bu sınırların belirsiz olduğu söylenmektedir. Gerçekten de, bugüne kadar internet üzerindeki yazılarla ilgili olarak işleri engelleme suçunun oluştuğu tipik durumlar genellikle bomba tehditleri olmuştur. Ancak, aynı bomba tehditlerinde bile, dolandırıcılıkla işleri engelleme suçu nedeniyle tutuklama veya dava açılması durumları ve zorla işleri engelleme suçu nedeniyle tutuklama veya dava açılması durumları vardır ve bu sınırlar belirsizdir.

https://monolith.law/reputation/charge-of-forcible-obstruction-of-business[ja]

Bu tutuklama konusunda, ayrıca, aynı tarihli Asahi Shimbun gazetesine göre,

Polis, ayrıca bir yeni tip koronavirüs ile ilgili işleri engelleme suçlaması olayını daha araştırdığını açıkladı

Restoran Adını Belirtip “Korona” Yazdı – İşleri Engelleme Suçlamasıyla Tutuklandı[ja]

gibi bir durum söz konusudur ve benzer yazılarla ilgili olarak, en azından aynı polis departmanının sıkı bir şekilde müdahale etme politikası olduğu görülmektedir.

Polise Başvurarak Hızlı Bir Çözüme Ulaşma İmkanı

Benzer iftira mağduriyeti yaşama ihtimali olan işletme sahipleri için bu, “iyi” bir haber olarak kabul edilebilir. Eğer iftira mağduriyeti yaşanmışsa, hızlı bir çözüm bulma olasılığı ortaya çıkmıştır.

Genel olarak, internet üzerindeki itibar zararlarına karşı, hukuki ve cezai çözüm yolları bulunmaktadır.

Hukuki Çözüm Yolları

Eğer ilgili itibar zararı hukuki olarak yasadışı kabul edilirse, bir avukata başvurarak gönderinin kaldırılması veya gönderenin belirlenmesi sağlanabilir. Ancak, avukat tarafından gönderenin belirlenmesi için;

1. Site işletmecisine karşı IP adresinin açıklanması: Hızlı bir işlem olan geçici tedbir ile mümkün olup, 1-2 ay sürer
2. İnternet servis sağlayıcısına karşı isim ve adresin açıklanması: Dava açılması gereklidir ve 3 aydan fazla sürer

gibi iki aşamalı bir süreç gereklidir. Özellikle ikinci aşama problemli olabilir. Resmi dava sürecinin kullanılması gerektiği için, gönderenin belirlenmesi genellikle toplamda yarım yıldan fazla sürer. Ancak, gönderinin kaldırılması, IP adresinin açıklanması ile birlikte ilk aşamada talep edilebilir ve bu nispeten hızlı bir şekilde gerçekleştirilebilir.

Bu tür işlemler hakkında, web sitemizdeki diğer makalelerde detaylı bir şekilde açıklama yapılmıştır.

https://monolith.law/reputation/disclosure-of-the-senders-information[ja]

Cezai Çözüm Yolları

Eğer ilgili itibar zararı cezai olarak da yasadışı kabul edilirse, polisten soruşturma talep edilebilir. Polis, geçici tedbir veya dava gibi yargı süreçlerini kullanmadan, soruşturma yetkisi ile;

1. Site işletmecisine karşı IP adresinin açıklanması
2. İnternet servis sağlayıcısına karşı isim ve adresin açıklanması

gerçekleştirilebilir. Bu durumda;

• Polis gerçekten bir soruşturma yürütür
• Site işletmecisi veya internet servis sağlayıcısı polisin soruşturmasına yanıt verir

gibi iki koşulun sağlanması durumunda, çözüm oldukça hızlı olabilir. Bu durumda, 2 Mart’taki gönderi hakkında, 10 Nisan’da bir tutuklama yapıldığına göre, bir aydan biraz fazla bir sürede isim ve adresin belirlenmesi gerçekleştirilmiştir.

Ancak genel olarak, yukarıdaki iki koşulun sağlanması zordur. Sıkça belirtildiği gibi, ne yazık ki, polis genellikle internet üzerindeki iftira mağduriyetleri hakkında, sözde “sivil müdahale” olarak adlandırılan bir tutum sergiler (bu terimin anlamı ve nüansları bu makalede ele alınmayacaktır.) ve sonuç olarak, soruşturmanın gerçekleştirilmesi zor olabilir. Ancak yukarıdaki raporlar, Covid-19 ile ilgili iftiralar hakkında, polisin nispeten hızlı bir yanıt verebileceğini gösteriyor olabilir.

Ayrıca, işleri engelleme suçu, şikayete bağlı bir suç olmadığından, polisin soruşturma yapmasını teşvik etmek için dava açmaya gerek yoktur, pratikte, bir mağduriyet bildirimi sunulur.

Yukarıda belirtildiği gibi, Covid-19 ile ilgili iftiralar hakkında, aşağıdakileri söyleyebiliriz:

• “● mağazasında Covid-19 var” gibi, Covid-19 ile ilgili tipik iftiralar, sadece “hukuki olarak yasadışı” olmayıp, işleri engelleme suçu olarak da cezai olarak yasadışı olabilir
• Covid-19 ile ilgili tipik iftiralar hakkında, polis gerçekten hızlı bir yanıt verebilir

Tipik iftira durumlarında, bir avukata başvurmadan, işletme sahibinin kendisinin polise başvurarak hızlı bir çözüm bulma olasılığı olabilir.

Polis Tarafından Yürütülen Soruşturma ve Tutuklamanın Sınırları ve Yabancı Siteler

Ancak, genel olarak, yabancı işletmelerin işlettiği forumlar ve web hizmetlerinde, işletme sahipleri genellikle Japon polisine işbirliği yapmamaktadır. Bu makalede ayrıntılara girmeyeceğiz, ancak

Eğer ülkemizin ceza davalarının soruşturması (mahkemede yapılan ek soruşturmaları da içerir. Aşağıda, bu bölümde aynı anlamda kullanılır.) için gerekli olan kanıtlar yabancı bir ülkede bulunuyorsa, yardımla ilgili anlaşmalarla başka bir yol belirlenmemiş olan yabancı ülkelere, diplomatik yollarla uluslararası nezaket gereği soruşturma yardımı talep edilir.
(Orta kısım atlanmıştır)
Savcılığın talebi üzerine ülkemizden yabancı bir ülkeye yapılan soruşturma yardımı taleplerine bakıldığında, son 10 yılda toplam 169 talep yapılmış ve bu talepler 27 farklı ülke (bölgeler dahil) ile yapılmıştır. (Japon Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Bürosu’nun verilerine dayanmaktadır.)

Bölüm 3: Soruşturma ve Yargıyla İlgili Uluslararası Yardım[ja]

Yani, Japon polisinin, yabancı işletme sahiplerine karşı, doğrudan bir soruşturma yetkisi yoktur.

Yani, örneğin Twitter’da benzer bir yalan haber tweeti atıldığında, yalan haber tweetini atan suçluyu belirlemek için “soruşturma için gerekli kanıtlar”, yabancı bir şirket olan Twitter, Inc. tarafından yönetilen bir şey olarak “yabancı bir ülkede bulunur” ve Japon polisi bu konuda doğrudan bir soruşturma yetkisine sahip değildir. Ayrıca, Twitter ve birçok global şirketin Japonya’da da şirketleri vardır, ancak

• Twitter gibi web hizmetlerinin işletme sahipleri sonuçta yabancı şirketlerdir
• Japon şirketleri, sadece Japonya’da reklamla ilgili işler ve Japonca yerelleştirme gibi işleri yürütürler

Çoğunlukla bu durumlar geçerlidir ve suçluyu belirlemek için gerekli olan kanıtlar, Japon şirketleri tarafından tutulmamaktadır.

Dolayısıyla, Twitter ve Facebook gibi, açıkça yabancı işletme sahiplerinin işlettiği web hizmetleri, 2chan veya 5chan gibi yabancı şirketlerin işlettiği olduğu düşünülen forumlar hakkında, benzer bir cezai çözümün gerçekleştirilip gerçekleştirilemeyeceği konusunda bir şey söylemek zordur.

Yabancı işletmelerin işlettiği web hizmetleri durumunda ne olur?

Ancak, yukarıdaki endişeler, yalnızca “suçlunun IP adresi belirlenebilir mi” aşamasıyla ilgilidir. Tekrarlamak gerekirse, internet üzerindeki itibar zararları hakkında, suçluyu belirlemek için,

1. Site operatörüne IP adresi ifşası
2. İnternet servis sağlayıcısına (ISP) ad ve adres ifşası

gibi iki aşamalı bir süreç gereklidir. Ve Corona ile ilgili asılsız haberler hakkında da, yukarıdaki ikinci aşama,

(Eğer suçlu Japonya’dan gönderim yapıyorsa) yerel internet servis sağlayıcısına (mobil hattın durumunda docomo veya sabit hattın durumunda Nifty gibi) suçlunun IP adresine dayanarak, ad ve adres ifşası talep etmek

şeklindedir. Bu adım, suçlunun yerel bir internet servis sağlayıcısını kullanıyor olması durumunda, Japon polisinin normal araştırma yetkilerinin kullanılması olarak gerçekleştirilebilecek bir durum olduğunu düşünüyoruz.

Dolayısıyla, Twitter veya Facebook gibi yabancı işletmelerin işlettiği web hizmetleri durumunda,

1. Bir avukata başvurup, site operatörüne IP adresi ifşası talebinde bulunmak
2. IP adresi ifşa edildiğinde ve bu IP adresinin yerel bir internet servis sağlayıcısına (mobil hattın durumunda docomo veya sabit hattın durumunda Nifty gibi) ait olduğu belirlendiğinde, bu noktada polis soruşturmasını teşvik etmek

gibi bir yol izlenebilir. IP adresi belirlendiğinde ve bu IP adresi yerel bir internet servis sağlayıcısına ait olduğunda, “bu IP adresinin ifşasını bir avukat aracılığıyla geçici bir önlem olarak aldığınızı” polise kanıt olarak sunabilir ve sonraki soruşturmayı (internet servis sağlayıcısına ad ve adres belirleme) polise yaptırabilirsiniz.

Özet

Web sitemizdeki diğer makalelerde de belirttiğimiz gibi, tipik Corona virüsü ile ilgili asılsız haberler;

• Sadece silme durumunda, “Kullanım Şartları İhlali” gibi bir yapı olabilir ve mahkeme işlemlerine başvurmadan hızlı bir şekilde gerçekleştirilebilir. Örneğin, Tabelog (Japon restoran değerlendirme sitesi), “içeriğin doğrulanmasının zor olduğu” gönderilerin kullanım şartlarını ihlal ettiğini belirtmiştir. “Bir restoranda Corona virüsü bulaşması oldu” gibi asılsız haberler, içeriğin doğru olup olmadığının doğrulanmasının zor olduğu durumlar olarak, kullanım şartlarının ihlali nedeniyle silinebilir.
• Yukarıdaki gibi bir kullanım şartları olmayan sitelerde bile, gerçeğe aykırı asılsız haberler, iftira (onur hakkı ihlali) olarak, hukuki olarak geçersiz olabilir. Gerçekten de, “O restoranda yediğim yemekten gıda zehirlenmesi oldu” gibi asılsız haberler hakkında, onur hakkı ihlali nedeniyle hukuki olarak geçersiz olduğuna karar veren mahkeme kararları vardır. Iftira (onur hakkı ihlali) durumunda, dış mahkeme müzakereleri ile silme gerçekleştirilebilir.
• En azından, iftira (onur hakkı ihlali) durumunda, yukarıda belirtilen “geçici tedbir” adlı hızlı mahkeme işlemi ile, silme ve IP adresi ifşa talep edilebilir.

Bunlar arasında yer alıyor. Bu haberde ek olarak;

• Polis de, Corona virüsü ile ilgili tipik asılsız haberler hakkında, işleri engelleme olduğunu varsayarak bir soruşturma yürütebilir. Polis harekete geçerse, en azından yerli işletme sahipleri durumunda, (site operatörüne karşı) IP adresi ve (sağlayıcıya karşı) adres ve isim ifşası gerçekleştirilebilir.
• Ancak, yabancı işletme sahipleri durumunda aynı şeyi söylemek her zaman mümkün olmayabilir. İnternet üzerindeki asılsız haberler durumunda, özellikle, yabancı işletme sahiplerinin işlettiği web hizmetleri vb. sorun olabilir. Bu durumda, bir avukata başvurmak ve geçici tedbir işlemi ile IP adresi ifşasını talep etmek, sonuç olarak daha hızlı ve kesin olabilir.

Bunlar söylenebilir.