Японы компаний хуульд заасан захирлын үүрэг ба хариуцлага

Япон улсад бизнесийн үйл ажиллагааг амжилттай явуулахын тулд, тухайн хууль эрх зүйн хүрээ, тэр дундаа Японы компаний хуульд заасан захирлын үүрэг ба хариуцлагыг гүнзгий ойлгох нь чухал болно. Энэ нь гадаадын иргэн болох захирлуудад онцгой ач холбогдолтой бөгөөд компанийн эрүүл мэндийг хангах, мөн тэдний хувийн хууль эрх зүйн эрсдлийг үр дүнтэй удирдахад чухал мэдлэг болдог. Японы компаний хууль нь захирлуудад тодорхой үүргийг тавьдаг бөгөөд эдгээр үүргийг зөрчсөн тохиолдолд хатуу хариуцлагыг тогтоодог 。  

Японы хууль эрх зүйн систем нь тусгай зан үйл, хэлний саад тотгороос болж ойлгоход хэцүү талтай байдаг. Зөвхөн хууль эрх зүйн асуудал гарсан үед л хариу арга хэмжээ авахаас илүүтэйгээр, хууль эрх зүйн шаардлагыг урьдчилан ойлгож, бат бөх комплаенс бүтэц байгуулах нь таамаглаагүй эрсдлийг зайлсхийх, бизнесийн тогтвортой өсөлтийг дэмжихэд чухал утга учиртай болно。  

Энэхүү нийтлэл нь Японы компаний хуульд заасан захирлын гол үүрэг ба хариуцлагыг, тодорхой хууль тогтоомжийн заалт болон Японы шүүхийн шийдвэрийг ашиглан дэлгэрэнгүй тайлбарласан болно.

Захирлын үндсэн үүрэг

Японы компаний хууль нь захирлын компанид хариуцлага хүлээх үндсэн үүргийг “сайн менежментийн анхаарал” ба “чин сэтгэлээр үйлдэх үүрэг” гэсэн хоёр хэлбэрээр тодорхойлдог. Эдгээр нь захирлуудын үүргийг гүйцэтгэхдээ дагаж мөрдөх хамгийн чухал зарчмууд юм.

Сайн менежментийн анхаарал

Сайн менежментийн анхаарал гэдэг нь захирлуудын сайн менежерийн анхааралтайгаар үүргийг гүйцэтгэх үүргийг хэлнэ. Энэ үүргийн хууль ёсны үндэслэл нь Японы иргэний хуулийн 644-р зүйл (Үүрэгтний сайн менежментийн анхаарал) бөгөөд Японы компаний хуулийн 330-р зүйлд “Хувьцаат компани ба түүний удирдлагууд ба хяналтын аудиторуудын харилцаа нь томилгооны холбогдох заалтуудад захирагдана” гэж зааснаар захирлууд ба компанийн харилцаа нь томилгооны харилцаа гэдгийг тодорхой болгодог.

“Сайн менежерийн анхаарал” гэдэг нь тодорхой байр суурьтай мэргэжлийн хүн, энэ тохиолдолд удирдагчийн хувьд ерөнхийдөө шаардагдах анхаарал ба чадварыг илэрхийлнэ. Энэ анхаарлын түвшин нь компанийн хэмжээ, салбар, захирлын тодорхой байр суурь ба мэргэжлийн ур чадвар, мөн компанийн байгаа нөхцөл байдлаас хамаарч өөрчлөгдөнө. Жишээлбэл, том компани эсвэл санхүүгийн байгууллагын захирлуудад илүү өндөр түвшний анхаарал хариуцлага шаардагдаж болзошгүй бөгөөд энэ нь компанийн хэмжээ ба салбараас хамаарч шаардагдах дотоод хяналтын системийн түвшин өөр байхыг харуулсан Японы дээд шүүхийн 2009 оны (Хэйсэй 21 оны) 7-р сарын 9-ний шийдвэрт ч илэрхийлэгдсэн байдаг. Захирлын хариуцлага нь зөвхөн тусгайлан гүйцэтгэсэн ажлын хүрээнд бус, компани нь буруу үйлдлийг сэргийлэхийн тулд зохих дотоод хяналтын системийг байгуулж, үүнийг хадгалахад ч хүрдэг. Энэ нь захирлуудын үүргийг гүйцэтгэхдээ үндсэн анхаарал хариуцлагын нэг хэсэг гэж үздэг.

Удирдлагын шийдвэрийн зарчим

Захирлын удирдлагын шийдвэр гаргахад үргэлж эрсдэл дагуулдаг. Компаний төлөө хамгийн сайн гэж итгэсэн шийдвэрийг гаргасан ч, эцсийн дүнд компанид хохирол учруулах магадлалтай. Хэрэв захирлууд үргэлж хариуцлага хүлээх ёстой бол, захирлуудын үйлдэл хэтэрхий хумигдаж, эцэст нь компанийн хөгжилд саад учруулах аюултай.  

Тиймээс, Японы компаний хуульд “Удирдлагын шийдвэрийн зарчим” гэсэн ойлголтыг хэрэглэдэг. Энэ зарчим нь захирлууд шийдвэрээ гаргахдаа тухайн үед байгаа нөхцөл байдлаар нь зохих мэдээллийг цуглуулж, шалгаж үзэх процессыг дамжуулан, өөрийн шийдвэр нь маш ихээр буруу биш гэж итгэсэн бол, эцсийн дүнд компанид хохирол учруулсан ч, сайн менежментийн анхаарал хариуцлагыг зөрчөөгүй гэж үздэг. Энэ зарчмын хэрэглээ нь шийдвэрийн үр дүнгийн сайн муугаас биш, шийдвэр гаргах хүртэлх процессын учир шалтгаан нь зохих ёсоор байгаагаар төвлөрдөг. Жишээлбэл, Японы дээд шүүхийн 2010 оны (Хэйсэй 22 оны) 7-р сарын 15-ны шийдвэрт, хувьцааг худалдан авах үнийг тогтооход, тухайн шийдвэрийн явц ба агуулгад маш ихээр буруу зүйл байхгүй бол, захирлын сайн менежментийн анхаарал хариуцлагыг зөрчсөн гэж үзэхгүй байсан. Энэ шийдвэр нь захирлууд удирдлагын хуралд сайтар шалгаж, хуульчийн зөвлөгөөг сонссон зэрэг зохих процессыг дагаж мөрдсөн байдалд үнэлгээ өгдөг. Энэ нь шийдвэрийн процессыг тодорхой бичиг баримтжуулж, түүний зохих ёсоор байдалд хангахын чухал байдлыг харуулдаг.

Чин сэтгэлээр үйлдэх үүрэг

Чин сэтгэлээр үйлдэх үүрэг нь Японы компаний хуулийн 355-р зүйлд заасан бөгөөд, захирлууд нь хууль тогтоомж болон компаний журам, мөн хувьцаа эзэмшигчдийн хурлын шийдвэрийг дагаж мөрдөж, хувьцаат компаний төлөө чин сэтгэлээр үүргийг гүйцэтгэх үүрэгтэй байдаг.

Сайн менежментийн анхаарал ба чин сэтгэлээр үйлдэх үүргийн харилцан хамаарал нь эрдэм шинжилгээний хувьд хоёр нь ялгаатай ойлголт эсвэл ижил төстэй зүйл мөн эсэх талаар маргаантай байдаг. Гэсэн хэдий ч, үйл ажиллагааны тодорхой асуудлыг шийдвэрлэхдээ, эдгээр хоёр нь ойр ойрхон холбоотой байдаг бөгөөд олон тохиолдолд ижил төстэй үүрэг гэж үздэг байдаг. Жишээлбэл, компанид хохирол учруулах өрсөлдөөнтэй арилжаа хийх нь сайн менежментийн анхаарал хариуцлагыг зөрчсөн байдаг бөгөөд энэ нь чин сэтгэлээр үйлдэх үүргийг зөрчсөн гэж үзэж болох юм. Энэ нь захирлууд компанийн хамгийн сайн ашиг сонирхлыг эрхэмлэн үйлдэж, зохих анхаарал тавьж байх нь хоёр талын үүргийг биелүүлэхэд чухал гэдгийг харуулдаг. Захирлууд компаний ашиг сонирхлыг эхний зэрэглэлд тавьж, үүргийг гүйцэтгэхэд, эдгээр үүргүүд нэгдмэл байдлаар ойлгогдох боломжтой.

Японы компанийн захирлуудын компанид хүлээх хариуцлага

Японд компанийн захирал өөрийн үүргээ биелүүлээгүй тохиолдолд компанид учруулсан хохирлыг төлөх иргэний хариуцлага хүлээх боломжтой. Энэ нь захирал өөрийн албан үүргээ зохих ёсоор биелүүлээгүйтэй холбоотой хууль эрх зүйн үр дагавар юм.

Албан үүргээсээ хайнга байсны хариуцлага

Японы компанийн хуульд (Japan’s Companies Act) зааснаар, захирал, санхүүгийн зөвлөх, аудитор, гүйцэтгэх захирал эсвэл санхүүгийн аудитор (энэ бүлэгт “албан тушаалтан гэх”) нь өөрийн үүрэг хийхээс татгалзсан тохиолдолд, хувьцаат компанид учруулсан хохирлыг нөхөн төлөх үүрэгтэй болно гэж заасан байдаг. Энд “үүрэг хийхээс татгалзах” гэдэг нь дээр дурдсан сайн удирдлагын анхаарал болон үнэнч шударга байдалд зөрчилдөх үйлдлийг хэлнэ. Тодорхойлбол, хууль зөрчсөн үйлдэл, буруу удирдлагын шийдвэр, дотоод хяналтын системийн дутагдалаас үүдэлтэй хяналт хараахангалтын үүрэг зөрчил гэх мэт орно.

Захирлын үүрэг хийхээс татгалзсан үүрэгтэй холбоотой хариуцлага нь компанийн хэмжээ болон хохирлын онцлогт тохируулан маш их хэмжээний мөнгөн дүнд хүрч болзошгүй юм. Жишээ нь, хориотой нэмэлт бодисыг хэрэглэсэн байдалтай холбоотой Осакагийн дээд шүүхийн 2006 оны (Heisei 18 оны) 6-р сарын 9-ний шийдвэрээр захирал болон аудиторуудад хэдэн арван сая иений хохирлыг нөхөн төлөхийг үүрэг болгосон бөгөөд энэ шийдвэр нь Японы дээд шүүхээр батлагдсан байдаг. Мөн, үнэт цаасны хуурамч тооцоог нууцалсан тохиолдолд, Токиогийн дээд шүүхийн 2019 оны (Reiwa 1 оны) 5-р сарын 16-ны шийдвэрээр олон албан тушаалтнуудад нийт 59.4 тэрбум иений хохирлыг нөхөн төлөхийг үүрэг болгосон бөгөөд энэ шийдвэр мөн Японы дээд шүүхээр батлагдсан байдаг. Эдгээр шүүхийн шийдвэрүүд нь зөвхөн удирдлагын шийдвэрийн алдаа биш, харин томоохон хууль бус үйлдэл, тодорхой хэмжээний алдаа, эсвэл байгууллагын хяналтын системийн дутагдал нь захирлын хувьд их хэмжээний санхүүгийн хариуцлага үүрүүлж болзошгүйг тодорхой харуулж байна. Энэ нь захирлуудын үнэнч шударгаар үйл ажиллагаа явуулах, зохих хяналтыг хийх чухал ач холбогдолтой болохыг баталгаажуулж байна.

Японы хууль дор хэрэгжүүлэх өрсөлдөөний гүйлгээний хязгаарлалт ба хариуцлага

Захирал нь компанийн ашиг сонирхлын зөрчилд орохоос зайлсхийх үүднээс, тодорхой гүйлгээнүүдэд хязгаарлалт тавигддаг. Үүний нэг нь өрсөлдөөний гүйлгээ юм. Японы Компанийн хуулийн 356-р зүйлийн 1-р хэсэг 1-р заалтад зааснаар, захирал өөрийн эсвэл гуравдагч этгээдийн төлөө компанийн бизнесийн төрөлд хамаарах гүйлгээ хийх гэж байгаа үед, захирлын зөвлөлтэй компаниудад захирлын зөвлөлийн зөвшөөрөл, захирлын зөвлөлгүй компаниудад хувьцаа эзэмшигчдийн хурлын зөвшөөрөл авах ёстой гэж заасан байдаг. Энэхүү хязгаарлалт нь захирал компанийн харилцагчийн мэдээлэл болон мэдлэг чадварыг ашиглан өөрийн хувийн ашиг хонжоо олох, компанийн ашиг сонирхлыг гэмтээх эрсдэлийг сааруулах зорилготой.

Хэрэв захирал компанийн зөвшөөрөлгүйгээр өрсөлдөөний гүйлгээ хийж, компанид хохирол учруулсан тохиолдолд, захирал компанид хохирлын төлбөр хариуцлага хүлээх ёстой. Мөн Японы Компанийн хуулийн 423-р зүйлийн 2-р хэсэгт зааснаар, захирал зөвшөөрөлгүйгээр өрсөлдөөний гүйлгээ хийсэн тохиолдолд, тухайн гүйлгээгээр захирал эсвэл гуравдагч этгээд олсон ашигтай тэнцүү хэмжээний хохирлыг компанид учруулсан гэж үзэх боломжтой. Энэ нь компанид нарийн тодорхой хохирлын хэмжээг батлах ачааллыг багасгах, захирлын хариуцлагыг хялбаршуулах зорилготой заалт юм. Жишээ нь, Токио дүүргийн шүүхийн 1981 оны 3-р сарын 26-ны шийдвэр (Ямазаки бэйкери хэргийн шийдвэр) нь өрсөлдөөний зайлшгүй үүрэг зөрчигдсөн тохиолдлыг харуулсан байдаг. Энэхүү хохирлын хэмжээг таамаглах заалт нь захиралд зөвшөөрөлгүй өрсөлдөөний гүйлгээ хийх нь маш өндөр эрсдэлтэй болохыг илэрхийлдэг.

Японы хууль дүрэмд үндэслэсэн ашиг сонирхлын зөрчлийн хязгаарлалт ба хариуцлага

Өрсөлдөгчийн гүйлгээтэй адил, ашиг сонирхлын зөрчлийн гүйлгээ нь захирлуудын чухал хязгаарлалтын нэг юм. Японы компанийн хуульд (Companies Act of Japan) зааснаар, захирал өөрийн эсвэл гуравдагч этгээдийн төлөө хувьцаат компанитай гүйлгээ хийх үед (шууд гүйлгээ), эсвэл хувьцаат компани захирлаас бусад хүмүүстэй хийх гүйлгээ нь тухайн захирлын ашиг сонирхолтой зөрчилдөх үед (шууд бус гүйлгээ), захирлын зөвлөл эсвэл хувьцаа эзэмшигчдийн хурлын зөвшөөрөл шаардлагатай болдог (Article 356, Paragraph 1, Items 2 and 3).

Зөвшөөрлийн журамд мөрдөөгүй тохиолдолд, тухайн гүйлгээ нь зарчмын хувьд компанийн харилцаанд хүчингүй болно (харьцангуй хүчингүй байдал). Гэхдээ, компанийн ашиг сонирхлыг хохироох эрсдэлгүй гэж үзэгдэх тодорхой гүйлгээнүүдийн хувьд зөвшөөрөл шаардлагагүй байдаг. Энэхүү зарчим нь, компанийн ашиг сонирхлыг хамгаалах зорилготой байдаг учраас, бодитоор хохирол учруулахгүй бол формаль зөвшөөрлийг шаардлагагүй болгох нь Японы компанийн хуулийн үйл ажиллагааны бодит байдалыг илэрхийлдэг.

Тодорхойлолт нь, дараах гүйлгээнүүд зөвшөөрөлгүйгээр хийгдэж болох жишээнүүдийг дурдсан байдаг:

• Захирал компанид хүүгүй, баталгаагүй мөнгө зээлдүүлэх үед: Японы Дээд Шүүхийн 1963 оны 12-р сарын 6-ны шийдвэр (Supreme Court of Japan, December 6, 1963).
• Компани захирлын өр төлбөрийг гүйцэтгэх үед: Их Шүүхийн 1924 оны 2-р сарын 20-ны шийдвэр (Great Court of Judicature, February 20, 1924).
• Энгийн гүйлгээний нөхцөлүүдэд үндэслэн гүйлгээ хийх үед: Токиогийн Дүүргийн Шүүхийн 1982 оны 2-р сарын 24-ний шийдвэр (Tokyo District Court, February 24, 1982).
• Компани болон бүх хувьцааг эзэмшигч хувьцаа эзэмшигчтэй гүйлгээ хийх үед: Японы Дээд Шүүхийн 1970 оны 8-р сарын 20-ны шийдвэр (Supreme Court of Japan, August 20, 1970).
• Хувьцаа эзэмшигчдийн бүгдийн зөвшөөрөлтэй гүйлгээ хийх үед: Японы Дээд Шүүхийн 1974 оны 9-р сарын 26-ны шийдвэр (Supreme Court of Japan, September 26, 1974).

Эдгээр хүрээлэн буй орчныг үндэслэн, гүйлгээ нь компанийн ашиг сонирхлыг хохироох магадлалгүй байгаа эсвэл компанийн эцсийн эзэмшигч болох хувьцаа эзэмшигчдийн бүгдийн зөвшөөрөлтэй байгаа тохиолдолд, ашиг сонирхлын зөрчлийн хязгаарлалтын зорилго нь хохироогүй гэж үздэг.

Япон улсын компанийн захирлын гуравдагч этгээдэд хариуцлага

Захирал нь компанид хариуцлага хүлээхээс гадна өөрийн албан тушаалыг гүйцэтгэх явцад гуравдагч этгээдэд хохирол учруулсан тохиолдолд хохирлыг нөхөн төлөх хариуцлага хүлээж болзошгүй. Энэ нь захирлын үйл ажиллагаа нь зөвхөн компанийг бус, өргөн хүрээний талуудад нөлөөлөх боломжтой учраас юм.

Япон улсын Компанийн хуулийн 429-р зүйлийн тайлбар

Япон улсын Компанийн хуулийн 429-р зүйлийн 1-р хэсэгт “Албан тушаалтан гэх мэт хүмүүс өөрийн албан тушаалыг гүйцэтгэхдээ муу зорилго эсвэл хүнд гэмт хэрэг үйлдсэн тохиолдолд, тэдгээр албан тушаалтан гэх мэт хүмүүс нь гуравдагч этгээдэд учруулсан хохирлыг нөхөн төлөх хариуцлага хүлээнэ” гэж заасан байдаг. Энд дурдагдсан “гуравдагч этгээд” гэдэгт хувьцаа эзэмшигчид, өр зээлдэгчид, худалдааны харилцагчид гэх мэт орно. Захирлын албан тушаалын үүрэг гүйцэтгэхдээ хийсэн алдаанаас шууд учирсан хохирол (шууд хохирол) болон компанийн хөрөнгө устгагдсанаас болж гуравдагч этгээд хохирол учруулсан тохиолдол (шууд бус хохирол) нь энэ хариуцлагын хүрээнд орно. Захирлын хариуцлагын хүрээ нь компанийн дотоод хэрэгцээнээс гадна гадаадын талуудад ч хүрдэг нь захирлуудад онцгой анхаарах ёстой зүйл юм.

Мөн, Япон улсын Компанийн хуулийн 429-р зүйлийн 2-р хэсэгт тодорхой үйлдлүүдийн хариуцлагыг заасан байдаг. Энд хувьцаа эсвэл шинэ хувьцааны эрхийн саналыг татахад хийсэн худал мэдэгдэл, тооцооны баримт бичиг болон үйл ажиллагааны тайланд хийсэн худал бичлэг, худал бүртгэл, худал зарлал гэх мэт орно. Эдгээр үйлдлүүдээс үүссэн хариуцлага нь захирлын муу зорилго эсвэл хүнд гэмт хэрэг үйлдээгүй байсан ч бий болох “гэмт хэрэгт хариуцлага” юм. Гэхдээ захирал тухайн үйлдлийг хийхдээ анхааралгүй байгаагүйг нотолж чадвал хариуцлага хүлээхгүй. Энэ заалт нь тодорхой чухал мэдээллийг ил тод болгох болон бүртгэлийн хариуцлагыг онцгойлон тэмдэглэж, эдгээр салбарт захирлын анхаарал тавих үүрэг чухал байдгийг харуулдаг.

Муу зорилго эсвэл хүнд гэмт хэрэгт хариуцлага

Япон улсын Компанийн хуулийн 429-р зүйлийн 1-р хэсэгт заасан “муу зорилго” гэдэг нь захирал өөрийн хийж буй үйлдэл нь албан тушаалын үүрэг гүйцэтгэхдээ хийсэн алдаа гэдгийг мэдэж байгаа болохыг хэлнэ. Харин “хүнд гэмт хэрэг” гэдэг нь тодорхойгүй анхааралгүйгээр албан тушаалын үүрэг гүйцэтгэхдээ хийсэн алдаа гэсэн үг. 429-р зүйлийн 1-р хэсгийн хариуцлагад хохирогч гуравдагч этгээд нь захирлын муу зорилго эсвэл хүнд гэмт хэрэгийг нотлох шаардлагатай.

Гуравдагч этгээдэд хариуцлага хүлээх хүрээг шүүхийн шийдвэрүүд ч бас харуулж байдаг. Жишээлбэл, Осака өндөр шүүхийн 1977 оны 12 сарын 28-ны шийдвэрт нэр зүүн захирал байсан ч худал бүртгэлд оролцсон тохиолдолд гуравдагч этгээдэд хохирол учруулсан хариуцлагыг хүлээх ёстой гэж үзсэн. Мөн Токио дүүргийн шүүхийн 1990 оны 9 сарын 3-ны шийдвэрт албан ёсны захирал биш боловч компанийн чухал шийдвэрүүдийг гаргах эрх мэдлийг эзэмшдэг бодит удирдагч (үйл ажиллагааны захирал) нь мөн гуравдагч этгээдэд хариуцлага хүлээх ёстой гэж үзсэн. Эдгээр шүүхийн шийдвэрүүд нь захирлын албан тушаалын нэр төдийгүй, бодит эрх мэдэл болон оролцооны байдал нь хариуцлагыг тогтооход чухал элемент болдогийг харуулж, захирлуудад Япон улсын компанид өөрийн байр суурийг ойлгоход туслах болно.

Захирлын хариуцлагыг чөлөөлөх ба хязгаарлах

Японы компанийн хууль (日本の会社法) нь чадварлаг хүмүүсийг захирлын албанд татах, мөн тэдгээрийн удирдлагын шийдвэр гаргахад хэтэрхий их эрсдэлээс айж, ухамсарлан хандаж байхаас сэргийлэх зорилгоор захирлуудын хүлээж болох хариуцлагыг чөлөөлөх эсвэл хязгаарлах зохицуулалтыг тогтоосон байдаг.

Хариуцлагыг чөлөөлөх арга

Захирлын компанид учруулсан хохирлын хариуцлагыг чөлөөлөх арга хэмжээнүүд байдаг.

• Нийт хувьцаа эзэмшигчдийн зөвшөөрөлгүйгээр чөлөөлөх: Японы компанийн хуулийн 424-р зүйлийн дагуу, хувьцаа эзэмшигчдийн бүгдийн зөвшөөрөлтэй бол захирлын компанид учруулсан хариуцлагыг бүрэн чөлөөлж болно. Гэхдээ олон хувьцаа эзэмшигчтэй их хэмжээний компаниудад бүх хувьцаа эзэмшигчдийн зөвшөөрлийг авах нь бодит байдлаар хэцүү байдаг.
• Хувьцаа эзэмшигчдийн хурлын шийдвэрээр хэсэгчлэн чөлөөлөх: Японы компанийн хуулийн 425-р зүйлд захирал өөрийн албан тушаалыг гүйцэтгэхдээ сайн санаатай байж, мөн томоохон алдаа гаргаагүй бол хувьцаа эзэмшигчдийн хурлын онцгой шийдвэрээр хариуцлагын хэсгийг чөлөөлж болно.
• Захирлын зөвлөлийн шийдвэрээр хэсэгчлэн чөлөөлөх: Японы компанийн хуулийн 426-р зүйлд захирлын зөвлөл байгуулагдсан компаниудад захирлын зөвлөлийн шийдвэрээр хариуцлагын хэсгийг чөлөөлж болно, хэрэв тухайн компанийн дүрэмд тодорхой заалт байгаа бол.

Хариуцлагыг хязгаарлах гэрээ

Хариуцлагыг хязгаарлах гэрээ нь тухайн захирал нь үйл ажиллагааг гүйцэтгэхгүй байх, өөрөөр хэлбэл, гадаад захирлын хариуцлагыг хязгаарлах чухал зохицуулалт юм. Японы компанийн хуулийн 427-р зүйлийн дагуу, хуулийн этгээд нь дүрмэндээ тодорхой заалттай бол, үйл ажиллагааг гүйцэтгэх захирал бусад захирлуудтай (гадаад захирал нь энэхүү жишээнд хамаарна) хариуцлагыг хязгаарлах гэрээ байгуулж болно.

Энэхүү гэрээгээр захирал сайн санаатай байж, мөн томоохон алдаа гаргаагүй бол хариуцлагын дүнд тодорхой хязгаар тогтоож болно. Энэхүү хязгаарлагдсан дүн нь Японы компанийн хуулиар тогтоосон хамгийн бага хариуцлагын хязгаараас бага байж болохгүй (жишээ нь, гадаад захирлын хувьд сүүлийн 2 жилийн турш авсан цалин болон шинэ хувьцааны эрхийн ашигтай нийлүүлсэн дүн).

Хариуцлагыг хязгаарлах гэрээ нь компанид үүрэг гүйцэтгэхдээ хойшлуулсан хариуцлагад л хамааралтай бөгөөд захирлын гуравдагч этгээдэд учруулсан хохирлын хариуцлагад хамаарахгүй гэдгийг анхаарах шаардлагатай. Мөн хариуцлагыг хязгаарлах гэрээ байгуулсан гадаад захирал нь дараа нь үйл ажиллагааг гүйцэтгэх захирал болон томилогдсон тохиолдолд, тухайн гэрээний хүчин төгөлдөр байдлыг ирээдүйд хүчингүй болгодог.

Эдгээр хариуцлагыг чөлөөлөх, хязгаарлах зохицуулалтууд нь чадварлаг гадаад захирлуудыг урьж авах, тэдгээрийг компанийн хяналтын үүргийг бэхжүүлэх зэрэгцээ, хэт их хувийн хариуцлагын эрсдэлгүйгээр үүргээ гүйцэтгэх боломжийг бүрдүүлэх зорилгоор хэрэгжүүлэгддэг улс төрийн бодлого юм. Ялангуяа, Японы корпоратив удирдлагын шинэчлэлтэд бие даасан байдлын өндөртэй гадаад захирлын үүрэг онцгойлон анхаарал хандуулагдаж байгаа нөхцөлд, энэхүү зохицуулалт нь чухал утга учиртай болдог. Захирал нь Японы компанид удирдлагын алба хаших боломжийг судалж байхад, энэхүү хариуцлагыг хязгаарлах зохицуулалт нь хувийн эрсдэлийн удирдлагын хувьд чухал хэсэг болдог.

Хураангуй

Японы компанийн хуульд заасан захиргааны гишүүдийн үүрэг, хариуцлагыг гүнзгий ойлгох нь Япон улсад бизнес эрхлэхэд маш чухал юм. Сайн зохицуулалтын анхаарал, үнэнч шударга үүрэг гэх мэт үндсэн үүргүүдээс эхлээд, үүрэг гүйцэтгэхдээ хойшлох, өрсөлдөх арилжаа болон ашиг сонирхлын зөрчлийн хязгаарлалт, мөн гуравдагч этгээдэд хариуцлага хүлээх хүртэл олон талын хууль эрх зүйн хүрээнд зөв ойлголттой байх шаардлагатай. Эдгээр хууль тогтоомж, шүүхийн шийдвэрийн үндэслэлээр ойлголт нь хүлээгдэж буй хууль эрх зүйн эрсдэлийг зайлсхийх, компанийн тогтвортой өсөлт болон урт хугацааны корпорацийн үнэ цэнийг бий болгоход тулгуур болно. Хууль эрх зүйн дагаж мөрдөлт нь зөвхөн дарамт биш, бизнесийн тогтвортой байдлыг баталгаажуулах, үргэлжлүүлэн хөгжүүлэх хөрөнгө оруулалт гэж үзэх ёстой.

Монолис хууль зүйн фирм нь Японы компанийн хууль, тэр дундаа захиргааны гишүүдийн үүрэг, хариуцлагын чиглэлээр Япон улс дахь олон тооны клиентүүдэд өргөн туршлагатай байдаг. Манай фирмд гадаадын хуульчийн эрхтэй, англи хэлний хуульчид багтсан бөгөөд гадаадын клиентүүд Японы хууль эрх зүйн төвөгтэй орчныг ойлгож, даван туулахад тэдний хэл, соёлын саад бэрхшээлийг даван туулж, хүчирхэг дэмжлэг үзүүлэх бэлэн байдлыг бүрдүүлсэн.

Японы хууль эрх зүйн мэргэжлийн мэдлэг болон олон улсын бизнесийн зан үйлийг эзэмшсэн Монолис хууль зүйн фирм нь гадаадын хөрөнгө оруулагчид болон компаниудад Япон зах зээлд тулгарч буй асуудлуудад зөв, практик хууль зүйн зөвлөгөө үзүүлдэг. Энэхүү сэдвийн талаарх зөвлөгөө авах, мөн Японд бизнес эрхлэхэд бүрэн хууль зүйн дэмжлэг авахад сонирхсон бол Монолис хууль зүйн фирмтэй холбогдоорой.