e-Спортын тэмцээнд аюулгүй байдлыг хангах үүргийн практик тайлбар

Сүүлийн үед e-спортын салбар хурдацтай хөгжиж байгаатай холбогдуулан, тамирчид, зохион байгуулагч байгууллагууд, тэмцээн зохион байгуулагчид зэрэг оролцогчдын хоорондын хууль эрх зүйн хариуцлагын асуудал чухал сэдэв болж байна。
Тэдгээрийн дундаас хамгийн чухал хууль эрх зүйн үүрэг нь аюулгүй байдлыг хангах үүрэг юм。

Аюулгүй байдлыг хангах үүргийн үндсэн ойлголт

“Аюулгүй байдлыг хангах үүрэг” гэдэг нь тодорхой хууль эрх зүйн харилцаанд үндэслэн тусгай нийгмийн харилцаатай талуудын хооронд нэг буюу хоёр талын амь нас, эрүүл мэндийг аюулаас хамгаалах үүрэг юм.
Энэ үүргийн хууль зүйн үндэс нь Японы Иргэний хууль (民法) 1-р зүйлийн 2 дахь хэсэгт заасан итгэл үнэмшлийн зарчимд тулгуурладаг бөгөөд голчлон хөдөлмөрийн гэрээний харилцаанд хэлэлцэгдэж ирсэн.
Шүүхийн практикт, энэ ойлголт нь Японы өөрийгөө хамгаалах хүчний албан хаагчийн авто осол (最高裁判所判決昭和50年2月25日民集29巻2号143頁、判時767号11頁) болон компанийн шөнийн ээлжийн ажилтны аллагын хэрэг (最高裁判所判決昭和59年4月10日民集38巻6号557頁、判時1116号33頁、判タ526号117頁) зэрэг тохиолдлуудаар дамжуулан тогтсон.

Эдгээр шүүхийн практикийн хуримтлалын үр дүнд, Японы Хөдөлмөрийн гэрээний хууль (労働契約法) 5-р зүйлд “Ажил олгогч нь хөдөлмөрийн гэрээний дагуу ажилтны амь нас, бие махбодийн аюулгүй байдлыг хангах үүрэгтэй” гэж зааж, аюулгүй байдлыг хангах үүргийг хуульчилсан.
Энэ үүрэг нь зөвхөн хөдөлмөрийн гэрээнд хамаарахгүй, тусгай нийгмийн харилцаатай талуудын хооронд өргөнөөр хүлээн зөвшөөрөгддөг.

Спортын салбарт аюулгүй байдлыг хангах үүргийн хөгжил

Спортын ертөнцөд сургуулийн боловсролын үйл ажиллагаа болон тэмцээн уралдааны үеэр аюулгүй байдлыг хангах үүрэг хариуцлагын асуудал гарч ирдэг.
Тодорхой шүүхийн жишээ нь ахлах сургуулийн хөлбөмбөгийн тэмцээний үеэр болсон аянгын осол юм.
Энэ хэрэгт, дагалдан яваа багшийн ослыг урьдчилан харах боломжтой гэж үзэж, багш, сургууль, тэмцээнийг зохион байгуулсан сангийн аюулгүй байдлыг хангах үүрэг хариуцлагыг зөрчсөн гэж тогтоосон (Японы Хэйсэй 18 он (2006) 3-р сарын 13-ны өдрийн шүүхийн иргэний хэрэг 219 дугаар 703 хуудас, Ханжи 1929 дугаар 41 хуудас, Ханта 1208 дугаар 85 хуудас).

Мөн мэргэжлийн бейсболын тоглолт үзэх үеэр гарсан ослын жишээ нь, фаул бөмбөгөөр үзэгч гэмтсэн хэрэг юм.
Саппоро дээд шүүх нь, ердийн бейсболын тоглолт үзэх үед бөмбөгний аюулыг үзэгчид хүлээн зөвшөөрдөг гэж үзсэн боловч, багийн зохион байгуулалтаар урьсан бага ангийн сурагчид болон тэдний эцэг эхчүүдэд илүү өндөр түвшний аюулгүй байдлыг хангах үүрэг хариуцлага шаардагдана гэж шийдвэрлэсэн (Саппоро дээд шүүхийн Хэйсэй 28 он (2016) 5-р сарын 20-ны өдрийн Ханжи 2314 дугаар 40 хуудас).

Нөгөөтэйгүүр, гадаа хөгжмийн концертын үеэр болсон аянгын ослын талаар, зохион байгуулагч компанийн урьдчилан харах боломжийг үгүйсгэж, нүүлгэн шилжүүлэх арга хэмжээний үндэслэлтэйг хүлээн зөвшөөрсөн тул аюулгүй байдлыг хангах үүрэг хариуцлагыг зөрчөөгүй гэж үзсэн (Осака дүүргийн шүүхийн Хэйсэй 28 он (2016) 5-р сарын 16-ны өдрийн шүүхийн вэбсайт).

e-спортын үйл ажиллагаа эрхэлдэг байгууллагуудын аюулгүй байдлыг хангах үүргийн тодорхой агуулга болон практик хандлага

e-спортын тэмцээний онцлог нь уламжлалт спортын аюулгүй байдлыг хангах үүргээс өөр агуулгыг шаарддаг.
Энэ нь дижитал технологийг ашигласан тэмцээн гэдэг онцлогоос үүдэлтэй өвөрмөц эрсдэлүүдийг шийдвэрлэх шаардлагатай болдог.
Ялангуяа, үйл ажиллагаа эрхэлдэг байгууллагууд нь уламжлалт спортын байгууллагуудад харагддаггүй шинэ хэлбэрийн аюулгүй байдлыг хангах үүрэгтэй байдаг.

Үйл ажиллагаа эрхэлдэг байгууллагуудын хүлээх ёстой аюулгүй байдлыг хангах үүргийн хүрээ нь тамирчидтай байгуулсан гэрээний хэлбэрээс хамаарч өөрчлөгддөг.
Мэргэжлийн тамирчидтай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээний тохиолдолд Японы хөдөлмөрийн гэрээний хууль (2007 он) дээр үндэслэсэн үүрэг үүсдэг бол, ажлын гэрээний тохиолдолд гэрээний агуулгад нийцсэн үүрэг үүсдэг.
Сонирхогч тамирчдын хувьд ч гэсэн, тамирчдын бүртгэл зэрэг хууль эрх зүйн харилцаанд үндэслэн тодорхой аюулгүй байдлыг хангах үүрэг үүсдэг гэж үзэж болно.

Тамирчид үйл ажиллагаа эрхэлдэг байгууллагын байгууламжид үндсэн сургалт болон практик дасгал хийдэг бөгөөд багийн тэмцээнд багийн сургалт болон хамтарсан бэлтгэл ч зохион байгуулагддаг.
Ийм орчинд үйл ажиллагаа эрхэлдэг байгууллагууд нь тамирчдын амь нас, бие махбодийн аюулгүй байдал болон эрүүл мэндийг хадгалах үүрэгтэй байдаг.

Дижитал төхөөрөмжөөр дамжуулан тэмцээн явуулах онцлог нь гаднаас харахад бие махбодийн эрсдэл бага мэт санагдаж болох ч, удаан хугацааны турш дэлгэц ширтэх болон тогтсон байрлалаар тоглох нь өвөрмөц эрүүл мэндийн асуудлуудыг үүсгэдэг.
Тодруулбал, хараанд үзүүлэх нөлөө болон биеийн хүчний ядаргааг багасгах зорилгоор амралтын цагийг тогтоох, тохиромжтой гэрэлтүүлэг болон өрөөний температурын зохицуулалт зэрэг орчныг сайжруулах, түүнчлэн донтолтоос урьдчилан сэргийлэх сэтгэл зүйн арчилгаа шаардлагатай болдог.

Ирээдүйн технологийн хөгжилд дасан зохицох нь чухал юм.
Виртуал бодит байдал (VR) технологийн хөгжил нь биеийн хөдөлгөөнтэй e-спортын тэмцээнүүдийг түгээмэл болгох боломжтой.
Тэр тохиолдолд, уламжлалт спортын адил ослоос урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээ шаардлагатай болно.

Тодруулбал, VR төхөөрөмж ашиглах үед уналтаас урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээ, орчны хүмүүстэй мөргөлдөхөөс сэргийлэх, VR нүдний шил зүүхээс үүдэлтэй нүдний ядаргаа болон дүрсийн дотор муухайрахад зориулсан арга хэмжээ зэргийг авч үзэх боломжтой.
Мөн AR (өргөтгөсөн бодит байдал) технологийг ашигласан тэмцээний тохиолдолд, бодит орон зайд шилжих боломжтой тул гадаа тэмцээн явуулах үед зам тээврийн ослын эрсдэлийг ч тооцох шаардлагатай.

Цаашлаад, тэмцээний төхөөрөмжийн хөгжилтэй холбоотойгоор илүү нарийн дулаан зохицуулалт болон цахилгаан соронзон долгионы эсрэг арга хэмжээ шаардлагатай болох боломжтой.
Үйл ажиллагаа эрхэлдэг байгууллагууд нь эдгээр шинэ технологиос үүдэлтэй эрсдэлүүдийг урьдчилан үнэлж, тохиромжтой арга хэмжээг авах шаардлагатай.

Тамирчид болон ажилтнуудтай харилцах харилцаанд аюулгүй байдлыг хангах болон байгууллагын хариу арга хэмжээ

Удирдлагын байгууллага нь баг доторх хүний харилцаанд анхаарал хандуулах шаардлагатай.
Ялангуяа e-спортын ертөнцөд уламжлалт спорттой харьцуулахад онлайн харилцаа холбоо голлох үүрэгтэй байдаг тул, SNS зэрэг платформоор дамжуулан дарамт шахалт, дээрэлхэл зэрэг шинэ төрлийн асуудлууд үүсэх боломжтой.

Эдгээр асуудлуудад хариу арга хэмжээ авахын тулд удирдлагын байгууллага дараах байдлаар зохион байгуулалтын арга хэмжээг авах шаардлагатай.
Юуны түрүүнд, онлайн харилцааны удирдамжийг боловсруулж, түүнийг өргөнөөр түгээх хэрэгтэй.
Дараа нь, асуудал үүссэн тохиолдолд мэдээлэх систем болон хариу арга хэмжээний процессыг тодорхой болгож, тамирчид болон ажилтнуудад мэдээлэх нь чухал.
Цаашлаад, тогтмол сургалт болон зөвлөгөө өгөх боломжийг бүрдүүлснээр асуудлыг урьдчилан сэргийлэх болон эрт илрүүлэх боломжтой болно.

Тамирчид болон ажилтнуудын зүгээс буруу удирдамж өгөхөөс сэргийлэх зохион байгуулалтын арга хэмжээ авах шаардлагатай.
Ялангуяа сүүлийн жилүүдэд, бэлгийн дарамт болон эрх мэдлийн дарамттай тэмцэх нь чухалд тооцогдож байгаа бөгөөд эрт илрүүлж, шийдвэрлэх зөвлөгөө өгөх системийг байгуулах нь зайлшгүй шаардлагатай.

e-Спортын Тэмцээн Зохион Байгуулахад Анхаарах Практик Зүйлс

Тэмцээний зохион байгуулагч нь оролцогч тамирчид болон үзэгчдийн аюулгүй байдлыг хангах үүрэгтэй.
Тэмцээний тоног төхөөрөмж болон сүлжээний орчныг бэлтгэх, тамирчдын эрүүл мэндийг хянах, үзэгчдийг аюулгүй удирдан чиглүүлэх, дэг журмыг сахих, зохих анхааруулгыг түгээх зэрэг нь үндсэн үүрэг болно.
Мөн цаг агаарын нөхцөл байдлыг ойлгож, хариу арга хэмжээ авах, асуудал үүсгэгчдийг оруулахыг хязгаарлах зэрэг арга хэмжээг шаардлагатай үед хэрэгжүүлнэ.

Ялангуяа гадаа тэмцээн зохион байгуулах үед, нарны шууд тусгалаас үүдэлтэй тоног төхөөрөмжийн температурын өсөлтөөс сэргийлэх, үзэгчдийн дэлгэцийн харагдах байдлыг хангах зэрэг e-спортод онцгой анхаарах зүйлс шаардлагатай болно.
Эдгээр арга хэмжээг цогцоор нь хэрэгжүүлснээр, аюулгүй бөгөөд саадгүй тэмцээн зохион байгуулах боломжтой болно.

Тэмцээний шударга байдлыг хангах болон аюулгүй байдлыг хангах үүргийг хослуулах

e-спортын тэмцээнийг зохион байгуулахад, тэмцээний шударга байдлыг хангах болон аюулгүй байдлыг хангах үүргийг хослуулах шаардлагатай.
Жишээлбэл, тоног төхөөрөмжийн асуудалд хариу арга хэмжээ авахдаа, тамирчдын тэмцээний орчныг тэгш байлгахын зэрэгцээ, аюулгүй байдлыг хангах орлуулах тоног төхөөрөмжийг бэлтгэх шаардлагатай.
Мөн, дамжуулалтын хоцролт болон сүлжээний сааталд хариу арга хэмжээ авахдаа, шударга тэмцээний явцыг хадгалах төдийгүй, тамирчдын стрессийг бууруулахад анхаарах шаардлагатай.

Шинэ төрлийн халдварт өвчний эсрэг арга хэмжээ ба аюулгүй байдлыг хангах үүрэг

Сүүлийн жилүүдэд халдварт өвчний эсрэг арга хэмжээний үүднээс, e-спортын тэмцээнүүдэд аюулгүй байдлыг хангах үүргийн агуулга өөрчлөгдөж байна.
Онлайн болон оффлайн зохион байгуулалтыг хослуулах, мөн тэмцээн зохион байгуулагдах газарт халдварын эсрэг арга хэмжээг хэрэгжүүлэх зэрэг нөхцөл байдалд тохирсон уян хатан арга хэмжээ авах шаардлагатай байна.
Ялангуяа, нийтлэг хэрэглэгддэг тоног төхөөрөмжийг ариутгах, тамирчдын хоорондын зохистой зайг баримтлах, агааржуулалтын тоног төхөөрөмжийг сайжруулах зэрэг нь чухал ач холбогдолтой байна.

Дүгнэлт: Аюулгүй байдлын цогц системийг бий болгох чиглэлд

e-Спортод аюулгүй байдлыг хангах үүрэг нь дижитал технологийн хөгжил болон нийгмийн нөхцөл байдлын өөрчлөлтөд нийцүүлэн уян хатан байдлаар шинэчлэгдэж байх шаардлагатай.
Үйл ажиллагаа эрхэлдэг байгууллагууд нь хууль ёсны үүргээ биелүүлэхээс гадна, тамирчид болон үзэгчдийн аюулгүй байдлыг дээд зэргээр хангах цогц системийг бий болгох шаардлагатай.
Цаашид шинэ сорилтууд үүсэх боломжтойг санаж, тасралтгүй сайжруулалт хийх болон арга хэмжээгээ дахин хянах нь чухал юм.