IP хаягийг тодорхойлох саад, ил болгох хүсэлт үнэхээр 'утгагүй' юу?

“SNS дээр доромжлуулсан” гэх мэтээр, “Интернетийн бичлэгийн өгүүлэгчийг тодорхойлохыг хүсч байна” гэсэн үед та хэрэгтэй болох зүйл бол бичлэг хийгдсэн IP хаягийг тогтоох явдал юм. Тэгвэл, IP хаягийг ил болгох хүсэлт нь хувийн харьяаллыг тодорхойлох анхны алхам болно.

Гэхдээ, IP хаягийг ил болгох хүсэлт нь “утгагүй” гэж үзэгддэг тохиолдол байдаг. Тэгвэл IP хаягийг ил болгох хүсэлт үргэлж ажилладаггүй юм уу? Ил болгох хүсэлтийн “хязгаарлалт”-ыг тайлбарлаж, “IP хаягийг ил болгох хүсэлт нь утгагүй юм уу” гэдэг асуудалд бид төсөөлөн харцгаая.

Үндсэндээ, интернет дээрх сөрөг дүгнэлтэд тулгуурласан хохирлын эсрэг арга хэмжээ авахад голлон гурван арга байдаг.

• Өгүүлэгчийг тодорхойлох (IP хаягийг ил болгох хүсэлт, хаяг овог нэрийг ил болгох хүсэлт)
• Бичлэгийн хуудсыг устгах
• Буцаан SEO зэрэг IT технологийг ашигласан арга хэмжээ

Эдгээр гурван аргын эхний хоёрыг хууль ёсны хувьд зөвхөн хуульчид л хийж чадна, гурав дахь нь IT компаниуд чадварлаг боломжтой.
Энэ удаад бид эхний IP хаягийг ил болгох хүсэлтэд тулгуурлан тайлбарлах болно.

IP хаяг нь ил тод болгогчийн мэдээллийг ил болгох хүсэлтээр тодорхой болно

IP хаяг гэдэг нь интернет орчинд “гэрийн хаяг” шиг мэдээлэл юм. Интернетэд холбогдсон бүх төхөөрөмжүүд, өөрийн гэрийн компьютер эсвэл ухаалаг утас зэрэг нь өөрсдийн ганц IP хаяг гэх мэдээллийг эзэмшдэг.

Ил тод болгогчийн мэдээллийг ил болгох хүсэлт гэдэг нь Японы ‘Провайдерын хариуцлагыг хязгаарлах хууль’-ийн (Provider Liability Limitation Law) дөрөв дэх зүйлийн нэгдүгээр хэсэгт заасан мэдээллийг ил болгох хүсэлт юм. Интернет орчинд, хараал идэвхтэй, бусад хууль бус бичлэг хийсэн ил тод болгогчийн хаяг, овог нэр, утасны дугаар зэрэг мэдээллийг форум, блог зэрэг удирдагчид болон провайдеруудад хүсэлт гаргах боломжийг олгодог систем юм.

Ил болгох хүсэлтэд хамаарах мэдээлэл нь дараах байдлаар байна:

• Ил тод болгогчийн овог нэр
• Ил тод болгогчийн хаяг
• Ил тод болгогчийн и-мэйл хаяг
• Ил тод болгогчийн IP хаяг
• Ил тод болгогчийн IP хаяг/IP хаяг болон портын дугаарын хослол
• Гар утасны интернет холболтын үйлчлүүлэгчийн таних дугаар
• Үйлчлүүлэгчийн таних тэмдэг
• SIM картын таних дугаар
• Илгээсэн огноо, цаг (Цагийн тамга)

Энэхүү процесс болон урсгалын талаар нь бид өөр нийтлэлд дэлгэрэнгүй тайлбарласан болно.

https://monolith.law/reputation/disclosure-of-the-senders-information[ja]

IP хаяг нь хувь хүнийг тодорхойлоход чухал мэдээлэл боловч, IP хаяг ил болсон ч бичигчийг тодорхойлоход хүргэхгүй тохиолдлууд гэж юу вэ? Доорх хэсэгт бид IP хаягийг ил болгох хүсэлтийн хязгаарлагдмал байдлын талаар тусгайлан тайлбарлая.

IP хаягийн ил тод болгох хүсэлтийн хязгаарлалт жишээ ①: Серверийн администратор болон бусад хүмүүс хадгалж байгаа биш

Серверийн администратор болон бусад хүмүүс IP хаягийн бүртгэлийг хадгалдаггүй шалтгааныг тайлбарлана уу.

Серверийн администраторт IP хаягийн бүртгэлийг хадгалах үүрэг байхгүй

Серверийн администратор болон бусад хүмүүс заавал IP хаягийг зөв хадгалдаг гэсэн баталгаа байхгүй. Эхлээд, “Интернет дээр серверийн үйл ажиллагааг явуулах үед, оруулагчийн IP хаягийг хадгалж, ил тод болгох хүсэлтэд хариу өгөх боломжтой байх ёстой” гэсэн хууль байхгүй бөгөөд серверийн администратор болон бусад хүмүүст IP хаягийг хадгалах үүрэг байхгүй.

Иймд, IP хаягийн ил тод болгох хүсэлтийг түр зогсоолын шийдвэрээр авч, IP хаягийн ил тод болгохыг хүлээсэн ч, серверийн администратор болон бусад хүмүүсээс “Бүртгэлийг ил тод болгохыг хүссэн ч, хадгалагдаагүй байсан” гэсэн хариу ирэх магадлалтай.

Гэхдээ, олон серверүүд оруулагчийн IP хаягийг хадгалдаг бөгөөд дээрх шалтгаанаар “IP хаягийн ил тод болгох хүсэлт нь утгагүй” гэж үгүйсгэх тохиолдол ховор байдаг. IP хаягийн мэдээллийг хадгалах хугацаа серверийн администратор болон бусад хүмүүсээс хамаарч өөр өөр байдаг боловч, оруулгаас 3-6 сарын хугацаа нь ерөнхийдөө стандарт болдог.

Устгасны дараа IP хаягийн бүртгэл алга болдог тохиолдол

Мөн, ижил төстэй асуудлаар, форум зэрэгт, “Эхлээд оруулгыг устгасан тохиолдолд, тухайн оруулгатай холбоотой IP хаягийн бүртгэл алга болдог” гэсэн тохиолдол байдаг. Энэ нь, сайтын тусгай мэдлэгтэй байх юм бол хуульчид үүнийг урьдчилан мэдэж, зайлсхийх боломжтой. Дэлгэрэнгүй мэдээллийг доорх нийтлэлээс үзнэ үү.

https://monolith.law/reputation/identifying-contributors-after-deletion[ja]

IP хаягийн ил болгох хүсэлтийн хязгаарлалтын жишээ №2: Гадаад прокси серверээр дамжуулсан IP хаяг

IP хаягийн ил болгох хүсэлтээр ил болгогдсон IP хаяг нь гадаад прокси серверээр дамжуулагдсан бол, дагаж мөрдөх боломжгүй болдог.

Ил болгогдсон IP хаяг нь Японы дотоодын интернет үйлчилгээний провайдер (ISP) эсвэл гар утасны оператор, жишээ нь Nifty эсвэл docomo байсан тохиолдолд, дотоодын хуулийн этгээд болох Нифти ХК (Nifty Corporation) болон НТТ Докомо ХК (NTT DOCOMO, Inc.)-ийг хариуцагчаар татан, “Тухайн IP хаягийг ашиглаж байсан гэрээ байгуулагчийн хаяг, овог нэрийг ил болгоно уу” гэсэн ил болгох хүсэлт гаргах болно.

Гэвч, энэ нь гадаадын прокси сервер байсан тохиолдолд, Японы шүүхэд тухайн гадаад прокси серверийг хариуцагчаар татан шүүх хуралдаан явуулах боломжгүй. Энэ нь “дагаж мөрдөх амжилтгүй” болох нь тэр.

Гэхдээ жишээлбэл, 5ch (5чаннел) нь гадаад прокси серверийг ашиглан өөрийн хувийг нууцлах зорилгоор муу зүйлд ашиглахаас сэргийлэн, эхлээд л боломжит бүхнийг хааж байгаа.

Өөрөөр хэлбэл, “гадаад прокси серверээр дамжуулсан бичлэг” гэдэг нь эхлээд л маш ховор байдаг бөгөөд энэ тохиолдолд ч “ил болгох хүсэлтэд утга учиргүй” гэж хэлэх нь байхгүй бололтой.

IP хаягийн ил тод болгох хүсэлтийн хязгаарлагдмал тохиолдлууд №3: Интернет үйлчилгээ үзүүлэгчид (ISP) IP хаягийн бүртгэлийг хадгалдаггүй

Интернет үйлчилгээ үзүүлэгчид (ISP) IP хаягийн бүртгэлийг хадгалдаггүйн учир шалтгааныг тайлбарлана уу.

Гар утасны операторуудын бүртгэл нь ойролцоогоор 3 сарын дараа устдаг

IP хаягийн ил тод болгох хүсэлт гаргасан үед, тухайн бичлэг хэдий ISP эсвэл гар утасны операторын сүлжээгээр хийгдсэн болохыг тодорхойлно. Өөрөөр хэлбэл, ил тод болгох хүсэлт хүлээн авах хүртлэх хугацаанд, тухайн бичлэг нь гүйдлийн шугам (ISP) эсвэл гар утасны сүлжээ (оператор) ашиглан хийгдсэн эсэхийг мэдэх боломжгүй.

Тэгвэл, гар утасны операторуудын хувьд “Гар утасны операторууд нь зөвхөн ойролцоогоор 3 сарын хугацаанд л харилцаа холбооны бүртгэлийг хадгалдаг” гэсэн хязгаарлалттай байдаг. Өөрөөр хэлбэл, IP хаягийн ил тод болгох хүсэлт авсан ч, тухайн бичлэг гар утасны операторын сүлжээгээр хийгдэж, мөн бичлэг хийгдсэнээс хойш 3 сараас илүү хугацаа өнгөрсөн бол, техникийн хувьд дагаж мөрдөхийг орхихоос өөр аргагүй болно.

Гэхдээ, туршлагатай хуульчид хурдан шуурхай ажиллаж чадвал, IP хаягийн ил тод болгох хүсэлт нь удаан дараалан 1 сараас 1.5 сарын хугацаанд биелүүлэх боломжтой. Иймд, бичлэг хийгдсэнээс хугацаа ихээхэн өнгөрөөгүй бичлэгүүдэд IP хаягийн ил тод болгох хүсэлт гаргавал, дээрх бүртгэлийн хадгалагдаж буй хугацаанд IP хаягийн ил тод болгох хүсэлт авах боломжтой.

Мөн, гар утасны операторууд нь, хаяг, овог нэрийн ил тод болгох шүүх хуралд “Одооноос шүүх хурал эхлүүлэх гэж байгаа тул, тухайн бүртгэлийг устгахгүйгээр хадгалж үлдээхийг” хүсвэл, ихэнх тохиолдолд энэ хүсэлтэд нийцэж өгдөг.

Харин гүйдлийн шугамын хувьд, бүртгэлийг хадгалах хугацааны асуудал байдаг ч, ойролцоогоор 12 сарын хугацаанд бүртгэл хадгалагддаг.

Гар утасны операторын сүлжээгээр дамжуулан хийгдсэн доромжлол, муулалт нь төдийлөн олон тохиолддоггүй

Жишээлбэл, форум дээр олон тооны доромжлол, муулалтын бичлэг хийгдсэн гэх мэт тохиолдлуудад, бүртгэл хадгалагдаагүй гэсэн санаа зовох хэрэггүй гэж хэлж болно.

Учир нь, “Гэртээ, гэр ахуйн утасгүй LAN сүлжээгээр дамжуулан, ухаалаг утас ашиглан интернетэд хандах (мөн форумд доромжлол, муулалтын бичлэг хийх)” гэх мэт тохиолдлуудад,

• Холбогдох төхөөрөмж нь ухаалаг утас
• Гэхдээ, холбогдох шугам нь гүйдлийн шугам

байдаг учраас. “Тодорхой хэмжээний доромжлол, муулалтын бичлэгүүдийн IP хаягийн ил тод болгох хүсэлт гаргасан бөгөөд бүгд нь гар утасны сүлжээгээр дамжуулан хийгдсэн” гэх мэт тохиолдлууд нь харин ховор гэж хэлж болно.

Интернет кафегаас хийгдсэн бичлэгийн IP хаягийг ил болгох хүсэлтийн хязгаарлалттай жишээ ④

Хэрэв ISP (Интернет үйлчилгээний нийлүүлэгч) болон бусад тодорхой болсон тохиолдолд, тухайн ISP-гээс хуулийн дагуу хүний нэр, хаягийг ил болгох хүсэлт гаргах болно. Шүүхэд ялалт байгуулснаар хүний нэр, хаягийг ил болгоно. Гэхдээ энд ил болгогдох нь зөвхөн ‘холболтын гэрээ байгуулсан хүний нэр, хаяг’ юм.

Өөрөөр хэлбэл, интернет кафе замаар хийгдсэн бичлэгийн тохиолдолд, тухайн интернет кафены операторын нэр, хаягийг ил болгоно. Мөн олон тохиолдолд интернет кафе ‘тодорхой өдөр цагт, хэн, аль вэбсайтад холбогдсон байсан’ гэсэн лог (үйл ажиллагааны тэмдэглэл) хадгалдаггүй.

Өөрөөр хэлбэл, ‘энэ интернет кафегаас бичлэг хийгдсэн’ гэдгийг мэдэж болох ч, чухал ‘хэн бичсэн бэ’ гэдгийг тодорхойлох боломжгүй байдаг.

Гэсэн хэдий ч, сүүлийн үед интернет кафед орохдоо жолооны үнэмлэх, даатгалын бичиг гэх мэт баримт бичгээр хүнийг баталгаажуулдаг. Орох үед хийгдсэн шалгалтаар, бичлэг хийгдсэн цагт тухайн интернет кафег ашигласан хүнийг эсвэл тухайн төхөөрөмжийг тодорхойлж чадвал, Хуульчдын холбооны лавлагаа системийн дагуу хэрэглэгчийн мэдээллийг авч, хэн бичсэнийг тодорхойлох боломжтой байдаг.

Мөн интернет кафед тус бүртээ өөр IP хаяг олгодог бөгөөд тодорхой тохиолдолд тухайн хүнийг тодорхойлох боломжтой байдаг.

Интернетийн хаягийг ил болгох хүсэлтийн хязгаарлалттай жишээ 5: Нийтийн Wi-Fi ашиглан бичлэг хийх

Чөлөөт Wi-Fi зэрэг нийтийн Wi-Fi сүлжээг ашиглан интернетэд бичлэг хийсэн тохиолдолд, тухайн интернет холболтын гэрээний эзэмшигч нь Wi-Fi холболтын үйлчилгээг санал болгож буй байгууллага байдаг учраас, хаягийг ил болгох хүсэлт гаргасан ч тодорхой болох нь тэдгээр байгууллагын IP хаяг болно.

Иймд, тухайн IP хаягийг ашиглан мэдээллийг ил болгохыг хүссэн ч, бичлэг хийгчийн хувийн мэдээллийг ил болгох боломжгүй болно.

Гэхдээ, жишээ нь хэрэв хэргийг гэмт хэрэг гэж үзэж цагдаагийн байгууллагаар шалгуур үзүүлэх тохиолдолд, аюулгүй байдлын камер зэрэг бичлэгээр хувь хүнийг тодорхойлох боломжтой. Интернет кафе шиг, заавал тодорхойлж чадахгүй гэсэн үг биш юм.

Дүгнэлт: IP хаягийн ил болгох хүсэлт нь “үнэгүйдэх” зүйл биш

Иймд, IP хаягийг ил болгох хүсэлтээс эхлэн гаргагчийг тодорхойлох нь шүүхээр зөвшөөрөгдсөн гэдэг нь 100% амжилтанд хүрнэ гэсэн үг биш. Гэхдээ энэ нь “IP хаягийн ил болгох хүсэлт нь үнэгүйдэх” гэж хэлэх нь буруу байх. Дээрх жишээнүүдийн олон нь “маш ховор” тохиолдолд байдаг ч, мэргэжлийн хүний тусламжтайгаар IP хаягийг тодорхойлох нь ерөнхийдөө харьцангуй өндөр магадлалтай байдаг.

https://monolith.law/reputation/provider-liability-limitation-law[ja]

Манай хууль зүйн фирм нь Twitter, Instagram зэрэг СНС-ээс эхлээд 2ちゃんねる, 5ちゃんねる гэх мэтчилэн хэлэлцүүлгийн самбарууд, бусад олон төрлийн сайтуудад хийгдсэн бичлэгүүдийн гаргагчийг тодорхойлж байна.

Хэрэв та ямар нэгэн асуудалтай тулгарвал, манай хууль зүйн фирмийн адвокаттай зөвлөгөө авахыг хүсье.