Систем хөгжүүлэлтэд хууль зүйн өнцгөөс харахад хурлын тэмдэглэлийг хэрхэн үлдээх вэ

Нэг компани нөгөө компанид систем хөгжүүлэх ажлыг гүйцэтгүүлэхийг даалгасан тохиолдолд, захирлуудын хуулийн этгээдийн тамгаар батлагдсан гэрээ, хариуцсан ажилтны боловсруулсан шаардлагын тодорхойлолт гэх мэт баримт бичгүүд нь гүйцэтгэх ажлын хэмжээ, хугацаа зэрэг нь тодорхой бус байх тохиолдол олонтаа байдаг. Учир нь олон систем хөгжүүлэлтүүдэд хариуцсан ажилтны түвшинд болсон имэйл, утасны харилцаа, хариуцсан ажилтны түвшинд зохион байгуулагдсан хурал зэрэг нь эхэндээ тодорхой бус байсан хэсгүүдийн тодорхойлолт, өөрчлөлтүүд, нэмэлт функцийн хүсэлт, тулгарсан асуудлуудад хамтран ажиллах хүсэлт гэх мэт үйл ажиллагаа өдөр тутамд явагддаг билээ.
Систем хөгжүүлэлтийг зөв зохион байгуулж, мөн хэрэв маргаан үүссэн тохиолдолд бэлэн байхын тулд, нэг систем хөгжүүлэлтийн төслийг амжилттай удирдахын тулд баримт бичгийн боловсруулалт ба удирдлага нь чухал болдог.
Энэхүү нийтлэлд бид систем хөгжүүлэлтийн явцын хурлын тэмдэглэл, хурлын материалыг хэрхэн хадгалах талаар хууль зүйн өнцгөөс нь тайлбарлаж өгөх болно.
Систем хөгжүүлэхдээ баримт удирдлага яагаад чухал вэ
Систем хөгжүүлэх төслийн хүрээнд, баталгаажуулах уулзалтын ярилцлагын агуулга, төслийн явц болон түүхийг бичигдүүлэх нь хууль зүйн өнцгөөс харахад маш чухал юм. Энэ нь дараах хоёр үндсэн шалтгаантай:
Дараа нь маргаан үүсгэхгүйн тулд
Систем хөгжүүлэх нь ердийн нөхцөлд хэрэглэгчийн тал болон үйлдвэрлэгчийн талын олон талт хамт олон хүмүүсийг хамруулсан төсөл болдог. Иймд, хэрэглэгчийн тал болон үйлдвэрлэгчийн тал хоёр талын үүрэг хариуцлагын хэмжээг тодорхойлохдоо ойлголтын зөрүүтэй бол төслийн дараагийн явцад саад учруулах магадлалтай.
Мөн олон хүн оролцсон төсөл гэдэг нь өөрөөр хэлбэл, “хүмүүс янз бүрийн зүйл хэлж байгаа бөгөөд хэн нь зөв гэдгийг ойлгох боломжгүй” гэсэн харилцааны асуудал үүсэх магадлал өндөр байдаг.
Хоёр талын ойлголтод зөрүү байгаа эсэхийг шалгахын тулд, хэлэлцээрт хүрсэн агуулгыг бичигдсэн хэлбэрээр бэлтгэх нь утга учиртай бөгөөд түүнчлэн холбогдох хүмүүс нь баримтыг (өөр өөрсдийн цаг хугацаанд) шалгаж болох материал болгон бэлтгэх нь хамт олныг нэг зүгт хөдөлгөхөд хүргэдэг.
Түүнчлэн, маргааныг урьдчилан сэргийлэх хэрэгсэл болгон хууль зүйн мэдлэгийг ашиглах нь “урьдчилан сэргийлэх хууль зүй” гэж нэрлэгддэг.
Дараа нь маргаан үүссэн үед авах арга хэмжээ болгон
Мөн, урьдчилан сэргийлэх хууль зүйн өнцгөөс төстэй ч, зарим зүйлсээр ялгаатай хувилбарыг авч үзвэл, баримт удирдлагын чухал байдлыг тайлбарлахад, “хяналт” гэсэн үзүүлэлт чухал байна гэж хэлж болно.
Ямар нэгэн асуудал үүсэж, төслийг дуусгахаас өмнө тасалдуулсан эсвэл эхлээд тогтоосон хугацаанд нийцүүлж чадаагүй бол, шүүхийн хэргээр шийдвэрлэхэд хүрэх боломжийг төсөөлөөд үзье. Хэрэглэгчийн тал болон үйлдвэрлэгчийн тал хоёулаа “болсон нөхцөл байдлын талаар өөрийнхөө үг хэлэх эрхтэй” гэж хэлэх боловч, бичигдсэн баримт бичиг байхгүй бол өөрийн талын үгийг батлах боломжгүй бөгөөд шүүхэд ч мөн адил хүндрэлтэй байдалд орох болно.
Тухайлбал, “хугацаанд нийцүүлж чадаагүй” гэсэн асуудлаас үүдэлтэй маргааны үед, “хэзээ ямар үед саад тотгор илэрсэн бэ”, “хэзээ ямар үед үзүүлэлтийг өөрчлөх хүсэлт гаргасан бэ”, “хэрэглэгчийн талын нэмэлт функцийн хүсэлтэд үйлдвэрлэгч ямар хариу үйлдэл хийсэн бэ” гэх мэт зүйлс шүүхийн шийдвэрийг чиглүүлэх чухал асуудал болдог. Энэ үед “хэлсэн, хэлээгүй” гэсэн асуудал олон удаа гарч ирвэл, шударга шийдвэрлэх боломжийг хүлээх нь хэцүү болно.
Систем хөгжүүлэлтийн уулзалтын тэмдэглэлд онцгой анхаарах зүйлс

Систем хөгжүүлэлтэд зориулсан уулзалтын төрлүүд
Систем хөгжүүлэлтийн төслүүдэд олон төрлийн уулзалтууд тасралтгүй зохион байгуулагдаж, төслийг урагшлуулдаг нь элбэг хүмүүс оролцдог төсөл болохоос харахад гайхамшигтай зүйл биш юм. Программын хэрэгжүүлэлтийг газар дээр нь хийж буй програмист, инженерүүд ч бас ажлын явцыг тогтмол шалгах зорилгоор уулзалтуудыг зохион байгуулдаг байх. Мөн хэрэгжүүлсэн кодонд засвар үйлчилгээний болон аюулгүй байдлын хувьд сул талууд байгаа эсэхийг шалгах үүднээс кодыг шууд харж, тоймлох зэрэг үйл ажиллагааг хийдэг тохиолдол ч бий.
Ийм уулзалтууд нь зөвхөн хөгжүүлэлтийн газарт ажилладаг хүмүүсийн уулзалт биш, компанийн захирал болон эрх бүхий хариуцлагатай хүмүүс ч уулзалт зохион байгуулдаг. Энэ тохиолдолд төслийн ерөнхий чиглэл болон бодлогыг тодорхойлох уулзалт болдог нь элбэг. Эдгээр хариуцлагатай хүмүүсийн уулзалтуудыг “Стээринг Комитет” гэж нэрлэдэг.
Онцгой анхаарах ёстой уулзалт нь Стээринг Комитет
Систем хөгжүүлэлтийн газарт хүмүүсийн байр суурь болон зорилгоос хамаарч олон төрлийн уулзалтууд зохион байгуулагддаг бөгөөд хууль зүйн өнцгөөс харахад онцгой анхаарах ёстой уулзалт нь Стээринг Комитет юм. Хариуцлагатай хүмүүсийн уулзалт, шалгалтын уулзалтуудтай харьцуулахад, Стээринг Комитет нь маргааны урьдчилан сэргийлэх болон маргаан үүссэн үед авах арга хэмжээний хувьд онцгой ач холбогдолтой бичиг баримтыг бүрдүүлэх ёстой. Энэ нь:
- Стээринг Комитет нь хариуцлагатай хүмүүсийн зохион байгуулдаг уулзалт бөгөөд чухал шийдвэрүүдийг гаргахад оролцдог тул, хууль зүйн хувьд чухалд тооцогддог.
- Хариуцлагатай хүмүүсийн уулзалт нь ихэвчлэн төлөвлөгөө, тодорхойлолт зэрэг олон төрлийн баримт бичигт дараа нь тусгагддаг бөгөөд “бичиг баримтгүй” гэсэн асуудал үүсэх нь бодит байдалд ховор.
Ийм шалтгаануудыг дурьдах боломжтой.
Стеринг Комитетын хурлын тэмдэглэлтэй холбоотой шүүхийн шийдвэрүүд
Доорхи текстэд Стеринг Комитетын хурлын тэмдэглэл нь бодит шүүх хуралдаан дээр чухал баримт болгон хэрэглэгдсэн нэг жишээг танилцуулж байна. Доор дурдсан шүүхийн шийдвэрийн жишээ нь систем хөгжүүлэлтийн төслийг гүйцэтгэх явцад тасалдсан тохиолдол бөгөөд вендорын төслийн удирдлагын үүрэг зөрчигдсөн гэж үзсэн хэрэг юм. Тэр хурлын тэмдэглэл нь вендор болон хэрэглэгчийн анхны ойлголтыг харуулсан бөгөөд шүүх хуралдаан дээр маш их утга учиртай болжээ.
Вендор нь Стеринг Комитетын хурлын тэмдэглэлд үндэслэн энэхүү систем хөгжүүлэлтийн явцыг тогтооход, тэмдэглэлийн агуулга нь хэрэглэгчээс өөрчлөлт оруулсан бөгөөд, ажлын бодит байдалтай заавал нийцээгүй гэж заасан. Гэвч, Стеринг Комитет нь энэхүү систем хөгжүүлэлтийн дээд удирдлагын түвшинд шийдвэр гаргах зорилгоор байгуулагдсан бөгөөд вендор болон хэрэглэгчийн аль алинд нь төслийн гүйцэтгэлийн хариуцагчид оролцож, нийтлэг үнэлгээ, хуваарь, ажлын явцын үр дүн, асуудлын хуваалцах, чухал асуудлын шийдвэр гаргах зэрэг үйл ажиллагааг хийдэг байсан. Мөн тэнд хэлэлцсэн чухал цэгүүдийг тухайн хурлын дараагийн хоёр хоногийн өглөө хүртэл вендорын тэмдэглэлд бичиж, тэмдэглэлийн сангийн бүртгэлд оруулж, эцсийн шийдвэрийг тэмдэглэлээр бичиж тогтоох ёстой байв. Тэмдэглэлийг баталгаажуулахдаа, вендор болон хэрэглэгч нь тэмдэглэлээр ажлыг бичиж тогтоохын утга учрыг сайн ойлгож, түүний агуулга болон илэрхийллийг хэлэлцэж, хурлын бодит байдалтай нийцтэй болгохын тулд, агуулгыг баталгаажуулсан гэж үзэж болно. Түүнчлэн вендор нь систем хөгжүүлэлтийг мэргэжлийн хэрэгцээнд нийцүүлэн хийдэг бөгөөд, ийм тэмдэглэл бичих утга учир болон аргыг сайн мэддэг байх ёстой. Иймд, баталгаажсан тэмдэглэл нь Стеринг Комитетын ажлын бодит байдалтай нийцтэй гэж үзэж, тусгай нөхцөл байдлыг харгалзан үзэхгүй бол, тухайн ажлын явцын агуулга зэргийг тэмдэглэлд бичигдсэн агуулгаар тухайн өдрийн Стеринг Комитетын дүгнэлт болгон үзэх нь зүйтэй гэж хэлж болно.
Токио Өндөр Шүүхийн 2013 (Хэйсэй 25) оны 9-р сарын 26-ны шийдвэр
Шүүхийн байр суурь нь, вендор болон хэрэглэгчийн хоорондын санал нийлсэн байдлаар бүтээсэн хурлын тэмдэглэл нь ‘баримт’ болгон хэрэглэгдэх боломжтой бөгөөд тодорхой хэмжээний таамаглал хийх боломжтой гэж үзэж болох юм. Өөрөөр хэлбэл, тэмдэглэлд хэт амархан бичлэг хийсэн тохиолдолд, энэ нь шууд баримт болон хувирч болзошгүй эрсдэлтэй бөгөөд энэ асуудалд маш итгэлтэй байх хэрэгтэй гэсэн үг юм.
Хурлын тэмдэглэлд бичигдэх ёстой тодорхой бичлэгийн зүйлс

Хурлын тэмдэглэл нь шүүх хуралдаан болох үед (мөн шүүх хуралдаан болохгүй ч гэсэн, талууд хоорондын дараагийн хэлэлцээрийг зөвтгөх үед) нотлох баримт болдог чухал ач холбогдолтой баримт бичиг юм. Тэгвэл яг тодорхойгоор, хурлын тэмдэглэлд юу бичиж, ямар бичлэгүүдийг үлдээх хэрэгтэй вэ? Доорхи зүйлсийг товчлон харуулав.
Вендорын байр сууриас бичигдэх ёстой зүйлс
Вендорын хувьд төслийн хүрээнд систем хөгжүүлэлтийн мэргэжлийн хувьд төслийн удирдлагын үүрэг хүлээнэ. Энэ үүргийн агуулга ямар байх ёстой талаар доорхи нийтлэлд дэлгэрэнгүй тайлбарласан байдаг.
https://monolith.law/corporate/project-management-duties[ja]
Ийм үүргийг хүлээсэн байдлаар, вендорын талын тодорхой бичигдэх ёстой зүйлс нь:
- Хөгжүүлэлтийн тус бүрдүүлэлтийн шат амжилттай дууссан гэдгийг батлах баримт бичиг ба тухайн огноо
- Хэрэглэгчийн талын хүссэн өөрчлөлт, нэмэлт функцийн хүсэлтүүдэд хэрхэн хариу өгсөн түүх
- Хэрэглэгчийн талын хувийн шалтгаанаар хөгжүүлэлтийн ажил зогссон тохиолдолд, хамтран ажиллахыг хүсэн хийсэн арга хэмжээ ба түүний явц
дээрх зүйлсийг жишээ болгож тавьж болно.
Дээрх 3-р зүйлтэй холбоотойгоор нэмж тайлбарлахад, жишээлбэл, хэрэглэгчийн тал шалгалт хийхгүй байгаа тохиолдолд вендорын тал ямар асуудлуудыг авч үзэх ёстой талаар доорхи нийтлэлд тайлбарласан байдаг. Энэхүү нийтлэлд шүүхийн шийдвэр нь вендорын талын хэрэглэгчийн шалгалтыг гүйцэтгэхэд хэрхэн туслах байдлаас ихээхэн хамаарч байдаг гэдгийг жинхэнэ шүүхийн шийдвэрийг ишлэн тайлбарласан байдаг.
https://monolith.law/corporate/estimated-inspection-of-system-development[ja]
Хэрэглэгчийн талын байр сууриас бичигдэх ёстой зүйлс
Мөн хэрэглэгчийн талын хувьд өөрийн дотооддоо ашиглах систем байгаа тул, систем хөгжүүлэлтэд вендорын хөгжүүлэлтийн ажилд нэг хэмжээний хамтран ажиллах үүрэг хүлээнэ. Энэ үүргийн ерөнхий агуулгыг доорхи нийтлэлд тайлбарласан байдаг.
https://monolith.law/corporate/user-obligatory-cooporation[ja]
- Хүссэн функци, дэлгэцийн гадаад төрх зэргийг хэрэглэгчийн талын вендорт дамжуулан хэлэлцүүлсэн түүх
- Вендорын талын явцад гарсан олон төрлийн асуудлын түүх (жишээ нь, гишүүний гэнэтийн гаралт эсвэл вендорын талын судалгааны дутагдалаас үүдэн хөгжүүлэлтийн явцын хуваарь хойшлуулсан ба түүний шалтгаан гэх мэт)
Дээрх 2-р зүйлтэй холбоотойгоор, тэр дундаа хуучин системийг халж, шинэ системийг хөгжүүлэх явцад таамаглашгүй асуудалд хүргэх магадлал өндөр байдаг. Хуучин системийн мэдээллийг шинэ системд шилжүүлэх үед тэр дундаа асуудал гарах магадлалтай байдаг ч, энэ төрлийн асуудалд холбогдох хууль эрх зүйн дэлгэрэнгүй тайлбарыг доорхи нийтлэлд өгүүлсэн байдаг.
https://monolith.law/corporate/the-transition-from-the-oldsystem[ja]
Хураангуй
Дээрх нь хуульзүйн үзэгдлээс харахад систем хөгжүүлэлтийн үе шатанд хуралдааны тэмдэглэлүүдийг хэрхэн үлдээх тухай зааварчилгаа болно. Жишээ нь, ‘хууль’, ‘систем хөгжүүлэлт’, ‘бичиг баримт удирдлага’ гэх мэт сэдвүүдийн холбоосыг ойлгож, түүнийг гүнзгийрүүлэх нь чухал байх болно. Систем хөгжүүлэлт нь олон хүмүүс, байгууллагыг хамруулж, томоохон худалдааны гүйлгээ болон өргөжих хандлагатай байдаг учраас, түүнтэй холбоотой маргааны урьдчилан сэргийлэх, арга хэмжээ авах нь чухал болдог. Мөн хуульзүйн үзэгдлээс харахад нотлох баримтын хадгалалтын шаардлагаас харахад, хэн бүхний нүдэнд чанартай, шалгаж болохуйц ‘бичиг баримт’ байх нь чухал утга учир агуулгатай болдог.
Тийм ээ, бүх яриа хэлэлцүүлэг, төслийн өөрчлөлтийг бүрэн хэлэлцүүлэг болгон хэлэлцэх нь том ачаалал бөгөөд бас бодит байдалд нийцэхгүй байж болох юм. Гэхдээ хуульзүйн хувьд чухал асуудлуудыг ялган таних, мөн чухал асуудлуудыг тохирох үед бичиг баримтжуулах нь чухал болох нь, хуульзүйн мэргэжилтэн эсэхээс үл хамааран, бизнесийн салбарт ажилладаг бүх хүмүүсээр өргөн мэдлэгтэй байх ёстой зүйл болохыг таамаглаж байна.
Category: IT
Tag: ITSystem Development