Het systeem van aandelenopties in Japan en het ontwerp van fiscaal gunstige aandelenopties

In het hedendaagse bedrijfsbeheer, vooral voor bedrijven die streven naar groei, is het werven, behouden en motiveren van uitstekend personeel de sleutel tot zakelijk succes. Een krachtig instrument om dit doel te bereiken is de aandelenoptie. Ook in Japan wordt de invoering van aandelenoptieregelingen, met name bij startende ondernemingen, versneld om aantrekkelijke beloningen aan talent te bieden zonder zware financiële lasten.

De Japanse aandelenoptieregelingen worden op fiscaal gebied ingedeeld in ‘belastinggekwalificeerde aandelenopties’ en ‘niet-belastinggekwalificeerde aandelenopties’. Deze keuzes hebben een grote invloed op de belastingdruk, niet alleen voor de bedrijven die ze toekennen, maar ook voor de individuen die ze ontvangen. Daarom is een diepgaand begrip van het Japanse rechtssysteem essentieel voor hun ontwerp.

Echter, de Japanse aandelenoptieregelingen zijn complex door de vereisten die zijn vastgesteld in meerdere wetten, zoals de Japanse Vennootschapswet en de Japanse Wet op Speciale Belastingmaatregelen, en de interpretatie en toepassing ervan vereisen gespecialiseerde kennis. Bovendien hebben recente belastinghervormingen sommige vereisten herzien, waardoor het systeem vooral voor start-ups toegankelijker is geworden. Voorbeelden hiervan zijn de verhoging van de jaarlijkse limiet voor de uitoefenprijs van rechten, de uitbreiding van de opties voor de opslag en het beheer van aandelen, en de uitbreiding van de doelgroep voor toekenning aan hooggekwalificeerd extern personeel. Deze wijzigingen weerspiegelen de beleidsintentie van de Japanse overheid om de internationale concurrentiepositie van het start-up ecosysteem te versterken en hooggekwalificeerd talent aan te trekken en te behouden. Dit kan de aantrekkelijkheid van de Japanse markt verhogen en de instroom van investeringen en talent vanuit het buitenland versnellen.

In dit artikel zullen we ons richten op het ontwerp van Japanse belastinggekwalificeerde aandelenopties, en we zullen de juridische basis, de belangrijkste vereisten en de fiscale voordelen in detail bespreken.

Wat zijn aandelenopties? Het doel en de juridische basis onder Japans recht

De definitie van aandelenopties en hun rol als incentive onder Japans recht

Aandelenopties zijn rechten die, wanneer uitgeoefend, het mogelijk maken om aandelen te ontvangen van de vennootschap waarop ze betrekking hebben. In Japan worden deze gedefinieerd als ‘nieuwe aandelenoptierechten’ onder artikel 2, lid 21 van de Japanse Vennootschapswet (Companies Act). Volgens de Japanse wetgeving kunnen zowel aandelenmaatschappijen als speciale besloten vennootschappen nieuwe aandelenoptierechten uitgeven.

De voornaamste reden voor bedrijven om een aandelenoptieplan te implementeren, is om de motivatie van belanghebbenden zoals bestuurders en werknemers te verhogen en hen bij te laten dragen aan de ontwikkeling van het bedrijf. Dit systeem functioneert niet alleen als een vervanging voor monetaire beloningen, maar ook als een essentieel onderdeel van de talentstrategie binnen de groeistrategie van een onderneming. De volgende voordelen worden specifiek verwacht:

Ten eerste kan een bedrijf zonder financiële uitgaven incentivebeloningen voorbereiden. Dit is met name een groot voordeel voor startups en venturebedrijven die niet over voldoende kapitaal beschikken. Voor bedrijven in de beginfase met beperkte middelen, functioneren aandelenopties als een strategisch hulpmiddel waarmee ze uitstekend talent kunnen aantrekken en behouden, terwijl ze hun kapitaal concentreren op kernactiviteiten zoals onderzoek en ontwikkeling en marktontwikkeling.

Ten tweede is de waarde van aandelenopties direct gekoppeld aan de stijging van de aandelenkoers van het bedrijf. Daarom krijgen degenen aan wie de aandelenopties zijn toegekend (de uitoefenaars) een sterke motivatie om bij te dragen aan het bedrijf en de bedrijfswaarde te verhogen, om zo hun eigen winst te maximaliseren. Deze directe koppeling van voordelen zorgt ervoor dat werknemers zich committeren aan de langetermijnwaardevermeerdering van het bedrijf voor hun eigen gewin, wat op zijn beurt de productiviteit en innovatie van het hele bedrijf kan stimuleren. Werknemers functioneren niet alleen als arbeidskrachten, maar ook als krachtige tools met het bewustzijn van mede-ondernemers van het bedrijf.

Ten derde, in bedrijven waar groei wordt verwacht, kunnen aandelenopties een aantrekkelijk middel zijn om uitstekend talent aan te trekken en te behouden voor de lange termijn, iets wat met een normaal salaris alleen moeilijk te bereiken is. Om aandelenopties effectief te laten functioneren als een incentive systeem, is het niet voldoende om alleen de procedures uit te voeren; een zorgvuldig ontwerp dat overeenkomt met het doel is essentieel.

Soorten aandelenopties: fiscaal gekwalificeerd en niet-fiscaal gekwalificeerd in Japan

In Japan worden aandelenopties voornamelijk ingedeeld in twee categorieën op basis van de fiscale behandeling: ‘fiscaal gekwalificeerde aandelenopties’ en ‘niet-fiscaal gekwalificeerde aandelenopties’ binnen de gratis aandelenopties. Deze classificatie is van groot belang voor het ontwerp van het systeem, omdat het een aanzienlijke impact heeft op de belastingdruk van de ontvanger.

• Fiscaal gekwalificeerde aandelenopties: Dit zijn de opties die voldoen aan de strikte vereisten vastgesteld in de Japanse Speciale Belastingmaatregelenwet, waardoor de belastingheffing bij uitoefening van de optie wordt uitgesteld en belasting alleen wordt geheven op de kapitaalwinst bij verkoop van de aandelen. Dit systeem is bedoeld om de belastingdruk voor de ontvanger te verlichten en het incentive-effect te verhogen. Een van de vereisten voor fiscaal gekwalificeerde aandelenopties is dat ze moeten worden uitgegeven zonder dat er geld wordt betaald, wat aantoont dat de Japanse fiscale voordelen gericht zijn op pure incentives die werknemers ontvangen zonder betaling. Er ligt een beleidsintentie achter om bedrijven aan te moedigen werknemers te belonen zonder financiële lasten op te leggen.
• Niet-fiscaal gekwalificeerde aandelenopties: Dit zijn opties die niet voldoen aan de vereisten voor fiscale kwalificatie. In dit geval vindt belastingheffing plaats in twee fasen: bij uitoefening van de optie en bij verkoop van de aandelen. Specifiek wordt bij uitoefening van de optie het verschil tussen de aandelenkoers op dat moment en de uitoefenprijs belast als looninkomen, en bij verkoop van de aandelen wordt het verschil tussen de verkoopprijs en de marktwaarde van de aandelen op het moment van uitoefening belast als kapitaalwinst. Niet-fiscaal gekwalificeerde aandelenopties hebben de neiging om hogere belastingtarieven te hebben dan fiscaal gekwalificeerde opties, en vooral looninkomen kan onderworpen zijn aan een progressieve belasting van maximaal 55%, wat een aanzienlijke impact heeft op het werkelijke netto-inkomen van de ontvanger. Er kan ook een probleem ontstaan dat bekend staat als ‘belasting zonder cash-in’, waarbij belasting wordt geheven ondanks dat de ontvanger geen contant geld ontvangt bij uitoefening, wat een aanzienlijke last kan zijn voor de ontvanger.

Vanwege de grote verschillen in belastingtiming en -tarieven tussen deze twee soorten, is het noodzakelijk dat bedrijven zorgvuldig kiezen op basis van hun doelstellingen en de situatie van de beoogde ontvangers. Door te voldoen aan de vereisten voor fiscale kwalificatie, kunnen bedrijven een aantrekkelijker beloningspakket bieden en daarmee een voordeel behalen in het aantrekken van getalenteerd personeel.

Vereisten voor Japanse Belastinggekwalificeerde Aandelenopties en Fiscale Voordelen

In Japan bieden belastinggekwalificeerde aandelenopties een systeem waarbij de belasting op het inkomen uit arbeid, gebaseerd op het verschil tussen de marktwaarde van de aandelen op het moment van uitoefening en de uitoefenprijs, wordt uitgesteld tot het moment van verkoop van de aandelen. Op dat moment wordt het verschil tussen de verkoopprijs en de uitoefenprijs belast als vermogenswinst. Om in aanmerking te komen voor deze fiscale voordelen, moeten alle strikte vereisten van Artikel 29-2 van de Speciale Belastingmaatregelen Wet (特別税制措置法) en Artikel 19-3 van de Uitvoeringsverordening van de Speciale Belastingmaatregelen Wet volledig worden voldaan. De kern van de belastingkwalificatie is niet dat de belasting wordt kwijtgescholden, maar dat de timing van de belastingheffing wordt uitgesteld tot het moment van verkoop van de aandelen. Dit stelt de ontvanger in staat om belasting te betalen op het moment dat er daadwerkelijk contant geld wordt ontvangen, wat resulteert in een aanzienlijke verbetering van de cashflow.  

Vereisten voor de Uitgifte van Aandelenopties onder Japans Belastingrecht

De belangrijkste vereisten voor belastinggeschikte aandelenopties in Japan zijn divers, maar hier lichten we enkele bijzonder belangrijke punten toe.

1. Principe van kosteloze uitgifte: Het is vereist dat de nieuwe aandelenopties worden uitgegeven zonder betaling (inclusief de verstrekking van andere activa dan geld). Dit principe benadrukt dat aandelenopties niet als ‘beloning’ maar als ‘incentive’ voor werknemers dienen. Het vormt de kern van het systeem waarbij bedrijven zonder cash-out de motivatie van hun personeel kunnen verhogen, wat betekent dat werknemers de kans krijgen om zich zonder directe financiële lasten in te zetten voor de groei van het bedrijf.
2. Uitoefeningsperiode: De uitoefening van de nieuwe aandelenopties moet plaatsvinden tussen twee jaar na de datum van het toekenningsbesluit en tien jaar na die datum. Echter, door de belastinghervorming van het jaar Reiwa 5 (2023) in Japan, is het voor niet-beursgenoteerde bedrijven die minder dan vijf jaar na oprichting zijn, mogelijk om de uitoefeningsperiode te verlengen tot vijftien jaar na de datum van het toekenningsbesluit. Deze verlenging is een maatregel om de aandelenopties als een meer langetermijnincentive te laten functioneren, gezien de trend dat de groeicyclus van startups langer wordt. Dit toont aan dat het Japanse belastingstelsel evolueert in een richting die langdurige personeelsbinding en waardevermeerdering van bedrijven ondersteunt door flexibele incentive-ontwerpen mogelijk te maken die aansluiten bij de groeifase van een bedrijf. ‘De datum van het toekenningsbesluit’ was voorheen onderwerp van verschillende interpretaties, maar is nu verduidelijkt door de Q&A van de Japanse Nationale Belastingdienst (herzien in november van Reiwa 6 (2024)) als ‘de latere datum van het besluit tot uitgifte of het besluit tot toewijzing (of de goedkeuring van het contract voor totale onderschrijving)’. Deze verduidelijking draagt bij aan de efficiëntie van het systeemontwerp door het risico van een verkeerde startdatum voor de uitoefeningsperiode te elimineren en compliance met de belastinggeschikte vereisten te vergemakkelijken.
3. Uitoefeningsprijs: De uitoefeningsprijs per aandeel van de nieuwe aandelenopties moet hoger zijn dan de marktwaarde van de aandelen op het moment van het sluiten van de toekenningscontract. Dit vereiste is bedoeld om te voorkomen dat er bij de toekenning al een economisch voordeel (‘in-the-money’) ontstaat. Hierdoor wordt duidelijk gepositioneerd dat aandelenopties geen speculatieve winst zijn, maar een incentive voor waardecreatie door de groei van het bedrijf. In het geval van niet-beursgenoteerde bedrijven is de waardering van de marktwaarde van aandelen complex, en is het noodzakelijk om een geschikte waarderingsmethode (zoals de netto activa waarde methode) te kiezen door te verwijzen naar de ‘Basisrichtlijnen voor Eigendomswaardering’ gepubliceerd door de Japanse Nationale Belastingdienst of de ‘Praktijkrichtlijnen voor de Waardering van Niet-Beursgenoteerde Aandelen’ gepubliceerd door de Japanse Vereniging van Belastingadviseurs. Bovendien, onder de Japanse Vennootschapswet, als nieuwe aandelenopties worden uitgegeven aan derden tegen een voordelige prijs (inclusief kosteloos), wat kan leiden tot verwatering van de aandelenwaarde van bestaande aandeelhouders, wordt dit beschouwd als een ‘voordelige uitgifte’ en is in principe een speciale resolutie van de aandeelhoudersvergadering vereist. Omdat belastinggeschikte aandelenopties kosteloos worden uitgegeven, vallen ze onder deze ‘voordelige uitgifte’, waardoor een speciale resolutie van de aandeelhoudersvergadering essentieel is. Het vaststellen van deze uitoefeningsprijs vereist niet alleen naleving van de fiscale vereisten in Japan, maar ook strategische overwegingen die rekening houden met het concept van ‘voordelige uitgifte’ onder de Japanse Vennootschapswet, de verwatering van bestaande aandeelhouders en het risico op toekomstige aandeelhoudersgeschillen.
4. Overdrachtsbeperkingen: Het is een vereiste dat de betreffende nieuwe aandelenopties niet mogen worden overgedragen. Deze bepaling zorgt ervoor dat aandelenopties functioneren als een incentive voor specifieke individuen en voorkomt distributie aan een onbepaald aantal mensen. Overdrachtsbeperkingen waarborgen het doel van het systeem om de bijdrage van de individuele ontvanger te belonen en voorkomen dat de incentive afwijkt van de oorspronkelijke ontvanger en speculatief wordt gebruikt. Het contrast met overdraagbare niet-belastinggeschikte aandelenopties suggereert een belangrijke beleidskeuze in het Japanse aandelenoptiesysteem, waarbij de flexibiliteit van de rechten van de ontvanger wordt beperkt in ruil voor fiscale voordelen. Bedrijven moeten bij het ontwerpen van het systeem rekening houden met hoe de aan- of afwezigheid van deze flexibiliteit de behoeften en verwachtingen van de beoogde ontvangers beïnvloedt.

Vereisten voor de uitoefening van rechten

1. Jaarlijkse limiet voor de uitoefeningswaarde van rechten: Er is een vereiste dat de totale jaarlijkse uitoefeningswaarde van de rechten om nieuwe aandelen te reserveren een bepaald bedrag niet overschrijdt. Voorheen was dit bedrag vastgesteld op 12 miljoen yen, maar met de belastinghervorming van het zesde jaar van Reiwa (2024) in Japan, is deze limiet aanzienlijk verhoogd om de wervingskracht van startups te verbeteren.
   • Voor aandelenopties toegekend door een bedrijf dat minder dan 5 jaar na de oprichtingsdatum is opgericht: 24 miljoen yen per jaar
   • Voor aandelenopties toegekend door een bedrijf dat 5 tot 20 jaar na de oprichtingsdatum is opgericht en niet-beursgenoteerde bedrijven of beursgenoteerde bedrijven die minder dan 5 jaar na de beursgang zijn: 36 miljoen yen per jaar. Deze wijziging toont aan dat het Japanse aandelenoptiesysteem is verbeterd om beter te functioneren als een effectieve stimulans die overeenkomt met de werkelijkheid, door de belemmeringen van het traditionele systeem voor ‘get-rich-quick’ stimuleringsplannen, zoals IPO’s, op te heffen. Het maakt het vooral mogelijk voor startups met een hoge groeiverwachting om grotere stimulansen te bieden, wat bijdraagt aan het veiligstellen van uitstekend talent. De verhoging van deze limiet is een belangrijke beleidsondersteuning om de concurrentiepositie van Japanse startups op de wereldwijde arbeidsmarkt te versterken en maakt deel uit van de inspanningen om een omgeving te creëren die concurrerende stimulansen kan bieden in vergelijking met buitenlandse concurrenten.
2. Bewaring en beheer van aandelen: De aandelen die worden verkregen door de uitoefening van rechten moeten op een van de volgende manieren adequaat worden bewaard en beheerd:
   • Door een vooraf gesloten overeenkomst tussen het uitgevende bedrijf en een effectenbedrijf voor de bewaring van aandelen, waarbij de aandelen op een bepaalde manier worden toevertrouwd aan het effectenbedrijf voor bewaring.
   • Als een nieuwe vereiste die is ingevoerd met de belastinghervorming van het zesde jaar van Reiwa (2024) in Japan, moeten de aandelen die worden verkregen door de uitoefening van rechten overdraagbare beperkte aandelen zijn, en het uitgevende bedrijf moet zorgen voor een bepaalde manier van aandelenbeheer. Deze wijziging verbetert de gebruiksvriendelijkheid van het systeem door het mogelijk te maken dat het uitgevende bedrijf zelf het beheer op zich neemt, rekening houdend met de kosten en lasten die traditioneel gepaard gaan met het toevertrouwen van aandelen aan effectenbedrijven, wat vooral een belemmering kan vormen voor M&A-activiteiten van startups. De introductie van een aandelenbeheerschema door het uitgevende bedrijf vermindert aanzienlijk de operationele kosten en het beheer van aandelenopties voor niet-beursgenoteerde startups, waardoor meer bedrijven gemakkelijker gebruik kunnen maken van het belastingkwalificatiesysteem. Deze optie kan ook flexibiliteit bieden in termen van het verkrijgen van aandeelhoudersgoedkeuring en informatiebeheer tijdens toekomstige M&A-processen (vooral bij 100% dochterondernemingen), wat het M&A-proces kan vergemakkelijken.

Vereisten voor de toekenning aan begunstigden

In Japan worden de begunstigden van nieuwe aandelenopties beperkt tot bestuurders, werknemers of specifieke ‘externe hooggekwalificeerde individuen’ van de betreffende naamloze vennootschap [Artikel 29-2, lid 1, punt 2 van de Japanse Speciale Belastingmaatregelenwet]. Op de datum van het toekenningsbesluit kunnen geen opties worden toegekend aan personen die grote aandeelhouders van de vennootschap zijn of aan hun speciale relaties.

Bij de belastinghervorming van het zesde jaar van Reiwa (2024) in Japan is de reikwijdte van de belastingregeling voor aandelenopties uitgebreid tot personen buiten de onderneming met geavanceerde kennis of vaardigheden, naast de interne directeuren en werknemers. Ook de reikwijdte van erkende ondernemingen en externe hooggekwalificeerde individuen is uitgebreid. Deze uitbreiding van de toekenningscriteria naar ‘externe hooggekwalificeerde individuen’ maakt het voor bedrijven mogelijk om diverse vormen van talent, zoals externe experts en consultants, aan te trekken met langetermijnincentives zonder beperkt te zijn tot vaste werknemers, wat flexibeler organisatiebeheer en het gebruik van expertise bevordert. Vooral voor startups, die in de beginfase vaak niet alle experts in huis kunnen hebben, is deze uitbreiding van de doelgroep een belangrijke juridische ondersteuning om diverse gespecialiseerde kennis van buitenaf te verkrijgen met beperkte middelen en zo de bedrijfsgroei te versnellen, wat het potentieel heeft om de algehele innovatiecapaciteit van Japan te versterken.

Kenmerken en Belastingaspecten van Niet-Kwalificerende Aandelenopties onder Japans Belastingstelsel

Niet-kwalificerende aandelenopties zijn van toepassing wanneer de strikte vereisten voor kwalificerende aandelenopties niet worden voldaan. Hoewel ze fiscaal minder voordelig zijn dan kwalificerende opties, kenmerken ze zich door een grotere flexibiliteit in hun ontwerp.

Flexibiliteit van Niet-Kwalificerende Aandelenopties

De grootste troef van niet-kwalificerende aandelenopties is dat ze niet gebonden zijn aan de strenge eisen die gelden voor kwalificerende opties. Hierdoor kunnen bedrijven een vrijer ontwerp hanteren. Specifiek zijn de volgende voordelen te benoemen:

• Geen beperkingen op de uitoefenperiode: Er zijn geen strikte beperkingen op de uitoefenperiode zoals bij kwalificerende opties. Bedrijven kunnen de uitoefenperiode flexibel instellen, afgestemd op hun bedrijfsplanning en talentstrategie.
• Overdraagbaar aan derden: In principe kunnen niet-kwalificerende aandelenopties worden overgedragen aan anderen. Dit geeft de ontvanger meer diverse opties, zoals het verkopen van de aandelenopties of het overdragen ervan aan familieleden of echtgenoten. Deze overdraagbaarheid kan aantrekkelijk zijn voor ontvangers die waarde hechten aan liquiditeit en controle over hun rechten.
• Geen uitoefenlimiet: Er is geen jaarlijkse limiet op de uitoefenwaarde zoals bij kwalificerende opties. Hierdoor kan de ontvanger in één keer een groot aantal opties uitoefenen, wat vooral voor bedrijven waarvan een aanzienlijke stijging van de aandelenkoers wordt verwacht, kan leiden tot aanzienlijke winsten.

Deze flexibiliteit toont aan dat niet-kwalificerende aandelenopties een geschikte keuze kunnen zijn in bepaalde incentive scenario’s of wanneer de ontvanger liquiditeit en controle prefereert boven fiscale voordelen.

Belastingmechanisme en Aandachtspunten

De belastingaspecten van niet-kwalificerende aandelenopties verschillen aanzienlijk van die van kwalificerende opties. Voor de ontvanger geldt een tweeledige belasting:

1. Belasting bij uitoefening: Op het moment van uitoefening wordt het verschil tussen de marktwaarde van de aandelen en de uitoefenprijs belast als looninkomen of bedrijfsinkomen. Deze belasting kan progressief zijn en de inkomstenbelasting kan oplopen tot 55%. Een belangrijk aandachtspunt bij niet-kwalificerende aandelenopties is de zogenaamde ‘belasting zonder cash-in’, waarbij belasting verschuldigd is ondanks het ontbreken van een daadwerkelijke geldontvangst bij uitoefening. De ontvanger moet aparte middelen regelen om deze belasting te betalen voordat de aandelen worden verkocht en cash wordt ontvangen. Dit kan een aanzienlijke last op de cashflow van de ontvanger leggen, vooral bij het uitoefenen van een groot aantal opties.
2. Belasting bij verkoop van aandelen: Wanneer de door uitoefening verkregen aandelen worden verkocht, wordt het verschil tussen de verkoopprijs van de aandelen en de marktwaarde op het moment van uitoefening belast als vermogenswinst. Het tarief voor vermogenswinst is een vast percentage van 20% (inkomstenbelasting 15%, inwonersbelasting 5%).

Niet-kwalificerende aandelenopties hebben het nadeel dat er tweemaal belasting wordt geheven, vooral omdat het belastingtarief bij uitoefening hoog kan zijn. Deze belastingdruk kan een grote impact hebben op de daadwerkelijke winst voor de ontvanger en maakt de opties minder aantrekkelijk als incentive in vergelijking met kwalificerende opties. Daarom moeten bedrijven de balans tussen de flexibiliteit van niet-kwalificerende opties en de daaruit voortvloeiende belastingdruk zorgvuldig afwegen en de belastingaspecten duidelijk uitleggen aan de beoogde ontvangers.

Praktische overwegingen bij het ontwerpen van aandelenoptieplannen onder Japans recht

Om een aandelenoptieplan effectief te laten functioneren, is het essentieel om niet alleen aan de fiscale en vennootschapsrechtelijke vereisten te voldoen, maar ook om diverse praktische overwegingen in het ontwerp te integreren.

De Implementatie van Vesting en de Praktijk in Japan

Vesting verwijst naar de bepalingen die de periode en voorwaarden vaststellen waarbinnen de rechten van aandelenopties worden gevestigd. Het doel hiervan is om bij te dragen aan de langdurige betrokkenheid van talent en hun bijdrage aan het bedrijf te stimuleren, door het recht op uitoefening van opties toe te staan na een bepaalde periode of het bereiken van specifieke voorwaarden.

Er zijn voornamelijk twee patronen van vesting:

• Cliff vesting: Een patroon waarbij, na toekenning van de rechten, geen uitoefening van de opties is toegestaan tot na een bepaalde periode (bijvoorbeeld één jaar), waarna de opties voor het eerst kunnen worden uitgeoefend.
• Graded vesting: Een patroon waarbij, na toekenning van de rechten, het percentage van de aandelen dat uitgeoefend mag worden, toeneemt naarmate bepaalde perioden verstrijken (bijvoorbeeld elk jaar). Bijvoorbeeld, als 100% van de rechten na vijf jaar mag worden uitgeoefend, dan mag 20% worden uitgeoefend na één jaar tot twee jaar, en 40% na twee jaar tot drie jaar, en zo verder in stappen.

In het Japanse systeem van aandelenopties is het gebruikelijk dat er fiscale kwalificatie-eisen zijn, zoals de voorwaarde dat men op het moment van uitoefening een functionaris van het bedrijf moet zijn. Deze voorwaarde zorgt, zelfs zonder vestingbepalingen, voor een zekere mate van incentive-effect gebaseerd op de duur van het dienstverband van de functionaris. Echter, het expliciet instellen van vestingbepalingen is effectief om de verwachte bijdrageperiode voor de ontvanger te verduidelijken en het doel van de incentive te versterken.

In de praktijk moet bij het instellen van vesting ook rekening worden gehouden met de impact op toekomstige M&A. Bijvoorbeeld, in het geval van een M&A die leidt tot een 100% dochteronderneming, is de instemming van alle aandeelhouders van het verkopende bedrijf vereist. Als een teruggetreden oprichter-aandeelhouder aandelen bezit door vesting, kan het ontbreken van zijn of haar instemming een risico vormen voor het stagneren van de M&A. Om dergelijke risico’s te vermijden, is het effectief om, naast de vestingbepalingen, in de oprichtersaandeelhoudersovereenkomst rechten op te nemen zoals het recht voor de overblijvende oprichtersaandeelhouders om aandelen terug te kopen van de teruggetreden oprichter (call optie), of het recht om aandelen over te dragen onder dezelfde voorwaarden als de overblijvende aandeelhouders tijdens een M&A (drag-along). Hierdoor wordt het aandelenoptiesysteem niet alleen ontworpen voor individuele incentives, maar ook om in lijn te zijn met toekomstig kapitaalbeleid en M&A-strategieën van het bedrijf.

Overzicht van de Procedure voor het Uitgeven van Aandelenopties onder Japans Recht

Wanneer u aandelenopties (nieuwe aandelenreserveringsrechten) uitgeeft, moet u de volgende belangrijke procedures volgen op basis van het Japanse vennootschapsrecht. Deze procedures zijn van groot belang vanuit het oogpunt van corporate governance en aandeelhoudersbescherming.

1. Besluit van de algemene vergadering van aandeelhouders: De uitgifte van aandelenopties vereist in principe goedkeuring door een speciale resolutie van de algemene vergadering van aandeelhouders, omdat het de waarde van bestaande aandelen kan verdunnen. Deze resolutie specificeert in detail de zaken met betrekking tot de uitgifte, zoals de inhoud en het aantal van de nieuwe aandelenreserveringsrechten, het bedrag van de storting of de methode voor de berekening ervan, de toewijzingsdatum en de uitoefeningsperiode. De hoge goedkeuringsvereiste van een speciale resolutie van de algemene vergadering van aandeelhouders weerspiegelt de grote impact die de uitgifte van aandelenopties kan hebben op de rechten van bestaande aandeelhouders en vereist een hoog niveau van corporate governance en transparantie.
2. Bepaling van de uitgiftezaken: Op basis van de resolutie van de algemene vergadering van aandeelhouders worden de specifieke uitgiftezaken bepaald. Dit omvat het aantal aandelen dat het doel is van de nieuwe aandelenreserveringsrechten, de waarde van het vermogen dat wordt ingebracht bij uitoefening, de uitoefeningsperiode, de aanwezigheid van overdrachtsbeperkingen en de aanwezigheid van overnameclausules.
3. Aanvraag en toewijzing van nieuwe aandelenreserveringsrechten: Nadat de uitgiftezaken zijn bepaald, worden geïnteresseerden in de nieuwe aandelenreserveringsrechten op de hoogte gebracht van zaken zoals de handelsnaam van de vennootschap en de uitgiftezaken, en worden aanvragen geaccepteerd. Vervolgens worden uit de aanvragers degenen geselecteerd aan wie de nieuwe aandelenreserveringsrechten worden toegewezen, en wordt het aantal aan hen meegedeeld. Echter, als er een overeenkomst is gesloten met de beoogde ontvangers over het totale aantal nieuwe aandelenreserveringsrechten, kunnen de aanvraag- en toewijzingsprocedures worden overgeslagen.
4. Registratie van de uitgifte van nieuwe aandelenreserveringsrechten: Bij de uitgifte van aandelenopties moet een aanvraag voor de registratie van de uitgifte van nieuwe aandelenreserveringsrechten worden ingediend bij het Japanse Legal Affairs Bureau (of het lokale Legal Affairs Bureau) waar de hoofdvestiging zich bevindt. De deadline voor deze registratieprocedure is vastgesteld op binnen twee weken na de uitgiftedatum van de aandelenopties. Deze korte deadline benadrukt de noodzaak voor bedrijven om een hoog georganiseerd en efficiënt juridisch en administratief proces te vestigen, inclusief samenwerking met juridische experts, om de procedures soepel en snel te laten verlopen.

Samenvatting

Het Japanse systeem van aandelenopties is een uiterst effectief instrument om de groei van bedrijven te versnellen, talent aan te trekken en de langetermijnwaarde van ondernemingen te verhogen. In het bijzonder bieden fiscaal gekwalificeerde aandelenopties in Japan aanzienlijke belastingvoordelen door uitstel van belastingheffing op het moment van uitoefening, waardoor de incentives voor ontvangers worden gemaximaliseerd. Recente belastinghervormingen in Japan, zoals het verhogen van de jaarlijkse limiet voor de uitoefeningswaarde van opties, de introductie van opties voor aandelenbeheer door uitgevende bedrijven en de uitbreiding van de doelgroep voor toekenning aan externe hooggekwalificeerde professionals, hebben het systeem toegankelijker gemaakt voor start-ups. Deze hervormingen zijn onderdeel van het actieve beleid van de Japanse overheid om innovatie te stimuleren en de internationale concurrentiepositie op het gebied van talent te versterken, waardoor de aantrekkelijkheid van de Japanse markt verder wordt verhoogd.

Desalniettemin moet het ontwerp en de uitvoering van aandelenopties in Japan voldoen aan de complexe en strikte vereisten die zijn vastgelegd in de Japanse vennootschapswet en de Japanse wet op speciale belastingmaatregelen. Er zijn tal van juridische en praktische overwegingen, zoals de nauwkeurige interpretatie van de uitoefeningsperiode, de juiste berekening van de uitoefeningsprijs, naleving van overdrachtsbeperkingen en de praktische toepassing van vestingclausules. Het correct begrijpen en naleven van deze vereisten is essentieel om te kunnen profiteren van fiscale voordelen en toekomstige juridische risico’s te vermijden.

Monolith Law Office heeft een uitgebreide staat van dienst in het adviseren van talrijke cliënten in Japan over het ontwerp van aandelenoptieplannen. We beschikken met name over diepgaande expertise in Japanse ondernemingsrecht en belastingrecht en blijven altijd up-to-date met de nieuwste wetswijzigingen. Bovendien hebben we meerdere Engelssprekende advocaten met buitenlandse juridische kwalificaties in dienst, waardoor we cliënten die het Japans niet als moedertaal hebben, duidelijk en nauwkeurig kunnen informeren over het complexe Japanse rechtssysteem en hen passende ondersteuning kunnen bieden. Overweegt u de invoering of herziening van een aandelenoptiesysteem in Japan, dan nodigen wij u van harte uit om contact op te nemen met ons advocatenkantoor.