Ochrona praw e-sportowców i praktyczne zarządzanie

Prawna interpretacja prawa do wizerunku i prawa do komercyjnego wykorzystania wizerunku

Profesjonalnym sportowcom przysługują prawa do wizerunku, które ograniczają nieautoryzowane fotografowanie ich wyglądu, oraz prawa do komercyjnego wykorzystania wizerunku, które zarządzają komercyjnym użyciem ich nazwisk i wizerunków.
W sprawie Pink Lady (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego Heisei 24 (2012), Minshū, tom 66, numer 2, strona 89, Hanji numer 2143, strona 72, Hanta numer 1367, strona 97) przedstawiono jasne stanowisko dotyczące prawa do komercyjnego wykorzystania wizerunku celebrytów.

Prawa te wywodzą się z praw osobistych, a ich prawna natura została potwierdzona w orzeczeniu Sądu Najwyższego z dnia 10 listopada Heisei 17 (2005) (Minshū, tom 59, numer 9, strona 2428, Hanji numer 1925, strona 84, Hanta numer 1203, strona 74) w odniesieniu do prawa do wizerunku oraz w orzeczeniu z dnia 13 lutego Heisei 16 (2004) (Minshū, tom 58, numer 2, strona 311, Hanji numer 1863, strona 25, Hanta numer 1156, strona 101) w odniesieniu do prawa do komercyjnego wykorzystania wizerunku.
W ostatnich latach, wraz z szybkim rozwojem treści cyfrowych, ochrona tych praw zyskuje na znaczeniu, a w szczególności w dziedzinie e-sportu, gdzie wzrost możliwości ekspozycji w transmisjach online i mediach społecznościowych zwiększa ryzyko naruszenia tych praw.

Zarządzanie prawami w organizacji turniejów

W kontekście zarządzania prawami podczas turniejów e-sportowych, w przypadku zawodów organizowanych przez organizacje nadrzędne, warunki wykorzystania wizerunku zawodników są zazwyczaj określane w regulaminie.
Natomiast w turniejach organizowanych przez strony trzecie, może być konieczne dokonanie uzgodnień prawnych pomiędzy organizacją, do której należą zawodnicy, a organizatorem.

Szczególnie w przypadku międzynarodowych turniejów lub zawodów z transmisją transgraniczną, zarządzanie prawami musi uwzględniać różnice w systemach prawnych poszczególnych krajów.
Dodatkowo, konieczne jest również radzenie sobie z wyzwaniami charakterystycznymi dla ery cyfrowej, takimi jak regulaminy użytkowania poszczególnych platform streamingowych oraz kwestie związane z wtórnym wykorzystaniem przez widzów.

Praktyka ochrony praw w korzystaniu z mediów

Aby chronić wizerunek zawodników przed nieautoryzowanym użyciem, skutecznym rozwiązaniem jest powierzenie zarządzania prawami przez zawodników do japońskich organizacji, do których należą.
W ten sposób organizacje mogą zarządzać udzielaniem zgód oraz reagować na naruszenia praw, co pozwala na kompleksową ochronę praw zawodników.

Aby zwiększyć skuteczność zarządzania prawami, ważne jest również zbudowanie systemu monitorowania treści cyfrowych.
Wykorzystanie technologii, takich jak rozpoznawanie obrazów czy web crawling, jest pożądane w celu wczesnego wykrywania i reagowania na nieautoryzowane użycie.

Praktyczne ramy zarządzania prawami

W świecie profesjonalnego sportu, scentralizowane zarządzanie prawami przez organizacje zarządzające jest powszechną praktyką.
W japońskiej J-League oraz profesjonalnej baseballowej lidze, regulaminy organizacji nadrzędnych określają, że prawa zawodników są zarządzane przez zespoły członkowskie, a ten sposób zarządzania jest uznawany za prawnie skuteczny (orzeczenie Sądu Własności Intelektualnej z dnia 25 lutego Heisei 20 (2008) na stronie internetowej sądu).

W e-sporcie również pożądane jest, aby organizacje, do których należą zawodnicy, zarządzały ich prawami poprzez umowy menedżerskie, co pozwala na odpowiednie kontrolowanie ich wykorzystania przez osoby trzecie.
Konkretnie, istotne jest ustalenie warunków licencji użytkowania, opłat za korzystanie, procedur aplikacyjnych oraz ustanowienie procedur postępowania w przypadku naruszenia praw.

Również, biorąc pod uwagę ekspansję międzynarodową, konieczne jest uwzględnienie międzynarodowych ram ochrony praw.
Na przykład, wymagana jest organizacja systemu zarządzania, który uwzględnia japońskie regulacje dotyczące ochrony prywatności, takie jak europejskie GDPR, oraz różnice w systemach prawnych dotyczących praw do wizerunku w poszczególnych krajach.

Dążenie do skutecznej ochrony praw

Organizacje, którym powierzono zarządzanie prawami, muszą odpowiednio reagować na nieautoryzowane użycie. Z perspektywy zasad dobrej wiary, konieczne jest zapewnienie skutecznej ochrony praw, w tym wysyłanie ostrzeżeń i podejmowanie działań prawnych. W erze cyfrowej naruszenia praw często mają charakter transgraniczny, co sprawia, że istotne jest również rozwijanie międzynarodowych struktur do podejmowania działań prawnych.

Dodatkowo, ważne jest zwiększanie świadomości prawnej samych zawodników. Organizacje, do których należą zawodnicy, powinny aktywnie prowadzić działania prewencyjne, takie jak regularne szkolenia oraz dostarczanie wytycznych dotyczących odpowiedniego korzystania z mediów społecznościowych. Dzięki temu zawodnicy mogą zrozumieć znaczenie swoich praw i współpracować w ich właściwym egzekwowaniu.