Video İzinsiz Yayınının Hukuki Sorunları Nelerdir? Portre Hakları İhlali Örnek Olayını Açıklıyoruz

Son zamanlarda, YouTube veya Instagram hikayeleri gibi platformları kullanarak herkesin rahatlıkla video yüklemesi mümkün hale geldi. Ancak, bu tür videoların telif hakkı genellikle videoyu yükleyen kişiye aittir ve videoda görünen kişilerin portre hakları bulunmaktadır.

Bu nedenle, başkalarının yayınladığı videoları izinsiz olarak SNS veya mesaj panolarına rastgele kopyalamak yasadışı olabilir. Bu yüzden, videoları izinsiz olarak kopyalanan kişilere yönelik olarak, izinsiz kopyalama eyleminin portre haklarını ihlal ettiği durumları, en son mahkeme örneklerini ele alarak açıklıyoruz.

İzinsiz Video Yayımlama Hakkında Yargı Kararları

Son dönemdeki bir yargı kararında, Instagram hikayelerine yüklenen bir videonun başka bir foruma izinsiz olarak yayımlanmasının, kişinin portre haklarını ihlal edip etmediği tartışılmıştır.

Bir çift, yemek yedikleri bir anı Instagram hikayelerine yüklemiştir.

Bu videoda, erkek tarafından çekilmiş ve kadın görünmektedir. Videonun bir kısmını ekran görüntüsü olarak kaydeden bir kişi, daha sonra bu görüntüyü anonim bir foruma ekleyerek yayımlamıştır.

Tokyo Bölge Mahkemesi, 24 Eylül 2020 (Reiwa 2) tarihinde,

Instagram hikayesine yüklenen bir videoyu başka bir anonim foruma izinsiz olarak yayımlamanın, videonun çekildiği kişinin portre haklarını ihlal eder

şeklinde bir karar vermiştir.

Bu dava aslında, videoyu izinsiz yayımlayan kişiyi belirlemek için internet servis sağlayıcısından bilgi talep eden bir davadır. Bu, “gönderen bilgilerinin açıklanması talebi” olarak adlandırılır. İnternet servis sağlayıcısından gönderen bilgilerinin açıklanması talebini kabul edip etmeme kararını vermeden önce, videonun izinsiz yayımlanmasının yasadışılığı incelenmiştir.

Bu kararda, öncelikle portre haklarının ihlal edilmesi için gereken koşullar olarak, önceki kararlarda belirtilen aynı koşullar belirtilmiştir.

Bir kişinin portresi, kişinin kişiliğinin bir sembolüdür ve bu nedenle, bu kişi, portresinin haksız yere kullanılmasını önleme hakkına sahiptir. Bu kişinin sosyal statüsü, faaliyetleri, portrenin kullanımıyla ilgili olarak çekilme süreci, portrenin kullanım amacı, şekli, gerekliliği vb. genel olarak dikkate alındığında, bu kişinin kişisel çıkarlarının ihlali, toplum hayatında kabul edilebilir sınırları aşarsa, bu kişinin portresinin kullanımı, portre haklarını ihlal eder ve haksız fiil hukuku açısından yasadışı kabul edilir.

Tokyo Bölge Mahkemesi, 24 Eylül 2020 Kararı

Portre haklarının ihlal edilip edilmediğine dair kararın temelini oluşturan kriterler, Kyoto Eyaleti Öğrenci Birliği Olayı (Yüksek Mahkeme, 24 Aralık 1969) adlı ünlü bir olayda belirtilenlerle aynıdır.

Burada belirtilen kriterlere bakıldığında, başkasının görüntüsünün bulunduğu bir videoyu, çekilen kişinin izni olmadan yayımlamanın, her durumda yasadışı olmadığı anlaşılmaktadır.

Sonuçta, çekim süreci, amaç, şekil, gereklilik vb. somut olarak dikkate alınarak, portre haklarının ihlal edilip edilmediğine karar verilir.

Portre haklarının ihlal edilmesi için gereken koşullar hakkında, aşağıdaki makalede daha ayrıntılı bir açıklama yapılmıştır.

https://monolith.law/reputation/portraitrights-onthe-internet[ja]

Bu bağlamda, bu kararda, aşağıdaki gerçekler dikkate alınarak, videonun izinsiz yayımlanmasının portre haklarını ihlal ettiği sonucuna varılmıştır:

1. Bu video, Instagram hikayeleri özelliği kullanılarak 24 saat süreyle saklanacak şekilde yayımlanmıştır ve devamında sürekli olarak yayımlanması öngörülmemiştir.
2. Çekilen kişi, videonun yayımlayan kişiye portresinin kullanılmasına izin vermemiştir.
3. Çekilen kişi özel bir bireydir ve bu görüntü, çekilen kişinin eşinin çiftin özel hayatının bir parçasını çektiği bir videodur.
4. Bu görüntü, çeken kişinin telif haklarını ihlal ederek çoğaltılmış ve halka sunulmuştur.

Instagram’ın Hikaye Özelliği ile Video Yayını

Yukarıda belirtilen 1. gerçek, bu durumun önemli bir noktasıdır. İnternet üzerinde yayınlanan videoların, belirsiz birçok kişinin gözüne çarpması için dolaylı bir onay vermiş olabileceği düşünülebilir. Aslında, bu kararda da davalı taraf böyle bir iddiada bulunmuştur.

Ancak, mahkeme,

Bu videonun 24 saat içinde silinecek bir video olarak yayınlandığı göz önüne alındığında, videoyu çeken kişinin, videonun başka bir siteye aktarılarak 24 saatten fazla belirsiz birçok kişi tarafından izlenmesine izin vermediği

şeklinde karar vermiştir.

Dolayısıyla, bir videoyun izinsiz kopyalanmasının yasadışı olduğunu iddia etmek istiyorsanız, bu videonun hangi amaçla yayınlandığını belirli bir duruma göre somut bir şekilde iddia etmek önemlidir.

Instagram’ın hikaye özelliği ile yayınlanan resimler ve videoların portre hakları hakkında, aşağıdaki makalede ayrıntılı bir açıklama yapılmıştır.

https://monolith.law/reputation/instagram-stories-portrait-right[ja]

Fotoğrafı Çekilen Kişinin Özel Bir Birey Olması

Yukarıda belirtilen 3. durum hakkında genel bir görüş olarak, fotoğrafı çekilen kişi bir politikacı veya kamuoyunda tanınan bir kişi olduğunda, portresinin internet üzerinde yayınlanmasının kamu yararına veya gerekliliğine dair kabul görmesi mümkün olabilir.

Buna karşılık, bu kararda fotoğrafı çekilen kişi, fotoğrafçının eşi ve özel bir bireydi. Dahası, video içeriği çiftin dışarıda yemek yedikleri bir anı kaydetti ve bu durumun izinsiz olarak yeniden yayınlanmasının hiçbir kamu yararı veya gerekliliği kabul edilemez.

Video İzinsiz Yayını ve Telif Hakkı

Yukarıdaki 4. madde, video izinsiz yayını ve telif hakkı sorunlarıyla ilgilidir. Bu kararda, videoya çekilen kişinin portre haklarının ihlaline ek olarak, video çeken kişinin telif hakkının ihlali (çoğaltma ve halka açık yayın haklarının ihlali) de kabul edilmiştir.

Bu kararda,

Video izinsiz yayınının kendisinin telif hakkını ihlal eden yasadışı bir şekilde gerçekleştirildiği için, izinsiz yayını haklı çıkaracak bir durumun olmadığı

olarak karar verilmiştir. Diğer bir deyişle, video izinsiz yayınında haberleşme gibi kamusal veya acil durumlar varsa, başkalarının çektiği videoları izinsiz olarak yayınlamanın portre haklarını ihlal etmeyeceği durumlar da olabilir.

Ayrıca, video izinsiz yayını ve portre haklarının ihlali arasındaki ilişkiyi aşağıdaki makalede de ayrıntılı olarak açıklıyoruz.

https://monolith.law/corporate/unauthorized-reproduction-videos[ja]

Diğer Olası Video İzinsiz Yayımlama Durumları

Bu sefer ele aldığımız dava örneği, Instagram hikayelerine izinsiz olarak yayımlanan bir videoyu içeriyordu. Bunun yanı sıra, video izinsiz yayımlamanın sorun olabileceği başka durumlar da vardır.

Oyun Videolarının İzinsiz Yayımlanması

Son zamanlarda oyun oynama durumlarının YouTube gibi platformlarda yayınlanması oldukça yaygınlaştı. Popüler yayıncıların oyun videoları kanallarının abone sayısı da oldukça fazla oluyor.

Bu tür oyun videoları, haklar konusunda beklenenden daha karmaşık olabilir. Videoda oynanan oyunun kendisi, oyunun geliştiricilerinin ve tasarımcılarının telif hakkı konusu olabilir. Ayrıca, oyun videosunda görünen oyuncunun görüntüsü de portre hakları ile korunmaktadır.

Bu nedenle, başkasının oyun videosunu izinsiz olarak başka bir siteye yüklemek, bu sefer ele aldığımız dava örneği gibi yasadışı olabilir.

Açıklama Videolarının İzinsiz Yayımlanması

Bunun yanı sıra, popüler olan “açıklama videoları” adı verilen türde de benzer sorunlar yaşanabilir. Açıklama videoları, ev aletleri veya PC ekipmanları gibi şeylerin kullanımını açıklamanın yanı sıra, ekonomi veya haberler hakkında açıklamalar yapmayı da içerir.

Açıklama videolarında genellikle yayıncının görüntüsü bulunur, bu nedenle bunu izinsiz olarak başka bir siteye yayımlamak, portre hakları ihlali sorunu olabilir.

Özet

İzinsiz video paylaşımının portre haklarını ihlal etmesi ve yasa dışı hale gelmesi durumunda, mağdur olan kişi, videonun izinsiz paylaşıldığı site üzerinden videonun kaldırılmasını talep edebilir. Bu talebin ön koşulu olarak, izinsiz paylaşımda bulunan kişinin anonim olması durumunda, izinsiz paylaşımcının belirlenmesi gerekmektedir.

İzinsiz video paylaşımında bulunan kişiyi belirlemek için, paylaşımcının gönderi yaparken kullandığı İnternet Servis Sağlayıcısına (ISP) abone bilgilerinin açıklanmasını talep etmeniz gerekmektedir. Ancak, bu bilgilerin açıklanması için gerekli olan logların, servis sağlayıcı tarafından 3 ay ile 1 yıl arasında bir süre zarfında silinebileceği için, bilgi açıklamasında bir zaman sınırlaması bulunmaktadır. Zarar gördüğünüz durumlarda, mümkün olan en kısa sürede uzman bir avukata başvurmanızı öneririz.