Yalnızca e-posta adresi sağlanmışsa gönderen bilgilerinin açıklanmasını talep etmek mümkün müdür?Adın bilinmediği durumlara ilişkin açıklama

İnternet üzerinde iftira ve hakarete uğradığınızda, ‘Japon İnternet Servis Sağlayıcı Sorumluluk Sınırlama Yasası’na dayanarak, gönderenin (suçlunun) bilgilerini açıklama talebinde bulunabilirsiniz. Bilgi açıklaması kabul edilirse, genellikle isim, adres, telefon numarası ve IP adresi gibi bilgilerin açıklanması gerekecektir.

Ancak, bazı durumlarda, sadece e-posta adresi açığa çıkabilir. Özellikle, bir web sitesi oluşturmak için üye kaydı sırasında, kişisel bilgiler olarak isim vb. yerine sadece e-posta adresi sağlandığında bu durum ortaya çıkar. Bu tür durumlarda, e-posta adresi, ‘Japon İnternet Servis Sağlayıcı Sorumluluk Sınırlama Yasası’ndaki ‘gönderen bilgileri’ne karşılık gelir mi?

Bu soruna ilişkin olarak, Japon Fikri Mülkiyet Yüksek Mahkemesi’nin 2021 Mart (Gregorian takvimine göre 2021) tarihindeki ‘karşılık gelir’ yargısını açıklıyoruz.

İnternet Servis Sağlayıcı Sorumluluk Sınırlama Yasası

İnternet Servis Sağlayıcı Sorumluluk Sınırlama Yasası (resmi adı: Belirli Telekomünikasyon Hizmet Sağlayıcılarının Zarar Tazmin Sorumluluğunun Sınırlanması ve Gönderici Bilgilerinin Açıklanması Hakkında Kanun), internet üzerinde iftira veya telif hakkı ihlali gibi sorunlar ortaya çıktığında, internet servis sağlayıcıları veya forum yöneticilerinin sorumluluğunu düzenleyen bir yasadır. Bu yasa, yönetim altındaki internet hizmetlerinde yasa veya çeşitli hakları ihlal eden kötü niyetli gönderiler olduğunda, hizmeti sağlayan internet servis sağlayıcının bu gönderiyi silme hakkı ve gönderi hakkında yönetim sorumluluğunun sorgulanabileceği kapsamı belirler.

https://monolith.law/reputation/provider-liability-limitation-law[ja]

Gönderici

İnternet Servis Sağlayıcı Sorumluluk Sınırlama Yasası’nın 2. maddesinin 4. fıkrasında, “gönderici” aşağıdaki şekilde tanımlanmıştır:

İnternet Servis Sağlayıcı Sorumluluk Sınırlama Yasası 2. Madde (Tanım)

4 Gönderici, belirli bir telekomünikasyon hizmet sağlayıcının kullandığı belirli bir telekomünikasyon ekipmanının kayıt ortamına (bu kayıt ortamında kaydedilen bilgilerin belirsiz kişilere gönderilmesiyle sınırlıdır.) bilgi kaydeden veya bu belirli telekomünikasyon ekipmanının iletim cihazına (bu iletim cihazına girilen bilgilerin belirsiz kişilere gönderilmesiyle sınırlıdır.) bilgi giren kişidir.

Yani, “gönderici”, internet üzerinde iftira niteliğinde gönderiler yapan veya telif hakkını ihlal eden gönderiler yapan kişidir.

Gönderici Bilgileri

İnternet Servis Sağlayıcı Sorumluluk Sınırlama Yasası’nın 4. maddesinin 1. fıkrasında, web sitesi vb. aracılığıyla bilgi dolaşımı nedeniyle hakları ihlal edilen kişilerin, internet servis sağlayıcılarına, haklarını ihlal eden gönderici hakkında bilgi açıklamasını talep etme hakkı vardır. Ancak, İçişleri Bakanlığı Kararnamesi (“Belirli Telekomünikasyon Hizmet Sağlayıcılarının Zarar Tazmin Sorumluluğunun Sınırlanması ve Gönderici Bilgilerinin Açıklanması Hakkında Kanunun 4. maddesinin 1. fıkrasında Gönderici Bilgilerini Belirleyen Kararname”) 3. maddesi tarafından belirlenen “gönderici bilgileri” aşağıdakileri içerir:

1. Gönderici veya diğer ihlal bilgilerinin gönderilmesiyle ilgili kişinin adı veya unvanı
2. Gönderici veya diğer ihlal bilgilerinin gönderilmesiyle ilgili kişinin adresi
3. Göndericinin telefon numarası (31 Ağustos 2020 tarihli düzeltme kararnamesi ile eklenmiştir)
4. Göndericinin e-posta adresi
5. Ihlal bilgileriyle ilgili IP adresi, port numarası
6. Ihlal bilgileriyle ilgili mobil telefon terminali / PHS terminalinden internet bağlantı hizmeti kullanıcı tanımlama kodu
7. Ihlal bilgileriyle ilgili SIM kart tanımlama numarası
8. 5-7 numaralı cihazlardan, açıklama ilişkisi hizmet sağlayıcının kullandığı ekipmana ihlal bilgilerinin gönderildiği tarih ve saat (zaman damgası)

Ad ve adresin yanı sıra, e-posta adresi de gönderici bilgilerine dahildir.

https://monolith.law/reputation/disclosure-of-the-senders-information[ja]

Görüş İsteme

Göndericinin gizliliğinin haksız yere zarar görmesini önlemek için, İnternet Servis Sağlayıcı Sorumluluk Sınırlama Yasası, internet servis sağlayıcılarının gönderici bilgileri açıklama talebi aldığında, gönderici bilgilerini açıklama konusunda göndericinin görüşünü almakla yükümlü olduğunu belirtir.

İnternet Servis Sağlayıcı Sorumluluk Sınırlama Yasası 4. Madde 2. Fıkra

Açıklama ilişkili hizmet sağlayıcı, birinci fıkradaki hükümlere göre açıklama talebi aldığında, ihlal bilgilerinin göndericisiyle iletişim kuramadığı durumlar veya diğer özel durumlar dışında, açıklama yapılıp yapılmayacağı konusunda ilgili göndericinin görüşünü almalıdır.

Gönderici, bu sırada, açıklama hakkındaki görüşünü ifade edebilir.

Mahkeme Süreci

Web sitesi üzerinden e-posta bülteni dağıtan davacı, kendi e-posta bülteninin içeriğinin kopyalandığını ve izinsiz olarak site üzerinde yayınlandığını iddia ederek, davalı olan Cyber Agent Şirketi’ne karşı, Japon İnternet Servis Sağlayıcı Sorumluluk Sınırlama Yasası’na dayanarak, site kurucusu (bundan böyle X olarak anılacaktır) tarafından site oluşturulurken kaydedilen bilgilerin ifşa edilmesini talep etmiştir.

Dava Özeti

Davalı, blog ve diğer internet aracılığıyla medya işleri yürüten bir kuruluştur ve ‘amebaownd.com’ alan adını sahiplenir. Ayrıca, herkesin ücretsiz olarak bir web sitesi veya benzeri medya oluşturabileceği ‘Ameba Ownd’ adlı bir hizmet sağlar.

Bu Ameba Ownd hizmetine, kimliği belirsiz X kişisi, hizmetin sağlandığı üye olarak kaydoldu ve bir web sitesi oluşturdu.

Ne var ki, bu web sitesine gönderilen makaleler, kimliği belirsiz X kişisinin davacının oluşturduğu e-bülteni kopyalayıp genel halkın erişimine sunduğu içeriklerdi. Bu durum karşısında, telif hakkı (kopyalama hakkı, genel yayın hakkı) ihlal edildiği gerekçesiyle, davacı gönderenin bilgilerinin açıklanmasını talep etti. Bu içerikler, A4 boyutundaki kağıda basıldığında, 688 sayfayı bulan büyük bir miktarı kapsıyordu.

Ana tartışma konusu, genellikle bir e-posta adresinin, İçişleri Bakanlığı Emri No.3’te görüldüğü gibi, gönderenin bilgileri olabileceği varsayımı üzerine, bir web sitesi oluştururken kullanılan üye kayıt e-posta adresinin (kişinin adı gibi bilgilerin sağlanmadığı, sadece e-posta adresinin sağlandığı durumlarda) gönderenin bilgilerine dahil olup olmadığıydı.

Birinci Derece Mahkeme Açıklama Talebini Reddetti

Birinci derece mahkeme, Japon İnternet Servis Sağlayıcı Sorumluluk Sınırlama Yasası’nın (Provider Liability Limitation Act) 2. maddesinin 4. fıkrasında “gönderen” ifadesinin açıkça belirtilmesinin amacının, başkalarının haklarını ihlal eden bilgileri dolaşıma sokan kişiyi net bir şekilde tanımlamak olduğunu belirtti. Ayrıca, 4. maddenin 1. fıkrasına dayanarak İçişleri Bakanlığı’nın 3 numaralı emrinde belirtilen “gönderenin e-posta adresi” ifadesindeki “gönderen” terimi de, bilgiyi kayıt ortamına kaydeden veya iletim cihazına bilgi giren kişiyle sınırlıdır. Bu nedenle, kayıt sırasında kişisel bilgilerin (isim vb.) sağlanmadığı, sadece e-posta adresinin sağlandığı durumlarda, kayıt yapan kişinin gerçekten kendi e-posta adresini sağladığına dair makul bir şüphe kalır ve kayıtlı e-posta adresinin kişiye ait olduğunu kabul etmek zordur. Bu nedenle, bu durumdaki e-posta adresi “gönderen bilgisi”ne dahil edilmez ve açıklama talebi reddedilmiştir.

Mahkeme, bu hizmetin kullanım şartlarında, üyelerin hizmeti kullanırken kayıt bilgilerine yanıltıcı bilgiler eklememesi gerektiği belirtilmiştir. Ancak, kayıt bilgilerinin içeriğinin ilgili üyenin bilgileri olduğunu doğrulamak için belirlenmiş bir yöntem bulunmamaktadır. Aksine, kayıt bilgilerinde yanıltıcı bilgilerin bulunması veya kayıtlı e-posta adresinin işlevsel olmadığına karar verilmesi durumunda, davalının hizmetin kullanımını durdurma gibi önlemler alabileceği belirtilmiştir. Bu durum, bu hizmetin üyelerinin veya kayıt olmayı arzulayanların başkalarının bilgilerini veya hayali bilgileri kaydetme olasılığının olduğunu göstermektedir.

Ayrıca, bu siteye, açıldığı tarihten itibaren davacının yaratmış olduğu hemen hemen tüm e-posta bültenlerinin izinsiz olarak kopyalandığı göz önüne alındığında, bu site, bu tür yasadışı eylemler için açılmış olabileceği düşünülmektedir. Bu nedenle, bu siteye kayıt yapan kişinin, siteyi açarken başkalarının e-posta adresini veya hayali bir e-posta adresini kaydetmiş olabileceği olasılığı reddedilemez.

Bilgi açıklamasının, gönderenin açıkça belirlenebildiği durumlarda kabul edilebileceği bir karar olarak kabul edilebilir. Mahkeme,

Davacı, internet üzerinden sağlayıcıların gönderenleri bilme olasılığının olmadığını, “gönderen” teriminin kesinlikle gönderen kişi olması gerektiğini savunuyor. Eğer bu talep kabul edilirse, “gönderenin e-posta adresi”nin açıklanması hukuki olarak neredeyse imkansız hale gelecektir. “Gönderen” terimi, kesin anlamda gönderen kişiyle sınırlı olmamalı, gönderen olma olasılığı olan kişileri de içermelidir.

Ancak, 3 numaralı emirde belirtilen “gönderenin e-posta adresi”nin anlamı hakkında, yukarıda belirtildiği gibi, konunun doğası gereği, davacının yukarıdaki belirtisi, “gönderen” terimi hakkında 2. maddenin 4. fıkrasından sapmış bir yorumu kabul etmek için makul bir neden oluşturmaz. Davacının yukarıdaki iddiası, özgün bir görüş olarak kabul edilmeli ve kabul edilmemelidir.

Tokyo Bölge Mahkemesi, 25 Haziran 2020 (Gregorian Takvimi) Kararı

ve “gönderen” teriminin “kesin anlamda gönderen kişiyle sınırlı olmamalı, gönderen olma olasılığı olan kişileri de içermelidir” şeklindeki davacının iddiasını, “özgün bir görüş” olarak kabul ederek, kabul etmemiştir.

Ek olarak, mahkeme, davalının bu konuda kayıtlı kullanıcıya görüş sormuş olmasına rağmen, eğer kayıtlı kullanıcı için bu durum geçerli değilse, yukarıdaki görüş sorgulamasının sonucunda bu tür bir durumun ortaya çıkmış olması gerektiği, ancak bu tür bir durumun hiçbir şekilde ortaya çıkmadığı şeklindeki davacının iddiasına, hiçbir yanıt vermemiştir.

Temyiz Mahkemesi Tam Tersi Bir Karara Vardı

İlk duruşmayı kabul etmeyerek davacı temyize başvurdu, ancak temyiz mahkemesi, bir web sitesi oluştururken kullanılan üye kayıt e-posta adresinin “gönderen bilgisi” olarak kabul edileceğine karar verdi ve CyberAgent’a gönderenin bilgilerini açıklama emri verdi.

Temyiz mahkemesi, bu üyelik hizmetine kayıt başvurusunda bulunurken gereken bilgilerin e-posta adresi, isteğe bağlı bir şifre, doğum tarihi ve cinsiyet olduğunu belirtti. Kayıt işlemi sırasında, kayıt yapan kişi bu bilgileri e-posta adresi olarak girdi, geçici kaydı tamamladı ve bu adresi tıkladıktan sonra, davalıdan gönderilen tam kayıt için e-postada belirtilen URL’yi tıkladı.

Ayrıca, bu hizmet, kayıtlı üyelerin kayıt sırasında belirlenen şifreyi girmelerini gerektirir ve bu hizmeti kullanamazlar. Davalı (ilk duruşma sanığı – CyberAgent), Japon İnternet Servis Sağlayıcı Sorumluluk Sınırlama Yasası’nın 4. maddesinin 2. fıkrasına dayanarak, bu bilgilerin e-posta adresine “Görüş Sorgulama Bildirimi” başlıklı bir e-posta gönderdi, ancak hiçbir yanıt almadı ve bir gönderim hatası bildirimi de almadı. Bu nedenle, bu üyelik hizmetine kayıt yapan kişi ve bu hizmetin kullanıcısı genellikle aynı kişi olduğu düşünüldü.

Davalı, bu siteyi kurarken gerçekten kayıt yapan kişinin e-posta adresinin kaydedildiğini, ancak daha sonra ID ve şifrenin devredilmiş olabileceğini iddia etti, ancak temyiz mahkemesi, bu durumun sadece soyut bir olasılık olduğunu ve somut durumların bu tespiti etkilemeyeceğini belirtti.

Bu noktaları göz önünde bulundurarak, temyiz mahkemesi,

Kayıt yapan kişi, üye ve gönderiyi yapan kişi, hepsi aynı kişi olduğu kabul edilmelidir ve bu kabulü çürütecek hiçbir kanıt yoktur.

Dolayısıyla, bu bilginin gönderiyi yapan kişinin e-posta adresi olduğunu söyleyebiliriz ve bu bilgi, Yasaların 4. maddesinin 1. fıkrasında belirtilen “gönderen bilgisi” olarak kabul edilmelidir.

Fikri Mülkiyet Yüksek Mahkemesi, 11 Mart 2021 (Gregorian Takvimi) Kararı

ve bu bilgilerin açıklanmasını talep eden temyizciye haklı bir neden olduğunu belirterek, gönderenin bilgilerinin açıklanmasını emretti.

Davalı, bu hizmetle ilgili olarak, birden fazla kişi tarafından yönetilme veya güncellenme olasılığını da iddia etti, ancak bu da sadece soyut bir olasılık olduğunu ve somut durumların bu tespiti etkilemeyeceğini belirtti. Kayıt yapan kişi başka bir kişiyle birlikte gönderi yaptıysa, bu durumun bu bilginin Japon İnternet Servis Sağlayıcı Sorumluluk Sınırlama Yasası’nın 4. maddesinin 1. fıkrasında belirtilen “gönderen bilgisi” olarak kabul edilmemesi gerektiğini belirtti.

Özet

İtiraz mahkemesi olan Japon Fikri Mülkiyet Yüksek Mahkemesi’nin kararı, bir web sitesi oluşturmak için üye kaydı sırasında, kişisel bilgiler olarak isim vb. sağlanmazken, e-posta adresinin sağlandığı durumlarda bile, e-posta adresinin, Japon İnternet Servis Sağlayıcı Sorumluluk Sınırlama Yasası’ndaki ‘gönderen bilgileri’ne karşılık geldiğini belirtmiştir.

İlk ve itiraz mahkemeleri, genel olarak aynı durumu kabul etmelerine rağmen, farklı kararlar verdiler. Bu, ilginç bir örnek oldu ve itiraz mahkemesi, daha somut durumlara dayanarak kararını belirtti. Bu nedenle, gelecekte benzer durumlar için referans olabileceği düşünülmektedir.

Büromuz Tarafından Alınan Önlemler

Monolit Hukuk Bürosu, özellikle IT ve hukuk alanlarında yüksek uzmanlığa sahip bir hukuk firmasıdır. Son yıllarda, internet üzerinde yayılan itibar zararları ve iftira bilgileri, “Dijital Dövme” olarak ciddi zararlara yol açmaktadır. Büromuz, “Dijital Dövme” önlemlerini sağlayan çözümler sunmaktadır. Ayrıntılar aşağıdaki makalede belirtilmiştir.

https://monolith.law/digitaltattoo[ja]