Freelance Yeni Yasası Nedir? Yeni Yasa Uyumlu Sözleşme Örnekleri Üzerinden Kontrol Noktalarını Açıklıyoruz

Reiwa 6 (2024) yılı Kasım ayında yürürlüğe giren “Japonya’daki Freelance Yeni Yasası” ile şirketler, freelancerlarla olan iş ilişkilerinde yasalara uygun hareket etmeleri beklenir hale gelmiştir. Bireysel işletme sahiplerinin güven içinde çalışabilmeleri için, iş ilişkilerinin şeffaflığını ve uygun sözleşme içeriğini zorunlu kılan bu yeni yasada şirketlerin nasıl bir yol izlemesi gerektiğini ele alacağız.

Bu makalede, Japonya’daki Freelance Yeni Yasası’na uygun hazırlanmış sözleşme örnekleri kullanarak, freelancerlarla yapılan sözleşmelerin önemli noktalarını açıklamaya devam edeceğiz.

Japonya’da Yürürlüğe Giren Yeni Freelance Yasası Kapsamındaki Tarafların Tanımı

Japonya’da yürürlüğe giren yeni Freelance Yasası’nın resmi adı “Belirli Hizmet Alım İşleri İçin İş İlişkilerinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun” olarak bilinir. Bu yasada, freelancerlar “Belirli Hizmet Alım İşleri Yapan İşletmeler” olarak yeniden tanımlanmıştır.

Bu kanun, belirli hizmet alım işleri yapan işletmeler ile bu hizmetleri alan işletmeler arasındaki “hizmet alım işleri” ile ilgili işlemlere uygulanır. Yani, işletmeler arası (BtoB) hizmet alım işlemleri kapsamdadır ve bireyler ile tüketiciler arasındaki işlemlere uygulanmaz.

Belirli Hizmet Alım İşleri Yapan İşletmeler (Madde 2, Fıkra 1)

Belirli Hizmet Alım İşleri Yapan İşletmeler, çalışan kullanmayan bireyler veya sadece bir temsilciye sahip olan şirketlerdir ve “hizmet alım işleri”ni kabul eden işletmeleri ifade eder. Bu nedenle, sadece bireysel freelancerlar değil, temsilciden başka yönetici veya çalışanı olmayan şirketler de yeni Freelance Yasası kapsamına girer.

Bununla birlikte, “çalışan kullanmak” durumunda olan işletmeler “Belirli Hizmet Alım İşleri Yapan İşletmeler” kategorisine girmezler, ancak “çalışan” tanımına kısa süreli veya geçici olarak istihdam edilen kişiler dahil değildir.

Bu nedenle, “çalışan kullanmak”, ①haftada 20 saatten fazla belirlenmiş çalışma süresine sahip ve ②ardışık 31 günden fazla istihdam edilmesi beklenen, İş Kanunu Madde 9’da belirtilen “işçi”leri istihdam etmeyi ifade eder.

Ayrıca, bir freelancer birden fazla farklı iş yürütüyorsa ve bu işlerden birinde “çalışan kullanıyorsa”, diğer işler için de “çalışan kullanıyor” olarak kabul edilir ve “Belirli Hizmet Alım İşleri Yapan İşletmeler” kategorisine girmez.

Referans: ＜Yorum Kılavuzu＞ Belirli Hizmet Alım İşleri Yapan İşletmeler İçin İş İlişkilerinin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun Uygulanması (Reiwa 6 (2024) 31 Mayıs, Japonya Adil Ticaret Komisyonu & Sağlık, Çalışma ve Refah Bakanlığı)

Belirli Hizmet Veren İşletmeler (Madde 2, Fıkra 6)

Japonya’da yeni Freelance Yasası’nın uygulanabilirliği açısından, burada öncelikle hizmet veren işletmeler hakkında bilgi verilecektir. Hizmet veren işletmeler, çalışan veya yöneticilerin varlığına bakılmaksızın, belirli hizmet alım işleri yapan işletmelere hizmet veren işletmelerdir. Bu nedenle, bireysel işletme sahipleri veya tek kişilik şirketler de hizmet veren işletmeler kategorisine girer.

Belirli Hizmet Veren İşletmeler, hizmet veren işletmeler arasında, çalışanları olan bireysel işletme sahipleri veya iki veya daha fazla yöneticiye sahip olan veya çalışanları olan şirketleri ifade eder. Büyük şirketlerden küçük ve orta ölçekli işletmelere kadar birçok şirket, Belirli Hizmet Veren İşletmeler kategorisine girebilir.

Bir işletmenin hizmet veren işletme mi yoksa belirli hizmet veren işletme mi olduğu, aşağıda açıklanacak olan Freelance Yasası’nın getirdiği düzenlemelerin uygulanmasında büyük farklılıklar yaratır.

Japonya’da Yürürlüğe Giren Yeni Freelance Yasasının Düzenlemeleri

Japonya’da yürürlüğe giren yeni freelance yasası, freelance çalışanların (belirli hizmet sağlayıcıların) haklarını korumak için çeşitli düzenlemeler getirerek iş verenlere yükümlülükler yüklemektedir. İş verenler, belirli hizmet sağlayıcılarına iş verirken, çalışan ya da yöneticilerin varlığına bakılmaksızın, iş ilişkilerinin şartlarını yazılı veya elektronik yöntemlerle açıkça belirtme yükümlülüğüne sahiptir (Madde 3).

Belirli hizmet sağlayıcılarına uygulanan düzenlemeler şunlardır:

• İş ilişkilerinin şartlarını yazılı veya elektronik yöntemlerle açıkça belirtme yükümlülüğü (Madde 3)
• Ücretin ödeme tarihine uyma ve ödeme gecikmelerinin yasaklanması (Madde 4)
• İşe alım bilgilerinin doğru bir şekilde gösterilmesi yükümlülüğü (Madde 12)
• Harassment (taciz) önlemleri ile ilgili sistem düzenlemesi (Madde 14)

Ayrıca, belirli hizmet sağlayıcılar, aynı hizmet alıcısına bir aydan uzun süreli iş verdiğinde aşağıdaki eylemler yasaklanmıştır (Madde 5):

• Kabul reddi ve ücret azaltılması gibi eylemlerin yasaklanması
• Haksız menfaat sağlama gibi eylemlerin yasaklanması

Ek olarak, aynı iş verenle altı aydan uzun süreli bir iş sözleşmesi imzalandığında, yukarıdaki yükümlülüklere ek olarak aşağıdaki yükümlülükler de getirilmiştir (Madde 16):

• Çocuk bakımı gibi konularda ve işin yürütülmesinde denge sağlama yükümlülüğü
• İş ilişkisinin orta yolda sonlandırılması gibi durumlar için önceden haber verme yükümlülüğü

Japonya’da Yürürlüğe Giren Yeni Freelance Yasası’nın Düzenlemeleri ve Sözleşme İpuçları

Bu noktaya kadar, Japonya’da yürürlüğe giren yeni Freelance Yasası ile getirilen düzenlemelerin genel hatlarına değindik. Şimdi ise, şirketlere yönelik düzenlemelerin ayrıntılarına ve şirketlerin sözleşme hazırlarken dikkat etmeleri gereken noktalara, gerçek sözleşme süreçlerine uygun şekilde açıklama yapacağız.

Japonya’da İşe Alım Bilgilerinin Doğru Şekilde Gösterilme Zorunluluğu (Madde 12)

Yeni yasada, belirli bir işi üstlenen işletmelerin reklam yoluyla yapılan işe alım bilgilerini sağlarken, bu bilgilerin yanıltıcı veya yanlış anlamaya yol açabilecek şekilde gösterilmemesi gerektiği belirtilmiştir. Ayrıca, bilgilerin doğru ve güncel olmasını yansıtması zorunluluğu getirilmiştir.

Bu bağlamda, “reklam ve benzeri” ifadesi genel yayınlar yanı sıra elektronik postaları da içermekte ve SNS gibi mesajlaşma özelliklerini kullanan yöntemler de dikkat edilmesi gereken “reklam ve benzeri” kapsamına girmektedir.

Öte yandan, “bilgi” terimi, daha spesifik olarak ①işin içeriği, ②işin yürütüleceği yer, süre ve zamanla ilgili hususlar, ③ödemeyle ilgili hususlar, ④sözleşmenin feshedilmesi veya yenilenmemesiyle ilgili hususlar, ⑤belirli bir işi üstlenen işletmelerin işe alımını yapan kişilerle ilgili hususları ifade etmektedir.

Değişiklik Yapılması Gereken İçerik Örnekleri

• Belirli bir işi üstlenen işletmeleri çekmek amacıyla, gerçek ödeme miktarından daha yüksek bir ödeme gösterilmesi durumu (Yanıltıcı ifade).
• İşe alım yapan şirketten farklı bir şirket adı (eski işverenin adı gibi) kullanarak işe alım yapılması durumu (Yanıltıcı ifade).
• Sözleşme süresini belirtirken, gerçekte bu süreden önemli ölçüde farklı bir süre için sözleşme imzalanması durumu (Yanıltıcı ifade).
• İlişkili şirketlere sahip bir şirkette, ilgili bağlı şirketin işe alım yaptığı izlenimi yaratan ifadeler kullanılması durumu (Yanlış anlaşılmalara yol açan ifade).
• İşe alım sürecini sonlandırmış veya içeriği değiştirmiş olmasına rağmen, eski bilgileri silmeyerek veya güncellemeyerek reklamlarda eski bilgilerin gösterilmeye devam edilmesi durumu (Eski bilgilerin gösterimi).

Ayrıca, günümüzde işe alım bilgilerini başka şirketlere devreden şirketler yaygındır. Bu durumda, işe alım bilgilerinin yayınlandığı yerlere bilgi paylaşımının sonlandırılması veya içeriğin değişikliği talep edilmesi gerekmektedir ve gerçekten değişiklik yapıldığının doğrulanması önemlidir.

Peki, işe alım sırasında gösterilen içerikten farklı sözleşme koşullarıyla anlaşma yapıldığında (sözleşme imzalanırken koşulların değiştirilmesi durumunda), bu durum Japonya’da doğrudan yanıltıcı ifade yükümlülüğü ihlali olarak kabul edilir mi?

Sonuç olarak, gerçekte imzalanan koşulların işe alım sırasında gösterilen içerikten farklı olması durumunda bile, bu durum belirli bir işi üstlenen işletmeler ve belirli alıcılar arasındaki anlaşmaya dayanıyorsa, işe alım sırasındaki gösterim Japonya’da yanıltıcı ifade yükümlülüğü ihlali olarak kabul edilmeyecektir.

Yazılı Olarak İşlem Koşullarını Açıkça Belirtme Yükümlülüğü (Madde 3)

Yeni yasada, iş verenlerin (şirket tarafı) bir sözleşme imzalamadan önce, işin içeriği, ücret ve ödeme tarihleri gibi işlem koşullarını yazılı olarak açıkça iletmeleri gerektiği belirtilmiştir. Ayrıca, bu yükümlülük sadece belirli hizmet sağlayıcıları ile sınırlı olmayıp, serbest çalışanlarla sözleşme yapan tüm işletmeler için geçerlidir.

İş verenler, belirli bir hizmet alıcıya hizmet sağladıklarında, derhal, Japonya’daki Adil Ticaret Komisyonu kuralları gereğince, hizmet alıcının alacağı hizmetin içeriği, ücret miktarı, ödeme tarihi ve diğer hususları, yazılı veya elektronik yöntemlerle hizmet alıcıya açıkça belirtmek zorundadır.

Kaynak: Japonya Serbest Çalışanlar Yasası Madde 3, Fıkra 1

Sözleşmede açıkça belirtilmesi gereken hususlar aşağıdaki gibidir:

1. İş veren ve hizmet alıcının ticari unvanı, adı veya ismi ya da işletmeye özgü numara, sembol veya diğer işaretlerle iş veren ve hizmet alıcıyı tanımlayabilen bilgiler
2. Hizmet sağlama tarihi
3. Hizmet alıcının alacağı hizmetin içeriği
4. Hizmet alıcının hizmeti alacağı veya hizmetin sunulacağı tarihler
5. Hizmet alıcının hizmeti alacağı veya hizmetin sunulacağı yer
6. Hizmetin içeriği ile ilgili bir inceleme yapılacaksa, bu incelemenin tamamlanacağı tarih
7. Ücret miktarı
8. Ödeme tarihi
9. Ücretin nakit dışı bir yöntemle ödeneceği durumların açıkça belirtilmesi gereken hususlar

Yukarıdaki dokuz madde, hizmet sağlandığında “derhal” açıkça belirtilmesi gereken yükümlülükler arasındadır. Japonya’daki Serbest Çalışanlar Yeni Yasası’nın yorum rehberinde “derhal” ifadesi, hiçbir gecikmeye izin verilmeyen anlamında “hemen” olarak tanımlanmaktadır.

Bu nedenle, şirketler, hizmet sağlama işinin gerçek başlangıcında değil, hizmet sağlama konusunda anlaşmaya varıldığı aşamada, belirtilmesi gereken işlem koşulları hakkında hizmet alıcı ile anlaşmalı ve bunları açıkça belirtmelidir.

Yine de, Japonya’daki Serbest Çalışanlar Yeni Yasası, “Ancak, bu hususların içeriği, objektif nedenlerle belirlenemeyen durumlar için, açıkça belirtme zorunluluğu yoktur. Bu durumda, iş veren, belirsiz maddelerin içeriği belirlendikten sonra derhal, bu hususları yazılı veya elektronik yöntemlerle açıkça belirtmek zorundadır” şeklinde de hüküm içermektedir.

Bu nedenle, yukarıda belirtilen açıkça belirtme gerekliliklerinden, hizmet sağlama sözleşmesinin doğası gereği sözleşme imzalanma aşamasında içeriği belirlenemeyen durumlar için objektif ve geçerli nedenler varsa, açıkça belirtme zorunluluğu yoktur.

Açık İfade Yöntemleri

Japonya’daki yeni yasaya göre, iş yüklenicileri belirli alıcı işletmelere ticari şartları açıkça ifade etmek için yazılı veya elektronik yöntemler (e-posta, SMS, SNS mesajları vb.) kullanabilir ve mutlaka bir sözleşme belgesi şeklinde olması gerekmez (Madde 3, Fıkra 2).

Ancak, belirli alıcı işletmeler yazılı bir belge talep ettiğinde, “belirli alıcı işletmelerin korunmasına engel teşkil etmeyecek durumlar” haricinde, gecikmeksizin yazılı belgeyi sağlamak zorunludur.

Belirli alıcı işletmelerin korunmasına engel teşkil etmeyecek durumlar aşağıdaki gibidir:

• Belirli alıcı işletmelerin elektronik yöntemlerle sağlanmasını talep ettiği durumlarda açık ifade yapıldığında
• İş yüklenicisi tarafından oluşturulan standart sözleşme şartlarını içeren iş yüklenme sözleşmesi yalnızca internet üzerinden yapıldığında ve ilgili standart sözleşme şartları belirli alıcı işletmeler tarafından internet üzerinden görüntülenebilecek durumda olduğunda
• Zaten yazılı bir belge sağlanmış olduğunda

Şirketlerin Dikkat Etmesi Gereken Noktalar

Belge ya da benzeri yollarla yapılan açıklamalarda, açıklama yükümlülüğü ihlali kaynaklı sorunlardan kaçınmak için, ileride kanıt olarak sunulabilecek şekilde kayıt altına almak faydalı olacaktır.

Ayrıca, elektronik ortamda yapılan açıklamalar söz konusu olduğunda, açıklama içeriğinin kaybolmaması için, bu içeriğin saklanması gerekmektedir.

Japonya’da 60 Gün İçinde Ödeme Yapma Yükümlülüğü (Madde 4)

Japonya’daki Freelancer Yeni Yasası’nda da ödeme gecikmelerinin önlenmesi vurgulanmaktadır.

Ödeme yapılacak hizmetin incelenip incelenmemesi fark etmeksizin, belirli bir hizmet alımı gerçekleştiren işletmeler için hizmetin teslim alındığı tarihten itibaren 60 gün içinde ödeme yapma süresi belirlenmiş ve bu süre zarfında ödeme yapılması zorunlu kılınmıştır.

Ayrıca, ödeme tarihi belirlenmemişse, ‘hizmetin teslim alındığı gün’ ödeme tarihi olarak kabul edilir. Eğer hizmetin teslim alındığı tarihten itibaren 60 günü aşacak şekilde bir ödeme tarihi belirlenmişse, bu durumda ‘hizmetin teslim alındığı tarihten itibaren 60 gün geçtikten sonraki günün bir öncesindeki gün’ ödeme tarihi olarak kabul edilir (Madde 4, Fıkra 2).

Yeniden Alt Yüklenici Olarak Çalışmanın İstisnaları

Japonya’daki Freelancer Yasası’na göre ödeme süresi, daha önce açıklandığı üzere, esas olarak altmış (60) gün içinde belirlenmiştir.

Yine de, bir istisna olarak, başka bir yükleniciden (asıl yüklenici) alınan işi belirli bir alt yükleniciye yeniden alt yüklenme durumunda, ve ayrıca ①yeniden alt yüklenme olduğunu, ②asıl yüklenicinin ticaret unvanını, adını veya ismini ya da asıl yükleniciyi tanımlayabilecek numarayı, sembolü veya diğer işaretleri, ③asıl yüklenilen iş için ödeme süresini açıkça belirtildiğinde, asıl yüklenicinin ödemesinden itibaren otuz (30) gün içinde ödeme yapılması yeterli olacaktır.

Japonya’da Şirketlerin Taciz Önleme İle İlgili Hazırlık ve Sistem Yükümlülüğü (Madde 14)

Belirli işleri dışarıdan alan işverenler, taciz eylemleri nedeniyle belirli görevleri yerine getiren çalışanların çalışma ortamını bozucu durumların önüne geçmek için danışma sistemi kurma ve diğer gerekli önlemleri alma yükümlülüğüne sahiptir (birinci fıkra). Ayrıca, belirli görevleri yerine getiren çalışanların tacizle ilgili danışma yapmaları gibi sebeplerle aleyhlerine ayrımcı muamelede bulunulması yasaktır (ikinci fıkra).

Gerekli önlemler, şirketlerin acilen yanıt vermesi gereken aşağıdaki gibi önlemleri kapsamaktadır:

• Tacizin yapılmaması gerektiğine dair politikanın açıkça belirlenmesi, politikanın yayılması ve farkındalığın artırılması
• İşe alım sürecinde tacize karşı sonrasında hızlı ve uygun bir şekilde müdahale edilmesi
• Danışma taleplerine yanıt vermek ve uygun şekilde müdahale etmek için gerekli sistemin kurulması

Japonya’da İşletmelerin Yasaklanan Eylemleri (Madde 5)

Yeni yasayla birlikte, serbest çalışanlara yönelik haksız uygulamalar da düzenleme kapsamına alınmıştır. Japonya’da şirketler, makul bir gerekçe olmadıkça ödemelerde kesinti yapmak veya ödemeyi reddetmekten kaçınmalıdır; ayrıca taciz veya adil olmayan talepler de yasaklanmıştır.

Japonya’da Haklı Bir Neden Olmaksızın Ödeme Alımının Reddedilmesi (Madde 1 Fıkra 1)

Bir işletme olarak, belirli bir hizmet sağlayıcının kusurundan kaynaklanmayan durumlarda, ödemenin alımını reddetmek yasaktır.

Kusura bağlanacak durumlar, sağlanan hizmetin sözleşme içeriğiyle uyuşmaması veya teslimat süresine kadar hizmetin gerçekleştirilmemesi nedeniyle artık gerekli olmaması gibi durumları içerir. Ancak, işletmenin tek taraflı rahatlığı nedeniyle bu tür durumlar ortaya çıktığında ödemenin alımını reddetmek, reddetme olarak kabul edileceğinden dikkatli olunması gerekmektedir.

Haksız Ücret İndirimi (Madde 1, Fıkra 2)

Ücret indirimi konusunda, önceden anlaşma sağlanmış olsa bile, belirli bir yükleniciye atfedilebilecek bir kusur olmaksızın, hizmet sözleşmesi sırasında belirlenen ücret miktarının indirilmesi Japon yasalarına göre yasaktır.

Kusura atfedilebilecek durumlar, rehberde aşağıdaki örneklerle somut olarak belirtilmiştir:

• Belirli bir yüklenicinin kusuruna atfedilebilecek bir durum varsa ve bu durum, hizmetin reddedilmesi veya geri gönderilmesi Japon Freelancer Yasası’na aykırı değilse, hizmetin reddedilmesi veya geri gönderilmesi sonucunda hizmet karşılığı ücretin indirilmesi
• Müşteri kendi başına düzeltme yapma kararı aldığında, düzeltme için harcanan masraflar gibi objektif olarak makul kabul edilen bir miktarın ücretten düşülmesi
• Belirli bir yüklenicinin kusuruna atfedilebilecek bir durum varsa ve bu durum, hizmetin reddedilmesi veya geri gönderilmesi Japon Freelancer Yasası’na aykırı değilse ve ürün değerinde açık bir düşüş varsa, objektif olarak makul kabul edilen bir miktarın ücretten düşülmesi

Japonya’da Makul Olmayan İade İşlemleri (Madde 1 Fıkra 3)

Belirli bir görevi üstlenen işletmelerin kusurundan kaynaklanmayan bir sebep olmaksızın, hizmetin teslim alındıktan sonra ilgili malın geri alınmasını zorlamak yasaktır.

Kusura dayanmayan sebepler aşağıdaki gibi durumları içerir:

• Bir müşterinin sadece hizmet sonucu olan bir ürünü iade etmesi üzerine, bağımsız çalışanlara iade yapılmasını talep etmek.
• Hizmet sonucu olan ürünün standart inceleme süresinden çok daha sonra, hemen fark edilebilecek kusurlar nedeniyle bağımsız çalışanlara iade yapılmasını talep etmek.

İnceleme yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, gerçekte belirli bir görevi üstlenen işletmelerin kontrolü altına giren her şeyin teslim alındığı kabul edilir ve bundan sonra ‘iade’ gibi sorunlar ortaya çıkabilir.

Japonya’da Piyasa Değerinin Altında Haksız Ücret Belirleme (Madde 1 Fıkra 4)

Japonya’da, belirli bir yükleniciye ödenen ücretin içeriği ile aynı veya benzer içerikli diğer yüklenicilere normalde ödenen ücrete kıyasla, bariz şekilde düşük ve haksız bir ücret belirlemenin yasaklandığı belirtilmiştir.

Bu tür bir düşük fiyatlandırmanın söz konusu olup olmadığı; ① ücretin belirlenme yöntemi, ② ücretin belirlenme içeriğinin ayrımcı olup olmadığı, ③ ‘normalde ödenen ücret’ ile gerçekte ödenen ücret arasındaki fark, ④ hizmetin sunumu için gerekli olan ham madde gibi maliyetlerin piyasa trendleri gibi faktörlerin tümünün dikkate alınarak değerlendirilmesi gerekmektedir.

Japon Şirketlerin Belirli Ürünlerin Satın Alınması veya Hizmetlerin Kullanılmasını Zorunlu Kılması (Madde 1 Fıkra 5)

Yeni yasa, belirli hizmet sağlayıcıların sundukları hizmetlerin kalitesini standart hale getirmek veya iyileştirmek için gerekli olmadıkça veya başka meşru bir neden olmaksızın, kendi belirledikleri ürünlerin satın alınmasını veya hizmetlerin kullanılmasını zorunlu kılmalarını yasaklamaktadır.

Ayrıca, şirketlerin belirli hizmet sağlayıcılarla bir ay veya daha uzun süre devam eden iş sözleşmesi imzalamaları durumunda, yukarıda belirtilen yasaklanmış eylemlere ek olarak, aşağıdaki eylemler de yasaktır.

Haksız Ekonomik Çıkar Talebi (Madde 2, Fıkra 1)

Bir şirket, belirli bir yükleniciye karşı, haklı bir neden olmaksızın, işbirliği ödemesi gibi yükümlülükler, ücretsiz hizmet sağlama veya diğer ekonomik çıkarların ücretsiz sağlanmasını talep ettiğinde ve söz konusu yüklenici, gelecekteki iş ilişkilerine olan etkisinden endişe ederek bunu kabul etmek zorunda kaldığında, bu durum normal ticari uygulamalara göre haksız bir dezavantaj oluşturduğu için yasaklanmıştır.

Somut örnek olarak, rehberde, sözleşmede belirlenen hizmetlerin dışında, ayrıca, sipariş içeriğiyle ilgili olmamasına rağmen, bir serbest çalışana kendi müşterilerine yönelik satış faaliyetlerine katılmasını talep etmek ve onu ücretsiz olarak katılmaya zorlamak veya bilanço düzenlemesi için destek ödemesi talep etmek ve serbest çalışanın bu yükümlülüğü üstlenmesini beklemek gibi durumlar öngörülmektedir.

Referans: Serbest Çalışanların Güvenle Çalışabilecekleri Bir Ortamın Oluşturulması İçin Rehber[ja]

Japonya’da İşverenin Kusuruna Bağlı Olmayan Tek Taraflı İş İçeriği Değişikliği (Madde 2, Fıkra 2)

Yeni yasa, belirli bir hizmet sağlayıcısının sunduğu hizmetlerin sözleşme içeriğiyle uyumlu olmadığı gibi bir durum olmaksızın, hizmet sağlayıcısının sunduğu hizmet içeriğinin değiştirilmesini veya hizmet sağlayıcısının hizmetlerini aldıktan ya da hizmet sunumunu kabul ettikten sonra, bu hizmetlerin yeniden yapılmasını talep etmeyi yasaklamaktadır.

Haksız hizmet içeriği değişiklikleri ve haksız yeniden yapma talepleri, hizmet sağlayıcının çalışma sırasında karşıladığı masrafları ödemeden, tek taraflı olarak siparişi iptal etmeyi de içermektedir.

Japonya’da Şirketlerin Freelancer Çalışma Ortamı Hazırlama Yükümlülüğü

Şirketler, belirli bir hizmet alım sözleşmesini altı ay veya daha uzun süre devam ettireceklerinde, çalışma ortamını düzenleme yükümlülüğü altına girerler.

Çocuk Bakımı ve İşin Uyumlu Hale Getirilmesine Yönelik Düşünülmesi Gereken Yükümlülükler (Madde 13)

Şirketler, altı ay veya daha uzun süreli iş görevlendirmelerinde, hizmet alımı yapan özel yüklenicilerin talepleri doğrultusunda, çocuk bakımı gibi sorumluluklarla işlerini uyumlu hale getirebilmeleri için gerekli düşünceyi göstermek zorundadırlar.

Belirli iş görevlendirme yüklenicileri, hizmet alımı yapan özel yüklenicilerin taleplerini anladıktan sonra, düşünülmesi gereken hususları değerlendirip uygulamalıdırlar. Eğer düşünülmesi gereken hususlar zorunlu sebeplerden dolayı uygulanamıyorsa, hizmet alımı yapan özel yüklenicilere uygulanamama sebeplerini açıklamak zorundadırlar ve bu konuda dikkatli olmaları gerekmektedir.

Sözleşmenin Ortasında İptal veya Yenilenmemesi Durumunda Önceden Haber Verme ve Sebep Açıklama Yükümlülüğü (Madde 16)

Belirli iş görevlendirme yüklenicileri, altı ay veya daha uzun sürecek bir iş görevlendirmesi sözleşmesini ortasında iptal ederlerse veya yenilemezlerse, hizmet alımı yapan özel yüklenicilere en az 30 gün önceden bu durumu bildirmek zorundadırlar.

Ayrıca, hizmet alımı yapan özel yükleniciler sözleşmenin iptali veya yenilenmemesinin sebeplerini açıklama talebinde bulunduklarında, belirli iş görevlendirme yüklenicileri bu sebepleri açıklama yükümlülüğü altına girerler.

Japonya’da Freelance Yeni Yasaya Uymama Durumunda Yapılacaklar

Bir şirket Japonya’daki Freelance Yeni Yasası’nın düzenlemelerine uymadığında, çeşitli yaptırımlar devlet kurumları tarafından uygulanabilir.

Bir ihlal bildirimi yapıldığında, Japonya’daki Japonya’daki Kamu Düzeni ve Rekabet Kurumu veya Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler Ajansı gibi yetkili kurumlar gerekli incelemeleri (rapor toplama ve yerinde denetim) gerçekleştirir ve bildirimin içeriğinin gerçek olup olmadığını doğrular. Eğer bildirimin içeriği gerçek olarak kabul edilirse, tavsiye ve yönlendirme yapılır, ayrıca uyarıda bulunulur ve uyarılara uyulmaması durumunda ise kamuoyuna açıklama ve emirler verilir.

Ayrıca, emirlere uymama veya soruşturmalara işbirliği yapmama gibi durumlar için 500 bin yen (yaklaşık 50 bin TL) kadar para cezası uygulanabilir. Bu cezalar tüzel kişilere de uygulanır.

Referans: Japonya Kamu Düzeni ve Rekabet Kurumu Freelance Yasası Özel Sitesi[ja]

Özet: Japonya’daki Yeni Freelance Yasasına Uyum İçin Avukata Danışın

Bu yazıda, Japonya’daki Yeni Freelance Yasası’nın düzenlemeleri ve sözleşmelerde dikkat edilmesi gereken noktalar hakkında bilgi verdik.

Yeni Freelance Yasası’nın yürürlüğe girmesiyle birlikte, freelancerlara yönelik koruma artırılmıştır; ancak şirketlerden, uygun sözleşme hazırlıkları ve iç düzenlemelerin tasarlanması beklenmektedir. Kurallara uyulmaması durumunda ise ağır cezalar ve kamuoyuyla paylaşım gibi ciddi yaptırımlar uygulanacaktır.

Şirket değerlendirmelerinin bugün şirket değerleriyle doğrudan ilişkili olduğu bir ortamda, ihlaller sonucu ortaya çıkabilecek reputasyon risklerinden kaçınmak için, bir avukata başvurmanızı ve uzman tavsiyesi almanızı öneririz.

Monolit Hukuk Bürosu Tarafından Sunulan Çözümler

Monolit Hukuk Bürosu, özellikle internet ve hukuk alanlarında yüksek uzmanlığa sahip bir hukuk firmasıdır. Japonya’da Freelancer Yeni Yasası’nı (Heisei (1989-2019) dönemi sonrası) takip ederken, bazen sözleşme hazırlamanın gerekebileceği durumlar olabilir. Firmamız, Tokyo Borsası Prime Market’te listelenen şirketlerden girişim şirketlerine kadar çeşitli işler için sözleşme hazırlama ve inceleme hizmetleri sunmaktadır. Eğer sözleşme konusunda yardıma ihtiyacınız varsa, lütfen aşağıdaki makaleye göz atın.

Monolit Hukuk Bürosu’nun Hizmet Alanları: Sözleşme Hazırlama ve İnceleme vb.[ja]