Venture Yatırım Sözleşmelerindeki 'Drag Along Right' Maddesi

Özellikle girişim şirketlerinin yatırım aldığı durumlarda, yatırım sözleşmesinin içeriği olarak Drag Along Right (Sürükleme Hakkı) hakkında hükümler belirlenebilir. Drag Along Right hakkında, baştan başlayarak, yatırım sözleşmesinin içeriği olarak Drag Along Right hakkında hükümler belirlenip belirlenmeyeceği, belirlenirse hangi içeriğin olması gerektiği gibi konuların incelenmesi gereken birçok konu bulunmaktadır. Bu nedenle, bu makalede, yatırım sözleşmesindeki Drag Along Right hakkında açıklama yapacağız.

https://monolith.law/corporate/importance-and-necessity-of-investment-contract[ja]

Drag Along Right (Sürükleme Hakkı) Nedir?

Drag Along Right (Sürükleme Hakkı), “belirli koşulları karşıladığında, yatırımcının yönetim kadrosunu ve diğer hissedarları da dahil ederek M&A veya çıkışı zorlayabileceği hak” (Tetsuya Isozaki’nin “Girişimcilikte Eşitlik Finansmanı” kitabının 139. sayfası) anlamına gelir. Drag Along Right, zorunlu satış, satış talep hakkı, devir talep hakkı gibi isimlerle de anılır.

Özellikle girişim sermayesi şirketlerinin girişimlere yaptığı yatırımlar, genellikle bu girişimlerin gelecekte çıkış yapacağını ve bu sayede sermaye geri dönüşü sağlayacağını umarak yapılır. Drag Along Right, girişim sermayesi ve benzeri yatırımcıların çıkışı kolaylaştırmak için talep ettiği bir hüküm olarak belirlenir.

Drag Along Right’ın Amacı

Drag Along Right’ın ana amacı aşağıdaki iki noktadır:

1. Azınlık hissedarlara hisse satışını zorunlu kılmak
2. Yönetim kadrosuna hisse satışını zorunlu kılmak

Yukarıdaki 1 ve 2 numaralı amaçlardan da anlaşılacağı gibi, Drag Along Right, girişim sermayesi gibi yatırımcıların talebi üzerine, yatırım sözleşmesinde belirlenen bir hükümdür. Drag Along Right sayesinde, girişim sermayesi ve benzeri yatırımcılar, azınlık hissedarlara ve yönetim kadrosuna hisse satışını zorunlu kılarak, yatırım yaptıkları girişim şirketinin M&A ve Exit işlemlerini gerçekleştirir ve yatırım fonlarını geri kazanır.

Azınlık Hissedarlara Hisse Satışını Zorunlu Kılmak

M&A konusunda, genel olarak aşağıdaki yöntemler düşünülebilir:

1. Hisse devri
2. Şirket yeniden yapılandırma işlemleri (hisse değişimi, hisse transferi, birleşme vb.)
3. İşletme devri (işletme devri, şirket bölünmesi vb.)

1. Hakkında

Hisse devri ile M&A yöntemi olarak, bir girişim şirketini satın almayı planlayan kişi, söz konusu girişim şirketinin tüm hisselerini satın almayı düşünebilir. Ancak, girişim şirketinin hissedarlarından bir kısmı hisse devrini reddederse, tüm hisselerin satın alınması zorlaşır.

Bu nedenle, önceden yatırım sözleşmesinin içeriği olarak, azınlık hissedarlara hisse satışını zorunlu kılan bir hüküm belirlemek düşünülebilir.

2. ve 3. Hakkında

2. ve 3. yöntemleri uygularken, genellikle, genel kurulun özel kararı (genellikle, söz konusu genel kurulda oy hakkını kullanabilecek hissedarların çoğunluğunun katılımı ve katılan bu hissedarların oy hakkının 2/3’ünün onayı gereklidir) ile gerçekleştirilebilir. Bu nedenle, tüm hisseleri satın almayı içeren 1. yöntemden daha düşük bir uygulama engeli olduğunu söyleyebiliriz.

Ancak, 2. ve 3. yöntemleri uygularken, şirket hukukunda, muhalif hissedarları koruyan bir sistem (hisse alım talep hakkı vb.) belirlenmiştir. Bu şirket hukuku prosedürünü uygularken, zaman alabileceği ve maliyetli olabileceği düşünülebilir. Bu nedenle, önceden yatırım sözleşmesinin içeriği olarak, azınlık hissedarlara hisse satışını zorunlu kılan bir hüküm belirlemek düşünülebilir.

Yönetim Kadrosuna Hisse Satışını Zorunlu Kılmak

Girişim sermayesi ve benzeri yatırımcılar, hisse senedi halka arzı (IPO) veya M&A gerçekleştirerek, sermaye kazancı elde etmeyi amaçlar ve yatırım yaparlar. Bu nedenle, girişim sermayesi ve benzeri yatırımcılar, uygun bir zamanlamada IPO veya M&A gerçekleştirebilmek için, yatırım sözleşmesinin içeriği olarak, yönetim kadrosuna hisse satışını zorunlu kılan bir hüküm belirlemeyi girişim şirketlerinden talep ederler.

Drag Along Right’ın Uygulanabilmesi İçin Gerekli Şartlar

Yukarıda açıkladığımız gibi, Drag Along Right belirli şartlar karşılandığında uygulanabilir. Drag Along Right yatırım sözleşmesinde belirtilmiş olsa bile, belirli şartlar karşılanmadığında uygulanamaz. Bu nedenle, bu “belirli şartların” nasıl belirlendiği çok önemlidir.

Ve bu belirli şartların nasıl belirleneceği, Drag Along Right’ın amacıyla ilişkili olarak değerlendirilmelidir.

Azınlık hissedarlara hisse satışını zorlaştırma amacıyla uygulama şartları

Drag Along Right’ın amacı, azınlık hissedarlara hisse satışını zorlaştırmak ise, uygulanabilmesi için aşağıdaki gibi şartlar belirlenebilir:

1. Drag Along Right’ın uygulanması için, toplam hissedarların toplam oy hakkının %○’ünün / ○’nin ○’ünün onayı olmalıdır.
2. Drag Along Right’ın uygulanması için, öncelikli hissedarların toplam oy hakkının %○’ünün / ○’nin ○’ünün onayı olmalı ve ayrıca şirketin yönetim kurulunun onayı olmalıdır.

Yukarıdaki gibi şartlarla, yönetim için büyük bir risk beklenmez.

Yönetim kuruluna hisse satışını zorlaştırma amacıyla uygulama şartları

Drag Along Right’ın amacı, yönetim kuruluna hisse satışını zorlaştırmak ise, yukarıdaki gibi şartlarla, yönetim kurulu Drag Along Right’ın uygulanmasına karşı çıktığında, Drag Along Right’ın uygulanması zorlaşır. Bu nedenle, genellikle “öncelikli hissedarların toplam oy hakkının %○’ünün onayı olmalıdır” gibi bir şart belirlenir. Ancak, bu tür bir şartla, hisse satış kararı girişim sermayesi vb. tarafından belirlenir ve yönetim kurulunun karşı çıkması mümkün olabilir.

Bu nedenle, girişim sermayesi vb. ve şirket arasında, Drag Along Right’ın uygulanma şartları hakkında, uygulama zamanı ve hisse satış fiyatını uygulama şartlarına dahil ederek, bir uzlaşma noktası bulunması gerekmektedir.

Drag Along Right’ın Hedef Seçiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Yatırım sözleşmelerinde, Drag Along Right’ı belirlerken, hisse satışını zorunlu kılacak hedeflerin ne kadar geniş bir kapsamda olacağına dair, Drag Along Right’ın amacıyla ilişkili olarak bir değerlendirme yapmanız gerekmektedir.

Azınlık hissedarlarına hisse satışını zorunlu kılmak amacıyla belirlenen hedefler

Drag Along Right’ın amacı, azınlık hissedarlarına hisse satışını zorunlu kılmak ise, hisse satışına karşı çıkabilecek tüm hissedarları, hisse satışını zorunlu kılan hedefler olarak belirlemeniz gerekmektedir. Ancak, hissedar sayısı çok fazla olduğunda, tüm hissedarlarla yatırım sözleşmesi yapmak, önemli miktarda zaman ve maliyet gerektirebilir.

Bu nedenle, yatırım sözleşmesi şeklinde değil, Drag Along Right’ın hükümlerini ve sadece tasfiye hükümlerini içeren bir protokol veya anlaşma oluşturarak, yatırım sözleşmesinden ayrı bir sözleşme yapılması durumu da söz konusu olabilir.

https://monolith.law/corporate/investment-contract-liquidation-provision[ja]

Yönetim kadrosuna hisse satışını zorunlu kılmak amacıyla belirlenen hedefler

Drag Along Right’ın amacı, yönetim kadrosuna hisse satışını zorunlu kılmak ise, azınlık hissedarlarına hisse satışını zorunlu kılmak amacıyla belirlenen hedeflerden farklı olarak, sadece belirli bir yönetim kadrosunu hisse satışını zorunlu kılan hedef olarak belirlemek yeterli olacaktır. Bu nedenle, yönetim kadrosu hedef olduğunda, azınlık hissedarlarına hisse satışını zorunlu kılmak amacıyla belirlenen hedeflerden farklı olarak, bir protokol veya anlaşma yapmadan Drag Along Right’ı yatırım sözleşmesinin içeriği olarak belirlemek yeterli olacaktır.

Ancak, pratikte, yukarıdaki iki amaç sıklıkla bir arada bulunur, bu tür durumlarda, tüm hissedarları hisse satışını zorunlu kılan hedef olarak belirlemeniz gerekmektedir.

Drag Along Hakkının Kullanılması Durumunda Karşılık Üzerine

Drag Along hakkının kullanılması durumunda karşılık hakkında, adi hisse senetleri ve tercihli hisse senetleri arasında fark oluşturma gerekliliği gibi konuları gözden geçirmeli ve uygun bir şekilde düzenlemelisiniz.

Özet

Yukarıda, yatırım sözleşmelerindeki Drag Along Right (Sürükleme Hakkı) hakkında açıklamalar yaptık. Drag Along Right, yatırılan sermayeyi geri kazanmayı hedefleyen girişim sermayesi gibi yatırımcılar tarafından önemli bir madde olarak görülür, bu nedenle belirlenmesi durumunda, içeriği hakkında dikkatlice düşünülmesi gerekmektedir. Drag Along Right hakkında uzman bilgisi gerektirdiği için, bir avukatın yatırım sözleşmesi gibi belgeleri hazırlamasını veya bir avukatın tavsiyesini almanın uygun olacağı söylenebilir.