Royalty-Free Görsel ve Fotoğraf Materyallerinin Kullanım Alanı Nedir?

Kendi web sitenizi oluştururken, internet üzerindeki materyalleri kullanma durumunuz olabilir. Bu durumda, “royalty-free” olarak belirtilen materyallerle karşılaşabilirsiniz. “Royalty-free” olarak belirtilen bu materyaller hakkında, adından dolayı, telif hakkı ödemesi gerektirmeyen materyaller olduğunu ve ücretsiz materyallerle aynı olduğunu düşünenler olabilir. Ancak, “royalty-free” materyaller ve ücretsiz materyaller, aynı “ücretsiz” terimi kullanılsa bile, aynı materyali ifade etmez. Bu şekilde, “royalty-free” materyaller ve ücretsiz materyallerin isimleri benzer olup, ikisi arasındaki farkın net olmadığını düşünen birçok kişi vardır. Bu nedenle, bu makalede öncelikle “royalty-free” materyaller hakkında açıklama yapacak, ardından “royalty-free” materyallerin kullanım kapsamı hakkında açıklama yapacağız.

https://monolith.law/corporate/legal-liability-for-using-non-free-material-images[ja]

Royalty-Free Materyaller Nedir?

Royalty-Free (royalty-free) terimi, taraflar arasında önceden anlaşılan kullanım kapsamı dahilinde, ek royalty ödemeden, birden çok kullanım gibi, kullanımın devam ettirilebileceği eserler vb. için kullanılır. Royalty-Free, baş harflerinden dolayı, RF olarak da adlandırılır. Ancak, Royalty-Free denildiğinde, royalty’nin hiç uygulanmayacağı anlamına gelmez. Bir kez royalty ödendiğinde, ek royalty uygulanmayacağı anlamına gelir, bu nedenle dikkatli olunmalıdır.

Ayrıca, royalty’nin kullanımı devam ederken bile, materyallerin üçüncü taraflar tarafından kullanılmasına izin vermek genellikle kullanım koşulları tarafından yasaklanmıştır, bu yüzden kullanım koşullarını dikkatlice kontrol etmek gereklidir.

Royalty-Free Materyallerin Avantajları

Royalty-free materyallerin avantajları genellikle aşağıdaki iki noktada düşünülebilir.

İşlem Karmaşıklığının Azaltılması Beklenebilir

Materyalleri birden çok amaç için kullanırken, genellikle her amaç için bir lisans almanız gerekmektedir. Ancak, kullanılan materyal royalty-free bir materyal ise, kullanım kapsamı dahilinde her seferinde lisans almanıza gerek yoktur. Bu nedenle, royalty-free materyalleri kullanmak, materyal kullanımı için gereken işlem karmaşıklığını azaltabilir.

Royalty Ücretlerinin Daha Ucuz Olma İhtimali

Bir defaya mahsus belirli bir miktar royalty ödendiğinde, kullanım kapsamı dahilinde materyali tekrar tekrar kullanabilirsiniz. Bu nedenle, materyali çeşitli amaçlar için sık sık kullanıyorsanız, her seferinde lisans almak yerine royalty ücretlerinin daha ucuz olma ihtimali vardır.

Royalty-Free Materyallerin Dezavantajları

Öncelikle, royalty-free materyallerin dezavantajlarından biri, yüksek royalty ücretlerinin olabileceği düşünülebilir. Royalty-free materyallerde, materyalin tekrar tekrar kullanılması beklenir ve royalty miktarı belirlenmiştir. Bu nedenle, materyali sadece bir kez kullanmayı planlıyorsanız, royalty-free materyal yerine normal bir lisans almanın, royalty ücretlerinin daha düşük olabileceği düşünülebilir.

Ayrıca, başka bir dezavantaj olarak, materyalin tekrar tekrar kullanılabilmesi nedeniyle, aynı materyali kullanan başka kişilerin de olabileceği düşünülebilir. Sonuç olarak, birden çok site aynı royalty-free materyali kullanıyor olabilir ve bu durum, şirketinizin web sitesinin özgünlüğünü ortaya çıkarmasını engelleyebilir.

Royalty-Free Materyallerin Kullanım Kapsamı

Öncelikle, Japon Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun (Japanese Copyright Law) 63. maddesinde, eserlerin kullanım izni hakkında aşağıdaki gibi hüküm bulunmaktadır:

(Eserlerin Kullanım İzni)
Madde 63
1. Telif hakkı sahibi, başkalarına eserinin kullanımını izin verebilir.
2. Birinci fıkrada belirtilen izni alan kişi, bu izne bağlı kullanım yöntemi ve koşulların kapsamı dahilinde, ilgili eseri kullanabilir.

Royalty-free materyalleri kullanırken, yukarıdaki maddede belirtildiği gibi “bu izne bağlı kullanım yöntemi ve koşulların kapsamı dahilinde” kullanmanız gerekmektedir. Royalty-free materyallerin kullanım izni kapsamı hakkında, kullanım koşullarında, örneğin, aşağıdaki türden hükümler belirlenmiş olabilir:

Kişisel Kullanım

Kişisel olarak kullanıldığında, kullanım koşullarında belirlenen kapsamda serbestçe kullanabilirsiniz.

Ticari Kullanım

Kişisel kullanım yerine, para kazanma amacıyla royalty-free materyalleri kullanma eylemidir. Kendi web sitenizde royalty-free materyalleri kullanırken, kullanım koşullarında ticari kullanımın mümkün olup olmadığını kontrol etmeniz gerekmektedir. Ayrıca, ticari kullanım kabul edilmiş olsa bile, royalty-free materyalleri basılı ürünlerin satışını yasaklamak gibi belirli eylemleri yasaklayan durumlar da olabilir.

Bireysel Kullanım

Bu, royalty-free materyalleri kullanırken konunun kim olduğu sorunudur. Sadece bireylerin kullanabileceği anlamına gelir.

Kurumsal Kullanım

Bu da, royalty-free materyalleri kullanırken konunun kim olduğu sorunudur. Kurumsal olarak kullanmak için, kurumsal kullanımın kabul edilmiş olması gerekmektedir. Materyallerin kullanımı hakkında, sadece bireysel kullanımın kabul edildiği durumlarda, bir kurumun kullanması telif hakkı ihlali olabilir.

İşleme

İşleme ile ilgili hükümleri de dikkatlice kontrol etmeniz gerekmektedir. Doğrudan kullanım durumunda bir sorun yoktur, ancak örneğin, royalty-free materyalin bir kısmını kesip kullanmak gibi durumlarda, işlemenin kabul edilmediği durumlarda telif hakkı ihlali olabilir.

Kredi Notu

Royalty-free materyalleri kullanırken, telif hakkının yerini belirtmek için, kredi notunun gerekli olduğu kullanım koşullarında belirtilmiş olabilir. Kullanım koşullarında, kredi notunun nasıl yapılacağına dair hükümler de olabilir, bu nedenle kullanım koşullarında belirtilen yöntemle kredi notu yapmanız gerekmektedir.

Link Yayınlama

Kullanım koşullarında, royalty-free materyalleri sağlayan siteye bir link yayınlamanız istenebilir. Link yayınlama yöntemi hakkında da, kullanım koşullarında hükümler olabilir, bu nedenle kullanım koşullarını dikkatlice kontrol etmeniz gerekmektedir.

https://monolith.law/corporate/quote-text-and-images-without-infringing-copyright[ja]

Kullanım Şartlarının Kontrol Edilmesi Gerekliliği

Royalty-free materyal sağlayan siteler hemen hemen her zaman kullanım şartlarına sahiptir. Bu nedenle, hangi kapsamda kullanımın izin verildiği, hangi eylemlerin gerçekleştirilebileceği gibi konuları kullanım şartlarında dikkatlice kontrol etmek ve royalty-free materyalleri bu şekilde kullanmak önemlidir. Bir site’nin kullanım şartlarında doğal olarak kabul edilen bir eylem, başka bir site tarafından yasaklanmış olabilir. Bu nedenle, royalty-free materyalleri kullanırken, bu eylemin sorun olmayacağını düşünerek kullanım şartlarını kontrol etmeksizin hareket etmek yerine, royalty-free materyal sağlayan her site için kullanım şartlarını dikkatlice kontrol etmek önemlidir.

Özet

Yukarıda, internet üzerindeki materyallerde “Telif Ücretsiz” ibaresi bulunan durumların kullanım kapsamını açıkladık. Telif ücretsiz materyalleri kullanırken, telif ücretsiz materyalin ne tür bir materyal olduğunu tam olarak anlamak, avantaj ve dezavantajları göz önünde bulundurarak, kullanıp kullanmama kararı vermek önemlidir. Ayrıca, telif ücretsiz materyalleri kullanırken, rahatça ve özgürce kullanabileceğinizi düşünmek yerine, telif ücretsiz materyalleri sunan sitelerde yayınlanan kullanım koşullarını dikkatlice kontrol etmelisiniz. Kullanım koşullarında, hangi amaçla kullanabileceğinizi, hangi eylemlerle kullanabileceğinizi vb. dikkatlice kontrol ederseniz, materyalin telif hakkını ihlal eden bir durumu önleyebilirsiniz. Kullanım koşulları hakkında, hukuk terimleri sıklıkla kullanıldığından, telif ücretsiz materyallerin kullanım kapsamını kontrol etmek isterseniz, bir avukattan tavsiye almanız uygun olacaktır.