Kripto Varlıklarla İlgili Düzenlemeler Nedir? Ödeme Hizmetleri Yasası ve Finansal Ürünler Ticaret Yasası Arasındaki İlişkiyi Açıklıyoruz

Kripto varlıklar (sanal para birimleri) hakkında genel bilgi artmış ve kripto varlık işletmeleri de artmıştır. Son zamanlarda, kripto varlık işletmeleri hakkında birçok televizyon reklamı yayınlanmaktadır.

Öte yandan, kripto varlıkların doğası gereği, hukuki düzenlemelerin farklı olabileceği durumlar da bulunmaktadır ve bu karmaşık hukuki düzenlemeleri anlamak ve uygun şekilde yanıt vermek zor olabilir.

İşte bu yüzden, bu makalede, kripto varlık işletmelerine yönelik olarak, kripto varlık işletmelerine yönelik hukuki düzenlemeler hakkında açıklama yapacağız.

Kripto Varlık (Sanal Para) Nedir?

Kripto varlık, internet üzerinden belirsiz birçok kişiyle alışveriş yapabileceğiniz maddi değeri ifade eder. Geleneksel olarak “sanal para” olarak adlandırılıyordu, ancak uluslararası eğilimler göz önüne alındığında, yasal adı “kripto varlık” olarak değiştirildi.

Kripto varlıkların çeşitli türleri vardır. En bilinenleri arasında Bitcoin ve Ethereum bulunmaktadır.

Kripto varlıklar genel olarak Bitcoin tipi ve ICO token tipi olmak üzere iki kategoriye ayrılabilir.

Bitcoin Tipi Hakkında

Bitcoin tipinin özellikleri arasında, bir yayıncının olmaması bulunmaktadır.

Bu nedenle, Bitcoin tipi kripto varlıkların kendine özgü değerini tahmin etmek zordur.

ICO Token Tipi Hakkında

ICO (Initial Coin Offering), şirketlerin elektronik olarak token (menkul kıymet) yayınlaması ve halktan yasal para birimi veya kripto varlık toplaması anlamına gelir.

Bu “ICO token tipi” için, Bitcoin tipinden farklı olarak, bir yayıncı bulunmaktadır. Bu nedenle, sahip olunan değer, hakların varlığına veya içeriğine (beyaz kağıdın içeriği) bağlı olacaktır.

Ayrıca, ICO token tipi aşağıdaki üç kategoriye ayrılabilir:

• Yatırım tipi
• Diğer kullanım hakları tipi
• Hakları olmayan tip

Yatırım tipi, işletme gelirinin dağıtılması gibi nakit değerine eşdeğer ekonomik değerlerin alınmasını bekleyerek kripto varlık elde etme durumunu ifade eder.

Diğer kullanım hakları tipi, kripto varlık yayıncısından mal veya hizmetlerin karşılığını talep ederek kripto varlık elde etme durumunu ifade eder.

Hakları olmayan tip, kripto varlık yayıncısından herhangi bir karşılık talep etmeksizin kripto varlık elde etme durumunu ifade eder.

Kripto Varlıklar (Sanal Para) İçin Hangi Düzenlemeler Bulunmaktadır?

Kripto varlıkları düzenleyen yasalar arasında, öncelikle, Para Transferi Hakkında Japon Kanunu (bundan sonra ‘Para Transferi Kanunu’ olarak anılacaktır.) ve Finansal Ürünler Ticaret Kanunu (bundan sonra ‘Finansal Ticaret Kanunu’ olarak anılacaktır.) bulunmaktadır.

Para transferi aracı olarak kullanılan kripto varlıklar Para Transferi Kanunu’nun düzenlemelerine tabidir. Öte yandan, finansal varlık (yatırım hedefi) olarak kullanılan kripto varlıklar ve fon toplama aracı olarak kullanılan kripto varlıklar (ICO) Finansal Ticaret Kanunu’nun düzenlemelerine tabidir.

Aşağıda, kripto varlıkların Para Transferi Kanunu ve Finansal Ticaret Kanunu ile ilişkisini detaylı bir şekilde açıklıyoruz.

Kripto Varlıklar ve Ödeme Hizmetleri Yasası

Bitcoin tipinde bir yayıncının bulunmadığı kripto varlıklar ve diğer kullanım hakları türü, hakları olmayan kripto varlıklar, Ödeme Hizmetleri Yasası’nda ödeme düzenlemelerine tabidir. Aşağıda, kripto varlıklar ve Ödeme Hizmetleri Yasası arasındaki ilişki hakkında açıklama yapacağız.

Ödeme Hizmetleri Yasası’nda Kripto Varlıkların Tanımı

Kripto varlıklar hakkında, Ödeme Hizmetleri Yasası’nın 2. maddesinin 5. fıkrasında, aşağıdaki özelliklere sahip olanlar olarak belirlenmiştir:

• Belirsiz kişilere karşı, ödeme yapmak için kullanılabilir ve yasal para birimi (Japon Yeni veya Amerikan Doları vb.) ile karşılıklı olarak değiştirilebilir
• Elektronik olarak kaydedilir ve transfer edilebilir
• Yasal para birimi veya yasal para birimi cinsinden varlık (ön ödemeli kartlar vb.) değildir
• Finansal Araçlar ve Borsa Yasası’nın 2. maddesinin 3. fıkrasında belirtilen “elektronik kayıt transfer hakları”nı göstermez

Ödeme Hizmetleri Yasası’nda Kripto Varlık Değişim İşlemlerinin Tanımı

Ödeme Hizmetleri Yasası, kripto varlık değişim işlemleri için düzenlemeler belirlemiştir.

Kripto varlık değişim işlemlerinin tanımı, aşağıdaki Ödeme Hizmetleri Yasası’nın 2. maddesinin 7. fıkrasında belirtilmiştir:

7. Bu yasada “kripto varlık değişim işlemleri”, aşağıda belirtilen eylemlerden herhangi birini iş olarak gerçekleştirmek anlamına gelir ve “kripto varlık değişimleri”, birinci ve ikinci maddede belirtilen eylemleri ifade eder, “kripto varlık yönetimi”, dördüncü maddede belirtilen eylemi ifade eder.
Bir. Kripto varlıkların alım satımı veya diğer kripto varlıklarla değişimi
İki. Yukarıdaki eylemlerin aracılığı, komisyonculuğu veya temsilciliği
Üç. Yukarıdaki eylemleri gerçekleştirirken, kullanıcıların parasını yönetmek.
Dört. Başkaları adına kripto varlık yönetimi (bu yönetimi iş olarak gerçekleştirmekle ilgili diğer yasalarda özel hükümler bulunan durumlar hariç).

Ödeme Hizmetleri Yasası’nın 2. maddesinin 7. fıkrası

Yukarıdaki maddelere uyan işlemleri gerçekleştiren işletmeler, Ödeme Hizmetleri Yasası’na göre, kripto varlık değişim işlemleri yapan işletmeler olarak düzenlemelere tabidir.

Ödeme Hizmetleri Yasası ile Kripto Varlık Değişim İşlemlerine Yönelik Düzenlemeler

Kripto varlık değişim işlemleri gerçekleştirirken, kripto varlık değişim işlemi yapan bir işletme olarak kayıt yaptırmanız gerekmektedir (Ödeme Hizmetleri Yasası’nın 63. maddesi 2. fıkrası).

Ayrıca, Ödeme Hizmetleri Yasası, kripto varlık değişim işlemleri yapan işletmelerin işlerini yürütme konusunda aşağıdaki gibi düzenlemeler getirmektedir:

• Kripto varlık değişim işlemlerine ilişkin bilgilerin güvenli yönetimi (63. madde 8. fıkra)
• Kripto varlık değişim işlemlerinin taşeronlarına yönelik yönlendirmeler (63. madde 9. fıkra)
• Kripto varlık değişim işlemlerine ilişkin reklamlarla ilgili düzenlemeler (63. madde 9. fıkra 2)
• Yasaklanan eylemlerin belirlenmesi (63. madde 9. fıkra 3)
• Kripto varlık değişim işlemlerinin kullanıcılarının korunması vb. ile ilgili tedbirler (63. madde 10. fıkra)
• Kripto varlık değişim işlemlerinin kullanıcılarının mülkiyetinin yönetimi (63. madde 11. fıkra)
• Yürütme garantisi kripto varlıklarının yönetimi (63. madde 11. fıkra 2)
• Belirlenmiş kripto varlık değişim işlemleri uyuşmazlık çözüm kuruluşu ile sözleşme yapma yükümlülüğü vb. (63. madde 11. fıkra)
• Kripto varlık değişim işlemlerine ilişkin defter ve belgelerin oluşturulması (63. madde 13. fıkra)
• İş yılı başına rapor sunma (63. madde 14. fıkra)

Kripto varlık değişim işlemleri gerçekleştirirken, Ödeme Hizmetleri Yasası’nın yukarıdaki düzenlemelerine uymak zorundasınız.

İlgili Makale: Custody işlemleri nedir? Kripto varlık değişim işlemleri yapan işletmelere yönelik düzenlemeler hakkında açıklama[ja]

İlgili Makale: Stablecoin düzenlemeleri eklendi! Reiwa 4 (2022) yılında değişen Ödeme Hizmetleri Yasası’nın noktalarını açıklıyoruz[ja]

Kripto Varlıklar ve Japon Finansal Ürünler Ticaret Yasası

Yatırım özellikleri taşıyan kripto varlıklar, Japon Finansal Ürünler Ticaret Yasası’nın (Japon Fİnansal Ürünler Ticaret Yasası) yatırım düzenlemelerine tabidir. Aşağıda, kripto varlıklar ve Japon Finansal Ürünler Ticaret Yasası arasındaki ilişki hakkında açıklama yapacağız.

Finansal Ürünler Ticaret Yasası’nda (Japanese Financial Instruments and Exchange Act) Kripto Varlık Tanımı

Kripto varlık tanımı ile ilgili olarak, Japon Finansal Ürünler Ticaret Yasası, Ödeme Hizmetleri Yasası’nda (Japanese Payment Services Act) belirlenen kripto varlık tanımını benimser şekilde hüküm getirmiştir (Japon Finansal Ürünler Ticaret Yasası’nın 2. maddesi, 24. fıkra, 3. alt madde).

Toplu Yatırım Şeması Payları ile İlişki

Öncelikle, Japon Finansal Araçlar ve Borsa Kanunu’nun (FIEA) 2. maddesinin 2. fıkrasının 5. bendinde belirtildiği gibi, genellikle aşağıdaki koşulların karşılanması durumunda, bir toplu yatırım şeması payı olarak kabul edilir:

• Hak sahibinin para veya benzeri bir şeyi yatırım veya katkı olarak sunması
• Yatırılan paranın veya benzerinin bir işletme (yatırım hedefi işletme) yürütmek için kullanılması
• Hak sahibinin, yatırım hedefi işletmeden elde edilen gelirin dağıtımı veya ilgili yatırım hedefi işletme varlığının dağıtımını alabileceği bir hakkı olması

Geçmişte, kripto varlıklar ne para ne de para benzeri bir şey olarak kabul edildiği için, toplu yatırım şeması paylarındaki “para veya benzeri” kavramına uymuyordu. Ancak, Reiwa döneminin ilk yılında (2019) değiştirilen FIEA’nın 2. maddesi uyarınca, kripto varlıklar artık FIEA kapsamında para olarak kabul edilmektedir.

Bu nedenle, bir yatırımcının kripto varlık yatırması durumunda, “hak sahibinin para veya benzeri bir şeyi yatırım veya katkı olarak sunması” koşulunu karşılar. Dolayısıyla, bir yatırımcının bir fona kripto varlık yatırması veya katkıda bulunması durumunda, kripto varlıkları yatırımcılardan almak için bir mekanizma kullanan fon yöneticileri, FIEA düzenlemelerine tabi olacaktır.

Sonuç olarak, fon yöneticileri, kripto varlıkların para olarak kabul edilmediği geçmiş durumdan farklı olarak, yatırım toplama veya özel yerleştirme yaparken, genellikle, İkinci Tür Finansal Araçlar İşlemleri İşletmesi’nin kaydı (FIEA’nın 28. maddesinin 2. fıkrasının 1. bendi, 2. maddesinin 8. fıkrasının 7. bendi) gibi düzenlemelere tabi olacaklarından, dikkatli olmaları gerekmektedir.

Elektronik Kayıt Transfer Hakları Nedir

Finansal Araçlar ve Borsa Kanunu’nun (Japon Finansal Araçlar ve Borsa Kanunu) 2. maddesinin 3. fıkrasında, yeni bir tanım olan “Elektronik Kayıt Transfer Hakları” belirlenmiştir.

3 Bu kanunda, “menkul kıymetlerin toplanması” terimi, yeni çıkarılan menkul kıymetlerin alımına yönelik teklifleri (Kabinenin kararnamesi ile belirlenen ve aşağıda “alım teklifi benzeri eylem” olarak adlandırılan eylemleri de içerir. Aşağıda “alım teklifi” olarak adlandırılır.) içerir. Bu, alım teklifinin, 1. fıkrada belirtilen menkul kıymetler veya önceki fıkrada belirtilen hükümler uyarınca menkul kıymet olarak kabul edilen menkul kıymet gösterme hakları, belirli elektronik kayıt borçları veya bu fıkrada belirtilen haklarla (elektronik bilgi işlem organizasyonu kullanılarak transfer edilebilen mülkiyet değeri (elektronik cihazlar veya diğer nesnelerde elektronik yöntemlerle kaydedilenlerle sınırlıdır.) durumunda (dolaşım ve diğer durumları dikkate alarak Kabinenin kararnamesi ile belirlenen durumlar hariç.) sınırlıdır. Aşağıda “elektronik kayıt transfer hakları” olarak adlandırılır.) (Sonraki fıkra ve altıncı fıkra, 2. madde 3. fıkra 4. ve 5. fıkralar ve 23. madde 13. fıkra 4. fıkrada “1. fıkra menkul kıymetleri” olarak adlandırılır.) ilgili olanlar, alım teklifinin önceki fıkrada belirtilen hükümler uyarınca menkul kıymet olarak kabul edilen bu fıkrada belirtilen haklarla (elektronik kayıt transfer hakları hariç. Sonraki fıkra, 2. madde 3. fıkra 4. ve 5. fıkralar ve 23. madde 13. fıkra 4. fıkrada “2. fıkra menkul kıymetleri” olarak adlandırılır.) ilgili olanlar, “menkul kıymetlerin özel toplanması” terimi, alım teklifinin menkul kıymetlerin toplanmasına uymayan bir durum olduğunu belirtir.

Finansal Araçlar ve Borsa Kanunu’nun 2. maddesinin 3. fıkrası

“Elektronik Kayıt Transfer Hakları”, elektronik bilgi işlem organizasyonu kullanılarak transfer edilebilen mülkiyet değerini ifade eder.

Elektronik Kayıt Transfer Hakları, aslında, Finansal Araçlar ve Borsa Kanunu’nun 2. maddesinin 2. fıkrasında belirtilen varsayılan menkul kıymetlere dahil edilmesi gereken bir konudur. Ancak, blockchain teknolojisi gibi teknolojilerin sağladığı yüksek likidite nedeniyle, açıklama düzenlemeleri bakımından, Finansal Araçlar ve Borsa Kanunu’nun 2. maddesinin 1. fıkrasında belirtilen menkul kıymetler olarak kabul edilir.

Yukarıda bahsedilen toplu yatırım şeması paylarının kripto varlıklaştırılması durumunda, genellikle, Elektronik Kayıt Transfer Haklarına dahil olduğu düşünülür.

Elektronik Kayıt Transfer Haklarına İlişkin Düzenlemeler

Elektronik kayıt transfer haklarına dahil olan durumlarda, açıklama hükümleri kapsamında, bu haklar birinci fıkra değerli kağıtlar olarak kabul edilir. Örneğin, kripto para birimine dönüştürülmüş toplu yatırım planı paylarının toplanması veya özel toplama işlemlerinin bir iş olarak yürütülmesi durumunda, birinci tür finansal ürün ticareti (Japon Finansal Ürünler ve Borsa Kanunu’nun (FIEA) 28. maddesi 1. fıkra 1. ve 2. bent, 2. madde 8. ve 9. bent) hükümlerine tabi olacaktır.

Elektronik kayıt transfer haklarının birinci fıkra değerli kağıtlarına dahil olması durumunda, örneğin, kripto para birimine dönüştürülmüş toplu yatırım planı paylarının toplanması (genel toplama) durumunda, genellikle açıklama düzenlemelerine tabi olacaktır.

Sonuç olarak, değerli kağıt bildirim formu (FIEA’nın 4. maddesi 1. fıkra) ve proforma oluşturma ve teslim etme yükümlülüğü (FIEA’nın 13. maddesi 1. fıkra, 15. maddesi 1. fıkra) gibi yükümlülüklerle karşı karşıya kalacaksınız.

Ancak, yalnızca nitelikli kurumsal yatırımcılara, belirli yatırımcılara veya 50 kişiden az olan küçük bir gruba hizmet verildiği durumlarda ve özel toplama durumlarına dahil olduğunda, genel halka açık açıklama düzenlemeleri uygulanmayacaktır.

Özet: Kripto Varlık Düzenlemeleri Hakkında Avukata Danışın

Yukarıda, kripto varlık işlemleri yapan işletmeleri hedef alarak, kripto varlık işlemlerine yönelik yasal düzenlemeler hakkında açıklamalar yaptık.

Kripto varlıklarla ilgili yasal düzenlemeler karmaşıktır ve kripto varlık işlemlerinin içeriğine bağlı olarak hangi düzenlemelere tabi olacağı değişebilir. Kripto varlık düzenlemeleri hakkında, uzman bilgisi olan bir avukata danışmanızı öneririz.

Büromuz Tarafından Alınan Önlemler Hakkında Bilgi

Monolis Hukuk Bürosu, özellikle internet ve hukuk alanlarında yüksek uzmanlığa sahip bir hukuk bürosudur. Örneğin, yurtdışındaki beyaz kağıtları okuyarak, bu planların Japonya’da uygulanabilirliğini araştırır ve beyaz kağıtlar veya sözleşmeler gibi belgeleri oluştururuz. Kripto varlıklar ve blockchain ile ilgili işlerin tamamını destekliyoruz. Ayrıntılar aşağıdaki makalede belirtilmiştir.