Tajuk Artikel: Adakah Penyalinan Artikel Akhbar ke Intranet Dibenarkan? Menghuraikan Kes Hukum Berkaitan Hak Cipta Artikel Akhbar

Apakah masalah hukum yang mungkin timbul daripada tindakan menyalin semula artikel surat khabar? Tindakan memaparkan artikel surat khabar yang berkaitan dengan syarikat anda di intranet khusus syarikat untuk menyediakan maklumat kepada pekerja mungkin merupakan pelanggaran hak cipta dalam beberapa keadaan. Terdapat kes di mana syarikat penerbitan surat khabar telah menuntut ganti rugi kerana tindakan menyalin semula artikel surat khabar dianggap sebagai ‘pelanggaran hak cipta’.

Dalam kes yang menjadi masalah, dua syarikat penerbitan, iaitu Chunichi Shimbun dan Nihon Keizai Shimbun (Japanese Nikkei), menjadi penggugat. Dalam kedua-dua kes tersebut, pihak yang digugat adalah sebuah syarikat kereta api yang beroperasi di Tokyo, yang telah mencipta data imej artikel surat khabar dan memuat naiknya ke intranet syarikat agar dapat diakses oleh pekerja.

Di sini, kami akan menjelaskan keputusan perbicaraan yang berkaitan dengan hak cipta kedua-dua artikel surat khabar tersebut.

Adakah Hak Cipta Diiktiraf dalam Artikel Akhbar?

Perkara yang dianggap sebagai karya cipta dinyatakan dalam Perkara 10(1) Undang-Undang Hak Cipta Jepun, di mana klausa pertama menyebut ‘karya bahasa seperti novel, skrip, esei, ceramah dan lain-lain’, dan klausa kedelapan menetapkan ‘karya fotografi’. Artikel dan foto berita yang disiarkan oleh syarikat akhbar dan agensi berita dalam akhbar atau media elektronik dianggap termasuk dalam kategori ini.

Di sisi lain, Perkara 10(2) Undang-Undang Hak Cipta Jepun menyatakan bahawa ‘laporan yang hanya menyampaikan fakta dan berita semasa tidak dianggap sebagai karya cipta sebagaimana yang dinyatakan dalam klausa pertama di atas’. Jika kita memberi tumpuan kepada aspek ‘penyampaian fakta yang setia’ dalam artikel akhbar, kita boleh menganggap bahawa ‘tiada hak cipta untuk artikel akhbar’.

Di sini, penting untuk memperhatikan penggunaan frasa ‘hanya menyampaikan fakta’. Artikel kematian yang hanya menyatakan ‘siapa, bila, di mana, apa sebab kematian, dan berapa umur’ berbeza dengan artikel yang gaya penulisannya berbeza-beza antara wartawan, yang boleh dianggap sebagai karya cipta.

Selain itu, Undang-Undang Hak Cipta Jepun menetapkan bahawa dalam keadaan ‘pengecualian’ tertentu, hak cipta dan sebagainya boleh dibatasi, membolehkan penggunaan tanpa kebenaran pemegang hak cipta (Perkara 30 hingga 47-8). ‘Penggandaan untuk penggunaan peribadi’ di bawah Perkara 30 diakui secara luas. Sebagai contoh, merakam rancangan televisyen kegemaran untuk ditonton bersama keluarga adalah sesuai dengan peruntukan ini. Bagaimana pula dengan penggunaan artikel akhbar dalam intranet syarikat atau organisasi? Boleh jadi ada hujah yang mengatakan ini adalah penggunaan peribadi kerana hanya ditonton oleh pekerja dalam syarikat yang terhad.

Artikel berkaitan: Risiko Pelanggaran Hak Harta Intelek seperti Paten, Tanda Dagang, Hak Cipta dan Langkah Pencegahannya[ja]

Kes Hak Cipta Artikel Berita ①: Kes di mana Syarikat Akhbar Chubu-Nichinichi Shinbun adalah Penggugat

Syarikat Akhbar Chubu-Nichinichi Shinbun telah menuntut sebuah syarikat kereta api kerana mengimbas artikel surat khabar yang merupakan karya ciptaan mereka, menghasilkan data imej, menyimpannya dalam media penyimpanan untuk intranet syarikat, dan membolehkan pekerja mengakses serta melihat data tersebut melalui intranet. Tindakan ini didakwa melanggar hak cipta penggandaan dan hak penyiaran awam, dan syarikat akhbar tersebut telah menuntut ganti rugi berdasarkan Artikel 709 atau Artikel 715 daripada Undang-Undang Sivil Jepun.

Pada bulan Ogos tahun 2005 (Heisei 17), syarikat kereta api tersebut mempunyai 533 pekerja dan pegawai, dan pada tahun 2019 (Reiwa 1), bilangan mereka meningkat kepada 728 orang. Pada tahun 2005, mereka telah menetapkan satu akaun untuk setiap empat pejabat pengurusan stesen dan tujuh akaun untuk pejabat pengurusan perkhidmatan, dan menjelang tahun 2015, sejumlah 39 komputer telah dipasang yang boleh mengakses intranet, dan jumlah ini meningkat kepada 57 komputer menjelang tahun 2019.

Rujukan: Nikkei Keizai Shimbun | Perintah Ganti Rugi kepada Tsukuba Express atas Penggunaan Artikel Chubu-Nichinichi Shinbun Tanpa Izin[ja]

Pendirian Syarikat Akhbar Chunichi

Syarikat Akhbar Chunichi menyatakan bahawa tidak jelas artikel mana yang telah dimuatkan pada papan pengumuman intranet syarikat kereta api hingga bulan Mac 2018 (Heisei 30). Namun, syarikat tersebut berpendapat bahawa artikel yang diterbitkan biasanya melibatkan pemilihan fakta, analisis situasi, dan penilaian oleh wartawan, serta ekspresi kreatif pemikiran dan emosi, sehingga layak dianggap sebagai karya cipta. Selain itu, Syarikat Akhbar Chunichi juga mendakwa memiliki hak cipta atas artikel tersebut sebagai karya cipta yang dihasilkan dalam lingkup tugas pekerjaannya.

Artikel berkaitan: Apakah Karya Cipta Tugas? 4 Syarat dan Cara Badan Hukum Memperoleh Hak Cipta[ja]

Dakwaan Syarikat Keretapi

Sebagai respons, syarikat keretapi yang merupakan defendan telah menyatakan bahawa penggugat tidak menentukan secara individu artikel yang didakwa melanggar hak dari 1 September 2005 hingga 31 Mac 2018, dan tidak memenuhi tanggungjawab untuk membuktikan dakwaan pelanggaran tersebut. Selain itu, syarikat keretapi tersebut berpendapat bahawa kebanyakan artikel yang diterbitkan pada tahun fiskal 2018, kecuali beberapa, tidak dipertikaikan keaslian karya ciptanya.

Syarikat keretapi itu juga mendakwa bahawa penggugat tidak memenuhi tanggungjawab untuk mendakwa sesuatu itu sebagai karya cipta selagi penggugat tidak menunjukkan secara spesifik di mana kreativiti terdapat dalam artikel yang didakwa melanggar hak tersebut. Selanjutnya, berkenaan dengan sama ada artikel surat khabar merupakan karya cipta, syarikat keretapi itu menyatakan, “Penggugat telah menyediakan fakta (informasi) kepada syarikat penerbitan surat khabar untuk dijadikan artikel surat khabar, tetapi artikel surat khabar yang hanya mengandungi fakta (informasi) yang disediakan oleh setiap syarikat penerbitan surat khabar tersebut tidak dianggap sebagai karya cipta. Walaupun penggugat mungkin telah memodifikasi fakta (informasi) yang disediakan, modifikasi tersebut tidak serta-merta menjadikan artikel tersebut sebagai karya cipta. Majalah mingguan atau bulanan yang membahas isu semasa sering melakukan analisis fakta dan menambahkan penilaian, sehingga banyak artikel yang dianggap sebagai karya cipta, namun artikel surat khabar berbeza daripada ini,” demikian pendapat syarikat keretapi tersebut.

Keputusan Mahkamah

Mahkamah terlebih dahulu memutuskan berkenaan dengan beberapa artikel yang diterbitkan pada tahun fiskal 2018, di mana syarikat kereta api mempertikaikan ciri-ciri karya cipta artikel tersebut,

Artikel yang diterbitkan pada tahun fiskal 2018 meliputi artikel mengenai kemalangan, pengenalan peralatan dan sistem baru, penjualan barang, pengenalan dasar, pengenalan acara dan projek, rancangan berkaitan perniagaan, nama stesen, melodi kedatangan kereta api, perubahan seragam, dan lain-lain peristiwa. Dalam hal artikel mengenai kemalangan, terdapat usaha untuk menyampaikan maklumat yang cukup kepada pembaca dengan cara yang mudah difahami, termasuk mengatur urutan dan lain-lain. Selain itu, artikel lain juga dibuat dengan kreativiti dalam penyampaian, termasuk menggabungkan fakta yang berkaitan dengan tema artikel dengan urutan dan format yang sesuai, serta memilih dan merangkum wawancara atau kenyataan pihak terkait. Oleh itu, artikel yang diterbitkan pada tahun fiskal 2018 semuanya dianggap sebagai karya cipta yang kreatif dan diakui sebagai karya cipta.

Mahkamah Daerah Tokyo, keputusan pada 6 Oktober 2022

dan mengakui bahawa artikel tersebut telah dicipta oleh pekerja plaintif dalam menjalankan tugasnya, serta mengakui artikel tersebut sebagai karya cipta. Selanjutnya, mahkamah mengakui bahawa tindakan memotong artikel tersebut dan membuat data gambar untuk diterbitkan di intranet merupakan pelanggaran terhadap hak cipta dan hak penyiaran umum yang dimiliki oleh plaintif.

Di samping itu, syarikat kereta api defendan berhujah bahawa penggunaan artikel tersebut adalah untuk tujuan bukan komersial dan mempunyai kepentingan umum, dan menurut peraturan khusus syarikat akhbar plaintif, penggunaan tersebut sepatutnya bebas dari bayaran. Namun, mahkamah menolak hujah tersebut dengan menyatakan bahawa tidak mungkin bagi syarikat berhad defendan menjalankan perniagaan tanpa tujuan keuntungan, dan penggunaan artikel tersebut pada akhirnya akan meningkatkan pendapatan syarikat, sehingga hujah defendan tidak berasas.

Untuk artikel yang diterbitkan sebelum tahun fiskal 2018, mahkamah menganggap wajar untuk mengakui bahawa 458 artikel yang dimiliki hak ciptanya oleh plaintif telah diterbitkan, dan menetapkan ganti rugi sebanyak 1,374,000 yen. Untuk artikel yang diterbitkan pada tahun fiskal 2018, sebanyak 139 artikel, ganti rugi ditetapkan sebanyak 399,000 yen. Secara keseluruhan, ganti rugi ditetapkan sebanyak 1,773,000 yen, ditambah dengan biaya pengacara sebanyak 150,000 yen, menjadikan jumlah keseluruhan yang harus dibayar oleh syarikat kereta api sebanyak 1,923,000 yen.

Kes Hak Cipta Artikel Berita ②: Kes di mana Syarikat Nikkei Inc. adalah Penggugat

Syarikat Nikkei Inc. telah mendakwa bahawa penerbitan sejumlah 829 artikel di intranet syarikat kereta api antara bulan Ogos 2005 hingga April 2019 telah melanggar hak cipta (hak untuk menggandakan dan hak untuk menghantar kepada umum) setiap artikel tersebut, dan telah menuntut ganti rugi atas dasar perbuatan melawan hukum (Artikel 709 Undang-Undang Sivil Jepun) dari syarikat kereta api tersebut, dengan jumlah kerugian ditentukan berdasarkan Artikel 114(3) Undang-Undang Hak Cipta Jepun.

Rujukan: Nikkei Inc.｜Perintah ganti rugi kepada pihak Tsukuba Express kerana penggunaan artikel tanpa kebenaran[ja]

Hujah Syarikat Nikkei Inc.

Syarikat Nikkei Inc. telah berhujah bahawa “setiap artikel mengandungi isi yang cukup untuk dianggap sebagai karya cipta kerana ia mengungkapkan pemikiran dan perasaan penulis seperti pujian, kesukaan, kritikan, kecaman, dan nilai informasi berdasarkan pilihan bahan, kuantiti, dan susunan, dan bukan sekadar laporan yang hanya menyampaikan fakta seperti artikel kematian, perubahan personel, atau penghormatan,” dan dengan demikian, “semua artikel tersebut boleh dianggap sebagai karya cipta.”

Hujah Syarikat Kereta Api

Sebagai respons, syarikat kereta api telah berhujah bahawa “artikel dalam surat khabar yang hanya menyampaikan fakta tidak dianggap sebagai karya cipta,” dan walaupun artikel tersebut adalah laporan atau berita, jika ia mengungkapkan pemikiran atau perasaan secara kreatif, ia boleh menjadi karya cipta. Namun, kreativiti merujuk kepada ekspresi asli dalam bentuk karya seni seperti sastera, lukisan, atau muzik, atau karya yang diungkapkan. Oleh itu, karya yang mengungkapkan pemikiran atau perasaan secara kreatif adalah karya cipta, menurut hujah mereka.

Mereka juga berhujah bahawa “artikel berita surat khabar pada dasarnya adalah untuk menyampaikan fakta dan harus berpegang kepada ketepatan, dan tidak boleh mengandungi unsur kreativiti. Oleh itu, artikel berita surat khabar secara umum tidak memiliki kreativiti dan tidak boleh dianggap sebagai karya cipta. Walaupun kerja penulisan artikel oleh wartawan adalah kerja intelektual yang tinggi, ia tidak berkaitan secara langsung dengan kreativiti,” menurut hujah mereka.

Ini adalah hujah bahawa walaupun “karya yang mengungkapkan pemikiran atau perasaan secara kreatif” adalah karya cipta, artikel surat khabar “harus berpegang kepada ketepatan dan tidak boleh mengandungi unsur kreativiti,” dan oleh itu, bukan karya cipta.

Keputusan Mahkamah

Mahkamah telah memutuskan bahawa setiap artikel “telah dibuat dengan usaha kreatif oleh wartawan yang bertanggungjawab, yang merangkum hasil liputan mereka dengan judul yang mudah difahami, menggambarkan hubungan fakta langsung yang berkaitan dengan tema artikel, dan memilih isu yang berkaitan untuk dimasukkan, serta mengembangkan artikel dan cara penulisan dengan cara yang menunjukkan kreativiti mereka,” dan oleh itu, setiap artikel adalah “karya yang mengungkapkan pemikiran atau perasaan secara kreatif dan termasuk dalam bidang sastera, akademik, seni, atau muzik,” iaitu karya cipta (Pasal 2(1)(1) Undang-Undang Hak Cipta Jepun) dan tidak termasuk dalam “laporan atau berita yang hanya menyampaikan fakta” (Pasal 10(2) Undang-Undang Hak Cipta Jepun).

Mahkamah menyatakan,

Untuk dianggap sebagai karya cipta, tahap kreativiti yang diperlukan tidak perlu mencapai tingkat kesenian atau keaslian yang tinggi, cukup jika individualitas pencipta ditunjukkan. Dalam pengertian ini, kreativiti tidak semestinya melibatkan unsur fiksi sebagai elemen atau prasyarat yang diperlukan, sehingga tidak bertentangan dengan sifat artikel surat khabar yang menuntut ketepatan, dan keduanya dapat bersesuaian tanpa masalah.

Keputusan Mahkamah Daerah Tokyo, 30 November 2022

Sebagai hasilnya, mahkamah telah memerintahkan syarikat kereta api untuk membayar jumlah kerugian sebanyak 4,145,000 yen untuk 829 artikel yang diterbitkan, dan 450,000 yen untuk kos guaman yang berkaitan, dengan jumlah keseluruhan 4,595,000 yen atas pelanggaran hak cipta (hak untuk menggandakan dan hak untuk menghantar kepada umum).

Kesimpulan: Konsultasikan dengan Pakar Mengenai Hak Cipta

Walaupun keputusan ini hanya pada peringkat pertama, telah diakui bahawa artikel surat khabar merupakan karya cipta, dan penggunaan artikel surat khabar di intranet syarikat merupakan pelanggaran hak cipta (hak untuk menggandakan dan hak penyiaran kepada umum).

Selain itu, perlu diingat bahawa walaupun penggunaan di dalam syarikat, kemungkinan besar tidak akan dianggap sebagai penggunaan peribadi. Bahkan jika anda ingin menyalin ke intranet syarikat, anda perlu mendapatkan kebenaran dari pemilik hak cipta, iaitu syarikat penerbitan surat khabar. Anda harus berhati-hati agar tidak melanggar hak cipta orang lain ketika menggunakan karya cipta.

Artikel berikut menjelaskan tentang sifat karya cipta peta perumahan yang sering disalin dan digunakan di dalam syarikat, sama seperti surat khabar. Sila rujuk untuk maklumat lanjut.

Artikel Berkaitan: Adakah Peta Perumahan Merupakan Karya Cipta? Penjelasan Mengenai Gugatan Zenrin di Tahun Reiwa 4 (2022)[ja]

Panduan Langkah-langkah oleh Firma Kami

Firma Guaman Monolith adalah sebuah firma guaman yang memiliki pengalaman luas dalam IT, khususnya undang-undang internet dan hukum. Dalam beberapa tahun terakhir, hak kekayaan intelektual termasuk hak cipta telah menjadi fokus perhatian. Firma kami menyediakan solusi terkait dengan kekayaan intelektual. Sila rujuk artikel di bawah untuk maklumat terperinci.

Bidang yang ditangani oleh Firma Guaman Monolith: Perkhidmatan undang-undang IT dan kekayaan intelektual untuk pelbagai syarikat[ja]