Is het 'Liefdesverbod voor Idolen' Juridisch Geldig? Introductie van Twee Rechtszaken

Er zijn gevallen waarin contracten worden gesloten die beperkingen opleggen aan het privéleven van YouTubers en stemacteurs, in de relatie tussen YouTuber-bureaus en YouTubers, en tussen VTuber-ondernemers en stemacteurs.

Echter, zijn dergelijke clausules die het privéleven beperken in de eerste plaats wel geldig? Dit probleem lijkt traditioneel een punt van discussie te zijn in de contractuele relatie tussen talentbureaus en beroemdheden.

Vooral in recente jaren zien we vaak gevallen waarin contracten worden gesloten die een ‘verbod op romantiek’-clausule bevatten voor idolen.

In dit artikel zullen we, als voorbereidende kennis voor het onderzoeken van contractinhoud voor YouTubers en stemacteurs, de geldigheid van dergelijke clausules en dergelijke bespreken, gebaseerd op rechtszaken waarin schadevergoeding werd geëist op basis van de ‘verbod op romantiek’-clausule.

De oorsprong van de bekendheid van de ‘liefdesverbodclausule’ voor idolen

In februari 2021 werd in ‘Bunshun Online’ gemeld dat een vrouwelijk lid (24) van de idoolgroep Hello! Project een liefdesrelatie had met een singer-songwriter. Vanwege een gebrek aan bewustzijn als lid, werd besloten haar activiteiten in de groep te beëindigen.

Ze verontschuldigde zich ook en zei: “Ik heb de gevoelens van veel mensen verraden” en kondigde haar vertrek aan.

Hoewel overtredingen van het ‘liefdesverbod’ voor idolen vaak ter sprake komen, is het niet duidelijk of er een liefdesverbodclausule bestaat in Hello! Project.

Gelukkig lijkt het erop dat er deze keer geen problemen waren zoals schadevergoedingen, maar het is vaak het geval dat managementbedrijven veel geld uitgeven aan de ontwikkeling van idolen, wat gemakkelijk tot problemen kan leiden.

In het volgende zullen we, op basis van twee rechtszaken, uitleggen hoe de wettelijke verantwoordelijkheid wordt beoordeeld als een rechtszaak ontstaat als gevolg van een overtreding van de liefdesverbodclausule voor idolen.

Voorbeeld ①: Een geval waarin een idool dat de ‘geen-relatie’ clausule heeft overtreden, aansprakelijk werd gesteld voor schadevergoeding

Het eerste voorbeeld betreft een vrouwelijk voormalig lid (17) van een idoolgroep die een regel overtrad die relaties met het andere geslacht verbood. Het managementbedrijf eiste schadevergoeding van de betreffende vrouw.

Overzicht van de zaak

De gedaagde heeft in maart 2013 (Heisei 25) een exclusief contract afgesloten met het eisende managementbedrijf. In dit contract was bepaald dat, indien er sprake was van ‘intieme interactie of relaties met fans’, naast de beëindiging van het contract, er ook een schadevergoeding kon worden geëist.

Bij het sluiten van het exclusieve contract ontving de gedaagde van de eiser de ‘Artiestenregels’. Hierin was de zogenaamde ‘liefdesverbodclausule’ opgenomen, zoals hieronder vermeld:

• Het is absoluut verboden om in het privéleven alleen met een mannelijke vriend te spelen of foto’s te maken (fotohokjes). Als dit wordt ontdekt, wordt de entertainmentactiviteit onmiddellijk stopgezet en wordt u ontslagen.
• Als u een CD heeft uitgebracht, moet u de resterende producten kopen.
• Het is verboden om een relatie met het andere geslacht te hebben. Het is onomkeerbaar als de relatie wordt ontdekt door fans of de media. (Het zal overlast veroorzaken voor het bureau, de leden van de eenheid, enz.)

Ondanks dit contract ging de gedaagde begin oktober van datzelfde jaar in op de uitnodiging van een man die zichzelf een fan noemde. Ze gingen samen naar een liefdeshotel, waar de man foto’s maakte van hen beiden in de kamer via de spiegel (de betreffende relatie).

Vervolgens verkregen andere leden van de groep deze foto via de fan. Het eisende bedrijf kwam te weten over de relatie van de gedaagde door deze foto te zien, die hen werd getoond door dit lid. Daarop werd op 16 oktober van datzelfde jaar plotseling besloten om de groep te ontbinden.

Belangrijkste geschilpunten

In dit geval waren de volgende drie punten voornamelijk in geschil:

1. Of de betrokken relatie in dit geval neerkomt op contractbreuk en onrechtmatige daad
2. De aanwezigheid en het bedrag van de schade
3. De causale relatie tussen de betrokken relatie in dit geval en de schade

Laten we nu eens kijken naar de beslissing van de rechtbank over elk van deze geschilpunten.

Oordeel van de Rechtbank

1. Deze zaak betreft een schending van contractuele verplichtingen en onrechtmatige daad

In dit geval was het eerste punt van discussie de vraag of de verweerder contractuele verantwoordelijkheid droeg voor de clausule die romantische relaties verbood, aangezien de moeder van de verweerder de overeenkomst had ondertekend en de verweerder zelf dit niet had gedaan. De rechtbank gaf de volgende uitspraak over dit punt.

…Volgens de verklaring van de eiser, kan worden vastgesteld dat de eiser de inhoud van de overeenkomst aan de verweerder heeft voorgelezen (de verklaring van de eiser is geloofwaardig, gezien het feit dat hij als CEO van de eiser een motief had om de verweerder, die als idool begon te werken, op de hoogte te stellen van de inhoud van de overeenkomst, het feit dat de verweerder wist dat hij niet mocht laten blijken dat hij goed overweg kon met fans en dat er een clausule was die romantische relaties verbood, en het feit dat de veranderingen in de getuigenis van de eiser, zoals aangegeven door de verweerder, te wijten waren aan een misverstand).
De verweerder beweert dat hij de overeenkomst niet voorgelezen heeft gekregen, maar dit kan niet worden aangenomen gezien de bovenstaande bevinding.
Daarom kan worden vastgesteld dat de verweerder, bij het werken in de groep, uitleg heeft gekregen over de clausule die romantische relaties verbiedt en zich bewust was van de inhoud.

Uitspraak van de rechtbank van Tokyo, 18 september 2015 (Heisei 27)

Met andere woorden, zelfs als het idool zelf geen handtekening of zegel op het contract heeft gezet, als er gelegenheden waren waarbij de inhoud van het contract werd voorgelezen en het idool zich bewust was van de clausule die romantische relaties verbood, zou het idool vanzelfsprekend contractuele verantwoordelijkheid dragen voor de clausule die romantische relaties verbood.

Bovendien, in deze zaak, was er ook een discussie over of de clausule die romantische relaties verbood, een dode letter was geworden. De rechtbank gaf de volgende uitspraak over dit punt.

Het is waar dat er leden waren die hun relaties voortzetten na het begin van de activiteiten van de groep, maar zij verborgen dit feit voor de eisers, en gezien het feit dat de leden die seksueel misbruikt waren door fans, meewerkten aan het vastleggen van de daders en het verzamelen van foto’s, kan worden vastgesteld dat de eisers geen actie ondernamen. Dit betekent niet dat de clausule die romantische relaties verbiedt, een dode letter is geworden.
Daarnaast is het redelijk om te erkennen dat artikel 10, lid 2, van het exclusieve contract, gezien de bewoordingen, van toepassing is wanneer een relatie aan het licht komt bij de eiser, en dat artikel 7 van de overeenkomst duidelijk vermeldt dat het ook van toepassing is wanneer een relatie aan het licht komt bij fans. Daarom is het duidelijk dat het feit dat de relatie aan het licht kwam bij fans en de eisers een schending is van de clausule die romantische relaties verbiedt, en dat de relatie een schending is van contractuele verplichtingen.
Bovendien, hoewel de verweerders erop wijzen dat het feit dat men met het andere geslacht naar een hotel gaat op zichzelf niet onmiddellijk een illegale daad is, is het redelijk om te erkennen dat de verweerder, die op dat moment een contract had gesloten en als idool werkte, gemakkelijk kon herkennen dat als de relatie aan het licht zou komen, dit invloed zou hebben op de activiteiten van de groep en schade zou kunnen toebrengen aan de eisers. Daarom is het duidelijk dat de actie van de verweerder om de relatie aan te gaan, een onrechtmatige daad vormt tegen de eisers.

Idem

Met andere woorden, zelfs als andere leden de clausule die romantische relaties verbiedt overtreden en het managementbedrijf zich bewust is van dit feit maar geen actie onderneemt, betekent dit niet dat ze romantische relaties stilzwijgend goedkeuren.

2. Verlies van gederfde winst wordt erkend, maar de verweerder is ook nalatig

In dit geval werd de claim van de eiser voor schade door laster niet erkend omdat de feiten van de relatie in kwestie niet algemeen bekend waren. Echter, zoals hieronder beschreven, werd schade in de vorm van gederfde winst erkend.

De kosten die de eisers hebben gemaakt voor deze zaak (kledingkosten, leskosten, etc.) zijn duidelijk betaald vóór de onthulling van de relatie in kwestie, voor de activiteiten van de groep in kwestie. Het is moeilijk om dit onmiddellijk te zien als schade voor de eisers.

Aan de andere kant, de eisers beweren dat deze kosten schade zijn geworden omdat ze geen verwachte winst meer konden krijgen van de groep in kwestie. … Gezien de volledige inhoud van de verklaringen en argumenten van de eiser, wordt erkend dat entertainmentproductiebedrijven een bedrijfsmodel hebben waarbij ze een initiële investering doen, idolen in de media brengen, hun populariteit verhogen en de verkoop van tickets en goederen verhogen, en daaruit hun investering terugverdienen. In dit geval wordt ruimschoots erkend dat het moeilijk is geworden om toekomstige verkopen terug te verdienen door de ontbinding van de groep in kwestie.

Idem

Aan de andere kant, het managementbedrijf werd ook nalatig geacht omdat het niet voldoende toezicht en begeleiding had gegeven om de idolen de anti-dating clausule te laten naleven, en er was sprake van compensatie voor nalatigheid.

Gezien de bovenstaande feiten, hoewel de anti-dating clausule niet volledig dood was, kan niet worden erkend dat de eisers voldoende toezicht en begeleiding hadden gegeven om deze te laten naleven door de leden van de groep in kwestie. Dit kan alleen worden gezien als nalatigheid van de eisers bij het beheren van de groep in kwestie, en deze nalatigheid was een van de oorzaken van de relatie in kwestie door de verweerder. Het is redelijk om dit te interpreteren.
Als we de verdeling van de nalatigheid overwegen, gezien het feit dat de eisers als entertainmentproductiebedrijf professioneel in de positie waren om de idol-eenheid te begeleiden en te ontwikkelen, en dat de verweerder Y1 op dat moment nog een jong en gevoelig meisje was, is het redelijk om de verdeling van de nalatigheid in de relatie in kwestie als volgt te stellen: 40 voor de eisers, 60 voor de verweerder.

Idem

3. Er is een causaal verband tussen het ontdekken van de relatie in kwestie en de ontbinding van de groep in kwestie

De verdediging beweerde dat er geen causaal verband was tussen de schade veroorzaakt door het ontdekken van de relatie in kwestie en de ontbinding van de groep in kwestie, omdat de groep in kwestie had kunnen blijven bestaan, zelfs nadat de relatie was ontdekt. De rechtbank heeft dit echter niet erkend en heeft het volgende aangegeven:

Het is erkend dat de groep in kwestie, als vrouwelijke idoolgroep, het noodzakelijk was om een relatieverbod op te leggen aan de leden om te garanderen dat ze geen relaties zouden hebben, en om steun te krijgen van mannelijke fans en om hen veel tickets en merchandise te laten kopen.

Op basis van de bovenstaande feiten, zoals de eisers beweren, is het erkend dat het ontdekken van een idool’s relatie een aanzienlijke verslechtering van het sociale imago van het idool en het entertainmentproductiebedrijf met zich meebrengt, en dat het noodzakelijk is om dit te vermijden.

In dit geval, aangezien de foto’s in kwestie al waren gelekt naar sommige fans, is het redelijk om te erkennen dat er een hoge waarschijnlijkheid was dat het sociale imago van de groep in kwestie, andere idoolunits en uiteindelijk de eisers zou verslechteren als de relatie in kwestie breed bekend zou worden door verdere lekken van de foto’s in kwestie.

Daarom, aangezien het redelijk is om te erkennen dat er een zekere rationaliteit was in de beslissing van de eisers om de groep in kwestie vroegtijdig te ontbinden, wordt erkend dat er een aanzienlijk causaal verband is tussen het ontdekken van de relatie in kwestie en de ontbinding van de groep in kwestie.

Zie boven

Wat we kunnen leren van Case ①

• Wanneer je een contract of soortgelijk document met een idool aangaat, is het belangrijk om altijd een moment te creëren waarop het idool zelf de clausule die liefdesrelaties verbiedt kan erkennen, zoals tijdens een gezamenlijke lezing.
• Het is niet alleen belangrijk om dit te doen tijdens de contractfase, maar ook om voortdurend begeleiding en toezicht te houden met betrekking tot het verbod op romantische relaties.

Voorbeeld ②: Geval waarin geen schadevergoeding werd erkend voor een idool die de liefdesverbod overtrad

Volgend voorbeeld gaat over een vrouw (23) die lid was van een idoolgroep. Ze begon een relatie met een mannelijke fan, wat leidde tot ongeoorloofde afwezigheid bij live optredens en volledige non-respons op communicatie, waardoor ze eenzijdig haar optredens opgaf.

Het entertainmentproductiebedrijf eiste schadevergoeding op basis van contractbreuk of onrechtmatige daad.

Overzicht van de zaak

In april 2012 (Heisei 24), sloot de toen 19-jarige en 9 maanden oude verdachte een exclusief managementcontract (het contract in kwestie) met het eisende bedrijf, dat een clausule bevatte waarin stond dat als de verdachte een seksuele relatie met een fan zou hebben en/of als het eisende bedrijf daardoor schade zou lijden, het eisende bedrijf onmiddellijk schadevergoeding van de verdachte kon eisen.

Echter, later begon de verdachte rond december 2013 (Heisei 25) een relatie met een mannelijke fan, had een seksuele relatie met hem en op 11 juli 2014 (Heisei 26) stuurde ze een e-mail naar het eisende bedrijf waarin ze zei: “Ik wil mijn ouders niet langer lastigvallen met een onstabiel inkomen op deze leeftijd, ik wil een fatsoenlijke baan vinden en stabiliteit hebben”, “Ik zal dit jaar stoppen”.

In reactie hierop antwoordde het eisende bedrijf: “We zullen het zo regelen dat je rond mei volgend jaar kunt afstuderen”.

Echter, de verdachte verscheen niet op het live concert op de 20e van dezelfde maand, en op de 26e stuurde ze een aangetekende brief met de tekst: “Zoals ik u per e-mail op 11 juli 2014 heb meegedeeld, beëindig ik mijn contract met uw bedrijf per 11 juli 2014”.

Als reactie hierop legde het eisende bedrijf op 17 augustus (Heisei 26) op de locatie van het live concert van de groep in kwestie uit aan het publiek dat de verdachte de groep had verlaten, dat de verdachte een relatie had met een fan, en dat dit een ernstige contractbreuk was en de reden voor het vertrek van de verdachte uit de groep.

Vervolgens klaagde het eisende bedrijf de verdachte aan en eiste een schadevergoeding van in totaal ongeveer 8,8 miljoen yen, inclusief de kosten en inspanningen die nodig waren voor de bovengenoemde reactie en gederfde winst.

In dit geval waren er veel geschilpunten, zoals de juridische aard van het contract in kwestie en het tijdstip waarop de opzegging van kracht werd, maar het is opmerkelijk dat het de geldigheid van de clausule die liefdesrelaties verbiedt, heeft aangegeven.

Daarom zal ik in het volgende de geldigheid van de clausule die liefdesrelaties verbiedt, belichten en het oordeel van de rechtbank bespreken.

Een verbod op romantiek is geldig, maar de mogelijkheid tot schadevergoeding is beperkt

De rechtbank heeft het volgende aangegeven over de geldigheid van een verbod op romantiek:

Het is zeker dat in beroepen die bekend staan als ‘talenten’, het imago van het individu direct gerelateerd is aan de waarde van het individu als talent. Vooral bij talenten die bekend staan als ‘idolen’, is er een sterke neiging onder fans om zuiverheid te eisen van het idool, en het is algemeen bekend dat fans zich kunnen afkeren als het idool een seksuele relatie met het andere geslacht heeft. Daarom is het natuurlijk dat degenen die het idool managen, willen voorkomen dat het idool een seksuele relatie heeft met het andere geslacht of dat dit feit aan het licht komt, om de waarde van het idool te behouden. Daarom is het niet onredelijk om in een managementcontract een bepaling op te nemen die een seksuele relatie met het andere geslacht beperkt, vanuit het standpunt van de manager.
Echter, gevoelens voor anderen zijn een essentieel onderdeel van het mens-zijn, en romantische gevoelens zijn een belangrijk onderdeel daarvan. Het hebben van een relatie met het andere geslacht, en zelfs het hebben van een seksuele relatie met die persoon, kan worden gezien als een belangrijk zelfbeschikkingsrecht om je eigen leven op je eigen manier te leven. De vrijheid om een relatie te hebben (inclusief een seksuele relatie) met het andere geslacht op basis van wederzijdse instemming, en om niet te worden belemmerd in het uitoefenen van die vrijheid, wordt gezien als een onderdeel van het recht op het nastreven van geluk. Daarom, zelfs rekening houdend met de unieke kenmerken van het beroep van idool, kan het opleggen van een schadevergoeding als straf voor het overtreden van deze vrijheid worden gezien als enigszins overdreven. Het is te zeggen dat een entertainmentproductiebedrijf dat een schadevergoeding eist van een idool op basis van het feit dat het idool een seksuele relatie heeft gehad, de bovengenoemde vrijheid aanzienlijk beperkt. Bovendien, of men al dan niet een seksuele relatie heeft gehad, is normaal gesproken een privégeheim dat men niet wil dat anderen weten. Daarom, de eiser kan een schadevergoeding eisen van de gedaagde Y1 op basis van het feit dat de gedaagde Y1 een seksuele relatie heeft gehad, alleen in gevallen waarin de gedaagde Y1 opzettelijk en met de bedoeling schade te veroorzaken dit openbaar heeft gemaakt, of in gevallen waarin kwaadwilligheid tegenover de eiser kan worden vastgesteld.

Uitspraak van de rechtbank van Tokyo, 18 januari 2016 (Heisei 28)

Kortom, het managementbedrijf heeft een zekere rationaliteit getoond in het instellen van een verbod op romantiek voor het idool, en heeft aangetoond dat dit geldig is.

Echter, omdat een relatie met het andere geslacht is gebaseerd op het grondwettelijke recht op het nastreven van geluk, werd gesteld dat schadevergoeding alleen wordt toegestaan in gevallen waarin het idool opzettelijk en met de bedoeling schade te veroorzaken dit openbaar heeft gemaakt.

In dit geval werd de bovengenoemde ‘bedoeling om schade toe te brengen aan het managementbedrijf’ niet erkend, en als gevolg daarvan werd geconcludeerd dat er geen schadevergoeding werd toegekend voor het overtreden van het verbod op romantiek.

Wat we kunnen leren van voorbeeld ②

• Het instellen van een verbod op romantische relaties is op zichzelf geldig
• Echter, schadeclaims op basis van overtreding van het verbod op romantische relaties worden alleen erkend in gevallen waarin de betreffende idool opzettelijk openbaar maakt met het doel schade toe te brengen aan het managementbedrijf (in het Japans: “jimento bedrijf”)

Samenvatting: Raadpleeg een advocaat als je problemen ondervindt met maatregelen tegen overtredingen van het verbod op romantiek voor idolen

De twee gevallen die in dit artikel worden gepresenteerd, zijn beide van lagere rechtbanken en het is niet gegarandeerd dat dezelfde beslissingen ook in hogere rechtbanken zullen worden gehandhaafd.

In de eerste plaats moet de geldigheid van een verbod op romantiek en de vraag of schadevergoeding kan worden geëist voor overtreding van een dergelijk verbod, worden beoordeeld door verschillende factoren af te wegen. Het lijkt te star om te stellen dat dit alleen beperkt is tot gevallen waarin de betreffende idool opzettelijk openbaar maakt met het doel schade toe te brengen aan het managementbedrijf.

En dit probleem, dat de privélevens van aangesloten talenten beperkt, is niet alleen beperkt tot de relatie tussen het managementbedrijf en de aangesloten idolen, maar kan ook ontstaan in de relatie tussen het YouTuber-kantoor en de YouTubers, en tussen de VTuber-bedrijfseigenaren en de stemacteurs.

Zoals hierboven vermeld, kan een verbod op romantiek leiden tot verschillende problemen en bevat het ook juridisch complexe kwesties. Als u problemen ondervindt, raadpleeg dan zeker een advocaat met ervaring op dit gebied.

Informatie over onze aanpak bij Monolith Law Office

Monolith Law Office is een advocatenkantoor met hoge expertise in IT, met name internet en recht. In de afgelopen jaren hebben we veel advieswerkzaamheden voor populaire YouTubers en VTubers op het internet op ons genomen. De noodzaak van juridische controles neemt toe in verband met kanaalbeheer en contractgerelateerde zaken. Bij ons kantoor zijn gespecialiseerde advocaten betrokken bij deze maatregelen. Raadpleeg het onderstaande artikel voor meer details.

Behandelingsgebieden van Monolith Law Office: YouTuber・VTuber Juridische Zaken[ja]