De juridische kaders voor aandelenoverdracht in het Japanse vennootschapsrecht

Aandelenoverdracht onder het Japanse Vennootschapsrecht is een fundamenteel element van bedrijfsbeheer en investeringsactiviteiten. In naamloze vennootschappen wordt de overdracht van aandelen erkend als een belangrijk middel voor aandeelhouders om hun geïnvesteerd kapitaal terug te vorderen. Het Japanse Vennootschapsrecht waarborgt in principe de vrije overdracht van aandelen, maar bepaalde soorten aandelen kunnen onderhevig zijn aan overdrachtsbeperkingen. Voor buitenlandse investeerders die in Japanse ondernemingen investeren, is het van cruciaal belang om deze wettelijke regels met betrekking tot aandelenoverdracht nauwkeurig te begrijpen. Vooral de goedkeuringsprocedures voor aandelen met overdrachtsbeperkingen, het juiste beheer van het aandeelhoudersregister en de specifieke meldingsplichten voor buitenlandse investeerders onder de Japanse Wet op de Buitenlandse Valuta en Buitenlandse Handel (Foreign Exchange and Foreign Trade Act) zijn essentiële kennis om onverwachte juridische risico’s te vermijden. Deze gedetailleerde gids is samengesteld om Engelssprekenden die Japans leren, een duidelijk begrip te geven van de complexe aspecten van aandelenoverdracht onder het Japanse Vennootschapsrecht. Van de basisprincipes van aandelenoverdracht binnen het Japanse rechtssysteem tot de specifieke procedures voor aandelen met overdrachtsbeperkingen, de rol van het aandeelhoudersregister en de unieke regelgeving waarmee buitenlandse investeerders worden geconfronteerd, alles wordt duidelijk uitgelegd met verwijzing naar de specifieke wetsartikelen.

De Basisprincipes en Tegenwerpingseisen van Aandelenoverdracht Onder Japans Recht

Het Principe van Vrije Overdraagbaarheid van Aandelen

In Japan stelt het vennootschapsrecht dat de aandelen van een naamloze vennootschap in principe vrij overdraagbaar zijn. Dit principe is van cruciaal belang om aandeelhouders de mogelijkheid te bieden hun investering in het bedrijf terug te verdienen en om beleggingen in aandelen te stimuleren. Het principe van vrije overdraagbaarheid is expliciet vastgelegd in artikel 127 van het Japanse vennootschapsrecht.  

Artikel 127 van het Japanse vennootschapsrecht bepaalt kortweg dat “aandelen overdraagbaar zijn”, wat aangeeft dat de overdracht van aandelen in principe vrij is. Deze bepaling vormt de basis voor aandeelhouders om hun investeringen flexibel te beheren en zorgt voor de liquiditeit van aandelen op de markt.

Dit principe van vrije overdraagbaarheid beschermt niet alleen de rechten van aandeelhouders, maar vormt ook een belangrijke juridische basis voor de gezonde werking van de kapitaalmarkt en de duurzame groei van bedrijven. Door de gegarandeerde vrije overdraagbaarheid kunnen aandeelhouders hun aandelen gemakkelijk verkopen en hun geld terugkrijgen wanneer dat nodig is. Dit is een aantrekkelijk aspect voor investeerders en een belangrijk criterium voor investeringsbeslissingen. Een omgeving waarin investeerders met vertrouwen kunnen beleggen, werkt in het voordeel van bedrijven die kapitaal willen ophalen. Aandelen met een hoge liquiditeit trekken meer investeerders aan en maken het gemakkelijker om het kapitaal te verkrijgen dat nodig is voor bedrijfsgroei. Zo speelt het principe van vrije overdraagbaarheid van aandelen een essentiële rol in het waarborgen van investeringsliquiditeit en uiteindelijk in het bevorderen van bedrijfsgroei.

De Betekenis van Tegenwerpingseisen bij Aandelenoverdracht

Hoewel de overdracht van aandelen effect heeft door de overeenkomst tussen de overdrager en de ontvanger, zijn er specifieke eisen waaraan moet worden voldaan om deze overdracht tegenover het bedrijf en andere derden te kunnen doen gelden. Dit staat bekend als ‘tegenwerpingseisen’. Hoewel het Japanse vennootschapsrecht directe bepalingen heeft over de tegenwerpingseisen voor aandelenoverdracht, is de achterliggende gedachte gebaseerd op de eisen voor de overdracht van vorderingen in het Japanse burgerlijk recht.

Artikel 467 van het Japanse burgerlijk recht bepaalt dat voor de overdracht van vorderingen, de overdrager de schuldenaar moet notificeren of de schuldenaar moet instemmen, anders kan de overdracht niet tegenover de schuldenaar of andere derden worden tegengeworpen. Bovendien is voor het tegengeworpen aan derden buiten de schuldenaar een notificatie of instemming vereist met een ‘akte met een vaste datum’.  

Bij de overdracht van aandelen is het wijzigen van de naam in het aandeelhoudersregister een tegenwerpingseis tegenover het bedrijf. Dit is een essentiële procedure om duidelijk te maken wie het bedrijf als aandeelhouder moet behandelen. In het geval van een bedrijf dat geen aandelen uitgeeft, wordt de vermelding in het aandeelhoudersregister de tegenwerpingseis voor de overdracht. Het aandeelhoudersregister is het enige officiële record dat duidelijk maakt wie het bedrijf als aandeelhouder erkent en aan wie stemrechten of dividenden moeten worden toegekend. Zolang de naamswijziging niet is doorgevoerd, zal het bedrijf de ontvanger niet als aandeelhouder erkennen. Dit systeem voorkomt conflicten zoals dubbele overdracht van aandelen en brengt duidelijkheid en stabiliteit in de juridische relaties tussen het bedrijf, de aandeelhouders en derden. Doordat de informatie in het register officieel wordt erkend, wordt de veiligheid van transacties gewaarborgd. Daarom fungeert het aandeelhoudersregister niet alleen als een record, maar ook als een ‘publicatiemiddel’ dat de juridische effectiviteit van aandelenoverdracht tegenover het bedrijf en derden vestigt, en speelt het een uiterst belangrijke rol in het handhaven van de juridische stabiliteit van ondernemingsbestuur en kapitaaltransacties.  

Het systeem en de goedkeuringsprocedure voor aandelen met overdrachtsbeperkingen onder Japans recht

Definitie van Aandelen met Overdrachtsbeperkingen en Bepalingen in de Statuten

Een naamloze vennootschap in Japan kan in haar statuten bepalen dat voor de overdracht van alle of bepaalde soorten aandelen de goedkeuring van de vennootschap vereist is. Dergelijke aandelen worden ‘aandelen met overdrachtsbeperkingen’ genoemd. Bij Japanse niet-beursgenoteerde bedrijven is het gebruikelijk om overdrachtsbeperkingen in de statuten op te nemen om de stabiliteit van de aandeelhoudersstructuur te waarborgen en ongewenste derde partijen buiten te houden.

Artikel 107 van de Japanse Vennootschapswet staat toe dat een vennootschap overdrachtsbeperkingen kan opleggen aan alle uitgegeven aandelen. Artikel 108 van de Japanse Vennootschapswet bepaalt dat, in het geval van uitgifte van verschillende soorten aandelen, specifieke soorten aandelen met overdrachtsbeperkingen kunnen worden uitgegeven. De statuten moeten specifiek vermelden dat goedkeuring vereist is voor overdracht en dat in bepaalde gevallen goedkeuring als verleend wordt beschouwd.

Aandelen met overdrachtsbeperkingen worden ingesteld in de statuten op basis van artikel 107 en artikel 108 van de Japanse Vennootschapswet. Het is vooral belangrijk dat overdrachtsbeperkingen gebruikelijk zijn bij Japanse niet-beursgenoteerde bedrijven. Overdrachtsbeperkingen beperken de vrijheid van aandeelhouders om hun aandelen te verkopen, waardoor de stabiliteit van de aandeelhoudersstructuur behouden blijft. Hierdoor kunnen het management en de aandeelhouders effectief beschermen tegen vijandige overnames en ongewenste aandeelhouders. Vooral bij niet-beursgenoteerde bedrijven, waar het management en de aandeelhouders vaak nauw verbonden zijn, worden continuïteit van het management en snelheid van besluitvorming benadrukt. Overdrachtsbeperkingen fungeren als een strategisch hulpmiddel om deze governance-doelstellingen te bereiken. Daarom kunnen aandelen met overdrachtsbeperkingen worden gezien als meer dan alleen een beperking op de liquiditeit van aandelen; ze zijn een essentieel onderdeel van de governance-strategie van niet-beursgenoteerde bedrijven om stabiliteit in het management, het behoud van een specifieke aandeelhoudersstructuur en het uitsluiten van ongewenste externe invloeden te waarborgen.

Methoden voor het Aanvragen van Overdrachtsvergunningen Onder Japans Recht

Aandeelhouders die aandelen met overdrachtsbeperkingen willen overdragen, moeten goedkeuring vragen aan de vennootschap. Deze aanvraag moet duidelijk de soort en het aantal aandelen specificeren die men wil overdragen, evenals de naam of de bedrijfsnaam van de ontvanger van de aandelen. In het aanvraagformulier voor overdrachtsvergunning kan men ook aangeven dat, indien de vennootschap de overdracht niet goedkeurt, de vennootschap zelf of een door de vennootschap aangewezen koper de betreffende aandelen zal overnemen. Deze intentieverklaring voor de aankoop is van groot belang voor zowel de overdragende als de ontvangende partij.

Artikel 138 van de Japanse Vennootschapswet (Companies Act) specificeert de procedure voor het aanvragen van goedkeuring voor de overdracht van aandelen. Deze bepaling vereist dat de overdrager, bij het aanvragen van overdrachtsvergunning (op basis van artikel 136 van de Japanse Vennootschapswet), en de persoon die de aandelen al heeft verworven en goedkeuring vraagt (op basis van artikel 137, lid 1, van de Japanse Vennootschapswet), beide dezelfde informatie verstrekken.

Besluitvorming en Notificatie van Goedkeuring

Wanneer een bedrijf een verzoek tot goedkeuring van overdracht ontvangt, beslist het of het deze goedkeuring verleent of niet. Deze beslissing wordt in principe genomen door de raad van bestuur in bedrijven met een dergelijk orgaan, en in andere bedrijven door de algemene vergadering van aandeelhouders. Het bedrijf moet na het nemen van de beslissing de inhoud ervan mededelen aan de verzoeker van de overdrachtsgoedkeuring.

Artikel 139 van het Japanse Vennootschapsrecht (日本の会社法) specificeert duidelijk welk orgaan verantwoordelijk is voor de besluitvorming over de overdrachtsgoedkeuring en stelt de verplichting tot notificatie na de beslissing vast. Het is echter ook mogelijk om in de statuten een andere regeling te treffen. Het nalaten van deze notificatie kan leiden tot het risico van een ‘veronderstelde goedkeuring’.

Aankoop door de Vennootschap of een Aangewezen Koper

Indien een vennootschap besluit geen goedkeuring te geven voor overdracht en de aanvrager van de goedkeuring vraagt om aankoop, dan is de vennootschap verplicht de betreffende aandelen te kopen. Voor een dergelijke beslissing van de vennootschap is een speciale resolutie van de algemene vergadering van aandeelhouders vereist. De vennootschap kan in plaats van zelf te kopen, ook een ‘aangewezen koper’ aanwijzen om alle of een deel van de betreffende aandelen te kopen. Deze aanwijzing gebeurt in principe door een besluit van de algemene vergadering van aandeelhouders of de raad van bestuur.

Wanneer een vennootschap besluit aandelen te kopen, moet zij een bedrag gelijk aan de aankoopprijs in bewaring geven bij een bewaarinstelling en een document dat deze bewaring bewijst overhandigen aan de aanvrager van de overdrachtsgoedkeuring.

Artikel 140 van de Japanse Vennootschapswet regelt de aankoopverplichting wanneer geen goedkeuring voor overdracht wordt gegeven en de aanwijzing van een aangewezen koper. Artikel 141 van de Japanse Vennootschapswet specificeert de procedures voor de kennisgeving van de aankoop van aandelen, de bewaring van de aankoopprijs en de bewaring van de aandelenbewijzen in detail.

Het Systeem van Veronderstelde Goedkeuring Onder Japans Recht

Wanneer een bedrijf een verzoek tot goedkeuring van overdracht ontvangt en niet binnen de vastgestelde termijn de juiste procedures uitvoert, wordt aangenomen dat het bedrijf de overdracht heeft goedgekeurd. Dit staat bekend als ‘veronderstelde goedkeuring’.  

Artikel 145 van de Japanse Vennootschapswet (Companies Act) specificeert de concrete voorwaarden waaronder veronderstelde goedkeuring tot stand komt. Bijvoorbeeld, als het bedrijf binnen twee weken na de datum van het verzoek tot goedkeuring van de overdracht (of binnen een kortere periode vastgesteld in de statuten) geen kennisgeving van afwijzing doet, of als het bedrijf of de aangewezen koper na een kennisgeving van afwijzing niet binnen de vastgestelde termijn een kennisgeving van aankoop of een bewijs van consignatie overhandigt, dan is dit van toepassing. Bij de berekening van deze termijnen wordt het principe van artikel 97, lid 1, van het Japanse Burgerlijk Wetboek (Civil Code) toegepast, dat uitgaat van het bereiken van de kennisgeving.  

Artikel 145 van de Japanse Vennootschapswet regelt het systeem van ‘veronderstelde goedkeuring’ en bepaalt dat, als een bedrijf niet binnen een bepaalde termijn (bijvoorbeeld twee weken, 40 dagen/10 dagen) reageert op een verzoek tot goedkeuring van overdracht of de aankoopprocedure uitvoert, de overdracht als goedgekeurd wordt beschouwd. Dit legt een strikte verplichting op aan het bedrijf om de termijnen na te leven. Het overschrijden van de termijn kan ertoe leiden dat het bedrijf onbedoeld een aandelenoverdracht goedkeurt, wat een grote impact kan hebben op de aandeelhoudersstructuur en het management. Als een bedrijf deze termijnen niet naleeft, kan dit leiden tot meer dan alleen een vertraging in de procedure; het kan ook risico’s met zich meebrengen van schending van de zorgvuldigheidsplicht of de plicht tot trouw van het management. Vooral voor niet-beursgenoteerde bedrijven die overdrachtsbeperkingen hebben ingesteld om ongewenste aandeelhouders buiten te houden, kan veronderstelde goedkeuring ernstige governanceproblemen veroorzaken. Het systeem van ‘veronderstelde goedkeuring’ benadrukt dat bedrijven een zeer hoog niveau van zorgvuldigheid en snelle respons vereisen bij het beheer van aandelen met overdrachtsbeperkingen. Dit toont aan dat niet alleen het voltooien van procedures, maar ook strikt termijnbeheer tijdens het proces, direct invloed heeft op de juridische stabiliteit van het bedrijf en de realisatie van bedrijfsstrategieën, waardoor een diepere juridische verantwoordelijkheid wordt benadrukt.

De Rol en het Beheer van het Aandeelhoudersregister onder Japans Recht

Inhoud van het aandeelhoudersregister onder Japans recht

Een naamloze vennootschap is verplicht een ‘aandeelhoudersregister’ aan te leggen om belangrijke informatie over aandeelhouders vast te leggen en bij te houden. Het aandeelhoudersregister vormt de basis waarmee de vennootschap aandeelhouders kan identificeren en hun rechten als aandeelhouder kan erkennen. Artikel 121 van de Japanse Vennootschapswet specificeert de gegevens die in het aandeelhoudersregister moeten worden opgenomen.

Artikel 121 van de Japanse Vennootschapswet bepaalt dat het aandeelhoudersregister de volgende gegevens moet bevatten of registreren:

1. De naam of de benaming en het adres van de aandeelhouder. In het geval van een individuele aandeelhouder worden de naam en het adres vermeld, en in het geval van een rechtspersoon de benaming en de locatie van het hoofdkantoor.
2. Het aantal aandelen dat de aandeelhouder bezit. In het geval van een vennootschap die verschillende soorten aandelen uitgeeft, worden ook het type aandelen en het aantal per type vermeld.
3. De datum waarop de aandeelhouder de aandelen heeft verkregen. Dit verwijst naar de datum waarop de overdracht van aandelen effectief wordt of de datum waarop de vennootschap een verzoek tot naamswijziging heeft ontvangen.
4. Als de naamloze vennootschap aandelenbewijzen uitgeeft, het nummer van het betreffende aandelenbewijs. Ook zaken met betrekking tot pandrechten (Artikel 148 van de Japanse Vennootschapswet) en de aanduiding van trusteigendom (Artikel 154-2 van de Japanse Vennootschapswet) worden vermeld. In het geval van overdraagbare aandelen uitgegeven door beursgenoteerde bedrijven, is de Wet op de Overdracht van Obligaties, Aandelen, enz. van Japan van toepassing, en wordt het aandeelhoudersregister vervangen door een overdrachtssysteem. Buitenlandse ingezetenen worden geregistreerd in kanji of katakana, terwijl niet-ingezetenen in principe in alfanumerieke tekens worden geregistreerd.

Het aandeelhoudersregister moet noodzakelijkerwijs de naam, benaming en het adres van de aandeelhouder bevatten, en in het geval van overdraagbare aandelen worden buitenlandse ingezetenen geregistreerd in kanji of katakana, terwijl niet-ingezetenen in alfanumerieke tekens worden geregistreerd. Voor buitenlandse aandeelhouders is het niet alleen noodzakelijk om hun naam en adres te vermelden, maar ook om de wijze van registratie aan te passen aan het Japanse systeem. Vooral voor niet-ingezetenen is het belangrijk om correct in alfanumerieke tekens geregistreerd te worden, aangezien registratie in het Japans niet vereist is. Dit verschil duidt op praktische uitdagingen die kunnen ontstaan door inconsistenties in de notatie of fouten in de registratiegegevens, wat kan leiden tot problemen voor buitenlandse aandeelhouders bij het controleren van hun aandeelhoudersinformatie of het ontvangen van mededelingen van de vennootschap. Bijvoorbeeld, als een adreswijziging niet correct wordt gecommuniceerd, kan een aandeelhouder belangrijke mededelingen mislopen. Daarom is het voor buitenlandse aandeelhouders die Japanse aandelen verwerven van belang om niet alleen de aandelen te verkrijgen, maar ook om de specifieke Japanse zakelijke praktijken en het belang van informatiebeheer met betrekking tot de registratie in het aandeelhoudersregister te begrijpen en hierop adequaat te reageren.

De Rol van de Aandeelhoudersregisterbeheerder Onder Japans Recht

In Japan, bij beursgenoteerde bedrijven en andere ondernemingen met een groot aantal aandeelhouders, ontstaan er diverse administratieve taken zoals het opstellen en beheren van het aandeelhoudersregister, het afhandelen van zaken gerelateerd aan de aandeelhoudersvergadering en het uitbetalen van dividend. Deze taken vereisen gespecialiseerde kennis en grootschalige systemen. Daarom kunnen bedrijven deze taken delegeren aan een gespecialiseerde dienstverlener, bekend als de ‘aandeelhoudersregisterbeheerder’, zoals vastgelegd in hun statuten.

In de Japanse praktijk worden deze taken uitgevoerd door trustbanken zoals Mitsubishi UFJ Trust and Banking, Sumitomo Mitsui Trust Bank en Mizuho Trust Bank, evenals door gespecialiseerde effectenagenten zoals Japan Securities Agents, Tokyo Securities Transfer Agent en IR Japan.

Het beheer van het aandeelhoudersregister omvat een breed scala aan activiteiten en kan vooral bij grote bedrijven leiden tot een enorme hoeveelheid administratief werk. Artikel 123 van de Japanse Vennootschapswet staat bedrijven toe deze taken te delegeren aan een gespecialiseerde aandeelhoudersregisterbeheerder. Door deze taken uit te besteden, worden bedrijven bevrijd van de complexe administratieve lasten die gepaard gaan met het beheer van aandeelhouders. Hierdoor kunnen zij zich concentreren op hun kernactiviteiten en hun managementmiddelen efficiënter inzetten. Gespecialiseerde aandeelhoudersregisterbeheerders voeren hun taken uit op basis van strikte wettelijke vereisten en geavanceerde informatieverwerkingssystemen. Dit zorgt voor de nauwkeurigheid en betrouwbaarheid van het aandeelhoudersregister, wat de transparantie en efficiëntie van de gehele aandelenmarkt verbetert. Investeerders krijgen het vertrouwen dat hun rechten adequaat worden beheerd. Daarom fungeert het systeem van de aandeelhoudersregisterbeheerder niet alleen als een administratieve uitbesteding, maar speelt het een cruciale rol als een belangrijke infrastructuur die Japanse bedrijven in staat stelt efficiënt te opereren en tegelijkertijd de betrouwbaarheid en functionaliteit van de kapitaalmarkt te verhogen.

Het Plaatsen en Inzien of Verzoeken om Kopieën van het Aandeelhoudersregister onder Japans Recht

Een naamloze vennootschap in Japan moet het aandeelhoudersregister op haar hoofdkantoor beschikbaar hebben. Als er een beheerder van het aandeelhoudersregister is, dan wordt het register op diens kantoor geplaatst. Aandeelhouders en schuldeisers kunnen tijdens de kantooruren van de vennootschap te allen tijde inzage of een kopie van het aandeelhoudersregister verzoeken.

Artikel 125 van de Japanse Vennootschapswet stelt de verplichting vast om het aandeelhoudersregister beschikbaar te stellen en geeft aandeelhouders en schuldeisers het recht om inzage of kopieën te verzoeken. Echter, de vennootschap kan een verzoek weigeren als de verzoeker het register wil raadplegen voor andere doeleinden dan het beschermen of uitoefenen van rechten, als het verzoek de uitvoering van de bedrijfsactiviteiten hindert of de gezamenlijke belangen van de aandeelhouders schaadt, of als de verzoeker de informatie uit het register wil gebruiken om winst te maken door deze aan derden door te geven, mits er sprake is van specifieke omstandigheden.

Juridische aandachtspunten voor buitenlandse investeerders bij het verwerven van aandelen in Japan

Toepassingsgebied van de Japanse Wet op de Buitenlandse Valuta en Buitenlandse Handel (FETFL)

Wanneer buitenlandse investeerders aandelen van Japanse bedrijven verwerven, moeten zij niet alleen rekening houden met het Japanse vennootschapsrecht, maar ook met de Japanse Wet op de Buitenlandse Valuta en Buitenlandse Handel (Foreign Exchange and Foreign Trade Law, FETFL). De FETFL verplicht tot voorafgaande kennisgeving of achteraf rapportage om te beoordelen of investeringen door buitenlandse investeerders in Japanse ondernemingen (‘inward direct investment, etc.’) geen bedreiging vormen voor de nationale veiligheid van Japan.

Bij de verwerving van Japanse aandelen door buitenlandse investeerders, wordt naast het Japanse vennootschapsrecht ook de Japanse Wet op de Buitenlandse Valuta en Buitenlandse Handel (FETFL) van toepassing. Dit betekent dat op één enkele handeling van aandelenoverdracht meerdere verschillende wetten van toepassing kunnen zijn. Terwijl het vennootschapsrecht de geldigheid en procedures van de aandelenoverdracht zelf regelt, legt de FETFL aanvullende meldings- en rapportageverplichtingen op met het doel de impact van de investering op de nationale veiligheid te monitoren. Buitenlandse investeerders moeten voldoen aan de vereisten van hun eigen land, het Japanse vennootschapsrecht en de Japanse FETFL. Dit verhoogt de complexiteit van compliance en maakt het zonder gespecialiseerd juridisch advies moeilijk om de juiste procedures te voltooien. Voor buitenlandse investeerders is het verwerven van aandelen in Japan niet slechts een kwestie van één wet, maar een complexe grensoverschrijdende transactie waarbij meerdere wetten betrokken zijn, en een uitgebreid begrip en naleving van de vereisten van elk rechtsgebied is de sleutel tot succes.

Overzicht van Binnenlandse Directe Investeringen en Specifieke Acquisities onder Japans Recht

De term ‘buitenlandse investeerder’ in de Japanse Wet op de Buitenlandse Valuta en Handel (Foreign Exchange and Foreign Trade Act) verwijst naar individuen die geen inwoners zijn, buitenlandse rechtspersonen, bedrijven waarin buitenlandse rechtspersonen meer dan 50% van de stemrechten bezitten, partnerschappen die investeringsactiviteiten uitvoeren, en organisaties waarbij de meerderheid van de bestuurders niet-residenten zijn.

• Binnenlandse Directe Investeringen: Binnenlandse directe investeringen omvatten de verwerving van aandelen of stemrechten in binnenlandse beursgenoteerde bedrijven (wanneer het aandeel of het percentage van stemrechten 1% of meer wordt), het verwerven van aandelen of belangen in niet-beursgenoteerde binnenlandse bedrijven (met uitzondering van overdrachten van andere buitenlandse investeerders), het instemmen met substantiële wijzigingen in de bedrijfsdoelstellingen van een binnenlandse rechtspersoon, en het opzetten van een filiaal in Japan.
• Specifieke Acquisities: Specifieke acquisities verwijzen naar de overdracht van aandelen of belangen in niet-beursgenoteerde binnenlandse bedrijven van ‘andere buitenlandse investeerders’. Dit is een andere categorie dan binnenlandse directe investeringen.

De procedures onder de Wet op de Buitenlandse Valuta en Handel zijn als volgt ingedeeld:

• Voorafgaande kennisgeving: Vereist wanneer de nationaliteit of het land van vestiging van de buitenlandse investeerder niet Japan of het publicerende land is, of wanneer de beoogde investeringsactiviteit bepaalde aangewezen sectoren omvat.
• Naderhand rapportage: Noodzakelijk in andere gevallen, dat wil zeggen wanneer de nationaliteit of het land van vestiging van de buitenlandse investeerder Japan of het publicerende land is, of wanneer de beoogde investeringsactiviteit geen aangewezen sectoren omvat. Ook na gebruik van de vrijstellingsregeling voor voorafgaande kennisgeving is een naderhand rapportage vereist.
• Vrijstellingsregeling voor voorafgaande kennisgeving: Een systeem waarbij, op voorwaarde van naleving van bepaalde criteria, geen voorafgaande kennisgeving nodig is en een naderhand rapportage volstaat. Dit systeem is beschikbaar voor een beperkt aantal buitenlandse investeerders, zoals bepaalde buitenlandse financiële instellingen en sovereign wealth funds. Bij overtreding van de vrijstellingscriteria kan men onderworpen worden aan een bevel tot maatregelen.

Procedures for Prior Notification and Subsequent Reporting Under Japanese Law

When prior notification is required, foreign investors must submit a notification form to the Minister of Finance and the competent minister through the Bank of Japan by up to six months before the planned transaction date. After the notification is accepted, there is a ‘prohibition period’ of 30 days during which transactions cannot be conducted, but this period may be shortened if it is determined that there are no issues with national security. However, if the review takes time, the prohibition period can be extended up to a maximum of four months.

Transactions that are subject to subsequent reporting must be reported within 45 days of completion. The obligation of prior notification lies with the foreign investor, and in principle, the receiving company is not obligated to notify.

Risico’s en Sancties bij Overtreding van de Japanse Wet op de Buitenlandse Wissel en Buitenlandse Handel (FEX)

Wanneer buitenlandse investeerders de meldingsplicht overtreden die is vastgesteld onder de Japanse Wet op de Buitenlandse Wissel en Buitenlandse Handel (FEX), kunnen zij geconfronteerd worden met strenge sancties. Bijvoorbeeld, als een voorafgaande melding vereist is maar opzettelijk niet wordt gedaan, kan een boete van meer dan 100 miljoen yen opgelegd worden. Daarnaast kunnen investeerders die zonder melding investeren of die zich niet houden aan opgelegde maatregelen, onderworpen worden aan strafrechtelijke vervolging of aan maatregelen zoals een bevel tot verkoop van aandelen door de Minister van Financiën en de bevoegde minister van de bedrijfstak. Deze overtredingen worden streng aangepakt omdat ze betrekking hebben op de nationale belangen van economische veiligheid, inclusief het voorkomen van technologie-uitstroom.

De meldingsplicht op basis van de Japanse Wet op de Buitenlandse Wissel en Buitenlandse Handel (FEX) ligt bij de buitenlandse investeerders, en bij overtreding kunnen zware sancties zoals hoge boetes en bevelen tot verkoop van aandelen worden opgelegd. Wanneer Japanse bedrijven investeringen van buitenlandse investeerders accepteren, hebben zij zelf geen directe meldingsplicht, wat kan leiden tot een situatie waarin het voor bedrijven moeilijk is om zich bewust te zijn van het feit dat een buitenlandse investeerder de FEX-procedures heeft verwaarloosd. Echter, als een buitenlandse investeerder de FEX overtreedt, kan de investering zelf illegaal worden, wat uiteindelijk kan leiden tot bevelen tot verkoop van aandelen en andere gevolgen voor het investerende bedrijf. Dit kan een onverwacht managementrisico vormen voor het investerende bedrijf. Zelfs als het investerende bedrijf geen directe meldingsplicht heeft onder de FEX, is het controleren of de buitenlandse investeerder de FEX naleeft van cruciaal belang voor de juridische stabiliteit en bedrijfscontinuïteit van het bedrijf. Buitenlandse investeerders moeten zich bewust zijn dat hun naleving direct verband houdt met de stabiliteit van het investerende bedrijf, en het is essentieel dat investerende bedrijven duidelijke afspraken maken en bevestigen met buitenlandse investeerders over de naleving van de FEX om potentiële risico’s te vermijden.

Samenvatting

De regels voor aandelenoverdracht onder het Japanse vennootschapsrecht zijn gebaseerd op het principe van vrije overdraagbaarheid, maar omvatten ook een gelaagd juridisch kader met goedkeuringsprocedures voor aandelen met overdrachtsbeperkingen, beheer van het aandeelhoudersregister en regelgeving onder de Foreign Exchange and Foreign Trade Act voor buitenlandse investeerders. Het is essentieel om deze complexe regels nauwkeurig te begrijpen en de juiste procedures te volgen om een soepele overdracht van aandelen te realiseren en onvoorziene juridische risico’s te vermijden. Monolith Law Office heeft een schat aan ervaring en expertise in bedrijfsjuridische zaken, fusies en overnames (M&A) en internationale transacties voor een breed scala aan cliënten in Japan, van beursgenoteerde bedrijven tot startups. In het bijzonder hebben we meerdere Engelssprekende medewerkers met kwalificaties als buitenlandse advocaten, zoals in de staat Californië, die een diepgaand begrip hebben van zowel het Japanse rechtssysteem als buitenlandse zakelijke gebruiken. Hierdoor kunnen we buitenlandse investeerders die geconfronteerd worden met complexe juridische uitdagingen vanuit meerdere perspectieven nauwkeurige ondersteuning bieden. Voor advies over aandelenoverdracht in Japan, vertrouw op Monolith Law Office.