AGPL'nin Açık Kaynak Kodunu Yalnızca Sunucu Tarafında Kullanırken Lisans Gösteriminin Gerekli Olup Olmadığı

İnternet, hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiş olup, her alanda yazılım kullanılmaktadır.

Yazılım kullanırken, başkalarının geliştirdiği bir yazılımı kullanıyorsanız, yazılım lisansına uymak zorundasınız.

Yazılım lisanslarının çeşitli türleri vardır, ancak bu makalede, IT sektöründeki şirketlere yönelik olarak, AGPL yazılımını kullanarak kendi ürünlerinizi geliştirdiğinizde, lisans gösteriminin gerekip gerekmediği konusunu açıklıyoruz.

https://monolith.law/corporate/it-software-copyright[ja]

AGPL Nedir?

AGPL, serbest yazılım lisanslarından biri olup, sunucu yazılımlarına uygundur.

AGPL, GNU Affero Genel Kamu Lisansı’nın kısaltmasıdır ve bazen Affero GPL veya Affero Lisansı olarak da adlandırılır.

AGPL’nin Oluşturulma Süreci

Richard Stallman tarafından oluşturulan serbest yazılım lisansı olan GPLv2’de, Uygulama Servis Sağlayıcıları (ASP) için copyleft hükümlerinin (Copyleft, telif hakkı ile ilgili bir düşünce biçimidir ve eserlerin serbestçe kullanılmasını, ayrıca türev eserlerin de serbestçe kullanılabilmesi gerektiğini ifade eder.) uygulanamaması gibi bir sorun vardı.

Bu sorunu çözmek için, Affero, Inc., Mart 2002’de AGPLv1’i oluşturdu.

Daha sonra, 19 Kasım 2007’de, Serbest Yazılım Vakfı AGPLv3’ü oluşturdu.

AGPLv1 ve AGPLv3, her ikisi de ASP’lerde copyleft hükümlerinin uygulanabilmesi özelliğine sahiptir.

Ghostscript Nedir?

AGPLv3 yazılımlarından biri olan Ghostscript bulunmaktadır.

Ghostscript, Adobe tarafından geliştirilen sayfa tanımlama dili olan PostScript ve Taşınabilir Belge Formatı (PDF) gibi yorumlayıcıları ve bunlara dayalı olarak oluşturulan yazılım paketlerini ifade eder.

Bu makalede, AGPLv3 yazılımı olan Ghostscript’i bir örnek olarak kullanarak, Ghostscript kullanarak kendi ürününüzü geliştirdiğinizde, yalnızca sunucu tarafında kullanılıyor olsa bile, lisans gösteriminin gerekli olup olmadığını açıklıyoruz.

AGPLv3 Lisans Gösteriminin Gerekli Olup Olmadığı

AGPLv3 altında, yazılımın kullanımı “iletim” (convey) kapsamına giriyorsa, lisans gösterimi gereklidir.

Bu “iletim” (convey), üçüncü bir kişinin bir kopyasını yapabilmesi veya bir kopyayı alabilmesini sağlayan eylemi ifade eder ve aşağıdaki Telif Hakkı Yasası Madde 2, Fıkra 1, Madde 19 ile benzer bir kavram olarak düşünülür.

On dokuz – Dağıtım
Ücretli olup olmaması, kopyaların halka devredilmesi veya ödünç verilmesi anlamına gelir ve film eserleri veya film eserlerinde kopyalanan eserler için, bu eserlerin halka sunulması amacıyla söz konusu film eserinin kopyalarının devredilmesi veya ödünç verilmesi de dahil edilir.

Peki, yazılımın kullanımı yalnızca sunucu tarafında olduğunda bile lisans gösterimi gereklidir mi?

Yazılımın kullanımı “iletim” (convey) kapsamına giriyorsa, kullanımın kullanıcı tarafında kullanılmadığı ve yalnızca sunucu tarafında kullanıldığı durumlarda bile, kullanımın iletim (convey) olduğu sürece, lisans gösterimi gereklidir.

Ghostscript Kullanarak Kendi Ürününüzü Geliştirmek “İletim” (convey) Kapsamına Girer mi?

Yukarıda belirtildiği gibi, bir yazılımın kullanım şekli “iletim” (convey) kapsamına giriyorsa, yazılımı yalnızca sunucu tarafında kullanırken bile lisans gösterimi gereklidir.

Bu nedenle, Ghostscript kullanarak kendi ürününüzü geliştirdiğinizde, yalnızca sunucu tarafında kullanılırken bile “iletim” (convey) kapsamına girip girmediğini aşağıda tartışacağız.

“İletim” (convey) Kapsamına Girmediğini Düşünme Gerekçesi

“İletim” (convey) kapsamına girmediğini düşünme gerekçesi olarak, aşağıdaki gibi bir gerekçe düşünülebilir.

Öncelikle, AGPLv3 lisans gösteriminin gerekliliği, “iletim” (convey) alan kullanıcıların, AGPLv3’ün kullanıldığını bilmeden, AGPLv3 kısıtlamalarına tabi olmasının haksız olduğu düşüncesiyle, lisans gösteriminin gerekliliği kabul edilmiştir.

Bu düşünceye dayanarak, kullanıcıların AGPLv3 kısıtlamalarına tabi olmadığı durumlarda, lisans gösteriminin her zaman gerekli olmadığını düşünebiliriz.

Ghostscript’i düşündüğümüzde, web sitesi vb. üzerinde PDF’yi görüntülemek veya JPEG görüntüsü oluşturmak için indirmek için çalışan Ghostscript’in kendisi, kullanıcıya teslim edilen bir şey değildir.

Ayrıca, kullanıcılar AGPLv3 tarafından herhangi bir kısıtlamaya tabi tutulmamaktadır.

Bu nedenle, Ghostscript kullanıcıya herhangi bir kısıtlama getirmez ve AGPLv3 lisans gösteriminin gerekliliği ile çelişmez, bu nedenle “iletim” (convey) kapsamına girmez ve Ghostscript kullanarak kendi ürününüzü geliştirmenin lisans gösterimi gerektirmediği düşünülebilir.

“İletim” (convey) Kapsamına Girdiğini Düşünme Gerekçesi

Öte yandan, “iletim” (convey) kapsamına girdiğini düşünme gerekçesi olarak, aşağıdaki gibi bir gerekçe düşünülebilir.

Yukarıda belirtildiği gibi, bir yazılımın kullanım şekli “iletim” (convey) kapsamına giriyorsa, kullanım şekli kullanıcı tarafında kullanılmıyor ve yalnızca sunucu tarafında kullanılıyorsa bile, kullanım şekli “iletim” (convey) olduğu sürece, lisans gösterimi gereklidir.

Bu şekilde, kullanıcının tarafında kullanım yapılmadığı durumlarda bile lisans gösteriminin gerekliliğini vurgulayarak, Ghostscript’in kendisini kullanıcıya teslim etmediği durumlarda bile, lisans gösteriminin gerekliliği düşünülebilir.

Şu anda, AGPLv3 ile ilgili olarak, yalnızca sunucu tarafında kullanıldığında lisans gösteriminin gerekip gerekmediği konusunda kesin bir görüş yoktur ve görüşler arasında anlaşmazlık vardır. Ancak, mevcut tartışma durumuna bakıldığında, “iletim” (convey) kapsamına girdiği ve lisans gösteriminin gerekliliği görüşünün biraz daha ağırlıkta olduğu görülmektedir.

Bu nedenle, yalnızca sunucu tarafında kullanıldığında bile, Ghostscript kullanarak kendi ürününüzü geliştirmenin “iletim” (convey) kapsamına girdiği ve lisans gösteriminin gerekliliği düşünülebilir.

Sonuç

Yukarıdaki iki düşünceye dayanarak, aşağıdaki gibi bir sonuca ulaşabiliriz.

Ghostscript kullanarak kendi ürününüzü geliştirdiğinizde, bir bağlantı eklemek gibi yöntemlerle, kullanıcıların AGPLv3 içeriğini kontrol edebileceği bir yerde, Ghostscript kaynak kodunu görüntüleyebilecekleri bir düzenlemeyi yapmak, mevcut tartışma durumunda, riski en aza indiren bir yaklaşım olacaktır.

Özet

Yukarıda, AGPL yazılımını kullanarak kendi ürününüzü geliştirdiğinizde, yalnızca sunucu tarafında kullanılıyor olsa bile lisans gösteriminin gerekli olup olmadığı konusunu açıkladık.

AGPLv3 ile ilgili olarak, yalnızca sunucu tarafında kullanılıyor olsa bile, lisans gösteriminin gerekli olup olmadığı konusunda kesin bir görüş bulunmamaktadır. Ancak, IT sektöründeki şirketlerin, en düşük riskli yaklaşımı benimsemesi gerektiği düşünülmektedir.

Yalnızca hukuki bilgi değil, aynı zamanda IT ile ilgili bilgi de gerektiren bir alandır. Bu nedenle, uzman bilgisine sahip bir avukata danışmanızı öneririz.

Firmamız Tarafından Sunulan Çözümler

Monolith Hukuk Bürosu, özellikle IT ve hukuk alanlarında yüksek uzmanlığa sahip bir hukuk firmasıdır. Son yıllarda, yanıltıcı reklamlar ve diğer Japon “Ödül Gösterim Yasası” ihlalleri büyük bir sorun haline gelmiştir ve hukuki denetim ihtiyacı giderek artmaktadır. Firmamız, çeşitli yasal düzenlemeleri göz önünde bulundurarak, mevcut veya planlanan işletmelerin hukuki risklerini analiz eder ve işletmeyi durdurmadan yasalara uygun hale getirmeye çalışır. Ayrıntılar aşağıdaki makalede belirtilmiştir.

https://monolith.law/corporate/it-software-copyright[ja]