Yönetim ve Benzeri Konular Hakkında Danışmanlık Sözleşmesi İmzalarken Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

Son yıllarda, iş dünyasındaki değişimlerin hızlanması nedeniyle, şirketlerin işlerini yürütürken dış uzmanlardan tavsiye alıp yönetimlerine uygulama ihtiyacı artmaktadır. Son zamanlarda, şirketlerin ön saflarında aktif olan profesyonelleri danışman olarak kabul edip yönetimlerine dahil etme eğilimi de hız kazanmıştır. Bu nedenle, bu sefer şirketlerin uzmanlarla yönetim konularında danışmanlık sözleşmesi yaparken danışmanlık sözleşmesi hakkında açıklama yapacağız.

Danışmanlık Sözleşmesi Nedir?

Danışmanlık sözleşmesi, bir şirketin yönetim veya teknik konular hakkında uzman bir bakış açısından tavsiye almayı amaçlayan bir sözleşmedir. Sözleşmenin hukuki niteliği, sözde hizmet sözleşmesi ile aynı türdendir ve bir şirketin bir uzmana danışmanlık gibi hizmetleri vermesini ve uzmanın bunları kabul etmesini içerir. Ancak, genel hizmet sözleşmelerinde hizmeti kabul eden tarafın her zaman bir uzman olması gerekmezken, danışmanlık sözleşmesi durumunda, amaç her zaman uzman bilgiye sahip bir kişiden tavsiye almak olacaktır.

Danışmanlık sözleşmesi imzalayan taraf olarak, geleneksel olarak, yönetim, muhasebe ve finansal danışmanlık amacıyla sertifikalı muhasebeciler, vergi danışmanları, iş danışmanları gibi kişilerle danışmanlık sözleşmesi imzalanması yaygındı. Buna ek olarak, başta da belirtildiği gibi, son zamanlarda yönetim danışmanı unvanına sahip olmayan ancak uzun yıllar boyunca sektörde ön saflarda çalışmış deneyimli kişilerle danışmanlık sözleşmesi imzalanarak, satış konusunda tavsiye alınması gibi durumlar da artmaktadır.

Danışmanlık Sözleşmesinin Hukuki Niteliği

Danışmanlık sözleşmesi, hukuki olarak bir tür iş sahipliği sözleşmesidir. İş sahipliği sözleşmeleri genellikle, belirli bir sonucun gerçekleşmesini, örneğin bir ürünün teslim edilmesini, sözleşme gereği ödeme yapmanın koşulu olarak kabul eden yüklenme tipi ve sonucun gerçekleşmesini garanti etmeyen ancak sonucun gerçekleşmesi için elinden gelenin en iyisini yapma yükümlülüğü olan yarı vekâlet tipi olmak üzere iki türdür. Danışmanlık sözleşmesinde, genellikle iş performans göstergeleri (KPI) gerçekleştirmeye yönelik tavsiyelerde bulunmak işin içeriğini oluşturur. İş performans göstergelerini gerçekleştirmek için somut eylemlerin uygulanması, danışmanın tavsiyesini alan yönetim tarafından sorumlulukla gerçekleştirilir, bu nedenle danışmanın kendisi iş performans göstergelerinin gerçekleşmesini garanti etme durumunda değildir. Dolayısıyla, danışmanlık sözleşmesinin hukuki niteliği yarı vekâlet tipi olarak kabul edilebilir. Yarı vekâlet tipi danışmanlık sözleşmesinde, işin içeriği aşağıdaki gibi belirlenir. Burada, A talep eden kişiyi, B ise danışmanı ifade eder.

Madde X (İşin İçeriği)
A, B’ye, A’nın XX ile ilgili danışmanlık hizmetlerini sağlama görevini verir ve B bu görevi kabul eder.

Ayrıca, ödemenin gerçekleşmesi hakkında da, yüklenme tipi gibi sonucun gerçekleşmesinin bir koşul olmadığından, genellikle aşağıdaki gibi danışmanlık ücreti gibi bir ad altında aylık belirli bir miktarın ödenmesi şeklinde olur.

Madde X (Ödeme)
A, B’ye, danışmanlık ücreti olarak her ay sonuna kadar aylık ● bin TL’yi (KDV hariç) B’ye öder.

Not: İş sahipliği sözleşmeleri hakkında genel bilgi için, aşağıdaki makaleyi detaylı bir şekilde inceleyebilirsiniz.

https://monolith.law/corporate/regulation-of-outsourcing-contract[ja]

Danışmanlık Sözleşmesindeki Önemli Noktalar

Aşağıda, danışmanlık sözleşmesinde önemli maddeler hakkında somut madde önerileri sunarken, her bir maddede kontrol edilmesi gereken noktaları açıklıyoruz. Madde önerilerinde “A” talep edeni, “B” ise danışmanı ifade eder.

İş İçeriği İle İlgili Madde

Madde X (İş İçeriği)
1. A, B’ye, B’nin danışmanı olarak A’nın işine ilişkin danışmanlık ve diğer A ve B arasında anlaşılan işler (bundan sonra “bu iş” olarak anılacaktır) konusunda görevlendirme yapar ve B bu görevi kabul eder.
2. B, bu işin yerine getirilmesi için, ayda bir kez, A’nın belirlediği yöntemle danışmanlık yapmayı kabul eder.

Danışmanlık sözleşmesinde en önemli madde iş içeriği ile ilgili maddedir. İşin içeriği genellikle madde önerisinin 1. fıkrası gibi soyut bir şekilde belirlendikten sonra, somut işler ortaya çıktıkça, bireysel sözleşmelerde iş içeriği belirlenir. Ancak, belirli bir projeye sınırlı olarak danışmanlık alınması gereken durumlarda, örneğin hükümetten hibe başvurusu gibi, iş içeriğini danışmanlık sözleşmesi ana metninde belirlemenizi öneririz.

Not: Bireysel sözleşme, temel sözleşmeyi esas alarak, somut işler ortaya çıktıkça sipariş formu ve talep formu alışverişi ile oluşturulan bir stildir. Ancak, danışmanlık sözleşmesinde genellikle talep edenin danışmana e-posta vb. ile danışmanlık talebinde bulunması ve danışmanın bu talebe onay veya ret yanıtı vermesi ile oluşur. Madde önerisinin 2. fıkrası, danışmanın talep edilen işle ilgili olarak düzenli olarak danışmanlık yapması gerektiği durumlarda belirlenir.

Örneğin, işletme danışmanlığı gibi alanlarda belirli bir süre boyunca etkinin ölçülmesi ve bunun üzerine bir sonraki eylemin belirlenmesi gerekmektedir. Bu nedenle, düzenli olarak danışmanlık almayı önceden danışmanlık sözleşmesinde belirlemek gerekmektedir. Buna karşılık, işin doğası gereği danışmanlık almanın gerektiği durumlarda, madde önerisinin 2. fıkrasındaki düzenli danışmanlıkla ilgili maddeye gerek yoktur. Dolayısıyla, madde önerisinin 2. fıkrası, danışmanlık sözleşmesinin amacına göre gerekliliğini belirlemek gerekmektedir.

Ücretlendirme İle İlgili Maddeler

Madde X (Ücret)
1. A, B’ye danışmanlık ücreti olarak her ayın son gününe kadar B’nin belirlediği banka hesabına aylık ● bin TL (KDV hariç) ödeme yapar. Havale ücreti A’nın sorumluluğundadır.
2. İlk maddenin danışmanlık ücreti, ayda ● saatlik hizmet karşılığıdır.
3. Bu işin tamamlanması için gereken sürenin önceki maddeyi aşması bekleniyorsa, B’nin A’ya önceden bildirmesi gerekmektedir. Aylık çalışma süresi önceki maddeyi aştığında, B’nin A’ya önceden bildirdiği koşuluyla, aşan kısmın ücreti saat başına ● bin TL olacaktır.
4. Bu işin tamamlanması için normalde gereken masraflar B’nin sorumluluğundadır. B’nin özel bir masrafı olduysa, sadece A’nın önceden onay vermesi durumunda, A’dan bu ödemeyi talep edebilir.

Danışmanlık hizmetleri için, ilk maddenin önerisi gibi “aylık ● TL” şeklinde sabit bir ücret ödeme sözleşmesi yaygındır. Danışmanlık sözleşmesi, sürekli tavsiye verme anlaşması olduğu için bu böyledir. Ancak, bir ayın iş yükü aşırı derecede artarsa, işin içeriği ve ücret dengesi sağlanamaz. Bu nedenle, bu tür beklenmedik iş yükü artışlarına hazırlık olarak, ikinci ve üçüncü maddelerde olduğu gibi, bir ayın tahmini iş saatlerini aştığında ekstra ücret talep etme maddesi eklenir. Danışman olarak dikkat etmeniz gereken bir nokta, tahmini iş saatlerini aştığınızda ekstra ücret talep etmek için, işlemlerinizi yaparken sürekli zaman ölçümü yapmanız gerektiğidir.

Bu nedenle, danışman olarak, beklenmedik iş yükü artışlarını tahmin etmek zor ve zaman yönetimi zahmetli olduğunda, ekstra ücret maddesini koymak yerine, belirli bir miktarda, tahmini iş saatlerine biraz genişlik sağlayan aylık ücret belirlemek de bir yöntemdir. Ayrıca, ekstra ücret talebi konusunda, zaman ölçümünün geçerliliği müşteri tarafından görülmesi zor olduğu için müşteri ile sorun yaşama olasılığınızın yüksek olduğunu anlamanız gerekmektedir. Bu nedenle, belirli bir işte ekstra ücret talep etme olasılığı ortaya çıktığında, önceden müşteriye danışmayı düşünmeniz gerekmektedir. Üçüncü madde, ekstra ücret talebi için müşteriye önceden bildirim gerektiren bir düzenleme olarak belirlenmiştir.

Öte yandan, müşteri olarak, zaman ücreti ile tahmin edilenden daha fazla ücret artışını önlemek istiyorsanız, önceden danışmana, talep ettiğiniz iş için gerekli süreyi tahmin etmesini ve üst limit bütçe miktarını belirtmesini istemek de bir yöntemdir. Dördüncü madde önerisi, işin tamamlanması için gerekli olan ulaşım ve iletişim masrafları gibi masrafların ödeme yükümlülüğü ile ilgili bir maddedir. Danışmanlık sözleşmesinde, işin tamamlanması için büyük miktarda masraf gerektiren bir durum genellikle olmaz, bu yüzden aylık ücretin yanı sıra müşteriden masraf talep etmek yaygın değildir. Ancak, talep edilen işi tamamlamak için özel bir sistem kurma gibi durumlarda, talebi kabul etmek için özel bir harcama bekleniyorsa, müşteriden masraf talep etmeniz gerekebilir. Dördüncü madde önerisi, özel harcamalar için önceden onayı koşul olarak müşterinin masraf yükümlülüğünü belirler. Gerçekte, bu tür özel harcamaların ortaya çıktığı durumlarda, masraf detaylarını önceden müşteri ile paylaşır ve müşterinin yükümlülüğünü danışmanlık sözleşmesinin maddesinde açıkça belirtir veya ayrı bir anlaşma oluşturursunuz.

Rakip Faaliyetlerden Kaçınma Yükümlülüğüne İlişkin Madde

Madde X (Rakip Faaliyetlerden Kaçınma Yükümlülüğü)
B tarafından, bu sözleşmenin geçerli olduğu süre boyunca, sadece A’ya önceden bildirimde bulunması durumunda, A ile aynı veya rekabet eden bir üçüncü tarafın danışmanı olarak görev yapabilir ve ayrıca bu işle ilgili veya rekabet eden işleri kendisi veya bir üçüncü taraf tarafından gerçekleştirilebilir.

Özellikle yönetim veya satışla ilgili danışmanlar söz konusu olduğunda, talep eden taraf olarak, kendi danışmanınızın rakip bir şirkete aynı tavsiyeleri vermesini istemezsiniz. Eğer bunu kabul edersek, danışmanlık hizmeti talep etme avantajımızı sürdüremeyiz ve ticari sırların sızdırılmasından endişe duyarız. Talep eden taraf olarak, bir rakip faaliyetlerden kaçınma yükümlülüğü maddesi eklemek daha iyi olacaktır, ancak danışman tarafından, rakip şirketlere her türlü hizmet sunmanın yasaklanması, gelir kaynaklarını önemli ölçüde kısıtlar. Bu nedenle, bu kısıtlamaya uygun bir ücret sunulmazsa, genellikle reddedilir. Dolayısıyla, rakip faaliyetlerden kaçınma yükümlülüğü olarak hangi kısıtlamaların getirileceği, her iki tarafın da ekonomik mantığını göz önünde bulundurarak karar vermesi gereken bir durumdur.

Her iki tarafın da uzlaşma önerisi olarak, danışmanın rakip bir şirketten talep alması durumunda, önceden talep eden tarafa bildirimde bulunma yöntemi vardır. Bildirim olduğu için talep eden tarafın onayını almak gerekli değildir, bu nedenle talep eden tarafın niyetine bakılmaksızın rakip bir şirketten talep alabilir. Diğer yandan, talep eden taraf olarak, kendi danışmanınızın rakip bir şirkete de tavsiyede bulunduğu gerçeğini anlayabilirsiniz.

Ticari sırların sızdırılması konusunda, bu makalede ele alınmamıştır ancak sözleşmede genellikle belirlenen gizlilik yükümlülüğü maddesi ile sızdırma yasaktır. Dolayısıyla, danışman olarak, gizlilik yükümlülüğü getirildiği sürece, danışmanın başka bir şirkete danışmanlık hizmeti vermesi, talep eden tarafın ticari sırlarının sızdırılacağı anlamına gelmez. Bu konuyu talep eden tarafa yeterince açıklamak ve anlaşılmasını sağlamak önemlidir.

Fikri Mülkiyet Haklarına İlişkin Madde

Madde X (Fikri Mülkiyet Hakları)
İşin yürütülmesi sürecinde ortaya çıkan tüm fikri mülkiyet hakları (telif hakları durumunda, Japon Telif Hakkı Yasası’nın 27. ve 28. maddelerinde belirtilen hakları da içerir), sözleşme imzalanmadan önce B tarafından sahip olunanlar ve B’nin ayrı ayrı belirlediği haklar hariç olmak üzere, doğuşuyla birlikte A’ya ait olacaktır. Ayrıca, B, A ve A’nın belirlediği üçüncü taraflara karşı, söz konusu fikri mülkiyet hakkıyla ilgili kişilik haklarını kullanmayacaktır.

Danışmanlık hizmetlerinde, sadece sözlü tavsiyelerde bulunmak yerine, işletme durumu veya pazar analizini grafiklere döken belgeler oluşturup rapor etme gibi durumlar olabilir. Bu şekilde danışmanlık hizmetlerinin bir parçası olarak oluşturulan belgeler, talep eden kişi için oluşturulduğundan, genellikle bu belgelere ilişkin fikri mülkiyet haklarını talep eden kişiye devretmek normaldir. Madde taslağı, fikri mülkiyet haklarının tamamını talep eden kişiye devretme içeriğine sahiptir. Ancak, danışmanın genel olarak oluşturduğu özgün veriler gibi konularda danışmana fikri mülkiyet haklarını saklı tutma ihtiyacı vardır. Bu tür durumlarda, bu verileri talep eden kişiye sunarken, belgede “Fikri mülkiyet hakları danışmana aittir” şeklinde bir ifade eklemek gibi yöntemler vardır. Madde taslağı, bu tür bireysel belirlemeler durumunda, “B’nin ayrı ayrı belirlediği haklar” ifadesiyle, fikri mülkiyet haklarını danışman tarafında saklı tutabileceğinizi belirtir.

Not: Telif hakkı ve yazarın ahlaki hakları hakkında ayrıntılı açıklamalar aşağıdaki makalede bulunabilir.

https://monolith.law/reputation/unauthorized-photo-reproduction-on-the-internet-author-moral-rights[ja]

Sözleşme Süresi Hakkında Madde

Madde X (Sözleşme Süresi)
Bu sözleşme, sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren ● ay süreyle geçerli olacaktır. Ancak, sürenin dolacağı ayın ●’üne kadar özel bir başvuru yapılmadıkça, bu sözleşme aynı koşullarla 1 yıl daha yenilenecektir ve bu durum bundan sonra da aynı şekilde devam edecektir.

Yönetim ve işletme konularında sürekli danışmanlık almayı amaçlayan danışmanlık sözleşmelerinde, sözleşme süresi genellikle uzun süreli, yani altı aydan bir yıla kadar olmakta ve ayrıca otomatik yenileme maddesi gibi bir madde önerisi getirilmektedir. Ancak, belirli bir projeye ilişkin olarak sadece danışmandan tavsiye almayı amaçlayan danışmanlık sözleşmelerinde, sözleşme süresi sadece projenin tamamlanması için gereken süreyle sınırlı olabilir ve otomatik yenileme maddesi eklenmeyebilir.

Özet

Danışmanlık sözleşmesi tek bir kelimeyle ifade edilse bile, sözleşmenin amacı ve talep edilen tavsiye içeriği çeşitlilik gösterir. Özellikle, satış ve yönetim danışmanlarına ilişkin olarak beklenen içerikte geniş bir yelpaze bulunmaktadır. Bu nedenle, danışmanlık hizmetleri alırken, talep sahibi ile beklentilerin dikkatlice eşleştirilmesi önemlidir. Danışmanlık hizmetleri, uzun süreli bir sözleşme olacağından, sorunları önlemek için bir avukat gibi uzmanlara danışarak danışmanlık sözleşmesinin maddelerinde herhangi bir sorun olup olmadığını tamamen kontrol etmenizi öneririz.

Danışmanlık sözleşmesi tek bir kelimeyle ifade edilse bile, sözleşmenin amacı ve talep edilen tavsiye içeriği çeşitlilik gösterir. Özellikle, satış ve yönetim danışmanlarına ilişkin olarak beklenen içerikte geniş bir yelpaze bulunmaktadır. Bu nedenle, danışmanlık hizmetleri alırken, talep sahibi ile beklentilerin dikkatlice eşleştirilmesi önemlidir. Danışmanlık hizmetleri, uzun süreli bir sözleşme olacağından, sorunları önlemek için bir avukat gibi uzmanlara danışarak danışmanlık sözleşmesinin maddelerinde herhangi bir sorun olup olmadığını tamamen kontrol etmenizi öneririz.

Bizim Büro Tarafından Sözleşme Hazırlama ve İnceleme Hizmetlerimiz

Monolith Hukuk Bürosu olarak, IT, İnternet ve İş Dünyası konularında uzman bir hukuk bürosu olarak, danışmanlık sözleşmeleri dahil olmak üzere çeşitli sözleşmelerin hazırlanması ve incelenmesi gibi hizmetleri, danışmanlık yaptığımız şirketler ve müşteri şirketlerimize sunmaktayız.

İlgilenenler, lütfen aşağıdaki detayları inceleyiniz.

https://monolith.law/contractcreation[ja]