Essentiële punten van het EU-recht en rechtssysteem voor bedrijven die zich op Europa richten

EU-wetgeving verwijst naar wetten die zijn vastgesteld door de EU namens bepaalde beleidsgebieden die zijn gedelegeerd door de lidstaten van de EU. EU-wetgeving heeft voorrang boven de grondwetten en wetten van de lidstaten. Een belangrijk kenmerk van EU-wetgeving is dat het gemeenschappelijke wetgeving is die in meerdere landen wordt gebruikt.

Afhankelijk van het type EU-wetgeving kan het voorkomen dat lidstaten EU-wetgeving vervangen door nationale wetgeving. Het is belangrijk om te controleren of dezelfde wetten worden gebruikt tussen EU-lidstaten of dat er nationale wetten bestaan die van toepassing zijn, en om hier adequaat op te reageren.

Hier zullen we de basisprincipes van EU-wetgeving en het juridische systeem binnen de EU uitleggen.

De geschiedenis van de EU en de veranderingen in lidstaten

De EU, oftewel de Europese Unie, is een politieke en economische unie die gebaseerd is op het Verdrag van de Europese Unie. Deze unie bevordert onder andere een economische en monetaire unie, een gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid, en samenwerking op het gebied van politie en strafrecht.

Het hoofdkwartier van de EU, waar de activiteiten worden gecoördineerd, is gevestigd in Brussel, België. Een gemeenschappelijke munteenheid is essentieel voor het vormen van een enkele markt tussen de EU-lidstaten. In 1999 werd de euro geïntroduceerd als de enige munteenheid van de EU.

Het aantal EU-lidstaten staat momenteel op 27 (per maart 2024). De oorspronkelijke lidstaten waren zes in aantal, maar na de zesde uitbreiding is dit aantal gegroeid tot de huidige 27 lidstaten.

In 2020 heeft het Verenigd Koninkrijk zich teruggetrokken uit de EU. Daarnaast zijn IJsland, Servië, Turkije, Noord-Macedonië en Montenegro kandidaat-lidstaten. De EU van vandaag is ontwikkeld uit de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS), die werd opgericht door België, Duitsland, Frankrijk, Italië, Luxemburg en Nederland.

De traditionele EU bestond uit drie pijlers: de ‘Europese Gemeenschap (EG)’, het ‘Gemeenschappelijk Buitenlands en Veiligheidsbeleid (GBVB)’ en de ‘Samenwerking op het gebied van Politie en Justitie in Strafzaken (PJSS)’. Tegenwoordig zijn deze drie structuren verenigd onder het Verdrag betreffende een Grondwet voor Europa. De EG is opgegaan in de EU, en de EU heeft één internationale rechtspersoonlijkheid gekregen. Alle gemeenschappelijke organen die binnen de EU werden gebruikt, zijn vervangen door de unie, en de EU kan nu internationale verdragen ondertekenen onder haar eigen naam.

Het aanzienlijk verschillende rechtssysteem van de EU vergeleken met Japan

Het rechtssysteem van de EU bestaat uit drie onderdelen: primair recht, secundair recht en jurisprudentie. Hier volgt een uitleg van de inhoud per rechtsgebied.

Primaire wetgeving: de verdragen die de basis vormen van de EU

Primaire wetgeving verwijst naar de verdragen die de basis vormen van de EU, zoals het Verdrag betreffende de Europese Unie. Deze verdragen worden opgesteld tijdens intergouvernementele conferenties waarbij alle regeringen van de lidstaten betrokken zijn en worden aangenomen en vastgesteld door een unanieme beslissing van alle lidstaten. Primaire wetgeving treedt in werking na ratificatie door alle lidstaten. In Japan zou de primaire wetgeving van de EU overeenkomen met de grondwet.

De EU-verdragen en de verdragen betreffende de werking van de EU zijn herzien door het Verdrag van Lissabon en vormen nu de huidige basisverdragen. De bijbehorende protocollen en documenten van de EU-verdragen en de verdragen betreffende de werking van de EU zijn ook onderdeel van de basisverdragen. Het Europees Parlement en de Europese Commissie zijn wetgevende organen van de EU en moeten daarom de primaire wetgeving naleven. De primaire wetgeving omvat de volgende bepalingen:

• De doelstellingen, doelen en principes van de EU
• De institutionele structuur
• Wetgevingsprocedures
• Belangrijke zaken betreffende de beleidsvorming
• De rechten van EU-burgers

Naast de bovengenoemde basisverdragen omvat de primaire wetgeving ook het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, dat dezelfde juridische waarde heeft als de verdragen, en de algemene rechtsbeginselen waarop het Hof van Justitie van de Europese Unie zich baseert. De primaire wetgeving heeft een belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling van mensenrechten binnen de Europese Gemeenschap.

Verder is elke internationale organisatie opgericht op basis van internationaal recht, dus internationaal gewoonterecht is ook primaire wetgeving. Internationaal gewoonterecht verwijst naar de regels die in de internationale gemeenschap nageleefd moeten worden. In de EU bestaan voor de meeste zaken gecodificeerde regels, waardoor internationaal gewoonterecht soms niet als primaire wetgeving wordt beschouwd.

Secundair recht: ‘EU-wetgeving’ gebaseerd op de grondverdragen

Secundair recht verwijst naar wetgeving die is afgeleid van de primaire wetgeving, de grondverdragen, en staat bekend als ‘EU-wetgeving’. Secundair recht dat in strijd is met de primaire wetgeving is ongeldig. Bij het opstellen van secundair recht moet de wetgevende intentie duidelijk worden gemaakt.

Als de wetgevende intentie niet of onvoldoende wordt getoond, kan dit worden beschouwd als een ernstige procedurele fout en kan het secundair recht ongeldig worden verklaard. Nationale wetgeving van de lidstaten heeft voorrang en wordt vaak toegepast in zaken die bedrijfsactiviteiten betreffen.

Er zijn vijf soorten secundair recht: verordeningen, richtlijnen, besluiten, aanbevelingen en adviezen. Ze worden onderscheiden op basis van hun toepassingsgebied en de mate van juridische bindendheid.

Verordeningen

Verordeningen hebben voorrang op de nationale wetgeving van de lidstaten en zijn direct van toepassing op overheden, bedrijven en individuen in de lidstaten. Verordeningen zijn wettelijke instrumenten die onmiddellijk van kracht zijn in alle lidstaten, zonder dat nationale wetgeving nodig is, en hebben directe juridische effecten op de regeringen van de lidstaten. Lidstaten mogen de directe werking van verordeningen niet belemmeren.

Verordeningen hebben bijna dezelfde kracht als wetten die door het parlement zijn aangenomen en worden beschouwd als een van de krachtigste vormen van EU-wetgeving.

Een voorbeeld van een verordening is de REACH-verordening. Dit is een EU-wetgeving voor de regulering van chemische stoffen in Europa. Chemische stoffen die in de EU worden geproduceerd of gebruikt, zijn onderworpen aan registratie, beoordeling, autorisatie en beperkingen.

Richtlijnen

Richtlijnen hebben directe juridische effecten op de regeringen van de lidstaten. Richtlijnen stellen beleidsdoelstellingen en deadlines vast, en zodra ze zijn aangenomen, moeten de lidstaten binnen de gestelde termijn maatregelen treffen, zoals nationale wetgeving, om deze doelstellingen te bereiken. Hoe deze maatregelen worden genomen, wordt overgelaten aan de lidstaten en richtlijnen zijn niet direct van toepassing op bedrijven of individuen.

Voorbeelden van richtlijnen zijn de WEEE-richtlijn en de RoHS-richtlijn. In februari 2003 werden de WEEE-richtlijn en de RoHS-richtlijn gepubliceerd en in werking gesteld. De WEEE-richtlijn is een EU-wetgeving over afval van elektrische en elektronische apparatuur, opgesteld met het doel hergebruik en recycling te bevorderen en de hoeveelheid afval te verminderen.

De RoHS-richtlijn is een EU-wetgeving die het gebruik van bepaalde gevaarlijke stoffen reguleert om mens en milieu te beschermen. Momenteel zijn tien soorten stoffen beperkt.

Besluiten

Besluiten hebben directe juridische effecten op specifieke regeringen van lidstaten, bedrijven of individuen. Besluiten zijn individuele en specifieke maatregelen en de wetgevingsprocedure voor de aanneming van besluiten wordt bepaald door het beleidsterrein dat wordt behandeld. Besluiten worden opgenomen wanneer bestaande EU-wetgeving, geharmoniseerde normenlijsten of Europese normen worden herzien.

Een voorbeeld van een besluit is de beslissing om uitzonderingen toe te voegen aan de RoHS-richtlijn. De RoHS-richtlijn bepaalt uitzonderingen voor toepassingen waarvoor technisch geen alternatief mogelijk is en waarbij het gebruik van gevaarlijke stoffen is toegestaan.

Aanbevelingen

Aanbevelingen zijn uitspraken van de Europese Commissie waarin duidelijk wordt gemaakt dat van regeringen, bedrijven en individuen van de lidstaten wordt verwacht dat zij bepaalde acties of maatregelen nemen. Aanbevelingen hebben geen juridische bindendheid, maar hebben wel politieke invloed. Aanbevelingen hebben een indirect effect doordat ze bedoeld zijn om de noodzakelijke wetgeving binnen de lidstaten te stimuleren.

Adviezen

Adviezen zijn uitspraken waarin de Europese Commissie, de Raad van de Europese Unie of het Europees Parlement hun standpunt over een specifiek thema duidelijk maken. Adviezen hebben geen juridische bindendheid.

Samenvatting: Raadpleeg een advocaat met kennis van EU-wetgeving bij zakelijke uitbreiding naar EU-lidstaten

In Japan is het rechtssysteem opgebouwd uit zes componenten: de grondwet, verdragen, wetten, regeringsbesluiten, ministeriële verordeningen en lokale verordeningen. Daarentegen heeft de EU een rechtssysteem dat bestaat uit primaire wetgeving, secundaire wetgeving en jurisprudentie, wat vergeleken met Japan relatief eenvoudig is.

Japan past uitsluitend nationaal recht toe. In de EU echter, bestaat naast het nationale recht van de lidstaten ook EU-recht, dat is vastgesteld door de EU en gemeenschappelijk wordt toegepast tussen de lidstaten. EU-recht heeft voorrang op nationaal recht en wordt gekenmerkt door de gemeenschappelijke toepassing tussen de lidstaten.

Binnen het EU-recht zijn er richtlijnen die door elke lidstaat in nationaal recht moeten worden omgezet. Omdat er verschillen kunnen zijn in de wetgeving van elke lidstaat, is het vooral belangrijk om aandachtig te zijn bij het lezen van richtlijnen.

Omdat EU-recht op veel punten verschilt van het Japanse recht, is het aan te raden om bij onduidelijkheden een expert te raadplegen. Als u op zoek bent naar een juridische businesspartner, neem dan contact op met Monolith Law Office. Monolith Law Office is gespecialiseerd in het IT-veld en biedt ondersteuning op het gebied van IT, intellectueel eigendomsrecht en reputatiemanagement.

Maatregelen van ons kantoor

Monolith Advocatenkantoor is een juridische firma met uitgebreide ervaring in IT, en in het bijzonder op het gebied van internet en recht. In de recente jaren is het globale bedrijfsleven aanzienlijk gegroeid, en de noodzaak voor juridische controle door experts neemt steeds meer toe. Ons kantoor biedt oplossingen aan met betrekking tot internationaal juridische zaken.

Expertisegebieden van Monolith Advocatenkantoor: Internationaal recht en buitenlandse zaken[ja]