Kompu Gacha'nın Yasadışı Olma Nedenleri ve Japon Ödül Gösterim Yasası ile İlişkisini Ayrıntılı Bir Şekilde Açıklıyoruz
Son yıllarda, akıllı telefon oyun uygulamalarına (sosyal oyunlar) para yatıran kişi sayısı artmış ve pazar büyüklüğü 1 trilyon yenin (yaklaşık 9 milyar dolar) üzerine çıkmıştır. Kar marjının %40’ı aştığı söyleniyor ve bu durum, oyun geliştiriciler için çekici bir pazar olduğunu gösteriyor.
Bu tür sosyal oyun pazarının büyümesini destekleyen şey, oyun içinde kullanılabilir karakterler veya eşyaları elde edebileceğiniz ‘gacha’ adı verilen bir sistemdir.
Ancak, ‘komple gacha’ adı verilen sistem yasa dışı kabul edilmiştir ve oyun geliştirilirken dikkatli olunmalıdır.
İşte bu yüzden, bu makalede, oyun geliştiricilerin dikkat etmesi gereken komple gacha hakkında, neden yasa dışı olduğu, bu durumun nedenleri ve geçmişi hakkında Japon ‘Ödül Gösterim Yasası’ ile olan ilişkisini ayrıntılı olarak açıklıyoruz.
Yasadışı hale gelerek gündeme gelen “Kompu Gacha” Nedir?
Online oyunlarda ve sosyal oyunlarda kullanılan bir ödeme sistemi olan “Complete Gacha” bulunmaktadır. Bu, kısaca “Kompu Gacha” olarak adlandırılır.
Öncelikle, “Gacha” oyun oyuncularının (tüketicilerin) karakter veya eşya elde etmek için kullandığı bir sistemdir. Rastgele eşyaların sağlandığı bu sistemde, tüketicinin hangi eşyayı elde edeceği tamamen şansa bağlıdır.
Ve “Kompu Gacha”, belirli bir eşyanın Gacha sistemi ile toplanması koşuluyla, başka bir yeni eşya elde edilebilen bir mekanizmadır. Bu durumda elde edilen eşyanın nadir olma olasılığı yüksektir ve bu “Nadir Eşya” olarak adlandırılır.
Kompu Gacha, belirli türdeki eşyaları Gacha ile toplamanız gerektiği ve bunun tamamen şansa bağlı olduğu için, nadir bir eşya elde etmek için defalarca Gacha çekmek zorunda kalmanız gerektiği bir özelliğe sahiptir.
Kompu Gacha’nın Neden Olduğu Sosyal Sorunlar
Kompu Gacha, yukarıda belirtildiği gibi, şansa bağlı olan Gacha’yı defalarca çekmek zorundasınız. Ve nadir eşyalar, oyun içindeki savaşlarda güçlü etkileri tetikleyebilecek şekilde ayarlandığı için, herkesin arzuladığı bir şeydir. Bu nedenle, nadir bir eşya elde etmek için şans oyunlarına yönelen ve yüksek miktarlarda ödeme yapan kişilerin sayısı artmıştır.
Online oyunlar, düşük gelirli gençler, öğrenciler ve hatta reşit olmayanlar tarafından bile kolayca kullanılabilir. Oyun içi sanal para kullanımı veya kredi kartı ile ödeme yapma yöntemi nedeniyle, farkında olmadan yüz binlerce lira ödeme yapma durumları artmış ve bu bir sosyal sorun haline gelmiştir.
Ancak, bu tür sorunlarla ilgili platform işletmecilerinden gelen danışmalara karşılık olarak, başlangıçta, Tüketici Ajansı, Kompu Gacha’nın yasadışı olduğunu kabul etmemiştir.
Diğer yandan, Gacha’daki ödemelerle ilgili olarak tüketici merkezine danışmalar artmış ve medyadan gelen eleştiriler de artmıştır.
Bu nedenle, 2012 yılında Nisan ayında (2012), öncelikle büyük sosyal oyun şirketlerinden oluşan bir Platform İletişim Konseyi, genç kullanıcıların kullanım limitlerini belirleme ve benzeri öz düzenlemeler yapma konusunda anlaşmaya vardı. Aynı yılın Mayıs ayında (2012), “Complete Gacha Guidelines”ı oluşturarak, Kompu Gacha’nın tamamen kaldırılması politikasını hızla ilan etti.
Tüketici Ajansı’nın Görüşü
Bu tür bir kamuoyu desteği ile, 2012 yılında Mayıs ayında (2012), Tüketici Ajansı, ilk kez Kompu Gacha’nın Japon Hediye Gösterim Yasası’na aykırı olduğunu belirtti ve aynı yılın Temmuz ayından itibaren, Kompu Gacha’ya Japon Hediye Gösterim Yasası’nı uygulama politikasını başlattı.
Aşağıda, Japon Hediye Gösterim Yasası’nın tam olarak ne olduğunu ve Kompu Gacha’nın bu yasa ile nasıl düzenlendiğini ayrıntılı olarak açıklamaya devam edeceğiz.
Baştan başlayalım, Ödül Gösterim Yasası nedir?
Ödül Gösterim Yasası (bundan sonra ‘Ödül Yasası’ olarak anılacaktır), ürün hizmet içeriği, fiyat, kalite vb. hakkında yanıltıcı bilgilerin sunulmasını düzenler ve ayrıca ödülün maksimum miktarını ve toplam miktarını sınırlar. Bu, tüketicinin ürün ve hizmetleri özgür ve mantıklı bir şekilde seçme hakkını korur ve aynı zamanda işletmelerin sağlıksız rekabetini önler.
Örneğin, sığır eti olarak satılan at eti veya 10 milyon yen kazanma kampanyası gibi bir çiklet satışı gibi yanıltıcı gösterimler veya aşırı ödüller varsa, tüketicinin ürün seçimine olumsuz etkileri olabilir. Ödül Yasası, bunları önler ve tüketicinin doğru bir şekilde ürün seçimini yapabilmesini sağlar.
Ve Ödül Yasası, genel olarak ödül düzenlemesi ve gösterim düzenlemesi olmak üzere iki ana bölümde düzenlemeler yapar. Kompu gacha, bu düzenlemelerin ödül düzenlemesi kısmında düzenlenmiştir.
Kompu Gacha’yı düzenleyen ödül düzenlemesi
Ödül düzenlemesi, işletmelerin aşırı ödüller sunarak tüketicinin bu ödüller tarafından yanıltılmasını ve zarar görmesini önlemek için aşırı ödül sunumunu düzenler.
Genellikle ödül, ekstralar veya ödüller anlamına gelir, ancak ‘Ödül Yasası’ndaki ‘ödül türleri’, aşağıdaki üç gereksinimi karşılayanları ifade eder (Yasa’nın 2. maddesi, 3. fıkra).
- Müşteriyi çekmek için bir araç olarak,
- İşletmenin kendi sunduğu ürün veya hizmetlerin işlemleriyle birlikte sunar
- Eşya, para veya diğer ekonomik faydalar
İhlal durumunda cezalar
Ödülün değeri aşırı olduğunda, Ödül Yasası’na aykırı olur.
Bu durum şüpheli olduğunda, Tüketici Ajansı bir soruşturma başlatır. Bu soruşturma sonucunda ihlal edildiği tespit edilirse, ilgili ödülü sunan işletmeye belirli bir tedbir emri, örneğin ödül sunumunun yasaklanması gibi, verilir.
Ve bu tedbir emrine uymayanlar, 2 yıla kadar hapis veya 3 milyon yen’e kadar para cezası veya her ikisi de ile cezalandırılabilir.
“Kompu Gacha” ile İlişkili “Kart Eşleştirme” Nedir?
Kart eşleştirme, “iki veya daha fazla türdeki karakter, resim, sembol vb. gösteren kartlar arasından, belirli bir kombinasyonu sunma yöntemi kullanılarak ödül olarak sunulan hediyeleri” ifade eder (Japon Ödül Hediye Sınırlama Bildirisi Madde 5).
Yani, Gacha yöntemiyle, rastgele bir öğe içeren belirli bir ürünün tüm öğelerini topladığınızda ve tümü toplandığında bir hediye alabileceğiniz durumlar, kart eşleştirme kapsamına girer.
Kart eşleştirme, Japon Ödül Yasası’na göre, maksimum veya toplam hediye miktarına bakılmaksızın tamamen yasaklanmıştır.
Öte yandan, örneğin, Kompu Gacha tamamen ücretsiz olsaydı, bu durumda “işletmenin kendi ürün veya hizmetlerinin ticareti” olmadığı için, Kompu Gacha’da elde edilen öğeler, baştan başa “hediye” kapsamına girmez.
Ayrıca, Gacha yöntemi yerine, hangi öğeyi satın alacağını tüketici belirleyebiliyorsa, yani A’dan E’ye tümünü satın alırsanız nadir öğe X’i alırsınız, bu durum rastgele olmadığı için “ödül” kapsamına girmez.
Dahası, “5 adet A toplayın” gibi durumlar da “farklı türdeki kartların belirli bir kombinasyonunu sunma” kapsamına girmez.
Dolayısıyla, bunların hepsi “kart eşleştirme” kapsamına girmez, bu nedenle yasal olarak gerçekleştirilebilirler.
Peki, neden Kompu Gacha’nın yasadışı olduğuna karar verildi? Bunun nedenlerini aşağıda açıklıyoruz.
Kart Eşleştirme Mekanizması ve Tam Yasaklamanın Nedeni
Örneğin, A, B, C, D, E, F, G farklı kartların rastgele yerleştirildiği bir patates cipsi satışa sunulmuş olsun. Bu kartlar kendi başına ‘Japon hediyeleri’ kategorisine girer, ancak ucuz oldukları ve aşırı değerli olmadıkları için yasadışı sayılmazlar.
Ancak, belirli iki veya daha fazla kartı topladığınızda başka bir hediye alabileceğiniz bir sistem söz konusu olduğunda, bu ‘kart eşleştirme’ olarak kabul edilir ve yasadışı hale gelir. Yani, A’dan G’ye hangi kartın içinde olduğu rastgele ve tesadüfen belirlendiği için, ‘piyango’ niteliği taşıdığını söyleyebiliriz.
Gerçekte, önceki örnekte olduğu gibi, tüm kartların tek seferde çıkma olasılığı,
7/7×6/7×5/7×4/7×3/7×2/7×1/7 = 5,040/823,543
ve yüzdeye çevrildiğinde yaklaşık %0.6 gibi düşük bir olasılıktır.
Ve tamamlama sürecinde, ilk çıkan kart A olarak kabul edildiğinde, zamanla, A dışındaki kartlar, AB dışındaki kartlar, ABC dışındaki kartlar… gibi istenen hedef daralır ve sonunda tüm öğeleri toplamanın zorluğu artar.
Ancak, başlangıçta hedef öğelerin çıkma olasılığı yüksek olduğu için, insanlar ‘belki başarabilirim’ diye düşünmeye meyillidir. Bu, ‘bir sonraki sefer, bir sonraki sefer…’ gibi bir psikolojik durumu tetikler ve kumar oynama dürtüsünü körükler.
Dahası, tamamlama için gerekli olasılığın manipüle edildiği ve toplamanın zor bir sistemle programlandığına dair haberler de vardı.
Bu şekilde, kart eşleştirme, aldatıcı bir yöntem olması ve kumar oynama dürtüsünü önemli ölçüde artırması nedeniyle tamamen yasaklanmıştır. Ayrıca, sistemsel bir arka plan olarak, bu yöntemin geçmişte çocukları (reşit olmayanları) hedef alan ürünlerde kullanıldığı ve çocukların bu duruma kapıldığı, bu nedenle çok sayıda şikayet alındığı belirtilmiştir.
Kompu Gacha’nın Japon Yasağı (Keihō) Kapsamında Neden Yasadışı Olduğu
Daha önce belirtildiği gibi, Tüketici Ajansı’nın 2012 Temmuz’unda (Gregorian takvimine göre 2012) yürürlüğe koyduğu işletme standartları (Japon Ödül Sınırlama Bildirimi İşletme Standartları) sayesinde, Kompu Gacha’nın Japon Yasağı (Keihō) kapsamında yasadışı olduğu açıkça belirlenmiştir.
Aşağıda, Kompu Gacha’nın neden Japon Yasağı’na (Keihō) aykırı olduğunu ve yasadışı hale geldiğini açıklıyoruz.
Kompu Gacha, ‘Kart Eşleştirme’ye Denk Geliyor
Kompu Gacha, daha önce belirttiğimiz işletme standartlarına göre, ‘Kart Eşleştirme’ye denk gelmektedir.
Bundan önce, Kompu Gacha, çoğunlukla çevrimiçi oyunlarda uygulanan bir sistemdi ve birçok oyuncu (tüketici) bu sistem için ödeme yapmıştı. Bir oyunun toplam gelirinin %15’inden fazlasının Kompu Gacha için yapılan ödemelerden geldiği belirtilmiştir.
Kompu Gacha, ‘Ödül Türleri’ne Denk Geliyor
Her bir Gacha’nın kendisi, ödeme sistemi üzerinden öğelerin satın alınmasını sağlayan bir sistem olduğu için, ‘Ödül Türleri’ne denk gelmez. Ancak, Gacha’da elde edilen öğeleri tamamlayarak elde edilen öğeler, ‘müşteriyi çekmek için kullanılan bir araç’ olarak kabul edilebilir.
Ayrıca, Kompu Gacha ile sunulan öğeler, oyuncunun yeteneklerini güçlendiren gibi, bir tür ‘hizmet’ sunar. Dahası, Kompu Gacha ile sunulan öğeler, tüketiciler için para ödeyerek elde etmek istedikleri bir şey olup, ‘ekonomik fayda’ olarak kabul edilebilir.
Dolayısıyla, Kompu Gacha ile sunulan öğeler ‘Ödül Türleri’ne denk gelir.
Bildirim Madde 5’in ‘Sembol Biletleri’ne Denk Geliyor
Oyun içindeki Gacha’da rastgele sunulan öğeler, örneğin avatar değiştirme öğeleri veya oyun içinde kullanılabilen savaş öğeleri, bu Bildirim Madde 5’in ‘iki veya daha fazla türdeki karakter, resim, sembol vb. gösteren sembol biletleri’ne denk gelir şeklinde bir karar verildi.
Ve bu ‘sembol biletleri’ olarak adlandırılan ödeme öğelerini Gacha’da toplayarak, belirli bir kombinasyonu tamamlama ve öğe elde etme mekanizması olan ‘Kompu Gacha’, ‘… belirli bir kombinasyonu sunma yöntemini kullanan ödül türleri sunumu’ olarak kabul edilmiştir.
Kompu Gacha, Kumar Suçu mu?
Bir zamanlar, Kompu Gacha’nın Japon Ceza Kanunu’ndaki (Ceza Kanunu 187. Madde ~ 187. Madde) kumar suçuna girip girmediği konusunda bazı eleştiriler vardı. ‘Kumar’, mal, para vb. şeylerin bahse konulması anlamına gelir ve Kompu Gacha’nın, nadir eşyaları bahse konu eden bir sistem olup olmadığı konusunda bazı görüşler vardı.
Ancak, o dönemin Ulusal Güvenlik Komisyonu Başkanı, “Kompu Gacha” hakkında “Kumar suçu gibi cezai kanunlara uyan bir durum tespit edilmedi” şeklinde bir açıklama yapmıştır.
Bu, nadir eşyaların sadece çevrimiçi veri olduğu ve maddi olmayan bir varlık olduğu için mülkiyet niteliğinin reddedildiği ve ayrıca nadir eşyaların parasal bir değeri olduğunu söylemenin zor olduğu bir durumun arka planında olduğu düşünülebilir.
Kompu Gacha’nın Yasaklanması Sonrası Gelişmeler
Daha önce belirtildiği gibi, Japon Tüketici Ajansı’nın Kompu Gacha’nın yasadışı olduğuna dair görüşünü 2012 yılında (Gregorian takvimine göre) açıkladı. Ancak, bu tarihe kadar birçok oyun, Kompu Gacha sistemini kullanıyordu.
Tüketici Ajansı’nın yasadışı olduğuna dair görüşünün ardından, oyun şirketleri birer birer Kompu Gacha’yı kaldırdı. Ancak, bu durumun etkisiyle, Kompu Gacha’yı kullanan oyun şirketlerinin hisse senedi fiyatları %25’e kadar düştü.
Günümüzde birçok şirket, Kompu Gacha dışındaki yöntemlerle gelir modelini belirlemiştir. Ancak, hala Kompu Gacha’ya benzer bir sistem kullanan oyunlar mevcut. Örneğin, yabancı üretimli oyunlar ve yurtdışında bu tür düzenlemelere tabi olmayan durumlar söz konusu olabilir.
Gerçekten de, Call of Duty (CoD) adlı oyunun sadece Japon versiyonunda “Bonus Scoring Card” adlı tamamlama sistemi kaldırılmıştır.
Özet: Kompu Gacha gibi yasalara aykırı olup olmadığı konusunda endişeleriniz varsa bir avukata danışın
Bu makalede, Kompu Gacha’nın neden yasa dışı olduğunu, özellikle Japon Sahne ve Gösteri Yasası (Keihō) ile olan ilişkisi üzerinden açıkladık.
Ancak, hangi sistemlerin Japon Sahne ve Gösteri Yasası’na aykırı olduğunu ve yasa dışı olduğunu belirlemek zordur ve gerçek durum anlaşılması zor olabilir.
Hangi ödeme sistemlerinin kullanılabileceği gibi konularda sorun yaşayanlar, veri platformları ve ağ konularında deneyimli avukatlara danışabilirler.
Büromuzun Sunduğu Çözümler
Monolith Hukuk Bürosu, özellikle IT ve internet hukuku olmak üzere hukukun çeşitli alanlarında yüksek uzmanlığa sahip bir hukuk firmasıdır. Ödül Gösterme Yasası (Japanese Prize Indication Law) gibi iş yaparken hukuki kontrolün önemi giderek artmaktadır. Büromuz, çeşitli yasal düzenlemeleri göz önünde bulundurarak, mevcut veya başlatmayı planladığınız işletmelerin hukuki risklerini analiz eder ve işletmeyi durdurmadan yasalara uygun hale getirmeye çalışır. Aşağıda detayları belirtmiş bulunmaktayız.
Category: General Corporate