Penggunaan Saham Jenis dalam Undang-Undang Syarikat Jepun dan Pembiayaan Modal

Walaupun persekitaran perniagaan di Jepun sering dianggap tradisional, ia menyediakan kerangka kerja yang canggih dan fleksibel dalam tadbir urus korporat dan pembiayaan melalui penggunaan strategik saham jenis tertentu. Saham khas yang didefinisikan di bawah Undang-Undang Syarikat Jepun membolehkan syarikat menyesuaikan hak dan kewajiban pemegang saham untuk mencapai objektif perniagaan yang pelbagai. Ini termasuk menarik pelabur jenis tertentu, melindungi hak pengurusan, dan memudahkan penggantian perniagaan yang lancar. Bagi syarikat dan pelabur asing yang berusaha mengatasi kerumitan pasaran Jepun, memahami alat serbaguna ini bukan sekadar masalah pematuhan undang-undang, tetapi juga merupakan cabaran strategik yang sangat penting. Artikel ini akan menerangkan asas saham jenis tertentu di bawah Undang-Undang Syarikat Jepun, pelbagai bentuknya, aplikasi praktikal, serta peranan penting yang dimainkan oleh kes-kes mahkamah Jepun dalam membentuk pelaksanaannya.

Asas Saham Jenis dan Kedudukannya dalam Undang-Undang Syarikat Jepun

Di Jepun, terdapat prinsip asas bahawa semua saham yang dikeluarkan oleh syarikat adalah sama rata dalam hak dan kewajipan mereka. Namun, Undang-Undang Syarikat Jepun memperkenalkan pengecualian penting kepada prinsip ini dengan membenarkan syarikat mengeluarkan ‘saham jenis’. Saham ini berbeza dari saham biasa dalam aspek tertentu. Fleksibiliti ini membolehkan syarikat untuk merancang struktur modal mereka agar sesuai dengan keperluan strategik yang pelbagai, seperti menarik pelabur tertentu, mengurus hak kawalan, atau memudahkan penggantian kepemilikan perniagaan.

Perkara 108(1) Undang-Undang Syarikat Jepun menyatakan dengan jelas bahawa syarikat boleh mengeluarkan dua atau lebih jenis saham yang mempunyai peruntukan yang berbeza mengenai perkara-perkara yang berikut . Peruntukan ini membolehkan syarikat memberikan pelbagai hak dan syarat kepada saham yang dikeluarkan, memungkinkan keberadaan beberapa jenis saham. Perkara ini juga menjadi asas kepada definisi syarikat yang mengeluarkan saham jenis yang terdapat dalam Perkara 2(13) Undang-Undang Syarikat Jepun . Sistem yang fleksibel ini memungkinkan syarikat untuk sengaja membezakan hak pemegang saham untuk mencapai tujuan tertentu yang tidak dapat dicapai dengan hanya menggunakan saham biasa.  

Perkara-perkara yang boleh ditetapkan dengan berbeza mengikut Perkara 108(1) Undang-Undang Syarikat Jepun adalah seperti berikut. Item-item ini menyediakan kerangka kerja hukum yang komprehensif untuk syarikat menyesuaikan hak kawalan dan kepentingan ekonomi pemegang saham.

• Pembahagian keuntungan lebihan: Syarikat boleh menetapkan kaedah dan syarat untuk menentukan jumlah harta yang akan dibahagikan sebagai dividen kepada pemegang saham.  
• Pembahagian harta baki: Syarikat boleh menetapkan kaedah dan jenis pembahagian harta baki jika syarikat dibubarkan.  
• Perkara yang boleh dilaksanakan hak undi di mesyuarat agung pemegang saham: Syarikat boleh membatasi perkara yang boleh dilaksanakan hak undi atau menetapkan syarat tertentu.  
• Persetujuan syarikat diperlukan untuk pemindahan saham jenis tersebut: Syarikat boleh menetapkan bahawa pemindahan saham memerlukan persetujuan syarikat.  
• Pemegang saham boleh menuntut syarikat untuk membeli saham jenis tersebut: Syarikat boleh memberikan hak kepada pemegang saham untuk menuntut pembelian saham mereka oleh syarikat.  
• Syarikat boleh memperoleh saham jenis tersebut berdasarkan kejadian tertentu: Syarikat boleh diberikan hak untuk memperoleh saham secara paksa berdasarkan kejadian tertentu.  
• Syarikat boleh memperoleh semua saham jenis tersebut melalui keputusan mesyuarat agung pemegang saham: Syarikat boleh diberikan hak untuk memperoleh semua saham jenis tertentu melalui keputusan mesyuarat agung pemegang saham.  
• Di samping keputusan mesyuarat agung pemegang saham, keputusan mesyuarat agung pemegang saham jenis diperlukan untuk perkara tertentu: Syarikat boleh memerlukan keputusan mesyuarat agung pemegang saham jenis untuk perkara penting tertentu, selain daripada keputusan mesyuarat agung pemegang saham biasa.  
• Pemegang saham jenis boleh memilih pengarah atau auditor di mesyuarat agung pemegang saham jenis: Pemegang saham jenis tertentu boleh diberikan hak untuk memilih pengarah atau auditor.  

Item-item ini menjadi alat yang kuat bagi syarikat untuk menyesuaikan struktur modal mereka dengan teliti. Sebagai contoh, dengan menggabungkan peruntukan ‘pembahagian keuntungan lebihan’ dan ‘pembatasan hak undi’, syarikat boleh merancang saham keutamaan yang sesuai untuk pelabur yang tidak ingin terlibat dalam pengurusan tetapi mengharapkan pulangan ekonomi yang tinggi. Dengan cara ini, saham jenis memungkinkan syarikat untuk menetapkan keseimbangan antara hak kawalan dan manfaat ekonomi secara fleksibel sesuai dengan keperluan khusus mereka.

Penggunaan Saham dengan Hak Suara Terbatas di Jepun

Saham dengan Hak Suara Terbatas dan Kesamarataan Pemegang Saham

Saham dengan hak suara terbatas merupakan jenis saham yang mempunyai sekatan dalam hak untuk mengundi di mesyuarat agung pemegang saham. Tujuan utama saham ini adalah untuk memudahkan pengumpulan dana sambil memastikan pengurusan sedia ada atau pemegang saham tertentu dapat mengekalkan kuasa pengurusan syarikat. Sebagai contoh, syarikat permulaan yang memerlukan dana besar boleh menggunakan jenis saham ini untuk mendapatkan pelaburan dari pelabur luar tanpa mencairkan hak suara mereka. Pelabur boleh menikmati manfaat ekonomi seperti hak untuk menerima dividen yang lebih utama sebagai ganti hak suara yang terbatas. Ini merupakan solusi langsung untuk mencapai kedua-dua matlamat yang saling bertentangan: penyuntikan modal dan pemeliharaan kuasa pengurusan.

Jenis saham ini mempunyai asas hukum dalam Artikel 108(1)(3) Undang-Undang Syarikat Jepun. Artikel ini membenarkan perbezaan dalam ketentuan mengenai perkara yang boleh diundi di mesyuarat agung pemegang saham. Sekatan hak suara boleh terhad kepada perkara tertentu (contohnya, pemilihan pengarah) atau meliputi semua perkara.

Namun, apabila syarikat terbuka di Jepun menerbitkan saham dengan hak suara terbatas, terdapat batasan penting yang dikenakan oleh Artikel 115 Undang-Undang Syarikat Jepun. Artikel ini menetapkan bahawa “jika jumlah saham dengan hak suara terbatas yang diterbitkan melebihi separuh dari jumlah saham yang diterbitkan, syarikat harus segera mengambil langkah yang diperlukan untuk mengurangkan jumlah saham dengan hak suara terbatas menjadi tidak lebih dari separuh dari jumlah saham yang diterbitkan.” Peraturan ini berfungsi sebagai mekanisme ‘cek dan imbang’ untuk mencegah dominasi berlebihan oleh pemegang saham tertentu dalam syarikat terbuka dan untuk menjaga kesamarataan pemegang saham hingga ke tahap tertentu. Pelanggaran terhadap kewajiban ini tidak menjadikan penerbitan saham itu sendiri tidak sah, tetapi syarikat diwajibkan untuk mengambil tindakan pembetulan. Ini bermakna syarikat swasta mempunyai kebebasan yang lebih besar, sementara syarikat terbuka menghadapi batasan hukum yang ditetapkan untuk mempromosikan demokrasi pemegang saham, yang mempengaruhi keputusan struktur modal mereka.

Kes Mahkamah Berkaitan di Jepun

Sebagai contoh penting berkaitan dengan penerbitan saham dengan hak suara terbatas, keputusan Mahkamah Daerah Tokyo pada 17 Januari 2012 (Kes Sogo Building Center Co., Ltd.) dapat disebutkan. Dalam kes ini, syarikat dengan sekatan pemindahan semua saham telah menerbitkan saham baru (20,000 saham biasa) tanpa melalui resolusi mesyuarat agung pemegang saham, dan pemegang saham telah mengajukan permohonan perintah sementara untuk melarang penggunaan hak suara saham baru tersebut. Mahkamah memutuskan bahawa ketiadaan resolusi mesyuarat agung pemegang saham untuk menentukan perkara penawaran adalah sebab ketidaksaan penerbitan saham tersebut, mengakui bahawa penerbitan saham baru itu tidak sah, dan mengizinkan perintah sementara untuk melarang penggunaan hak suara. Kes ini menunjukkan pentingnya resolusi mesyuarat agung pemegang saham dalam penerbitan saham baru dan bagaimana kecacatan dalam resolusi tersebut dapat mempengaruhi hak suara saham yang diterbitkan. Ini menunjukkan bahawa untuk menikmati fleksibilitas yang ditawarkan oleh saham jenis tertentu, pematuhan prosedur yang ketat adalah penting, dan jika terdapat kekurangan prosedural, mahkamah akan campur tangan untuk melindungi hak pemegang saham.

Penggunaan Saham dengan Hak Veto (Golden Shares) di Bawah Undang-Undang Syarikat Jepun

Saham dengan hak veto, yang juga dikenali sebagai ‘golden shares’, merupakan jenis saham yang sangat berkuasa di mana pemegang tertentu boleh melaksanakan hak veto yang faktual terhadap keputusan mengenai perkara penting syarikat. Saham ini menunjukkan keberkesanannya dengan mensyaratkan keputusan mesyuarat pemegang saham jenis tertentu yang terdiri daripada pemegang golden shares untuk perkara tertentu yang sepatutnya diputuskan dalam mesyuarat agung pemegang saham atau lembaga pengarah (Artikel 108, Perenggan 1, Butir 8 Undang-Undang Syarikat Jepun). Ini bermakna, tanpa persetujuan pemegang golden shares, usul tersebut tidak akan diluluskan. Mekanisme ini memungkinkan pengaruh yang menentukan dalam pengurusan syarikat walaupun hanya dengan sebilangan kecil saham.  

Penggunaan strategik golden shares sangat beragam. Penggunaan yang paling umum adalah sebagai langkah pertahanan terhadap pengambilalihan yang bermusuhan. Sebagai contoh, pengasas boleh terus memegang sebilangan kecil golden shares untuk mempertahankan kuasa ke atas syarikat selepas berundur, dan menghalang pengambilalihan atau pemindahan perniagaan yang tidak diingini. Di samping itu, dalam konteks penggantian bisnis, pengurus sebelumnya boleh mempertahankan pengaruh terhadap pengurusan pengganti dengan memegang golden shares, walaupun selepas menyerahkan saham biasa, berfungsi sebagai ‘katup keselamatan’ dalam keputusan pengurusan yang penting. Antara perkara yang boleh ditetapkan dalam golden shares termasuklah pelantikan dan pemecatan pengarah atau pengarah urusan, penentuan gaji pengarah, pemindahan perniagaan, penggabungan, pemindahan aset, pinjaman besar, penerbitan saham baru, dan perubahan besar dalam organisasi. Konsentrasi kuasa yang kuat ini boleh memberikan kelebihan strategik tetapi juga mengandungi risiko tadbir urus.  

Namun, penggunaan golden shares juga membawa risiko. Kuasa yang kuat ini kadang-kadang membenarkan ‘diktator’ berdasarkan keputusan peribadi pengurus, yang boleh menghalang M&A atau cadangan perniagaan yang bernilai bagi syarikat. Jika golden shares jatuh ke tangan waris selain pengganti, ini juga boleh menyebabkan kekacauan dalam pengurusan syarikat. Oleh itu, penggunaannya memerlukan pertimbangan dan reka bentuk yang teliti, seperti membatasi lingkup veto kepada perkara penting syarikat.  

Penggunaan Saham dengan Klausul Pengambilalihan di Bawah Undang-Undang Syarikat Jepun

Gambaran Keseluruhan Saham dengan Klausul Pengambilalihan

Saham dengan klausul pengambilalihan membolehkan syarikat berhad di Jepun untuk memperoleh saham tanpa persetujuan pemegang saham berdasarkan sebab-sebab tertentu (“sebab pengambilalihan”) yang telah ditetapkan terlebih dahulu dalam perlembagaan syarikat. Ini bermakna syarikat mempunyai hak untuk membeli kembali saham secara paksa daripada pemegang saham. Balasan untuk pengambilan tersebut boleh berupa wang tunai, bon syarikat, hak untuk membeli saham baru, atau jenis saham lain yang ditetapkan dalam perlembagaan. Sistem ini berbeza dengan saham yang mempunyai hak permintaan pengambilan, di mana pemegang saham boleh meminta syarikat untuk membeli saham mereka.  

Saham jenis ini mempunyai asas undang-undang dalam Artikel 108, Perenggan 1, Butir 6 Akta Syarikat Jepun. Sebab pengambilalihan yang ditetapkan termasuk “kedatangan tarikh yang ditetapkan oleh syarikat” atau “kehilangan status tertentu oleh pemegang saham tertentu”. Apabila syarikat ingin menggunakan hak pengambilan, ia harus memperoleh semua saham yang terlibat pada tarikh pengambilan dan, setelah berkuatkuasa, segera mengumumkan atau memberitahu pemegang saham tentang kejadian sebab pengambilalihan (Akta Syarikat Jepun Artikel 170).  

Tujuan Penggunaan Saham dengan Klausul Pengambilalihan

Saham dengan klausul pengambilalihan digunakan untuk pelbagai tujuan strategik.

• Langkah Penggantian Perniagaan: Jika terdapat beberapa calon pengganti, syarikat boleh mengeluarkan saham dengan klausul pengambilalihan kepada semua calon dan akhirnya hanya mengubah saham calon yang dipilih menjadi saham biasa, sementara saham calon lain diganti dengan saham tanpa hak undi atau wang tunai. Ini memudahkan peralihan pengurusan yang lancar. Ini juga digunakan sebagai cara untuk membeli kembali saham yang tersebar setelah kematian pemilik syarikat dan mengumpulkannya kepada pengganti. Ini merupakan alat yang kuat untuk mengurus kepemilikan syarikat dengan cekap dan memudahkan peralihan antara generasi.  
• Pengumpulan Dana: Saham ini boleh dikeluarkan sebagai alternatif kepada bon dan kemudian diperoleh kembali dengan wang tunai pada masa pembayaran, atau dikeluarkan sebagai saham dengan pembayaran dividen keutamaan tanpa hak undi yang kemudian boleh ditukar menjadi saham biasa. Ini membolehkan syarikat membina struktur modal yang fleksibel untuk memenuhi keperluan pengumpulan dana tertentu.  
• Penghapusan Pemegang Saham (Squeeze Out): Saham ini boleh digunakan sebagai cara untuk memperoleh saham secara paksa daripada pemegang saham yang tidak diingini oleh syarikat atau pelabur yang telah mencapai tujuan tertentu. Contohnya, ia boleh digunakan dalam pengaturan pemegang saham semasa pembelian oleh pengurusan (MBO) atau semasa penyusunan semula syarikat. Ini bermakna syarikat mempunyai kemampuan untuk mengurus kepemilikan secara aktif dan mengeluarkan pemegang saham yang tidak dikehendaki.  
• M&A dan Penyusunan Semula Perniagaan: Sebagai sebahagian daripada penyusunan semula organisasi, saham tertentu boleh diperoleh secara paksa untuk mengatur struktur modal. Ini memudahkan penyederhanaan struktur modal dalam transaksi M&A yang kompleks dan mempercepat proses penggabungan.  

Dalam prosedur pengambilan saham dengan klausul pengambilalihan, syarikat tidak boleh memberikan balasan yang melebihi jumlah yang boleh dibahagikan pada tarikh pengambilan. Walau bagaimanapun, jika saham syarikat yang dikeluarkan adalah sebagai balasan, tidak terdapat had pada jumlah yang boleh dibahagikan. Kekangan ini menunjukkan keseimbangan penting untuk melindungi kesihatan kewangan syarikat sambil memastikan kepentingan ekonomi pemegang saham terjaga.  

Kes Mahkamah Berkaitan di Jepun

Dalam penentuan harga pengambilan saham dengan klausul pengambilalihan, penilaian harga yang adil oleh mahkamah diperlukan. Sebagai contoh, keputusan Mahkamah Agung pada 1 Julai 2016 (2016) membatalkan keputusan Mahkamah Tinggi Tokyo dan menetapkan semula harga per saham.  

Keputusan Mahkamah Tinggi Tokyo pada 6 Oktober 2020 (2020) dalam kes rayuan terhadap penentuan harga saham mengambil kira prinsip larangan perubahan yang merugikan dan mengekalkan harga pengambilan seperti yang diputuskan sebelumnya dengan menolak rayuan tersebut. Kes-kes ini menegaskan bahawa penentuan harga yang adil sangat penting untuk memastikan pemulihan modal yang dilaburkan oleh pemegang saham ketika syarikat menggunakan hak pengambilan. Ini memberikan jaminan kepada pelabur asing bahawa walaupun pengambilan dilakukan secara paksa, pelaburan mereka akan dinilai secara adil.

Penggunaan Saham dengan Hak Permintaan Pengambilalihan di Jepun

Saham dengan hak permintaan pengambilalihan membolehkan pemegang saham meminta syarikat untuk membeli kembali saham yang mereka pegang. Ini bermakna pemegang saham mempunyai hak untuk meminta syarikat membeli saham mereka atas kehendak sendiri, berbeza dengan saham yang mempunyai klausa pengambilan di mana syarikat boleh mengambil alih saham secara sepihak. Hak ini mempunyai asas undang-undang di bawah Artikel 108(1)(5) Akta Syarikat Jepun. Mekanisme ini berfungsi sebagai cara untuk pemegang saham memastikan likuiditi dan mengurangkan risiko yang dipimpin oleh pelabur.

Saham dengan hak permintaan pengambilalihan biasanya digunakan sebagai ‘strategi keluar’ bagi pelabur atau sebagai cara pengumpulan dana yang fleksibel bagi syarikat. Walaupun saham pada dasarnya boleh dipindahmilik dengan bebas, terutamanya bagi syarikat yang tidak tersenarai, mungkin sukar untuk mencari pembeli. Dalam situasi seperti ini, dengan syarikat menjanjikan pembelian kembali saham, pelabur dapat melabur dengan keyakinan. Ini memungkinkan syarikat untuk menurunkan halangan pelaburan bagi pelabur dan dengan itu memudahkan pengumpulan dana yang lebih banyak.

Contoh penggunaan yang spesifik adalah seperti berikut:

• Pengurangan Halangan Pelaburan: Dengan memastikan pelabur dapat mengumpulkan kembali modal mereka, ini meningkatkan insentif untuk melabur. Sebagai contoh, dengan memberikan hak permintaan pengambilalihan pada saham yang mempunyai hak suara terbatas tetapi mendapat dividen keutamaan, pelabur dapat mengamankan manfaat ekonomi dan likuiditi. Ini adalah elemen penting bagi pelabur untuk melabur dengan yakin, terutama di pasaran yang tidak tersenarai dengan likuiditi rendah.
• Pengumpulan Dana yang Fleksibel: Syarikat dapat mengumpulkan lebih banyak dana dengan menjanjikan pembelian kembali di masa depan kepada pelabur. Ini memungkinkan syarikat untuk melaksanakan strategi pengumpulan dana yang fleksibel sesuai dengan projek tertentu atau tahap pertumbuhan.
• Insentif untuk Pekerja: Dengan memberikan saham kepada pekerja yang disertai dengan hak permintaan pengambilalihan, syarikat menjamin pembelian kembali di masa depan, yang dapat meningkatkan motivasi pekerja dan menarik bakat yang cemerlang. Ini menjadi insentif bagi pekerja untuk memiliki saham dengan yakin dan menyumbang kepada pertumbuhan syarikat.

Harga pengambilalihan untuk saham dengan hak permintaan pengambilalihan boleh ditentukan dalam bentuk wang, saham jenis lain, bon syarikat, atau hak untuk membeli saham baru, seperti yang ditetapkan dalam perlembagaan syarikat. Walau bagaimanapun, apabila syarikat bersetuju dengan permintaan pengambilalihan, mereka tidak boleh memberikan lebih daripada jumlah yang boleh dibahagikan pada tarikh permintaan (Artikel 166(1) Akta Syarikat Jepun). Batasan jumlah yang boleh dibahagikan ini adalah peraturan penting untuk melindungi kesihatan kewangan syarikat dan menunjukkan interaksi antara peraturan undang-undang dan realiti kewangan, di mana kemampuan pemegang saham untuk melaksanakan hak mereka bergantung langsung pada keadaan kewangan syarikat.

Penggunaan Saham dengan Klausul Pengambilalihan Keseluruhan di Jepun

Gambaran Keseluruhan Saham dengan Klausul Pengambilalihan Keseluruhan

Saham dengan klausul pengambilalihan keseluruhan merupakan jenis saham yang membolehkan syarikat berhad di Jepun untuk mengambil alih secara paksa semua saham tertentu yang dikeluarkan melalui resolusi khas mesyuarat agung pemegang saham. Ini adalah alat yang kuat yang memungkinkan syarikat untuk ‘membersihkan’ jenis saham tertentu, dengan asas undang-undang yang terdapat dalam Perkara 108, Fasal 1, Butir 7 Akta Syarikat Jepun. Balasan pengambilan boleh ditentukan dalam perlembagaan syarikat, seperti wang tunai, jenis saham lain, bon syarikat, atau hak pilihan saham baru, dan dalam beberapa kes, balasan boleh ditetapkan sebagai ‘tiada’. Sistem ini ditempatkan sebagai langkah terakhir dalam reorganisasi korporat atau untuk mengkonsentrasikan hak pengawalan.

Strategi ini biasanya digunakan dalam situasi berikut:

• Pengecualian pemegang saham minoriti (Squeeze Out): Syarikat boleh mengubah semua saham biasa menjadi saham dengan klausul pengambilalihan keseluruhan dan kemudian mengambil alih semua saham tersebut melalui resolusi khas mesyuarat agung pemegang saham, yang membolehkan pengecualian paksa pemegang saham minoriti. Ini digunakan untuk mempercepat pengambilan keputusan pengurusan dan mencegah gangguan dari pemegang saham tertentu. Mekanisme ini sangat efektif dalam menyusun komposisi pemegang saham dan meningkatkan efisiensi pengurusan.
• Rekonstruksi syarikat melalui pengurangan modal 100%: Syarikat yang mengalami kelebihan hutang boleh mengambil alih semua saham pemegang saham yang ada dan mengurangkan modal saham ke sifar sementara untuk memudahkan penerimaan pelaburan dari penaja baru. Ini memperbaharui asas kewangan syarikat dan membuka jalan untuk pemulihan. Ini adalah cara penting untuk memungkinkan rekonstruksi radikal apabila syarikat berada di ambang kebankrapan.
• Pertahanan terhadap pengambilalihan yang bermusuhan: Apabila terdapat usaha pengambilalihan yang bermusuhan, syarikat boleh mengubah saham yang dimiliki oleh pembeli menjadi saham dengan klausul pengambilalihan keseluruhan dan mengambil alihnya secara paksa untuk menghalang pembeli dari mendapatkan hak pengurusan. Dalam kes ini, saham jenis dengan pembatasan hak undi mungkin diberikan sebagai balasan pengambilan. Ini membolehkan syarikat melindungi hak pengawalan mereka dari pembeli yang tidak diingini.

Penerbitan dan Pengambilan Saham dengan Klausul Pengambilalihan Keseluruhan

Penerbitan dan pengambilan saham dengan klausul pengambilalihan keseluruhan memerlukan resolusi khas mesyuarat agung pemegang saham. Resolusi khas memerlukan kehadiran lebih daripada separuh daripada hak undi pemegang saham yang boleh mengundi dan persetujuan sekurang-kurangnya dua pertiga daripada hak undi pemegang saham yang hadir. Ini membolehkan pemegang saham majoriti mengambil alih saham walaupun bertentangan dengan kehendak pemegang saham minoriti. Pada tarikh pengambilan, syarikat akan mengambil alih semua saham dengan klausul pengambilalihan keseluruhan yang terlibat dan, tanpa kelewatan setelah berkuatkuasa, akan mengumumkan atau memberitahu pemegang saham tentang kejadian yang menyebabkan pengambilan tersebut (Akta Syarikat Jepun, Artikel 170). Sistem ini memberikan kuasa yang besar kepada majoriti sambil memerlukan prosedur yang ketat dalam pelaksanaannya.

Kes Mahkamah Berkaitan di Jepun

Sebagai contoh penting kes mahkamah yang berkaitan dengan squeeze out menggunakan sistem saham dengan klausul pengambilalihan keseluruhan, keputusan Mahkamah Tinggi Tokyo pada 12 Mac 2015 boleh disebutkan. Keputusan ini menunjukkan bahawa walaupun tindakan pengambilalihan saham yang disertai dengan penerbitan saham baru telah dilakukan semasa tuntutan pembatalan resolusi mesyuarat agung pemegang saham masih berlangsung, manfaat tuntutan tersebut tidak hilang. Juga, walaupun resolusi mesyuarat agung pemegang saham yang mengesahkan resolusi tersebut telah dilakukan, manfaat tuntutan pembatalan tidak hilang jika resolusi baru tersebut tidak sah atau jika ada kemungkinan hak dan kepentingan prosedural pihak yang terlibat terjejas. Kes ini menekankan pentingnya pematuhan prosedur yang ketat dalam proses squeeze out menggunakan saham dengan klausul pengambilalihan keseluruhan dan menunjukkan bahawa resolusi yang cacat tidak mudah diperbaiki. Ini menunjukkan bahawa walaupun kuasa pengawalan yang kuat dilaksanakan, ketepatan prosedur hukum sangat penting, dan syarikat asing yang mempertimbangkan tindakan serupa di Jepun harus sangat berhati-hati.

Kepentingan Strategik Saham Berjenis dan Titik Perhatian dalam Amalan

Kepentingan Strategik Saham Berjenis di Bawah Undang-Undang Syarikat Jepun

Saham berjenis di bawah Undang-Undang Syarikat Jepun menawarkan penyelesaian yang sangat fleksibel dan strategik terhadap pelbagai cabaran pengurusan yang dihadapi oleh syarikat. Kepentingan strategik utamanya adalah seperti berikut:

• Penguatan tadbir urus korporat: Melalui saham dengan had hak undi atau saham dengan hak veto, pemegang saham tertentu (contohnya, pengasas atau pelabur utama) boleh mengekalkan kuasa pengurusan sambil mengumpul dana baru. Ini memastikan kestabilan dan kesinambungan pengurusan, serta melindungi syarikat daripada gangguan luar yang tidak diingini.
• Peningkatan fleksibiliti pembiayaan: Dengan mengeluarkan saham keutamaan dividen atau saham dengan hak permintaan pembelian, syarikat dapat menawarkan syarat yang menarik kepada pelabur dan memudahkan pengumpulan dana dari pelbagai sumber. Ini adalah cara penting bagi syarikat permulaan dan syarikat yang sedang berkembang untuk mengamankan modal yang diperlukan untuk pertumbuhan.
• Penggantian perniagaan yang lancar: Penggunaan saham dengan hak veto atau saham dengan klausa pengambilalihan memudahkan peralihan kuasa pengurusan kepada pengganti, sambil mengekalkan pengaruh pengurus sebelumnya untuk tempoh tertentu. Ini membolehkan peralihan generasi yang lancar tanpa mengganggu kestabilan pengurusan.
• Strategi M&A dan pertahanan terhadap pengambilalihan yang bermusuhan: Saham dengan klausa pengambilalihan sepenuhnya berfungsi sebagai langkah pertahanan yang kuat terhadap penghapusan pemegang saham minoriti (squeeze-out), penstrukturan semula modal semasa pembaharuan syarikat, dan juga sebagai pertahanan terhadap pengambilalihan yang bermusuhan. Ini membolehkan syarikat untuk melancarkan M&A strategik atau mencegah pemindahan kuasa yang tidak diingini.

Dalam mempertimbangkan penggunaan saham berjenis, saham dengan sekatan pemindahan (Perkara 107, Ayat 1, Butir 1 Undang-Undang Syarikat Jepun) menjadi konsep asas bagi banyak syarikat swasta di Jepun. Seperti namanya, saham ini memerlukan kelulusan syarikat untuk pemindahan, dan merupakan cara yang sangat efektif untuk mencegah orang yang tidak diingini menjadi pemegang saham dan melindungi syarikat daripada pengambilalihan. Kebanyakan syarikat kecil dan sederhana telah memasukkan sekatan ini dalam perlembagaan mereka. Pengenalan saham dengan sekatan pemindahan juga dapat menghapuskan keperluan untuk menubuhkan lembaga pengarah dan memanjangkan tempoh jabatan pegawai hingga maksimum 10 tahun, yang menyumbang kepada penyederhanaan dan kestabilan pengurusan syarikat. Jenis saham ini berfungsi sebagai mekanisme perlindungan kuasa utama dalam syarikat bukan tersenarai di Jepun dan sering menjadi asas bagi strategi saham berjenis lain.

Titik Perhatian dalam Amalan

Dalam pengenalan dan pengoperasian saham berjenis, reka bentuk perlembagaan yang teliti dan pematuhan ketat terhadap prosedur undang-undang yang berkaitan adalah penting. Khususnya, perhatian harus diberikan kepada aspek-aspek berikut:

• Kejelasan perlembagaan: Kandungan saham berjenis harus dinyatakan dengan jelas dalam perlembagaan, dan ketidakjelasan boleh menyebabkan konflik di masa depan. Mendefinisikan skop hak dan kewajipan dengan jelas adalah penting untuk mengelakkan masalah di kemudian hari.
• Persetujuan antara pemegang saham: Pengenalan atau perubahan saham berjenis memerlukan penjelasan yang cukup dan pembentukan persetujuan dengan pemegang saham sedia ada. Perubahan yang mempengaruhi hak sedia ada memerlukan pemahaman dan kerjasama pemegang saham untuk berjalan lancar.
• Batasan jumlah yang boleh diedarkan: Dalam hal saham dengan hak permintaan pembelian atau saham dengan klausa pengambilalihan yang melibatkan pembayaran wang, perlu memahami bahawa terdapat batasan pada jumlah yang boleh diedarkan oleh syarikat. Batasan undang-undang ini bertujuan untuk menjaga kesihatan kewangan syarikat dan bermakna bahawa pelaksanaan hak pemegang saham dapat dipengaruhi oleh keadaan kewangan syarikat.
• Prosedur pendaftaran: Perlu dilakukan prosedur pendaftaran yang sesuai untuk penerbitan saham berjenis, perubahan kandungan, pengambilan, dan lain-lain. Kekurangan dalam prosedur ini boleh menimbulkan keraguan terhadap keabsahan saham dari segi undang-undang.

Kesimpulan

Sistem saham jenis yang disediakan oleh Undang-Undang Syarikat Jepun (Japanese Companies Act) menawarkan penyelesaian yang sangat praktikal dan strategik terhadap cabaran pengurusan kompleks yang dihadapi oleh syarikat-syarikat. Saham dengan hak undi terhad, misalnya, memungkinkan syarikat untuk menyeimbangkan antara pengumpulan dana dan pemeliharaan kuasa pengurusan, manakala saham dengan hak veto membolehkan pemegang saham tertentu mempunyai pengaruh yang menentukan terhadap perkara penting syarikat. Selain itu, saham dengan klausa pengambilalihan membolehkan syarikat mengatur komposisi pemegang saham mengikut kehendak syarikat, sementara saham dengan hak permintaan pengambilalihan menjamin kecairan bagi pelabur. Saham dengan klausa pengambilalihan penuh pula adalah alat yang penting untuk pengecualian pemegang saham minoriti, penyusunan semula syarikat, atau pertahanan terhadap pengambilalihan yang bermusuhan, yang semuanya merupakan langkah penting dalam penyusunan semula struktur modal. Jenis saham ini tidak hanya digunakan secara berasingan tetapi juga dapat digabungkan dengan sistem asas seperti saham dengan sekatan pemindahan untuk membina struktur tadbir urus korporat yang lebih berlapis.

Namun, untuk memanfaatkan sepenuhnya alat-alat hukum yang kuat ini, pemahaman mendalam tentang Undang-Undang Syarikat Jepun, reka bentuk perlembagaan yang teliti sesuai dengan keadaan setiap syarikat, dan pematuhan prosedur hukum yang ketat adalah sangat penting. Seperti yang ditunjukkan oleh kes-kes peradilan di Jepun, kecacatan dalam prosedur boleh merosakkan kekuatan hukum langkah-langkah yang strategik walaupun ia berkesan. Bagi syarikat-syarikat asing dan pelabur yang ingin mencapai kejayaan di pasaran Jepun, memahami aspek-aspek hukum ini dengan tepat dan mengurus risiko potensial dengan sewajarnya adalah sangat penting.

Firma Guaman Monolith mempunyai rekod prestasi yang luas dalam membantu pelbagai klien dalam menggunakan saham jenis di bawah Undang-Undang Syarikat Jepun. Firma kami mempunyai beberapa peguam yang berkelayakan di luar negeri dan berbahasa Inggeris, yang mampu menjelaskan sistem hukum yang kompleks di Jepun dari perspektif antarabangsa dengan mudah dan menyediakan solusi hukum yang paling sesuai dengan keperluan perniagaan yang spesifik.