Schending van auteursrechten door afbeeldingen: 'De marktprijs voor schadevergoeding' en uitleg van twee jurisprudenties

Het is nu heel gewoon om ‘afbeeldingen’ en ‘video’s’ te zien op sociale media en online media. Echter, onder de ‘afbeeldingen’ en ‘video’s’ die we dagelijks zien, zijn er ook die geen rekening houden met auteursrechten.

Maar wat moet je doen als je daadwerkelijk te maken krijgt met een inbreuk op het auteursrecht? En hoeveel kun je eisen voor schadevergoeding?

Auteursrechteninbreuk op het internet

Wat zijn de mogelijke handelingen die als auteursrechteninbreuk op het internet kunnen worden beschouwd? Laten we eerst eens kijken naar situaties waarin auteursrechten vaak worden geschonden op het internet.

Ongeautoriseerde reproductie van afbeeldingen

Auteursrechten worden erkend voor afbeeldingen zoals illustraties, foto’s en video’s. Foto’s die op sociale netwerken zoals Instagram zijn geplaatst, worden vaak zonder toestemming gereproduceerd. Zelfs als het een selfie is, is er een hoge kans dat het auteursrecht wordt erkend, dus als het wordt gereproduceerd, kunt u een claim voor auteursrechteninbreuk indienen.

In juni 2020 (Reiwa 2) heeft Instagram officieel verklaard dat “zelfs het gebruik van de afbeelding insluitfunctie kan leiden tot auteursrechteninbreuk”. De auteursrechten op afbeeldingen die op Instagram zijn geüpload, behoren niet toe aan Instagram, maar blijven bij de maker van de afbeelding.

Ongeautoriseerde reproductie van liedteksten en muziek

In het geval van professionals, wordt het beheer meestal toevertrouwd aan een beheersorganisatie zoals JASRAC (Japanese Society for Rights of Authors, Composers and Publishers), maar voor individuen die als artiesten werken, zoals onafhankelijke artiesten, als de muziek of liedteksten die ze hebben gemaakt zonder toestemming op het internet worden geplaatst, is dit een inbreuk op het auteursrecht en is voorzichtigheid geboden. In het geval van dansvideo’s, kunnen auteursrechten ook ontstaan op de choreografie.

https://monolith.law/youtuber-vtuber/tried-to-dance-copyright-infringement[ja]

Vorderingen en sancties voor auteursrechtinbreuk

Personen wiens auteursrechten zijn geschonden, kunnen de volgende civiele vorderingen instellen tegen de andere partij:

• Vordering tot staking van inbreukmakende handelingen (Artikel 112, lid 1, van de Japanse Auteurswet)
• Vordering tot schadevergoeding (Artikel 709 van het Japanse Burgerlijk Wetboek)
• Maatregelen ter herstel van de eer (Artikel 115 van de Japanse Auteurswet)

Bovendien, aangezien auteursrechtinbreuk een delict is dat alleen kan worden vervolgd op klacht van het slachtoffer (met enkele uitzonderingen), kan de auteursrechthebbende, als hij een klacht indient, ook de volgende strafrechtelijke verantwoordelijkheid nastreven:

• Voor auteursrechtinbreuk, een gevangenisstraf van maximaal 10 jaar of een boete van maximaal 10 miljoen yen, of beide (Artikel 119, lid 1, van de Japanse Auteurswet)
• Voor inbreuk op morele rechten van de auteur, een gevangenisstraf van maximaal 5 jaar of een boete van maximaal 5 miljoen yen, of beide (Artikel 119, lid 2, sub 1, van de Japanse Auteurswet)

Let op, als een rechtspersoon, zoals een bedrijf, auteursrechten (met uitzondering van morele rechten van de auteur) schendt, kan de boete oplopen tot 300 miljoen yen.

Verzoek tot staking van inbreukmakende handelingen

Als er sprake is van schending van auteursrechten, is de eerste noodzakelijke stap het stopzetten (voorkomen, stoppen) van de inbreukmakende handelingen.

Daarnaast kunt u met een verzoek tot staking van inbreukmakende handelingen op auteursrechten niet alleen ‘het stoppen van inbreukmakende handelingen’ en ‘het voorkomen van inbreuk’ eisen, maar ook ‘de vernietiging van voorwerpen die de inbreukmakende handelingen vormen’, ‘de vernietiging van voorwerpen die door de inbreukmakende handelingen zijn gemaakt’ en ‘de vernietiging van machines en dergelijke die voor de inbreukmakende handelingen zijn gebruikt’.

Voor een verzoek tot staking is het niet nodig dat de inbreukmaker opzettelijk of nalatig handelt. Zelfs als er geen opzet of nalatigheid is, moet de schending van auteursrechten worden geëlimineerd als deze zich voordoet.

Echter, het is niet zo dat een staking onmiddellijk wordt toegekend door het indienen van een verzoek. De rechtbank zal eerst beoordelen of aan de voorwaarden voor een staking is voldaan voordat zij een conclusie trekt. Daarom kan het te laat zijn om een verzoek tot staking in te dienen als er al sprake is van schending van auteursrechten en er aanzienlijke schade is ontstaan. In dergelijke gevallen is het noodzakelijk om voorafgaand aan het verzoek tot staking een voorlopige voorziening aan te vragen om de inbreukmakende handelingen te stoppen.

Schadevergoeding

Ten eerste is het mogelijk om een vergoeding te eisen voor morele schade (emotioneel leed) als gevolg van inbreuk op auteursrechten of inbreuk op de persoonlijkheidsrechten van de auteur. Echter, naast deze vergoeding, kan de auteur ook een schadevergoeding eisen voor de ‘schade’ die hij heeft geleden als gevolg van de inbreuk op zijn auteursrechten.

De ‘schade’ die hier wordt bedoeld, kan van twee soorten zijn:

• Positieve schade (kosten die niet gemaakt hadden hoeven worden als er geen inbreuk op het auteursrecht was geweest)
• Negatieve schade (winst die zou zijn gemaakt als er geen inbreuk op het auteursrecht was geweest)

Positieve schade omvat kosten zoals advocatenkosten en de kosten voor het identificeren van de inbreukmaker, en het bewijs hiervan is relatief eenvoudig. Negatieve schade daarentegen, zoals ‘verlies van verkoop van werken als gevolg van inbreuk op auteursrechten’, is over het algemeen zeer moeilijk te bewijzen.

Daarom heeft de Japanse Auteurswet (Auteurswet Artikel 114) bepalingen opgesteld om de auteur te beschermen door de volgende veronderstellingen te maken over het bewijs van de schade:

1. Veronderstelling op basis van het aantal overdrachten
2. Veronderstelling van winst
3. Veronderstelling op basis van licentiekosten, etc.

Schatting van de schadevergoeding

1. Over ‘Schatting op basis van het aantal overdrachten’, kan het voorkomen dat iemand die inbreuk maakt op het auteursrecht, winst maakt door werken te verkopen die hij zonder toestemming van de auteursrechthebbende heeft gekopieerd. In dergelijke gevallen stelt de Japanse Auteurswet dat de hoeveelheid schade kan worden berekend door het aantal verkochte werken te vermenigvuldigen met de winst per eenheid die de auteursrechthebbende zou hebben kunnen maken als er geen inbreuk was geweest.

Stel bijvoorbeeld dat iemand die inbreuk maakt op het auteursrecht, 1000 exemplaren van het werk dat hij daardoor heeft gemaakt, heeft verkocht. In dit geval, als de winst van het auteursrechtelijk beschermde werk dat de auteursrechthebbende had kunnen verkopen als er geen inbreuk was geweest, 200 yen per stuk was, dan kan de auteursrechthebbende 200.000 yen als schadevergoeding claimen.

2. ‘Winstschatting’ is een bepaling die stelt dat het totale bedrag van de winst die iemand die inbreuk maakt op het auteursrecht heeft gemaakt, kan worden geschat als de hoeveelheid schade. In het voorbeeld van 1, als de persoon die inbreuk maakt op het auteursrecht een winst van 200.000 yen heeft gemaakt, dan wordt aangenomen dat 200.000 yen de schadevergoeding is.

3. Over ‘Schatting op basis van licentiekosten, etc.’, licentiekosten zijn de kosten voor het gebruik van een auteursrechtelijk beschermd werk, en de auteursrechthebbende kan een bedrag dat overeenkomt met de licentiekosten als schadevergoeding claimen. Deze bepaling is bedoeld om het minimumbedrag van de schadevergoeding te bepalen.

Let op, er zijn vaak geen documenten om de schadevergoeding te berekenen op basis van deze bepalingen, dus het kan nodig zijn om de tegenpartij om openbaarmaking van informatie te vragen voordat de schadevergoeding wordt geëist. Als de tegenpartij de informatie niet vrijgeeft, kan de rechtbank worden gevraagd om openbaarmaking van informatie te bevelen door een rechtszaak aan te spannen (Artikel 114-3, paragraaf 1 van de Japanse Auteurswet).

Eerherstelmaatregelen

Volgens artikel 115 van de Japanse Auteurswet kan de auteur, in geval van inbreuk op zijn persoonlijkheidsrechten, van de overtreder eisen dat hij “geschikte maatregelen neemt om zijn eer of reputatie te herstellen, in plaats van of naast schadevergoeding…”.

Dit is een bepaling die van toepassing is in gevallen waarin niet het auteursrecht, maar de persoonlijkheidsrechten van de auteur zijn geschonden. Op basis van deze bepaling kan men eisen dat er correctieartikelen worden gepubliceerd of excuses worden aangeboden in advertenties.

Rechtszaken en schadevergoeding

Als uw auteursrechten worden geschonden, kunt u een schadevergoeding eisen. Maar hoeveel wordt er daadwerkelijk toegekend in een rechtszaak? We zullen twee precedenten introduceren.

De zaak van het kattenfoto collagebord

Een vrouwelijke kledingmerk dat een bord had gemaakt en geplaatst door zonder toestemming 156 kattenfoto’s uit vijf van haar eigen fotoboeken te knippen en de ogen uit te snijden, werd aangeklaagd door de fotograaf voor inbreuk op het auteursrecht (reproductierecht of adaptatierecht) en morele rechten van de auteur (recht op integriteit en recht op naamsvermelding). De fotograaf eiste schadevergoeding en publicatie van een verontschuldigingsadvertentie. In deze zaak werd een schadevergoeding van 660.000 yen en een smartengeld van 2 miljoen yen toegekend.

De fotograaf, die als freelance kattenfotograaf werkte, had ongeveer 60 fotoboeken van katten gemaakt tijdens zijn reizen door 55 landen en ongeveer 200 regio’s. Hij droeg ook bij aan tijdschriften, gaf lezingen en organiseerde fototentoonstellingen. Twee maanden na de installatie van het bord ontdekte hij toevallig in de Isetan Shinjuku-winkel dat zijn kattenfoto’s op een sadistische manier werden behandeld en dat zijn auteursrechten waren geschonden. Er was geen toestemming van de fotograaf voor het gebruik van deze foto’s, en er was ook geen credit voor de fotograaf op het bord.

De rechtbank oordeelde dat,

van de 156 foto’s, de gedaagde het reproductierecht van de eiser heeft geschonden voor de 66 foto’s die zijn gekopieerd, en dat de gedaagde het recht op integriteit en het recht op naamsvermelding van de eiser heeft geschonden door het maken van het bord in kwestie.

De rechtbank erkende dit.

Bij de berekening van de schade van de eiser als gevolg van de inbreuk op het reproductierecht,

tegenover de bewering van de eiser dat het 50.000 yen per foto is, werd het gebruikt als materiaal om een collagebord te maken met veel kattenfoto’s, en het werd niet gebruikt als een enkel werk van de foto’s van de eiser.

Daarom werd geoordeeld dat het redelijk is om 10.000 yen per foto per keer te erkennen, en werd slechts 660.000 yen (10.000 yen x 66 foto’s) toegekend.

Wat betreft de smartengeld voor inbreuk op de morele rechten, oordeelde de rechtbank

dat er veel foto’s van de eiser zijn waarvan de integriteit is geschonden, en dat de wijziging van het uitsnijden van de ogen van de kat als sadistisch kan worden beschouwd, en dat de geestelijke schade die de eiser heeft geleden aanzienlijk is.

Daarom werd het smartengeld vastgesteld op 2 miljoen yen, en samen met de advocaatkosten van 260.000 yen, werd de gedaagde bevolen in totaal 2,92 miljoen yen te betalen (vonnis van de rechtbank van Tokyo op 27 mei 2014 (Gregoriaanse kalender)).

Wat betreft de verontschuldigingsadvertentie op basis van inbreuk op de morele rechten van de auteur,

het kan worden gezegd dat een aanzienlijk deel van het oppervlak van het bord in kwestie was bedekt met de producten van het gedaagde dameskledingmerk, en het was moeilijk om het te zien, dus het is niet voldoende om te erkennen dat de eer of reputatie van de eiser is beschadigd door de installatie van het bord in kwestie.

Daarom werd dit niet erkend.

Vanwege de ernst van de zaak werd een relatief hoge smartengeld toegekend.

De zaak van het T-shirt met illustratiegebruik

Een illustrator heeft een T-shirtfabrikant aangeklaagd omdat hij een door hem ontworpen illustratie had gereproduceerd of aangepast om T-shirts te maken, waardoor hij inbreuk maakte op het reproductierecht of het aanpassingsrecht. Hij had de illustratie geüpload naar zijn website, waardoor hij inbreuk maakte op het recht op openbare transmissie, en hij had T-shirts geproduceerd zonder de naam van de eiser te vermelden, waardoor hij inbreuk maakte op het recht van de eiser om zijn identiteit en het recht om zijn naam te vermelden.

De rechtbank oordeelde dat:

De illustratie van de eiser, die een slapende kat van bovenaf afbeeldt, wordt erkend als een kunstwerk. Veel van de illustraties die de gedaagde op de T-shirts heeft gebruikt, zijn fysieke reproducties van de illustratie van de eiser, wat inbreuk maakt op het reproductierecht of het aanpassingsrecht. Het uploaden van de illustratie naar de website van de gedaagde is een inbreuk op het recht op openbare transmissie, en de gedaagde heeft inbreuk gemaakt op het recht van de eiser om zijn identiteit en het recht om zijn naam te vermelden met betrekking tot de illustratie van de eiser.

De rechtbank heeft de eis van de eiser tot stopzetting van reproductie, aanpassing en openbare transmissie erkend. Bovendien,

Het is redelijk om te erkennen dat de gedaagde de bovengenoemde producten in bezit heeft, dus het is redelijk om het verzoek tot vernietiging te erkennen. Het is ook redelijk om te erkennen dat de gedaagde opslagmedia in bezit heeft waarop beeldgegevens met betrekking tot deze illustraties zijn opgenomen, dus het is redelijk om het verzoek tot verwijdering te erkennen.

De rechtbank heeft ook het verzoek tot vernietiging erkend. Bovendien,

Bij het berekenen van de gebruiksvergoeding, zijn er geen producten van de gedaagde waarop alleen de illustratie is aangebracht. De illustratie is gebruikt als onderdeel van het totale ontwerp in combinatie met andere ontwerpen en patronen die door de gedaagde zijn gemaakt. Het is redelijk om rekening te houden met het gebruik van de gereproduceerde of aangepaste producten van de gedaagde (grootte en aantal).

De rechtbank heeft een gebruiksvergoeding van 1.223.570 yen erkend, berekend op basis van de producten die de gedaagde aan de winkels heeft verkocht.

Bovendien, als compensatie, gezien het feit dat de gedaagde de illustratie commercieel gebruikt en niet de bedoeling heeft om de illustratie van de eiser te bespotten of iets dergelijks door aanpassing, enz., heeft de rechtbank een schadevergoeding van 300.000 yen voor inbreuk op de morele rechten van de auteur, 150.000 yen voor advocaatkosten, in totaal 450.000 yen aan schadevergoeding, en heeft de gedaagde bedrijf opgedragen om in totaal 1.673.570 yen te betalen (vonnis van de rechtbank van Osaka op 18 april 2019).

Het bedrag van de erkende negatieve schade kan onbevredigend zijn geweest voor de eiser, maar omdat het verzoek tot vernietiging ruim werd erkend, was het een streng vonnis voor de gedaagde.

Samenvatting

Inbreuk op auteursrechten is, met enkele uitzonderingen, een klachtdelict. Dit betekent dat de dader niet kan worden gestraft tenzij het slachtoffer een klacht indient. Vooral op het internet, waar kopiëren en herdrukken gemakkelijk kan worden gedaan, is het zeer moeilijk voor individuen om hun eigen werken volledig te beschermen. Dit is de realiteit.

Het is belangrijk dat de auteur zelf waakzaam is en voorzorgsmaatregelen neemt. Maar als uw auteursrechten worden geschonden, raden we u aan zo snel mogelijk een ervaren advocaat te raadplegen. Dit is niet alleen om een passende schadevergoeding te verkrijgen, maar ook om verdere schade te voorkomen.