Wat is de marktwaarde en berekeningsmethode voor schadeclaims tegen daders van laster en smaad?

In gevallen van laster en smaad op het internet, kan het slachtoffer een schadevergoeding eisen van de dader die illegale berichten heeft geplaatst. In dergelijke gevallen, voor welke ‘schade’ kan men dan een schadevergoeding eisen?

Om tot de conclusie te komen, is het in principe de som van de volgende bedragen:

1. Vergoeding voor immateriële schade (schadevergoeding voor psychische schade)
2. Onderzoekskosten (advocaatkosten voor het identificeren van de dader)
3. Advocaatkosten (ongeveer 10% van de vergoeding voor immateriële schade)

We zullen deze items in detail bespreken, inclusief de mogelijkheid om een claim in te dienen.

Procedure van daderidentificatie tot schadevergoedingsclaim

Eerst moet het slachtoffer van reputatieschade door illegale berichten de dader (de overtreder) identificeren. Zonder deze identificatie is het niet mogelijk om een schadevergoedingsclaim in te dienen.

Bijvoorbeeld, in het geval van anonieme forums zoals 5chan (voorheen 2chan), is het niet mogelijk om te bepalen wie de dader is die lasterlijke berichten op het forum heeft geplaatst, alleen door naar het forum te kijken. Hetzelfde geldt voor blogs die anoniem worden beheerd.

Voordat een schadevergoedingsclaim tegen de dader kan worden ingediend, moet de dader worden geïdentificeerd. De procedure voor het identificeren van de dader kan grofweg worden verdeeld in het aanvragen van de openbaarmaking van het IP-adres aan de zogenaamde content service provider (bijvoorbeeld de beheerder van 5chan) en het aanvragen van de openbaarmaking van de naam en het adres aan de provider die de dader gebruikt (bijvoorbeeld Docomo in het geval van mobiele lijnen of Nifty in het geval van vaste lijnen). Details over deze procedure worden uitgelegd in de onderstaande artikelen.

https://monolith.law/reputation/provider-liability-limitation-law[ja]

https://monolith.law/reputation/disclosure-of-the-senders-information[ja]

Echter, dit is alleen het geval voor anonieme forums en blogs waar de identiteit van de dader onbekend is. Als de dader zijn echte naam gebruikt om een website te beheren, is identificatie niet nodig.

Hoe een schadevergoeding te eisen van de dader

Na identificatie van de dader, kunt u een schadevergoeding eisen.

Deze schadevergoeding kan, net als bij het eisen van een terugbetaling van geleend geld, worden gezocht via buitengerechtelijke onderhandelingen. Als de onderhandelingen niet succesvol zijn, kan de claim ook via een rechtszaak worden ingediend.

In het geval van een rechtszaak heeft de rechtbank bepaalde regels over “hoeveel schadevergoeding wordt erkend wanneer men schade heeft geleden, zoals laster, door lasterlijke berichten”. Het is waarschijnlijk dat een vonnis op basis van deze regels zal worden uitgesproken.

Ook in het geval van buitengerechtelijke onderhandelingen zullen het slachtoffer (en zijn/haar advocaat) en de dader (en zijn/haar advocaat) de onderhandelingen voeren met in gedachten “hoeveel schadevergoeding de rechtbank zal erkennen als de onderhandelingen mislukken en er een rechtszaak komt”. Bijvoorbeeld, in een zaak waarin slechts enkele honderdduizenden yen aan schadevergoeding wordt erkend in een rechtszaak, als een claim van 10 miljoen yen wordt gemaakt in buitengerechtelijke onderhandelingen, is het waarschijnlijk dat de dader (en zijn/haar advocaat) zal besluiten dat “het niet gepast is om te onderhandelen voor dit bedrag”.

Concluderend, zelfs in het geval van buitengerechtelijke onderhandelingen, is “welke regels zullen worden toegepast in een rechtszaak en hoeveel schadevergoeding waarschijnlijk zal worden erkend” een belangrijk probleem.

De ‘schade’ die door de rechtbank wordt erkend en de details daarvan

Zoals we aan het begin hebben vermeld, is de ‘schade’ die door de rechtbank wordt erkend, de som van de volgende drie soorten bedragen:

1. Smartengeld (schadevergoeding voor emotionele schade)
2. Onderzoekskosten (advocaatkosten voor het identificeren van de dader)
3. Advocaatkosten (ongeveer 10% van de som van het smartengeld en de onderzoekskosten)

Het is een beetje ingewikkeld, maar de ‘onderzoekskosten’ in punt 2 verwijzen naar de advocaatkosten die al zijn betaald bij het identificeren van de dader. Dit betekent ‘de kosten voor het onderzoek dat werd uitgevoerd door een advocaat in te huren om de dader te identificeren’.

Daarentegen betekenen de ‘advocaatkosten’ in punt 3 ‘de kosten voor het inhuren van een advocaat om een schadeclaim tegen de dader in te dienen’. Echter, zoals later zal worden uitgelegd, is dit bedrag niet het bedrag van de advocaatkosten die daadwerkelijk zijn betaald voor de schadeclaim, maar ongeveer 10% van het smartengeld. De reden hiervoor zal later worden uitgelegd.

Schade 1: Vergoeding voor emotionele schade

Een vergoeding, zoals de term gewoonlijk wordt gebruikt, is bedoeld om te compenseren voor de emotionele schade die een slachtoffer heeft geleden als gevolg van laster of inbreuk op de privacy. Op het internet zijn er uitspraken zoals “de marktprijs voor een vergoeding in geval van laster varieert van enkele honderdduizenden tot enkele miljoenen yen”, maar over het algemeen is het bedrag van de vergoeding dat door de rechtbank wordt erkend niet noodzakelijkerwijs een bedrag dat het slachtoffer als “voldoende” zou beschouwen.

https://monolith.law/reputation/compensation-for-defamation-damages[ja]

Voorbeeld 1: Geval waarin iemand zich voordeed als een ander en lasterlijke opmerkingen maakte tegen een derde partij

Op 30 augustus 2017 (Heisei 29) heeft de rechtbank van Osaka een vergoeding van 600.000 yen toegekend aan een verdachte die herhaaldelijk berichten had geplaatst op een internetforum, waarbij hij de foto en accountnaam van een ander persoon gebruikte om zich voor te doen als die persoon en opmerkingen maakte zoals “Laten we allemaal vrienden zijn, want we zijn allemaal gek”, “De fantasie van oma is volledig open” en “Iedereen weet hoe lelijk je karakter is”, die anderen beledigen en belasteren. De rechtbank oordeelde dat “deze opmerkingen de indruk wekken dat de eiser zonder reden anderen beledigt en belastert, waardoor de sociale waardering van de eiser wordt verlaagd en zijn eer wordt geschonden.”

Voor meer informatie over hoe “identiteitsfraude” illegaal kan zijn, zie het onderstaande artikel.

https://monolith.law/reputation/spoofing-dentityright[ja]

Voorbeeld 2: Geval waarin herhaaldelijk werd gepost dat de eiser stiekem foto’s nam in het damestoilet

De eiser eiste een vergoeding van 4 miljoen yen, omdat hij stelde dat “de mentale pijn veroorzaakt door deze berichten niet kan worden gecompenseerd met minder dan 4 miljoen yen” in reactie op herhaalde berichten op 2channel dat de eiser stiekem foto’s nam in het damestoilet.

Op 31 januari 2012 (Heisei 24) erkende de rechtbank van Tokyo laster en kende een vergoeding van 1 miljoen yen toe als schadevergoeding.

Dit is een typisch voorbeeld van laster, waarbij het slachtoffer zijn sociale waardering ziet dalen als gevolg van valse feiten die over hem worden gepost.

https://monolith.law/reputation/defamation[ja]

Voorbeeld 3: Geval waarin een wetenschapsjournalist herhaaldelijk werd belasterd

In reactie op twijfels over de regering en premier Abe met betrekking tot de Moritomo Gakuen en Kake Gakuen, postte een vrouwelijke wetenschapsjournalist op Twitter: “Er zijn meningen dat de logica van ‘de verdachte partij moet haar onschuld bewijzen’ absoluut niet moet worden geaccepteerd, maar de regering en administratieve instanties moeten uiteraard verantwoording afleggen aan het volk”. In reactie hierop bleef de verdachte meer dan 50 keer posten met opmerkingen als “Ze verdiende haar diploma door prostitutie in haar jonge jaren”, “Ze verduistert nog steeds onderzoeksgeld”, “Ze dwingt haar kinderen om prostitutie te leren en te beoefenen”, en “Ze runt een prostitutiebedrijf met haar man en dochter om te voorkomen dat ze wordt aangeklaagd voor verkrachting door haar man”. Op 17 juli 2019 (Reiwa 1) erkende de rechtbank van Saitama laster.

In dit proces verscheen de verdachte niet op de mondelinge hoorzitting en diende geen verweerschrift of andere voorbereidende documenten in, dus werd aangenomen dat hij alle feiten had erkend en had bekend (“veronderstelde bekentenis”), en de rechtbank kende de volledige gevraagde vergoeding van 2 miljoen yen toe.

Daarnaast oordeelde de rechtbank dat “de sociale waardering en het vertrouwen dat de eiser heeft verloren door de handelingen van de verdachte, niet kunnen worden hersteld door simpelweg een geldelijke vergoeding te ontvangen. Daarom is het noodzakelijk dat een verontschuldigingsbrief duidelijk maakt dat de gepubliceerde inhoud in strijd is met de waarheid om de eer van de eiser te herstellen”, en beval de verdachte ook om een verontschuldigingsbrief te overhandigen.

Schade 2: Onderzoekskosten voor het identificeren van de dader

Zoals eerder vermeld, is de procedure voor het identificeren van de dader vrij complex en gespecialiseerd, waarbij voorlopige maatregelen en rechtszaken worden gebruikt. In algemene termen is het mogelijk om zelf een rechtszaak of voorlopige maatregel uit te voeren zonder een advocaat in te schakelen. Dit wordt een “persoonlijke rechtszaak” genoemd.

Echter, dit betekent alleen dat het “niet onmogelijk” is. In werkelijkheid is het inhoudelijk delicaat en moeilijk om zelf te doen, en het is niet realistisch. Het is wenselijk om dit over te laten aan een ervaren advocaat.

De kosten voor het onderzoek om de dader van laster te identificeren zijn aanzienlijk. Het is natuurlijk dat het slachtoffer de onderzoekskosten wil verhalen op de dader.

Claims voor advocaatkosten met betrekking tot het identificeren van de dader worden momenteel erkend in de rechtspraktijk, mits de advocaat de diensten correct uitvoert tegen een passende vergoeding en de inhoud van de diensten nauwkeurig registreert voor de claim.

Bijvoorbeeld, de eerder genoemde precedentenrechtspraak heeft het volgende oordeel gegeven over onderzoekskosten.

Voorbeeld 1: Geval waarin iemand zich voordeed als een ander en laster tegen een derde pleegde

Er werd 586.000 yen erkend als onderzoekskosten voor het verkrijgen van de informatie van de afzender. Het volledige bedrag van de advocaatkosten die daadwerkelijk zijn betaald om de dader te identificeren, is erkend als onderzoekskosten.

Voorbeeld 2: Geval waarin de eiser herhaaldelijk postte dat hij stiekem foto’s nam in het damestoilet

De eiser heeft een advocaat ingeschakeld om de auteur van de post te identificeren en moest onderzoek doen, zoals het aanvragen van de openbaarmaking van toegangslogs aan “2channel”, en heeft 630.000 yen geclaimd als onderzoekskosten. De rechtbank heeft dit erkend, zeggende: “Gezien de omstandigheden dat de eiser via een advocaat eindelijk bij de gedaagde is uitgekomen om de dader van de illegale post op ‘2channel’ te identificeren, moet de gedaagde de onderzoekskosten van 630.000 yen dragen als schade door onrechtmatige daad tegen de gedaagde.”

Voorbeeld 3: Geval waarin een wetenschapsjournalist herhaaldelijk werd belasterd

Zoals hierboven vermeld, hoewel dit een geval is waarin een valse bekentenis is vastgesteld, zijn de geclaimde onderzoekskosten van 438.000 yen erkend.

Schade 3: Advocatenkosten voor schadevergoeding

Zoals eerder vermeld, zijn deze ‘advocatenkosten’ niet de kosten die nodig zijn om de dader te identificeren (onderzoekskosten), maar de kosten voor het inhuren van een advocaat om een schadevergoeding te eisen van de geïdentificeerde dader.

Het is echter erg moeilijk te begrijpen, maar de rechtbank berekent deze advocatenkosten niet op basis van ‘welk contract het slachtoffer daadwerkelijk heeft gesloten met de advocaat van het slachtoffer en hoeveel vergoeding hij aan die advocaat heeft betaald’. De rechtbank gebruikt een regel waarbij de ‘advocatenkosten’ worden erkend als ‘10% van het bedrag dat wordt geëist in die schadevergoeding’, ongeacht het daadwerkelijke betaalde bedrag.

Wat zijn de advocatenkosten in geval van een schadeclaim?

Laten we eerst uitleggen wat de werkelijke advocatenkosten zijn als u een advocaat inschakelt om een schadeclaim in te dienen.

Er bestond oorspronkelijk een standaard voor advocatenkosten, vastgesteld door de Japanse Federatie van Balies (日弁連), en advocaten konden hun vergoedingen niet vrij bepalen.

Deze advocatenkosten zijn sinds april 2004 (Heisei 16) geliberaliseerd, waardoor individuele advocaten hun tarieven vrij kunnen instellen en elk kantoor zijn eigen vergoedingsnormen kan vaststellen.

Echter, de meeste advocaten en advocatenkantoren blijven de traditionele vergoedingsnormen van de balie gebruiken, zelfs na de liberalisering. De oude advocatenkostenstandaard wordt nog steeds als referentie gebruikt omdat het in de praktijk vaak een ‘passende’ maatstaf is, aangezien het al jaren als standaard wordt gebruikt.

https://monolith.law/corporate/basis-for-calculating-lawyer-fees[ja]

Volgens deze oude standaard voor advocatenkosten, wordt voor schadeclaims een initiële vergoeding van 8% en een succesvergoeding van 16% vastgesteld voor ‘economische voordelen’ van minder dan 3 miljoen yen. Deze ‘economische voordelen’ verwijzen naar het claimbedrag voor de initiële vergoeding en het erkende claimbedrag voor de succesvergoeding. Bijvoorbeeld, als u een schadevergoeding van 3 miljoen yen eist en de rechtbank 2 miljoen yen erkent, is de initiële vergoeding 8% van 3 miljoen yen, of 240.000 yen, en de succesvergoeding is 16% van 2 miljoen yen, of 320.000 yen, voor een totaal van 560.000 yen.

Zoals hierboven vermeld, is deze standaard al geliberaliseerd, dus bij de daadwerkelijke aanvaarding van een zaak, passen we het bedrag en de berekeningsformule aan op basis van de aard en complexiteit van de zaak. Deze cijfers fungeren echter nog steeds als een ‘standaard’.

Wat zijn de door de rechtbank erkende advocaatkosten?

De schadeloosgestelde betaalt dit bedrag aan de advocaat, dus normaal gesproken zou je denken dat “advocaatkosten” verwijst naar 560.000 yen.

Echter, de rechtbank hanteert niet deze redenering. Ze gebruiken de term “redelijk causaal verband” en erkennen 10% van de erkende schade als “advocaatkosten” onder de noemer “advocaatkosten waarvoor een redelijk causaal verband is erkend door de rechtbank”. Dus bijvoorbeeld, als je een schadevergoeding van 3 miljoen yen eist en de rechtbank erkent 2 miljoen yen, dan zijn de door de rechtbank erkende advocaatkosten 10% van 2 miljoen yen, dat is 200.000 yen.

Dit is, om in detail te treden, de discussie in het geval van een “onrechtmatige daad”. Een onrechtmatige daad is wanneer het slachtoffer schade lijdt door een “illegale” daad van de dader, niet gebaseerd op een contract of iets dergelijks. Een typisch voorbeeld is een verkeersongeval.

In het geval van een verkeersongeval is er geen contractuele relatie tussen de dader en het slachtoffer, en het probleem van de schadevergoeding ontstaat simpelweg omdat de dader het lichaam van het slachtoffer “illegaal” heeft geschonden. Hetzelfde geldt voor laster, waarbij er geen contractuele relatie is tussen de dader en het slachtoffer, en het probleem van de schadevergoeding ontstaat simpelweg omdat de dader de eer van het slachtoffer “illegaal” heeft geschonden.

Daarentegen, bijvoorbeeld, als je geld hebt geleend maar het niet terugkrijgt, bestaat er een geldleningsovereenkomst tussen de eiser en de gedaagde, en je zou de geleende geldsom en rente op basis van dat contract claimen. Dit is geen “onrechtmatige daad”, dus de bovengenoemde regel is niet van toepassing.

In het geval van een onrechtmatige daad, hoewel niet in alle gevallen, wordt in de meeste gevallen 10% van de erkende kosten toegepast. Zoals duidelijk is uit het bovenstaande voorbeeld, kan dit niet anders dan als een zeer laag bedrag worden beschouwd.

Rechtszaken over laster en advocaatkosten

Toen er een rapportage was over matchfixing in het weekblad Gendai, was er een zaak waarin de Japanse Sumo Associatie en de voormalige voorzitter van Kitano-umi, die beweerden dat hun eer was aangetast, schadevergoeding en dergelijke eisten van de uitgever van het tijdschrift, Kodansha, en de auteur. De rechtbank van Tokyo beval op 5 maart 2009 (Heisei 21) dat Kodansha en de auteur elk 7,7 miljoen yen (7 miljoen yen voor emotionele schade, 700.000 yen voor advocaatkosten) aan schadevergoeding moesten betalen en een advertentie moesten plaatsen om het artikel in te trekken.

De rechtbank van Tokyo stelde dat “het artikel in kwestie werd geschreven zonder bijna enige achtergrondcontrole op de uitspraken en dergelijke die de basis vormen voor de specifieke feiten die in het artikel worden aangegeven, en zonder de gelegenheid te hebben gehad om de eiser, Kitano-umi, te interviewen, hoewel dat gemakkelijk zou zijn geweest”. In deze zaak werd een hoge schadevergoeding van 7 miljoen yen toegekend, zoals hierboven vermeld, wat neerkomt op ongeveer 700.000 yen, zelfs als het “10%” is.

Echter, in tegenstelling tot de bovengenoemde rechtszaak, als de schadevergoeding laag is, bijvoorbeeld als er slechts 300.000 yen wordt toegekend, is dat 10% slechts 30.000 yen. Dat zou te laag kunnen worden genoemd.

Hoewel het bovengenoemde matchfixing rapportage incident laster was door een weekblad, geldt hetzelfde voor het internet. Bijvoorbeeld, in de bovengenoemde rechtszaken, hebben ze de volgende beslissingen genomen met betrekking tot advocaatkosten.

Voorbeeld 1: Geval waarin iemand zich voordeed als een ander en laster jegens een derde partij pleegde

Dit is een geval van laster door zich voor te doen als een ander, waarbij een schadevergoeding van 600.000 yen werd toegekend, met erkenning van 120.000 yen als advocaatkosten. In dit geval bedroegen de advocaatkosten 20% van de schadevergoeding. Hoewel dit niet altijd de algemene regel is, lijkt het erop dat in gevallen waarin de schadevergoeding laag is, de advocaatkosten worden berekend als 20% van die vergoeding.

Voorbeeld 2: Een geval waarin de eiser herhaaldelijk werd beschuldigd van het stiekem filmen in een damestoilet

Dit is een zaak waarin de eiser ten onrechte werd beschuldigd van het stiekem filmen in een damestoilet. Een schadevergoeding van 1 miljoen yen (ongeveer 7.800 euro) werd toegekend, waarbij 100.000 yen (ongeveer 780 euro) aan advocaatkosten werd erkend. Met andere woorden, de advocaatkosten bedroegen 10% van de schadevergoeding.

Voorbeeld 3: Geval van herhaalde laster tegen een wetenschapsjournalist

Er was een geval waarin een onderzoeker herhaaldelijk werd belasterd op Twitter. Voor de immateriële schadevergoeding van 2 miljoen yen (ongeveer 15.000 euro), werden de advocaatkosten van 200.000 yen (ongeveer 1.500 euro) erkend. Met andere woorden, de advocaatkosten bedroegen 10% van de immateriële schadevergoeding.

Samenvatting

Hoewel er wordt gezegd dat de bedragen die als schadevergoeding van de dader kunnen worden geëist, aan het stijgen zijn, kunnen we nog steeds zeggen dat ze te laag zijn. Zelfs als smaad wordt erkend en een schadevergoeding wordt toegekend, is het waarschijnlijk dat het bedrag dat uiteindelijk bij het slachtoffer terechtkomt niet erg hoog zal zijn. Dit is onvoldoende als compensatie voor de “innerlijke pijn” die is toegebracht.

Echter, als het lukt om de dader te identificeren en een schadevergoeding te eisen, zal het slachtoffer in principe niet worden belast met de kosten. De gemiddelde kosten van een advocaat om de dader te identificeren, en hoeveel geld er uiteindelijk overblijft voor het slachtoffer, worden in detail uitgelegd in het onderstaande artikel.

https://monolith.law/reputation/reputation-lawyers-fee[ja]

En er is een zogenaamde “verjaringstermijn” voor het eisen van schadevergoeding van de dader. Dit wordt in detail uitgelegd in het onderstaande artikel.

https://monolith.law/reputation/prescription-of-defamation[ja]

Als u de verantwoordelijkheid van de dader die herhaaldelijk laster verspreidt wilt aanpakken, niet wilt opgeven, en de dader tot inkeer wilt brengen, neem dan contact op met een ervaren advocaat. U kunt gedetailleerde uitleg krijgen over de vooruitzichten van de rechtszaak en de procedure.