“Yetişkin” 20 yaşından 18 yaşına düşüyor. Medeni Kanun'daki değişiklikle neler değişiyor?
2018 yılında (Gregoryen takvimine göre) kabul edilen ve yetişkin yaşını 18’e düşüren ‘Japon Medeni Kanunu’nun bir kısmını değiştiren yasa’, 2022 yılında 1 Nisan’dan itibaren yürürlüğe girecektir.
Bu Medeni Kanun değişikliği ile, 2022 yılında 1 Nisan tarihinde 18 yaşından büyük fakat 20 yaşından küçük olan kişiler (2 Nisan 2002 ile 1 Nisan 2004 arasında doğanlar), o gün yetişkin sayılacaklardır. Ayrıca, 2 Nisan 2004’ten sonra doğan kişiler, 18 yaşına bastıkları gün yetişkin sayılacaklardır.
Medeni Kanun’daki yetişkin yaşının düşürülmesi ile nelerin değişip nelerin değişmeyeceğini açıklıyoruz.
Yetişkin Yaşı Nedir?
Medeni Kanun’daki (Japon Medeni Kanunu) yetişkin yaşı,
- Tek başına geçerli bir sözleşme yapabilme yaşı
- Anne-baba otoritesine tabi olmama yaşı
olmak üzere iki anlama gelir.
Yetişkin yaşı düşürülerek, 18 ve 19 yaşındaki kişilerin, ebeveynlerinin onayını almadan çeşitli sözleşmeler yapabilmesi mümkün hale gelir. Örneğin, cep telefonu satın almak, tek başına yaşamak için bir daire kiralamak, kredi kartı oluşturmak (ödeme yeteneği değerlendirmesinin sonucuna bağlı olarak kredi kartı oluşturulamayabilir), bir ürün satın almak için kredi almak (geri ödeme yeteneğini aşan bir kredi sözleşmesi kabul edilirse, sözleşme yapılamaz) gibi işlemler yapabilirler.
Ancak, 2022 Nisan 1 (Gregorian takvimine göre 2022) tarihinden önce 18 ve 19 yaşındaki kişilerin ebeveynlerinin onayı olmadan yaptığı sözleşmeler, yürürlüğe girdikten sonra da iptal edilebilir.
Ayrıca, ebeveyn otoritesine tabi olmama durumu nedeniyle, yaşadığınız yeri kendi iradenizle belirleyebilir ve eğitim veya işe yerleştirme gibi kariyer kararlarını da kendi iradenizle alabilirsiniz.
Ek olarak, kadınların evlilik başlangıç yaşı (evlenebilecekleri yaş) da gözden geçirilecektir. Şu anda, evlilik başlangıç yaşı erkekler için 18, kadınlar için 16’dır, ancak kadınların evlilik başlangıç yaşı 18’e çıkarılacak ve hem erkeklerin hem de kadınların 18 yaşına gelmeden evlenemeyecekleri hükme bağlanacaktır.
Sivil Kanun Değişikliği
Japonya’da yetişkin yaş, Meiji 9 yılından (1876) beri 20 olarak kabul edilmiştir. Ancak, kamu hizmeti seçim yasası ve anayasa değişikliği referandumu gibi 18 yaşını belirleyen yasalar ve 18 ve 19 yaşındaki kişilerin ulusal önemli konulara katılımını sağlamak için politikalar uygulanmıştır. Bu eğilim göz önüne alındığında, vatandaşların yaşamına ilişkin temel yasa olan Japon Sivil Kanunu’nda da 18 yaş ve üzeri kişilerin yetişkin olarak kabul edilmesi uygun görülmüştür.
Dünya genelinde bakıldığında, yetişkin yaşın 18 olarak belirlenmesi yaygındır. Avrupa ülkeleri, Amerika ve Japonya dahil olmak üzere 38 gelişmiş ülkenin katıldığı OECD (Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü) üyesi ülkeler arasında, yetişkin yaşını 18 olarak belirlemeyen ülkeler sadece 19 yaş olan Güney Kore ve 20 yaş olan Japonya ve Yeni Zelanda’dır.
Yetişkin yaşını 18’e indirmek, 18 ve 19 yaşındaki kişilerin öz karar verme hakkını saygı gösterir ve onların topluma aktif katılımını teşvik eder.
Yaş Gereksiniminin Değişmesi
Burada dikkat etmeniz gereken bir nokta var. Bu, tüm konularla ilgili yaş gereksiniminin değişeceği anlamına gelmez. Örneğin, 10 yıl geçerli bir pasaport almak 18 yaşında mümkün olacak, ancak alkol ve sigara ile ilgili yaş sınırlamaları 20 yaşında korunacaktır.
Yetişkin yaşının düşürülmesiyle birlikte, çeşitli yasaların yaş gereksinimlerindeki değişiklikler 4 kategoriye ayrılabilir.
- 18 yaşına düşecek ve değişiklik gerektirecek olanlar (’20 yaş’ gibi belirtilmiştir)
- 18 yaşına düşecek ancak değişiklik gerektirmeyecek olanlar (‘reşit olmayan’ gibi belirtilmiştir)
- 20 yaşında kalacak ve değişiklik gerektirecek olanlar (‘reşit olmayan’ gibi belirtilmiştir)
- 20 yaşında kalacak ancak değişiklik gerektirmeyecek olanlar (’20 yaş’ gibi belirtilmiştir)
1. kategorideki ’18 yaşına düşecek ve değişiklik gerektirecek olanlar’ arasında, ’10 yıllık genel pasaport alımı (Japon Pasaport Yasası)’, ‘vatandaşlık gereksinimleri (Japon Vatandaşlık Yasası)’, ‘cinsiyetin değiştirilmesi hakkında karar (Cinsiyet Kimliği Bozukluğu olan Kişilerin Cinsiyetlerinin Özel İşlemi Hakkında Japon Yasası)’, ‘sosyal hizmet uzmanı nitelikleri (Japon Sosyal Hizmet Yasası)’ gibi örnekler bulunmaktadır.
Örneğin,
Japon Vatandaşlık Yasası (Vatandaşlık Gereksinimleri)
Madde 5: Adalet Bakanı, aşağıdaki koşulları sağlayan yabancıların vatandaşlığını onaylamalıdır.
2. 20 yaşında veya daha büyük olmalı ve kendi ülkesinin yasalarına göre hukuki ehliyete sahip olmalıdır.
’20 yaşında veya daha büyük’ ifadesi olduğu için, bir değişiklik gereklidir.
2. kategorideki ’18 yaşına düşecek ancak değişiklik gerektirmeyecek olanlar’ arasında, ‘doktor lisansı (Japon Doktorlar Yasası)’, ‘diş hekimi lisansı (Japon Diş Hekimleri Yasası)’, ‘eczacı lisansı (Japon Eczacılar Yasası)’, ‘yargı sekreteri nitelikleri (Japon Yargı Sekreterleri Yasası)’, ‘idari sekreter nitelikleri (Japon İdari Sekreterler Yasası)’, ‘sertifikalı muhasebeci nitelikleri (Japon Sertifikalı Muhasebeciler Yasası)’ ve ‘kayıttan ayrılma (Japon Nüfus Kaydı Yasası)’ gibi örnekler bulunmaktadır.
Örneğin, doktor lisansı,
Japon Doktorlar Yasası
Madde 2: Doktor olmak isteyenler, doktorluk sınavını geçmeli ve Sağlık, Çalışma ve Refah Bakanının lisansını almalıdır.
Madde 3: Reşit olmayanlara lisans verilmez.
‘Reşit olmayan’ ifadesi olduğu için, bir değişiklik gerektirmez.
3. kategorideki ’20 yaşında kalacak ve değişiklik gerektirecek olanlar’ arasında, ‘sigara içme yaşı (Japon Reşit Olmayanların Sigara İçmesi Yasak Yasası)’ ve ‘alkol içme yaşı (Japon Reşit Olmayanların Alkol İçmesi Yasak Yasası)’ bulunmaktadır. Örneğin, sigara içme yaşı,
Japon Reşit Olmayanların Sigara İçmesi Yasak Yasası
Madde 1: 20 yaşına kadar olan kişilerin sigara içmesine izin verilmez.
20 yaşında kalacağı için, yasa adının değiştirilmesi gereklidir.
Ayrıca, ‘at yarışı bahis biletinin satın alınma yaşı (Japon At Yarışları Yasası)’, ‘bisiklet yarışı bahis biletinin satın alınma yaşı (Japon Bisiklet Yarışları Yasası)’, ‘alkol sağlık bozukluğunun tanımı (Japon Alkol Sağlık Bozukluklarına Karşı Temel Yasası)’, ‘evlat edinme yaş gereksinimi (Japon Medeni Kanunu)’ gibi örnekler de 20 yaşında kalacağı için, bir değişiklik gereklidir.
Örneğin, at yarışı bahis biletinin satın alınma yaşı,
Japon At Yarışları Yasası (At Yarışı Bahis Biletinin Satın Alınması ve Diğer Kısıtlamalar)
Madde 28: Reşit olmayanlar, at yarışı bahis biletini satın alamaz veya devralamaz.
20 yaşında kalacağı için, bir değişiklik gereklidir.
4. kategorideki ’20 yaşında kalacak ancak değişiklik gerektirmeyecek olanlar’ arasında, ‘ulusal emeklilik sigortası hak sahipliği (Japon Ulusal Emeklilik Yasası)’, ‘büyük, orta boy lisanslar vb. (Japon Karayolu Trafik Yasası)’, ‘özel çocuk bakım yardımı hedef yaş (Özel Çocuk Bakım Yardımı ve Diğer Yardımlar Hakkında Japon Yasası)’, ‘çocuk refah hizmetlerine uygun yaş (Japon Çocuk Refah Yasası)’ gibi örnekler bulunmaktadır.
Örneğin, ulusal emeklilik sigortası hak sahipliği,
Japon Ulusal Emeklilik Yasası (Sigorta Hak Sahipliği)
Madde 7: Aşağıdaki maddelerden herhangi birine uyan kişiler, ulusal emeklilik sigortası hak sahibi olarak kabul edilir.
1. Japonya’da ikamet eden ve 20 yaşından büyük ancak 60 yaşından küçük olan kişiler (daha fazlası aşağıda belirtilmiştir)
20 yaşında kalacağı için, bir değişiklik gerektirmez.
Yetişkin Yaşı Düşürülmesinin Etkileri ve Önlemler
Yetişkin yaşının düşürülmesi, işletmeler ve hizmetler üzerinde ne tür etkiler oluşturur? BtoC şirketlerinin geniş bir hedef kitleye, reşit olmayanları da içerecek şekilde ürün ve hizmet sunması durumunda, başvurular, sözleşmeler, hizmet kullanım koşulları gibi düzenlemeler ve bilgi sistemleri gibi konuların gözden geçirilmesi gerekecektir.
Geçerli sözleşme ve kullanım koşullarında reşit olmayanları 20 yaşın altında olarak tanımlıyorsanız, Medeni Kanun değişikliğine uygun olarak içeriğin değiştirilmesi gerekebilir. Örneğin, cep telefonu şirketleri veya kredi kartı şirketlerinin kullanım koşullarında, “20 yaşın altındaki kişilerin kayıt olması durumunda, yasal vekilin onayı alınmış kabul edilir” şeklindeki hükümler sıklıkla yer alır, ancak bunların değiştirilmesi gerekmektedir.
Bu tür içeriklerin kontrolü, düzeltmeleri ve hukuki incelemeleri, büyük bir emek gerektirir, ancak bu durumda “reşit olmayan” ifadesini kullanırsanız, Medeni Kanun değişikliği öncesi ve sonrası için etkinlik değişmez.
Hizmetler arasında, reşit olmayanları veya yaşa göre kullanımı kısıtlayan veya yasaklayanlar da bulunmaktadır. 2022 yılının 31 Mart’ında reşit olmayan bir kişinin, 1 Nisan’dan itibaren yetişkin olması, bu zamanlamada sistem değişikliği yapılması gerektiği anlamına gelir. Özellikle, 2002 yılının 2 Nisan’ından 2004 yılının 1 Nisan’ına kadar doğan kişiler, yaşları farklı olsa bile aynı anda yetişkin olacaklar, bu nedenle bu zamanlamada kayıt durumunu değiştirebilecek şekilde sistemlerin revize edilmesi gerekmektedir. Yetişkin yaşının düşürülmesine hazırlıklı olalım.
Özet
Reşit olmayan bir kişi ebeveyninin rızası olmadan bir sözleşme yaparsa, genellikle sözleşmeyi iptal edebilir (Japon Reşit Olmayanların İptal Hakkı). Ancak, reşit olma yaşı düşürüldüğünde, 18 ve 19 yaşındaki kişiler, ebeveynlerinin rızası olmadan tek başlarına sözleşme yapabilir hale gelirler. Bununla birlikte, reşit olmayanların iptal hakkını kullanamaz hale gelirler, bu nedenle sahtekarlık gibi tüketici zararlarının artması endişe konusudur.
Reşit olma yaşının düşürülmesi, 18 ve 19 yaşındaki kişilerin özerkliklerine saygı gösterirken, aynı zamanda çeşitli sorunları da gündeme getirir. Şirketlerin bu konuda dikkatli bir şekilde hareket etmeleri gerektiği söylenebilir.
Büromuz Tarafından Alınan Önlemler
Monolith Hukuk Bürosu, özellikle IT ve hukuk alanlarında yüksek uzmanlığa sahip bir hukuk firmasıdır. Yetişkinlik yaşının düşürülmesiyle birlikte, sözleşmeler ve benzeri hukuki belgelerin kontrolü gerekmektedir. Büromuz, Tokyo Borsası Prime listesindeki şirketlerden girişimlere kadar çeşitli durumlar için sözleşme ve düzenlemelerin oluşturulması ve gözden geçirilmesi konusunda hizmet vermektedir. Eğer sözleşme ile ilgili bir sorununuz varsa, lütfen aşağıdaki makaleye başvurunuz.