DX Destek İşletmeleri için Sözleşme Hazırlamanın Kontrol Noktaları Nelerdir?

Son zamanlarda dikkatleri üzerine çeken bir kelime var, o da ‘DX’. DX, Dijital Dönüşüm (Digital Transformation) anlamına gelir. Basit bir şekilde ifade edersek, ‘gelişmiş dijital teknolojileri yaygınlaştırarak insanların yaşamlarını daha iyi hale getirme’ anlamına gelir.

Özellikle Büyük Veri, AI ve IoT, DX teknolojisi olarak temsilci olanlar arasında ve DX’i teşvik etmek, büyük bir atılım yapmayı hedefleyen şirketlerin doğmasına neden olmuştur.

Bu nedenle, bu makalede, DX destek işletmelerini kurmayı düşünen veya DX desteği almayı düşünen şirketlere yönelik olarak, DX destek işletmelerinin sözleşme oluştururken nelere dikkat etmeleri gerektiğini açıklıyoruz.

https://monolith.law/corporate/server-infrastructure-for-system-development[ja]

DX Destek İşletmeleri Nedir?

DX destek işletmeleri, dijital dönüşüm (Digital transformation) destek işletmelerini ifade eder ve her gün geliştirilen yeni dijital teknolojileri kullanarak, günlük yaşamımızı ve yaşam tarzımızı daha iyi bir yöne doğru geliştirmeyi destekleyen işletmelerdir.

Ekonomi, Ticaret ve Sanayi Bakanlığı’nın yayınladığı “Dijital Dönüşümü Teşvik Etmek İçin Kılavuz (DX Teşvik Kılavuzu) Ver. 1.0″da, DX’in “şirketlerin hızlı iş çevresi değişikliklerine yanıt vermesi, veri ve dijital teknolojileri kullanarak, müşteri ve toplum ihtiyaçlarına dayanarak, ürünler, hizmetler, iş modellerini, iş süreçlerini, organizasyonu ve şirket kültürünü dönüştürmesi ve rekabet avantajı sağlaması” olarak tanımlandığı belirtilmiştir.

DX Teşvikinin Avantajları

DX teşvikinin avantajlarından biri, iş süreçlerinin verimliliğinin artırılmasıdır.

DX teşvikinin ilerlemesiyle, geleneksel çalışma saatlerinin azaltılması beklenir. Ayrıca, dijitalleşme sayesinde, insan hataları önlenir ve insan hatalarına yanıt verme süresi de azaltılır.

Ayrıca, DX teşvikinin ilerlemesiyle ortaya çıkan insan kaynakları, DX’in yanıt veremediği işlere ayrılabilir.

Bu tür iş süreçlerinin verimliliğinin artırılması, çalışanların çalışma saatlerinin azaltılmasına ve çalışma ortamının iyileştirilmesine de katkıda bulunabilir.

İkinci olarak, toplumun durumu ve değişikliklere uyumlu esnek yanıtların mümkün olması beklenmektedir.

DX ilerlememişse, sorumluların toplumun durumu ve değişikliklere uyumlu yanıtlar vermesi gerekmektedir, ancak kullanılabilir zaman ve bilgi miktarı nedeniyle, esnek yanıtlar verilemez ve yanıtlar gecikebilir.

DX ilerlediyse, dijital teknolojilerin hızlı gelişimi sayesinde, toplumun durumu ve değişikliklere hızlı ve esnek yanıtlar vermek mümkün olabilir.

Diğer avantajlar arasında, yeni ürünlerin geliştirilmesi, yeni işletmelerin ve yeni işlerin yapılabilmesi bulunmaktadır.

DX teşvikinin ilerlemesiyle, daha önce kısa sürede yapılması zor olan işler, kısa sürede yapılabilir hale gelmiştir.

Bu sayede, daha önce gerçekleştirilemeyen şeyler gerçekleştirilebilir hale gelmiş ve yeni ürünlerin geliştirilmesi, yeni işletmelerin ve yeni işlerin yapılabilmesi mümkün olmuştur.

Gelecekte dijitalleşme daha da ilerleyecek ve gelecekte, şu andan daha fazla DX destek işletmelerinin önemi artacak.

DX Teşvikinin Dezavantajları

DX teşvikinin dezavantajlarından biri, maliyetin yüksek olmasıdır.

DX’i teşvik etmek isterseniz, yeni makineler ve bilgisayarlar satın almanız gerekecektir, bu da maliyeti artırır.

Ayrıca, DX teşvikinin hemen gerçekleştirilemeyeceği, şirket içi akışın oluşturulması gibi süreçlerin zaman alacağı ve sonuçlara ulaşmanın zaman alabileceği de bir dezavantaj olarak kabul edilebilir.

Ayrıca, daha önce DX’i ilerletmeyen şirketler, DX’i teşvik etmeye karar verirse, DX’e geçişi başarılı bir şekilde gerçekleştiremeyebilirler.

DX’in yukarıda belirtilen dezavantajları olabilir, ancak dezavantajlara kıyasla avantajları daha büyük olduğu için, dezavantajları göz önünde bulundurarak bile DX’i teşvik etmeye değerdir.

DX Destek İşletmeleri Sözleşme Hazırlığında Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

DX’i işinize dahil etmek için, DX destek işletmelerinden destek almak verimli bir yöntemdir.

Ancak, DX destek işletmeleri sözleşmesi, tipik bir sözleşme olarak nitelendirilmesi zor bir sözleşmedir. Bu nedenle, aşağıda, DX destek işletmeleri sözleşmesi hazırlarken dikkat edilmesi gereken noktaları açıklıyoruz.

Sözleşme Süresi Hakkında Madde

Daha önce belirtildiği gibi, DX’in ilerlemesi zaman alır.

Bu nedenle, sözleşme süresi çok kısa olursa, DX desteği yarım kalmış bir durumda sona erebilir.

Öte yandan, sözleşme süresi çok uzun olursa, DX’in ilerlemesi için uzun bir sözleşme süresi öngörülerek plan yapılır, bu da aslında gereken süreden daha uzun bir süre alabileceği anlamına gelir.

Dolayısıyla, sözleşme süresi hakkında, bireysel durum ve koşullara uygun olarak uygun bir süre belirlenmesi gerekmektedir.

Özellikle, aşağıdaki gibi bir madde belirlenebilir.

Madde ● (Sözleşme Süresi)

Bu sözleşmenin süresi, bu sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren bir yıl olacaktır. Ancak, sürenin dolmasından bir ay önce taraflardan herhangi birinin bu sözleşmeyi sonlandırmak istemediğini belirtmemesi durumunda, bu sözleşme bir yıl daha yenilenir ve bundan sonra da aynı şekilde devam eder.

Ücret İle İlgili Madde

Ücret ile ilgili madde, parasal bir madde olduğu için, sorun olma olasılığı yüksek bir maddedir.

Bu nedenle, sorunları önlemek için, ücretin hesaplanma yöntemi, ödeme zamanı ve ödeme yöntemi gibi konuların açıkça belirlenmesi önemlidir.

Özellikle, aşağıdaki gibi maddelerin belirlenmesi düşünülebilir.

Madde ● (Ücret)

1. A, B’ye, bu işin karşılığı olarak, aylık ● bin Yen (vergi hariç) ödemeyi taahhüt eder.

2. Bir önceki maddenin ücreti, önceki ayın sonuna kadar, B’nin ayrıca belirleyeceği banka hesabına havale yöntemi ile ödenir. Ayrıca, havale ücreti A’nın sorumluluğundadır.

Yazılım vb. Hakların Kimde Olduğuna Dair Hükümler

DX destek işleri doğası gereği, telif hakları gibi fikri mülkiyet haklarıyla ilgili olacaktır.

Fikri mülkiyet haklarının kimde olduğunu açıkça belirlemezsek, DX desteği alan taraf, fikri mülkiyet haklarıyla ilgili olarak, düşündüğü şekilde işlem yapamayabilir.

Bu nedenle, yazılım vb. hakların kimde olduğuna dair hükümleri belirlemek önemlidir.

Özellikle, aşağıdaki gibi hükümleri belirlemek düşünülebilir.

Madde ● (Hakların Kimde Olduğu)

İşin yürütülmesi sürecinde ortaya çıkan icatlar ve diğer fikri mülkiyet hakları veya bilgi ve beceriler (bundan böyle “icatlar vb.” olarak anılacaktır.) ile ilgili patent hakları ve diğer fikri mülkiyet hakları (patent ve diğer fikri mülkiyet haklarını almak hakkını içerir ve bu haklar telif hakkı ise, Japon Telif Hakkı Kanunu’nun 27. ve 28. maddelerindeki hakları içerir. Aynı şekilde devam eder.) B’ye aittir.

Zarar Tazminatı Yükümlülüğüne İlişkin Madde

DX desteği sürecinde, çeşitli sorunlar ortaya çıkabilir.

Özellikle, bilgisayar kullanıldığında, beklenmedik hatalar veya sorunlar oluşabilir.

Bu nedenle, zarar tazminatı yükümlülüğüne ilişkin bir madde belirlemek de önemlidir.

Özellikle, aşağıdaki gibi bir madde belirlenebilir:

Madde ● (Zarar Tazminatı)

A ve B, bu sözleşmenin yerine getirilmesi ile ilgili olarak, karşı tarafın sorumluluğuna atfedilebilecek nedenlerden dolayı normal ve doğrudan zarar gördüğünde, karşı tarafa zarar tazminatı talep edebilir. Ancak, A ve B’nin üstlenmesi gereken zarar tazminatı yükümlülüğü, bu sözleşmede belirtilen hizmet bedelinin toplam tutarını aşmayacaktır.

Sözleşmenin Feshine İlişkin Madde

DX destek işleri sürekli bir sözleşme ilişkisi gerektirdiğinden, sözleşme taraflarının karşılıklı güven ilişkisi önemlidir.

Bu nedenle, sürekli bir sözleşme ilişkisinin sürdürülemeyeceği durumlarda, sözleşmenin feshine izin verilmesi gerekmektedir.

Özellikle, aşağıdaki gibi maddelerin belirlenmesi düşünülebilir.

Madde ● (Fesih)

1. Taraflardan herhangi biri, diğer tarafın aşağıdaki maddelerden herhangi birine uyması durumunda, herhangi bir bildirimde bulunmaksızın hemen bu sözleşmenin tamamını veya bir kısmını feshedebilir.

(1) Ciddi bir hata veya ihanet durumu varsa

(2) Ödeme durdurulmuşsa veya geçici haciz, haciz, açık artırma, iflas işlemleri başlatılmışsa, sivil yeniden yapılandırma işlemleri başlatılmışsa, şirket yeniden yapılandırma işlemleri başlatılmışsa veya özel likidasyon işlemleri başlatılmışsa

(3) Çek değişim ofisinin işlem durdurma kararını almışsa

(4) Kamu borçlarının ödenmemesi durumunda

(5) Diğer önemli nedenlerle bu sözleşmenin devam ettirilmesi zorlaşırsa

2. Taraflardan herhangi biri, diğer tarafın bu sözleşmenin herhangi bir maddesine aykırı hareket etmesi ve uygun bir süre belirlenmesine rağmen, diğer tarafın borçlarını yerine getirmemesi durumunda, borcun yerine getirilmemesinin derecesine bakılmaksızın, bu sözleşmenin tamamını veya bir kısmını feshedebilir.

3. Bu maddeye dayalı hakların kullanılması, tazminat talebini engellemez.

Özet

Yukarıda, DX destek işletmelerini kurmayı düşünen veya DX desteği almayı düşünen şirketlere yönelik olarak, DX destek işletmeleri sözleşmesi oluştururken nelere dikkat edilmesi gerektiğini açıkladık.

DX destek işletmeleri, dijitalleşme ile birlikte ortaya çıkan yeni bir işletme türüdür ve bu nedenle çok fazla pratik birikimi yoktur.

Bu nedenle, DX destek işletmesi kurmayı düşünen veya DX desteği almayı düşünen şirketlerin yetkililerine, konusunda uzman bir avukata danışmanızı öneririz.

【Ofisimiz Tarafından Alınan Tedbirlerin Bilgilendirmesi】

Monolith Hukuk Bürosu, özellikle IT ve hukuk alanlarında yüksek uzmanlığa sahip bir hukuk bürosudur. DX (Dijital Dönüşüm) teşvikinde sözleşme oluşturma gereklidir. Büromuz, Tokyo Borsası Prime listesindeki şirketlerden girişimlere kadar çeşitli durumlar için sözleşme oluşturma ve inceleme hizmetleri sunmaktadır. Eğer sözleşme ile ilgili bir sorununuz varsa, lütfen aşağıdaki makaleye başvurunuz.

https://monolith.law/contractcreation[ja]