Yaşlı Refah Yasası Nedir? İhlal Durumunda Yönetmelik Cezaları ve Yaptırımlar, Tesis İşletimi İçin Noktaların Açıklanması
Yaşlı Refah Yasası (老人福祉法), yaşlı bireylerin güven içinde yaşayabilecekleri bir toplumu gerçekleştirmek amacıyla, bakım hizmetlerinin sunumu ve tesislerin işletilmesi ile ilgili kuralları belirlemektedir. Bakım hizmetleri sunan ve tesis işleten işletmeler, bu kuralların yanı sıra ihlal durumunda uygulanacak cezai yaptırımlar ve idari işlemler hakkında bilgi sahibi olmalıdır.
Bu makalede, Yaşlı Refah Yasası kapsamında, bakım tesislerinin işletmecilerinin bilmesi gereken idari işlemler, cezai yaptırımlar ve kaliteli hizmet sunmak için dikkat edilmesi gereken noktaları açıklıyoruz. Bakım tesislerinin yöneticileri için, hukuki kurallar, riskler ve sorunsuz bir işletme için önemli noktaları yeniden gözden geçirme fırsatı sunmayı umuyoruz.
Yaşlı Refah Yasası Nedir?
Yaşlı Refah Yasası, yaşlıların refahı ile ilgili tesisler, kurumlar ve projeleri düzenleyen bir yasadır. Bu yasa, iller ve belediyeler gibi yerel yönetimlere, yaşlıların refahını artırmayı amaçlayan çeşitli planların hazırlanması ve destek projelerinin uygulanması konusunda yükümlülükler getirmektedir.
Örneğin, iller ve belediyeler, Yaşlı Refah Planı’nın oluşturulmasını zorunlu kılmakta ve her bölge, yaşlıların refah ihtiyaçlarına uygun somut politikalar geliştirmektedir. Planlar, yaşlılara yönelik refah hizmetleri ve tesislerin geliştirilmesi, bakım personelinin temini gibi konuları içermektedir.
Referans: Sağlık, Çalışma ve Refah Bakanlığı | Yaşlı Refah Yasası[ja]
Yaşlı Refah Yasası ile Belirlenen Altı Hizmet
Yaşlı Refah Yasası, yaşlıların alışkın oldukları çevrede yaşamlarını sürdürebilmeleri için destek hizmetlerini de düzenlemektedir. Bu yasa ile belirlenen destek hizmetleri; yaşlı evde bakım hizmetleri, yaşlı gündüz bakım hizmetleri, yaşlı kısa süreli yatılı bakım hizmetleri, küçük ölçekli çok fonksiyonlu evde bakım hizmetleri, demansla mücadele eden yaşlılar için ortak yaşam destek hizmetleri ve karma hizmet refah işletmeleri olmak üzere altı tanedir.
Ayrıca Yaşlı Refah Yasası, yaşlıların yararlanabileceği refah tesislerini de düzenlemektedir. Yaşlı Refah Yasası kapsamında düzenlenen tesisler; yaşlı gündüz bakım merkezleri, yaşlı kısa süreli yatılı tesisler, bakım evleri, özel bakım evleri, düşük maliyetli yaşlı evleri, yaşlı refah merkezleri ve yaşlı bakım destek merkezleri olmak üzere yedidir.
Ücretli yaşlı evleri, Yaşlı Refah Yasası’nda belirtilen yaşlı refah tesislerine dahil olmamakla birlikte, bu yasanın düzenlemelerine tabidir. Ücretli yaşlı evleri, sakinlerine yemek, bakım, sağlık yönetimi gibi hizmetler sunan tesislerdir ve işletmeleri için Yaşlı Refah Yasası’na dayalı belirli standartlar ve düzenlemeler uygulanır.
Yaşlı Refah Yasası’nın Amacı ve Yürürlüğe Giriş Nedenleri
Yaşlı Refah Yasası, yüksek ekonomik büyüme döneminin bir ürünü olarak Showa 38 (1963) yılında yürürlüğe girmiştir. O dönemde, kırsal kesimlerden şehir merkezlerine doğru yoğun bir nüfus göçü yaşanmakta ve aile yapısında çekirdek aileye geçiş hızlanmaktaydı. Bu durum, aile içindeki karşılıklı yardımlaşma işlevlerinin azalmasına yol açmıştı. Sonuç olarak, ailelerin üstlenmiş olduğu yaşlı bakımının giderek zorlaşması gibi bir sosyal sorun ortaya çıkmıştır. İşte bu çerçevede, yaşlı refahının temelini oluşturmak amacıyla Yaşlı Refah Yasası hayata geçirilmiştir.
Yaşlı Refah Yasası, yaşlıların sağlıklı ve istikrarlı bir yaşam sürdürmelerini ve yaşlıların topluma aktif katılımlarının teşvik edilmesini hedeflemektedir. Yasada yer alan temel ilkeler arasında, yaşlıların sağlığının korunması, yaşam standartlarının istikrar kazanması ve topluma katılımlarının artırılması bulunmaktadır.
Yaşlı Refah Yasası’nın yürürlüğe girmesiyle birlikte, özel bakım evleri, bakım evleri ve düşük maliyetli yaşlı evleri gibi yaşlı refah tesislerinin hızla artışı gözlemlenmiştir. Yaşlılar için güvenli bir yaşam ortamı sağlanmış ve ailelerin üzerindeki yük hafifletilmiştir. Ayrıca, günümüzdeki evde bakım hizmetlerine denk gelen yaşlı aile hizmet görevlisi gönderme işi de sistematik hale getirilmiş ve yaşlıların kendi evlerinde alabilecekleri destekler genişletilmiştir.
Yaşlı Refah Yasası’nın Değişim Süreci
1973 yılında (Showa 48) yaşanan petrol krizi sonrasında ekonomik büyüme oranları düşüşe geçtiğinde, bütçe üzerindeki en büyük baskı unsurlarından biri sağlık harcamaları oldu. 1983 yılında (Showa 58) yürürlüğe giren ‘Yaşlı Sağlık Yasası’ ile yaşlıların sağlık harcamalarının bir kısmı kişisel katkıya dönüştü ve yasa, toplumun değişen ihtiyaçlarına göre güncellendi.
Yaşlı Refah Yasası’nın Değişiklik İçeriği
Yıl | Değişiklik İçeriği |
1973 (Showa 48) | 70 yaş ve üzeri için sağlık harcamalarının ücretsiz hale getirildiği ‘Yaşlı Sağlık Harcamaları Ödeme Sistemi’ oluşturuldu. Ancak, sağlık harcamalarının bütçe üzerindeki baskısı nedeniyle, 1983 yılında (Showa 58) ‘Yaşlı Sağlık Yasası’ ile birlikte kaldırıldı. |
1978 (Showa 53) | Yatalak yaşlıların kısa süreli korunması projesi başlatıldı. Yaşlılar, kısa süreliğine tesislere yerleşerek bakım alabilmeye başladılar. |
1979 (Showa 54) | Gündüz bakım hizmetleri (Gündüz Hizmetleri) başladı. Gündüz Hizmetleri, Kısa Süreli Konaklama ve Evde Yardım olmak üzere evde bakımın üç temel direği sistematize edildi. |
1982 (Showa 57) | ‘Yaşlı Sağlık Yasası’ yürürlüğe girdi. Yaşlı sağlık hizmetleri, sosyal refahtan sosyal sigortaya doğru büyük bir değişim geçirdi. Daha sonra bu sistem, ileri yaşlı sağlık hizmetleri sistemine devredildi. |
1990 (Heisei 2) | ‘Yaşlı Sağlık ve Refah Planı’ oluşturuldu ve iller ile belediyelere zorunlu kılındı. Belediyeler, refah yönetimini geliştirmeye başladı. Aynı zamanda, Yaşlı Sağlık ve Refah Planı’nın altyapısının geliştirilmesi teşvik edildi. |
1994 (Heisei 6) | Yaşlı refah tesislerinin düzenlemelerine Yaşlı Bakım Destek Merkezleri eklendi. |
2000 (Heisei 12) | ‘Bakım Sigortası Yasası’ yürürlüğe girdi. Yaşlı refah tesisleri gibi hizmetler kullanılırken, özel durumlar dışında bakım sigortası sistemi uygulanır hale geldi. Ayrıca, yaşlıların evde yaşamlarını destekleyen grup evleri ve küçük ölçekli çok fonksiyonlu evde bakım hizmetleri eklendi. |
2006 (Heisei 18) | Ücretli yaşlı evlerinin tanımı değişti. Düzenleme öncesi, 10’dan fazla yaşlının kaldığı ve yemek hizmeti sunan tesisler olarak tanımlanıyordu, ancak düzenleme sonrası personel standartları kaldırıldı ve yemek, bakım, çamaşır yıkama, temizlik gibi ev işleri veya sağlık yönetimi gibi hizmetlerin herhangi birini sunan bir yapıya dönüştü. |
Ayrıca, ‘Bakım Sigortası Yasası’nın yürürlüğe girmesiyle birlikte, yaşlı refahının yapısı büyük ölçüde değişti. Örneğin, grup evleri ve küçük ölçekli çok fonksiyonlu evde bakım hizmetleri gibi hizmetler eklendi, yaşlıların kendi evlerinde yaşarken alabilecekleri bakım hizmetleri seçenekleri arttı, bakım hizmetlerinin kalitesi yükseldi ve kullanıcı memnuniyeti de arttı.
Bakım Sigortası Kanunu Nedir? Yaşlı Refah Kanunu ile Arasındaki Farklar
Bakım Sigortası Kanunu, bakıma muhtaç kişilere uygun sağlık hizmetleri ve sosyal hizmetler sunmak için oluşturulmuş bir yasadır. Bu kanun, bakım sigortası sistemini, bakım hizmetlerini ve bakım sigortası tesislerini düzenleyen kuralları belirler.
Bakım Sigortası Kanunu’nun birinci maddesinde, yaşlanmaya bağlı fiziksel ve zihinsel değişiklikler nedeniyle bakıma muhtaç hale gelen kişilerin, onurunu koruyarak bağımsız bir günlük yaşam sürdürebilmeleri için gerekli sağlık ve sosyal hizmetlerin sunulmasının amaçlandığı açıkça belirtilmiştir.
Bakım Sigortası Kanunu, yalnızca yaşlıları hedef almaz. Bakıma ihtiyaç duyan her yaştaki kişi, bu kanuna dayalı hizmetlerden yararlanabilir.
Öte yandan, Yaşlı Refah Kanunu, günlük yaşamı zorlaşan 65 yaş ve üzeri yaşlıları ana hedef alır ve onların refahını artırmak için çıkarılmıştır. Yaşlı Refah Kanunu, yaşlıların fiziksel ve zihinsel olarak sağlıklı bir yaşam sürdürebilmeleri için gerekli önlemleri almayı amaçlar. Belediyelerin alması gereken tedbirler, özel sektör işletmelerine yönelik düzenlemeler ve yaşlı tesislerinin kurulması ve işletilmesi ile ilgili kurallar belirlenmiştir.
Bakım Sigortası Kanunu, Heisei 12 (2000) yılında yürürlüğe girdiğinden bu yana, zamanın değişimine uyum sağlamak için düzenli olarak revize edilmiştir. İlk revizyon Heisei 18 (2006) yılında yapılmıştır. Daha sonra her üç yılda bir revizyonlar yapılmış, destek gerektiren kişilere yönelik önleyici yardımların oluşturulması ve bakım hizmeti sağlayıcılarına yönelik düzenlemelerin güçlendirilmesi gibi değişiklikler gerçekleştirilmiştir.
Özellikle 2024 yılında, bölgesel kapsamlı bakım sistemlerinin derinleştirilmesi ve teşvik edilmesi, bakım alanındaki üretkenliğin artırılması ve sistemin sürdürülebilirliğinin sağlanması gibi konularda düzenlemeler planlanmaktadır. Düzenlemenin ayrıntıları aşağıdaki makalede açıklanmaktadır.
Yaşlı Refah Yasası’na Dayalı Evde Bakım Hizmetleri
Yaşlı Refah Yasası, yaşlıların alışkın oldukları çevrede yaşamlarını sürdürebilmeleri için evde bakım hizmetlerini düzenlemektedir. Ana evde bakım hizmetleri altı başlık altında toplanmıştır. Her birinin sunduğu destek özelliklerini açıklıyoruz.
Yaşlı Bakım Hizmetleri
Yaşlı Bakım Hizmetleri, 65 yaş ve üzeri bireylerin zihinsel veya fiziksel engelleri nedeniyle günlük yaşamlarında karşılaştıkları zorluklara yönelik hizmetler sunmaktadır. Evde yaşamı desteklemek amacıyla, tuvalet ihtiyacı, banyo, yemek gibi temel ihtiyaçların yanı sıra çamaşır, yemek pişirme, temizlik gibi günlük yaşam aktiviteleri konusunda danışmanlık ve tavsiyelerde bulunulmaktadır.
Yaşlı Bakım Hizmetleri, Japon Bakım Sigortası Kanunu’na (介護保険法) dayanarak sunulmakta ve ziyaretçi bakım hizmetlerinin bir parçası olarak konumlandırılmıştır. Bu hizmetler arasında düzenli ve ihtiyaç halinde yapılan ziyaretçi bakım hemşireliği ve gece boyunca devam eden ziyaretçi bakım hizmetleri bulunmaktadır. Ayrıca, Japon Bakım Sigortası Kanunu kapsamı dışında kalan durumlar için yerel yönetimler tarafından özel hizmetler sunulmaktadır.
Yaşlı Gündüz Bakım Hizmetleri
Yaşlı gündüz bakım hizmetleri, gündüz saatlerinde bir tesis tarafından sunulan bakım hizmetleridir. Bu hizmetler, evde yaşayan ve özellikle zihinsel veya fiziksel engelleri olan ya da bakıma ihtiyaç duyan 65 yaş ve üzeri yaşlı bireyleri hedef alır.
Tesis içinde tuvalet ihtiyacı, banyo ve yemek desteği gibi günlük yaşam aktivitelerinde yardım sağlamanın yanı sıra, bakım ile ilgili danışmanlık ve tavsiyelerde bulunarak bireylerin yaşam kalitesini korumayı ve artırmayı amaçlar. Japon Bakım Sigortası Kanunu’na (介護保険法) göre, bakım önleme gündüz bakım hizmetleri (デイサービス) veya gündüz bakım hizmetleri, yaşlı gündüz bakım hizmetlerine dahildir.
Yaşlı Kısa Süreli Yatılı Hizmetleri
Yaşlı Kısa Süreli Yatılı Hizmetleri, evde bakımın zorlaştığı durumlarda, geçici olarak bir tesise yatılı olarak kalma amacı taşıyan hizmetlerdir. Bu hizmetler, bakım veren kişinin ani sağlık sorunları yaşaması veya dinlenmeye ihtiyaç duyması gibi durumlarda tercih edilir. Japon Bakım Sigortası Kanunu’na (Japanese Long-Term Care Insurance Law) göre, bakım önleyici kısa süreli yatılı yaşam bakımı ve kısa süreli yatılı yaşam bakımı (kısa süreli konaklama) hizmetleri sunulmaktadır.
Küçük Ölçekli Çok Fonksiyonlu Evde Bakım Hizmeti
Küçük Ölçekli Çok Fonksiyonlu Evde Bakım Hizmeti, evde yaşamı desteklerken gerektiğinde tesislerde gündüzlü bakım veya kısa süreli konaklama imkanı da sunan bir hizmettir. Hedef kitle, 65 yaş ve üzeri, zihinsel veya fiziksel engeli olan kişilerdir. Küçük Ölçekli Çok Fonksiyonlu Evde Bakım Hizmeti, gündüzlü bakım ve konaklamayı birleştiren esnek hizmet sunumu yapabilme avantajına sahiptir. Kullanıcıların yaşam durumlarına uygun bireysel destek sağlanır.
Japanese Bakım Sigortası Kanunu’na göre, Bakım Önleme Küçük Ölçekli Çok Fonksiyonlu Evde Bakım veya Küçük Ölçekli Çok Fonksiyonlu Evde Bakım hizmetleri kapsamındadır.
Demans Hastalarına Yönelik Yaşlılar İçin Ortak Yaşam Destek Projesi
Demans Hastalarına Yönelik Yaşlılar İçin Ortak Yaşam Destek Projesi, demans hastalığına sahip 65 yaş ve üzeri bireyleri hedef alan bir hizmettir. Bu projede, katılımcılar diğer kullanıcılarla birlikte yaşadıkları tesislere yerleşir ve banyo, yemek, tuvalet gibi günlük yaşam aktivitelerinde destek alırlar.
Demanslı yaşlılara özel bakım sunan bu tesisler, Japon Bakım Sigortası Yasası (Japanese Long-Term Care Insurance Act) çerçevesinde, Demans Hastalarına Yönelik Önleyici Bakım ve Ortak Yaşam Bakımı (Japanese Group Home for the Elderly with Dementia) veya Demans Hastalarına Yönelik Ortak Yaşam Bakımı hizmetlerini kapsamaktadır.
Karma Hizmetler Sosyal Yardım İşletmesi
Karma Hizmetler Sosyal Yardım İşletmesi, evde yaşamaya devam ederken birden fazla hizmetin birleştirilerek kullanılmasını sağlayan bakım desteği sunumunu ifade eder. Karma Hizmetler Sosyal Yardım İşletmesi, küçük ölçekli çok fonksiyonlu evde bakım hizmetleri ile evde bakım hizmetlerinin bir kombinasyonudur ve özellikle yaşlıların alıştıkları kendi evlerinde yaşamaya devam etmelerine destek olmayı amaçlar.
Japon Bakım Sigortası Yasası’nda, bu hizmetler küçük ölçekli çok fonksiyonlu evde bakım hizmetleri (Karma Hizmetler) olarak yer almaktadır.
Yaşlı Refah Yasası’na Dayalı Tesis Hizmetleri
Yaşlı Refah Yasası’na dayanarak sunulan tesis hizmetleri yedi çeşittir. Tesis hizmetleri, özel bakım evleri gibi kurumlarda kalan kişilerin yararlandığı bakım hizmetleridir.
Yaşlı Gündüz Bakım Merkezleri
Yaşlı Gündüz Bakım Merkezleri, 65 yaş ve üzeri bedensel veya zihinsel engelleri nedeniyle günlük yaşamı sürdürmekte zorlanan bireylere, günlük ziyaretlerle gerekli bakım ve desteği sağlar. Sunulan hizmetler, temel bakım ihtiyaçları olan banyo, tuvalet kullanımı ve yemek gibi hizmetlerin yanı sıra, günlük yaşamda gereken destek ve bakım, ayrıca eğlence, aktiviteler ve fonksiyonel eğitimleri de içerir.
Yaşlı Gündüz Bakım Merkezleri, ‘Gündüz Bakım Hizmetleri (Gündüz Bakım İşletmeleri, Gündüz Bakım)’ olarak adlandırılan bakım sigortası sistemi altında sunulmaktadır.
Yaşlı Gündüz Bakım Merkezlerinin kuruluşları genellikle sosyal hizmet kuruluşları veya belediyeler gibi kamu kurumları tarafından yapılmaktadır. Gündüz bakım hizmetlerinin çoğu, sosyal hizmet kuruluşları tarafından işletilen özel huzurevleri (bakım yaşlı refah tesisleri) ile işbirliği içinde sunulmaktadır.
Bağımsız olarak işletilen merkezler de bulunmakla birlikte, her durumda yaşlıların günlük yaşamlarını güvenle sürdürebilmeleri için profesyonel destek sağlanmaktadır. Bu tür tesisler, toplum içinde yaşlı destek hizmetlerinin önemli bir parçası olup, kullanıcılar ve aileleri için vazgeçilmez birer kurumdur.
Yaşlılar İçin Kısa Süreli Konaklama Hizmeti
Yaşlılar İçin Kısa Süreli Konaklama Hizmeti, 65 yaş ve üzeri yaşlılar ile bakıma ihtiyacı olan kişilerin, geçici olarak evde bakım alamadıkları durumlarda yararlanabilecekleri bir tesistir. Örneğin, ailedeki bir bakıcı hastalandığında veya bazı işler nedeniyle evden ayrılmak zorunda kaldığında evde bakım sağlamak güçleşebilir. Bu tesisler, kısa süreli konaklama boyunca banyo, yemek, günlük yaşam desteği ve hatta rehabilitasyon gibi fonksiyonel eğitimler sunar.
Bakım Yaşlılar Evi
Bakım Yaşlılar Evi, 65 yaş ve üzeri bireyler için tasarlanmıştır ve bakım ihtiyacının varlığına bakılmaksızın, fiziksel, zihinsel veya ekonomik nedenlerle kendi evlerinde yaşamaları güç olan yaşlılara hizmet vermektedir. Fonksiyonel eğitim, yemek yardımı ve günlük yaşam desteği gibi yaşamın her alanında destek sunulmaktadır.
Özel Huzurevi
Özel huzurevi, evde bakımın zor olduğu ve yoğun bakıma ihtiyaç duyan yaşlılar için tasarlanmış bir tesistir. Yemek, tuvalet ihtiyacı, banyo gibi bakım hizmetlerinin yanı sıra, sosyal yaşama katılımı destekleyen, sağlık yönetimi ve rehabilitasyon gibi hizmetler de sunmaktadır.
Özel huzurevinin hedef kitlesi, 65 yaş ve üzeri, sürekli bakıma ihtiyaç duyan ve zihinsel veya fiziksel engelleri nedeniyle bakım seviyesi 3 veya üzeri olan kişilerdir.
Hafif Ücretli Yaşlı Evleri
Hafif ücretli yaşlı evleri, aile ortamı veya konut koşulları gibi nedenlerle kendi evlerinde yaşamaları zor olan 60 yaş ve üzeri yaşlıları hedef almaktadır. Bu tesisler, nispeten bağımsız bir yaşam sürebilecek yaşlılara ücretsiz veya düşük ücretli yaşam desteği sağlamak için tasarlanmıştır. Hafif ücretli yaşlı evleri, A tipi, B tipi ve Bakım Evleri olmak üzere üç kategoriye ayrılır ve her biri hedef kitleye uygun destek sunar.
A tipi, 60 yaş üzeri ailesiyle birlikte yaşayamayan kişilere yöneliktir ve tek başına yaşamakta güçlük çeken ancak aile desteği alamayan yaşlılara yemek ve bakım desteği sağlar. B tipi temelde A tipi ile aynı koşullara sahiptir, ancak yemek hizmeti sunmaz. Bakım Evleri, bakım ihtiyacının varlığına göre Genel Tip (Bağımsız Tip) ve Bakım Tipi (Özel Tesis) olarak ikiye ayrılır. Genel Tip yemek hizmeti sunar ancak bakım hizmeti sağlamaz. Bakım Tipi ise yemek hizmetinin yanı sıra yaşam desteği ve bakım hizmetleri sunar.
Hafif ücretli yaşlı evleri A ve B tipi, gelecekte kaldırılması planlanmakta ve yeni eklemeler yapılmayacak, bunun yerine tüm hizmetler Bakım Evlerine entegre edilecektir.
Yaşlı Bakım Merkezi
Yaşlı Bakım Merkezi, yaşlı bireylerin sağlıklarını korumaları, kültürel bilgilerini artırmaları ve rekreasyonel aktivitelere katılmaları için kapsamlı destek sağlayarak, yaşlıların ücretsiz veya düşük maliyetle yararlanabilecekleri hizmetler sunmaktadır.
Yaşlı Bakım Merkezleri, özel A tipi, A tipi ve B tipi olmak üzere üç kategoriye ayrılmaktadır.
Özel A tipi tesisler, belediyeler tarafından işletilen kapsamlı hizmetler sunar. Bunlar arasında günlük yaşamla ilgili danışmanlık, sağlık geliştirme, meslek ve iş desteği, fonksiyonel eğitim, kültürel kurslar ve yaşlı kulübü etkinliklerine destek gibi hizmetler bulunmaktadır.
A tipi tesisler de belediyeler veya sosyal hizmet kuruluşları tarafından işletilir, ancak sunulan hizmetler özel A tipine göre biraz daha sınırlıdır. Genellikle günlük yaşamla ilgili danışmanlık hizmetleri ve sağlık geliştirme dışındaki konulara odaklanırlar.
B tipi tesisler, A tipi tesislerin işlevlerini tamamlayıcı bir rol oynar ve A tipi tarafından sunulan hizmetleri destekleyici bir görev üstlenirler.
Yaşlı Bakım Destek Merkezi
Yaşlı Bakım Destek Merkezi, evde yaşayan yaşlı bireyler ve ailelerine destek sağlamak amacıyla kurulmuş bir tesistir. Bu merkez, yardıma ihtiyaç duyan yaşlılar ve gelecekte yardıma ihtiyaç duyabilecek yaşlılar tarafından yapılan başvurulara yanıt verir ve bakım ile sosyal hizmetlerin sağlanmasını kapsamlı bir şekilde koordine eder.
Özellikle, çeşitli sağlık ve sosyal hizmetlerden, dahil olduğu bakım sigortası hizmetlerinden yararlanmak için, belediyeler, bakım hizmeti sağlayıcıları ve evde bakım destek işletmeleri gibi kurumlarla iş birliği ve koordinasyon yapar.
Evde Bakım Destek Merkezi, toplumun yaşlı bireyleri ve aileleri için güvenilir bir kaynak olup, bakım ile ilgili çeşitli ihtiyaçlara yanıt vermek için bir iletişim noktasıdır. Ayrıca, bakım yükü artma eğiliminde olan ailelere uygun hizmetlerin tanıtımını yaparak ve destek sağlayarak, bakımın getirdiği stres ve endişeyi hafifletmekte yardımcı olur.
Yaşlı Bakım Hukuku Kapsamındaki Düzenlemeler: Ücretli Yaşlı Bakım Evleri
Ücretli yaşlı bakım evleri, yaşlıların fiziksel ve zihinsel sağlıklarını koruyarak, istikrarlı bir yaşam sürdürebilmeleri için oluşturulan tesislerdir. Bu tesislerde, yemek, bakım, ev işleri, sağlık yönetimi gibi yaşam destek hizmetlerinden en az birinin sunulması zorunludur.
Yaşlıların ihtiyaçlarına ve durumlarına göre çeşitli ücretli yaşlı bakım evleri mevcuttur ve her bir tesisin sunduğu hizmetler ve ücretlendirme sistemi farklılık gösterir. Ücretli yaşlı bakım evleri, Japon Yaşlı Bakım Hukuku’nda tanımlanan yaşlı bakım tesisleri kapsamında değildir; ancak bu yasanın düzenlemelerine tabidirler.
Ücretli yaşlı bakım evlerinin üç çeşidi bulunmaktadır:
Bakım Hizmeti Sunan Ücretli Yaşlı Bakım Evleri
Bakım hizmeti sunan ücretli yaşlı bakım evleri, özellikle bakıma muhtaç yaşlılar için tasarlanmış tesislerdir. Yemek, çamaşır, temizlik gibi yaşam destek hizmetlerinin yanı sıra, tuvalet ihtiyacı, banyo gibi bedensel bakım, fonksiyonel eğitim, rekreasyon ve sosyal aktiviteler gibi geniş bir hizmet yelpazesi sunulmaktadır. Bakım hizmeti sunan ücretli yaşlı bakım evlerinin, belirli bakım hizmet standartlarını karşılayarak “Özel Konut Sakinleri Yaşam Destek Hizmeti” belirlemesini alması gerekmektedir.
Konut Tipi Ücretli Yaşlı Bakım Evleri
Konut tipi ücretli yaşlı bakım evleri, yemek, çamaşır, temizlik gibi yaşam destek hizmetlerinin sunulduğu tesislerdir, ancak tesis personeli tarafından bakım hizmeti sunulmamaktadır. Sakinlerin bakıma ihtiyacı olması durumunda, dışarıdan bir ziyaretçi bakım hizmeti veya benzeri ile anlaşma yapılması gerekmektedir. Birçok konut tipi tesiste, ziyaretçi bakım hizmetleri, gündüz bakım hizmetleri ve evde bakım destek ofisleri bulunmakta ve evde hizmet alımını kolaylaştıran bir ortam sağlanmaktadır.
Sağlıklı Yaşlılar İçin Ücretli Yaşlı Bakım Evleri
Sağlıklı yaşlılar için ücretli yaşlı bakım evleri, ev işleri desteği ve yemek hizmetlerinin sunulduğu tesislerdir ve nispeten bağımsız yaşlılar bu tesislere yerleşmektedir. Sağlığın korunması için gerekli olanaklarla donatılmıştır ve sıklıkla kaplıca, spor salonu gibi tesislerle birlikte hizmet verilmektedir. Bakıma muhtaç hale gelindiğinde, bazı durumlarda tesislerden ayrılma gerekebilir; ancak yanında bulunan bakım tesislerine geçiş yapılabilen durumlar da mevcuttur.
Evde Bakım Hizmetleri, Sosyal Hizmetler ve Özel Huzurevlerinin Açılış, Değişiklik, Ara Verme ve Kapatılma Durumlarında Bildirim Yapılması Gerekir
Yaşlı Hizmetleri Kanunu’na dayalı bildirim, yaşlı bakım tesisleri ve yaşlılara yönelik hizmet sunan işletmelerin, faaliyetlerini başlatma, değiştirme veya sonlandırma durumlarında, işletmenin bulunduğu il, ilçe veya belediyenin yaşlı hizmetleri birimine yapılması gereken zorunlu bir işlemdir. Bildirim, işletmenin şeffaflığını sağlamak ve yaşlılara uygun hizmetlerin sunulmasını garanti altına almak için önemlidir.
Bildirim yapılırken aşağıdaki bilgiler gereklidir:
- İşletmenin türü ve içeriği
- İşletme sahibinin bilgileri (adı soyadı, adresi, işletmenin adı ve konumu)
- Temel sözleşme (tüzük gibi önemli düzenlemeler)
- Personel sayısı ve görev tanımları
- Anahtar personelin bilgileri (adı soyadı ve özgeçmişi)
- İşletmenin faaliyet göstereceği bölge (hizmet sunulan alan)
- Belediyeden iş alınan durumlar (ilgili bölgenin adı)
- İşletmenin açılış (değişiklik) planlanan tarihi
Yaşlı hizmetleri sektöründe faaliyet gösteren işletmeler, bu yasal işlemleri eksiksiz yerine getirerek, uygun hizmetler sunmalı ve topluma katkıda bulunmalıdır.
Yaşlı Refah Yasası İhlallerinde İdari ve Ceza Yaptırımları
Yaşlı Refah Yasası, ihlal durumlarında uygulanacak cezai yaptırımları düzenlemektedir. Bu yazıda, söz konusu yaptırımlar hakkında bilgi vereceğiz.
Para Cezası
Yaşlı Refah Yasası, yaşlı refah hizmetlerinin uygun şekilde işletilmesini sağlamak amacıyla cezai yaptırımlar içermektedir. Örneğin, izinsiz yaşlı bakım tesisleri kurmak veya işletmek, yanıltıcı raporlar sunmak gibi durumlar para cezası veya hapis cezası gibi yaptırımlarla sonuçlanabilir.
Örneğin, izinsiz yaşlı bakım tesisleri kurup işletenler, bir yıla kadar hapis veya 500 bin yen (yaklaşık 50 bin TL) kadar para cezası ile cezalandırılabilir.
İyileştirme Emri
Yaşlı Refah Yasası’nın 18. maddesinin 2. fıkrası, il valilerine özel yetkiler tanımaktadır. Demans hastalarına yönelik yaşlı ortak yaşam destek projeleri veya yaşlı refahı ile ilgili tesisler yasalara aykırı hareket ettiğinde, vali uygun önlemleri alabilir.
İl valisi, demans hastalarına yönelik yaşlı ortak yaşam destek işletmecilerinin yasalara aykırı hareket ettiğine karar verirse, işletmeciye iyileştirme yapılmasını emredebilir. İyileştirme emrine aykırı hareket edilmesi durumunda, altı aya kadar hapis veya 500 bin yen (yaklaşık 50 bin TL) kadar para cezası uygulanabilir.
İşletme Durdurma Emri
İl valisi, huzurevi veya özel huzurevi işleticileri yasalara, emirlere veya kararlara aykırı hareket ettiğinde veya tesisler yasal standartlara uymaz hale geldiğinde, işletmenin durdurulmasını, kapatılmasını emredebilir veya tesisin kurulum iznini iptal edebilir. Vali, söz konusu emri verdiğinde, bunu kamuoyuna duyurma yükümlülüğü vardır.
Ayrıca, il valisi huzurevi veya özel huzurevi işleticilerine işletmeyi kapatma emri verdiğinde veya kurulum iznini iptal ettiğinde, önceden Sosyal Refah Yasası’nın 19. maddesinin 2. fıkrasına dayanarak yerel sosyal refah danışma kurulunun görüşünü almak zorundadır.
Ücretli huzurevi işleticileri, Yaşlı Refah Yasası’nın 29. maddesinin 14. fıkrasında belirtildiği üzere, işletmenin kısıtlanması veya durdurulması emirlerine aykırı hareket ederse, bir yıla kadar hapis veya 1 milyon yen (yaklaşık 100 bin TL) kadar para cezası ile cezalandırılabilir.
Yaşlı Refah Yasası’na Uygun İşletme Yönetimi İçin Önemli Noktalar
Yaşlı Refah Yasası’na dayanarak çeşitli bildirimlerde bulunurken, dikkate almanız gereken bazı önemli noktalar vardır.
İşletmenin Başlangıcı, Değişikliği, Kapatılması veya Askıya Alınması Durumunda Bildirim Yapılmalıdır
Yaşlı bakım evleri ve yaşlı refah tesislerinin işletmecileri için, işletmenin başlangıcı, değişikliği, kapatılması veya askıya alınması durumlarında, ilgili prefektörlük valisine bildirimde bulunulması gerekmektedir.
Bildirime konu olan yaşlı bakım hizmetleri, yaşlı gündüz bakım merkezleri, yaşlı kısa süreli konaklama tesisleri, küçük ölçekli çok fonksiyonlu yaşlı bakımı, demans hastalarına yönelik yaşlı ortak yaşam destek hizmetleri ve karma hizmet refah işletmeleridir.
Ayrıca, koruma altındaki yaşlılar için evler, özel yaşlı bakım evleri, hafif ücretli yaşlı evleri, ücretli yaşlı evleri, şehir tipi hafif ücretli yaşlı evleri, yaşlı bakım destek merkezleri ve yaşlı refah merkezleri gibi yaşlı refah tesislerinde de, işletmenin bulunduğu il, ilçe veya belediyenin yaşlı refah bölümüne bildirim yapılması gerekmektedir.
Bildirim yapılacak yer ve yöntem hakkında bilgi almak için, ilgili belediyenin web sitesini, ilgili ofisleri veya telefon yoluyla önceden bilgi edininiz. Ayrıca, sunulması gereken belgeler ve gerekli formlar hakkında da önceden bilgi alınız. Eğer herhangi bir belirsizlik varsa, ilgili personelle danışarak işlemleri yürütmek, işlemlerin sorunsuz ilerlemesini sağlayacaktır.
Bakım Sigortası Yasası’na Dayalı Bildirimlerle Birlikte Sunulmalıdır
Bakım Sigortası Yasası’na dayalı başvurular ve bildirimler yapılırken, aynı zamanda Yaşlı Refah Yasası’na dayalı bildirimlerin de yapılması, gereken belgelerin hazırlanmasında çift çalışmayı önleyebilir. Ayrıca, belgelerin birlikte sunulması bazı belgelerin sunumundan muaf tutulabileceğiniz durumlar olabilir.
Diğer Yasalar ve Değişiklik İçeriklerine de Dikkat Edilmelidir
Yaşlı Refah Yasası, yürürlüğe girdiği günden bu yana toplumsal ve çevresel değişikliklere uyum sağlamak amacıyla birçok kez değişikliğe uğramıştır. Ayrıca, Yaşlı Sağlık Yasası ve Bakım Sigortası Yasası gibi diğer ilgili yasalarla da uyum içinde olması gerekmektedir. Bu yasalara aykırı hareket etmek cezai yaptırımlara yol açabileceğinden, işletmenizin içeriğine uygun şekilde doğru bildirimlerde bulunmanız gerekmektedir. İlgili yasalar karmaşık ve anlaşılması zor olduğundan, işlemlerinizi bir uzmana danışarak yürütmeniz tavsiye edilir.
Özet: Japon Yaşlı Refah Yasası’nı Anlamak ve Uygun Şekilde Yanıt Vermek
Tesislerin sorunsuz bir şekilde işletilmesi için, yasal düzenlemelere uymanın yanı sıra, kullanıcıların ihtiyaçlarına uygun yüksek kaliteli hizmet sunmak gereklidir. Japon Yaşlı Refah Yasası’nı doğru bir şekilde anlamak ve yasal düzenlemelerdeki değişikliklere de doğru bir şekilde yanıt vermek önemlidir.
Yerel yönetimlere yapılacak bildirimler ve yasal düzenlemelere uyum sağlama konusunda birçok işletme zorlanmaktadır. Böyle durumlarda, bir avukata danışmanız tavsiye edilir.
Hukuk Büromuz Tarafından Sunulan Çözümler
Bakım hizmetleri sektörü, Japon Bakım Sigortası Kanunu (介護保険法), Japon Yaşlı Refah Kanunu (老人福祉法), Japon Şirketler Kanunu (会社法) gibi çeşitli yasaların düzenlemeleriyle örülmüş bir alandır. Monolit Hukuk Bürosu, Genel Dernek Japonya Bakım Hizmetleri İşletmecileri Federasyonu ve ülke genelindeki her prefektörlükten bakım hizmeti sağlayıcılarının danışman avukatlığını yapmakta ve bakım hizmetleriyle ilgili yasal konularda geniş bir bilgi birikimine sahiptir.
Monolit Hukuk Bürosu’nun Uzmanlık Alanları: IT ve Girişim Şirketlerinin Kurumsal Hukuk İşleri[ja]
Category: General Corporate
Tag: General CorporateIPO